1
00:00:01,000 --> 00:00:03,000
Sledećih nekoliko minuta
pričaćemo o energiji

2
00:00:03,000 --> 00:00:06,000
i govor će biti pomalo šarolik.

3
00:00:06,000 --> 00:00:08,000
Pokušaću da okrenem priču o energiji

4
00:00:08,000 --> 00:00:10,000
i nafta zvuči kao zgodan početak.

5
00:00:10,000 --> 00:00:12,000
Govor će biti o energiji uopšteno,

6
00:00:12,000 --> 00:00:14,000
ali nafta je dobar početak.

7
00:00:14,000 --> 00:00:17,000
Jedan od razloga je to 
što je nafta neverovatna.

8
00:00:17,000 --> 00:00:19,000
Uzmete oko 8 atoma ugljenika,

9
00:00:19,000 --> 00:00:21,000
oko 20 atoma vodonika,

10
00:00:21,000 --> 00:00:23,000
sastavite ih na pravi način

11
00:00:23,000 --> 00:00:25,000
i dobićete ovu veličanstvenu tečnost:

12
00:00:25,000 --> 00:00:27,000
nabijenu energijom i veoma laku za rafinisanje

13
00:00:27,000 --> 00:00:30,000
u veliki broj korisnih proizvoda i goriva.

14
00:00:30,000 --> 00:00:32,000
Nafta je sjajna stvar.

15
00:00:32,000 --> 00:00:34,000
Kako stvari stoje,

16
00:00:34,000 --> 00:00:36,000
u svetu postoji dosta nafte.

17
00:00:36,000 --> 00:00:38,000
Ovde je moja mala džepna mapa

18
00:00:38,000 --> 00:00:40,000
sa lokacijama nafte.

19
00:00:40,000 --> 00:00:42,000
Evo jedne veće za vas.

20
00:00:42,000 --> 00:00:44,000
Ali to je to, ovo je sva nafta u svetu.

21
00:00:44,000 --> 00:00:46,000
Geolozi prilično dobro znaju 
gde se nafta nalazi.

22
00:00:46,000 --> 00:00:49,000
Ovo je oko 100 triliona galona

23
00:00:49,000 --> 00:00:51,000
sirove nafte

24
00:00:51,000 --> 00:00:54,000
koja tek treba da se razvije 
i proizvede u svetu danas.

25
00:00:54,000 --> 00:00:56,000
Ovo je samo jedna priča o nafti,

26
00:00:56,000 --> 00:00:58,000
i mogli bismo ovde završiti i reći:

27
00:00:58,000 --> 00:01:00,000
"Pa, nafta će zauvek da traje

28
00:01:00,000 --> 00:01:02,000
jer jednostavno je ima puno."

29
00:01:02,000 --> 00:01:04,000
Ali postoji puno više toga 
u vezi sa ovom pričom.

30
00:01:04,000 --> 00:01:07,000
Ako mislite da ste veoma daleko
od ove nafte,

31
00:01:07,000 --> 00:01:10,000
1 000 metara ispod vaših sedišta

32
00:01:10,000 --> 00:01:13,000
je jedno od najvećih polja nafte na svetu.

33
00:01:13,000 --> 00:01:16,000
Ako želite da saznate više 
dođite da popričamo o tome.

34
00:01:16,000 --> 00:01:19,000
Dakle to je jedna od priča o nafti; 
jednostavno je ima puno.

35
00:01:19,000 --> 00:01:22,000
Ali šta je sa naftom? 
Gde je u energetskom sistemu?

36
00:01:24,000 --> 00:01:27,000
Evo jednog grafika o 150 godina nafte

37
00:01:27,000 --> 00:01:29,000
i ona je dominatna u 
našem energetskom sistemu

38
00:01:29,000 --> 00:01:32,000
većinom tih 150 godina.

39
00:01:32,000 --> 00:01:35,000
A evo još jedne tajne koju ću vam reći:

40
00:01:36,000 --> 00:01:38,000
poslednjih 25 godina,

41
00:01:38,000 --> 00:01:41,000
nafta igra sve manju ulogu

42
00:01:41,000 --> 00:01:43,000
u globalnim energetskim sistemima.

43
00:01:43,000 --> 00:01:46,000
Nafta je doživela jedan vrhunac u 1985.,

44
00:01:46,000 --> 00:01:48,000
kada je činila 50% globalnih zaliha energije.

45
00:01:48,000 --> 00:01:50,000
Trenutno čini oko 35%.

46
00:01:50,000 --> 00:01:52,000
Ovaj procenat je pao

47
00:01:52,000 --> 00:01:54,000
i verujem da će nastaviti da pada.

48
00:01:54,000 --> 00:01:56,000
Potrošnja benzina u SAD je verovatno 
dostigla vrhunac u 2007.

49
00:01:56,000 --> 00:01:58,000
i od tada pada.

50
00:01:58,000 --> 00:02:01,000
Tako da nafta svake godine

51
00:02:01,000 --> 00:02:03,000
ima sve manju ulogu.

52
00:02:03,000 --> 00:02:05,000
Pre 25 godina,

53
00:02:05,000 --> 00:02:07,000
nafta je bila na vrhuncu;

54
00:02:07,000 --> 00:02:09,000
baš kao što je 1920-ih,

55
00:02:09,000 --> 00:02:11,000
ugalj bio na vrhuncu;

56
00:02:11,000 --> 00:02:13,000
i 100 godina pre toga,

57
00:02:13,000 --> 00:02:15,000
drvo je bilo na vrhuncu.

58
00:02:15,000 --> 00:02:18,000
Ovo je veoma važna slika evolucije 
energetskih sistema.

59
00:02:18,000 --> 00:02:21,000
A šta je napredovalo poslednjih par decenija?

60
00:02:21,000 --> 00:02:23,000
Pa, dosta prirodnog gasa

61
00:02:23,000 --> 00:02:26,000
i pomalo nuklearne energije, za početak.

62
00:02:26,000 --> 00:02:28,000
A šta će biti u budućnosti?

63
00:02:28,000 --> 00:02:30,000
Pa, mislim da će u sledećih nekoliko decenija

64
00:02:30,000 --> 00:02:33,000
na vrhuncu biti gas,

65
00:02:33,000 --> 00:02:35,000
a posle toga,

66
00:02:35,000 --> 00:02:37,000
obnovljiva energija.

67
00:02:37,000 --> 00:02:39,000
Reći ću vam još nešto veoma važno

68
00:02:39,000 --> 00:02:41,000
u vezi sa ovom slikom.

69
00:02:41,000 --> 00:02:43,000
Neću da se pretvaram 
da ukupna potrošnja energije

70
00:02:43,000 --> 00:02:45,000
ne raste, ona zaista raste -

71
00:02:45,000 --> 00:02:47,000
to je još jedan deo priče. 
Ako želite više detalja,

72
00:02:47,000 --> 00:02:49,000
obratite mi se -

73
00:02:49,000 --> 00:02:51,000
ali tu je veoma važna poruka:

74
00:02:51,000 --> 00:02:53,000
ovo je 200 godina istorije,

75
00:02:53,000 --> 00:02:56,000
i za 200 godina smo sistematski 
uklanjali ugljenik

76
00:02:56,000 --> 00:02:58,000
iz našeg energetskog sistema.

77
00:02:58,000 --> 00:03:00,000
Energetski sistemi sveta

78
00:03:00,000 --> 00:03:02,000
su postepeno - godinu za godinom,

79
00:03:02,000 --> 00:03:04,000
decenijom za decenijom, vek za vekom -

80
00:03:04,000 --> 00:03:07,000
postajali manje fokusirani na ugljenik.

81
00:03:07,000 --> 00:03:09,000
I to će se nastaviti i u budućnosti

82
00:03:09,000 --> 00:03:11,000
sa obnovljivim energijama 
koje sada razvijamo,

83
00:03:11,000 --> 00:03:13,000
i koje će dostići možda 30% primarne energije

84
00:03:13,000 --> 00:03:15,000
do sredine veka.

85
00:03:15,000 --> 00:03:17,000
I ovo može biti kraj priče -

86
00:03:17,000 --> 00:03:19,000
okej, zamenićemo sve sa 
konvencionalnom obnovljivom energijom -

87
00:03:19,000 --> 00:03:21,000
ali mislim da u stvari ima nešto više 
u vezi sa ovom pričom.

88
00:03:21,000 --> 00:03:23,000
Sledeći deo priče je -

89
00:03:23,000 --> 00:03:26,000
ovde gledamo od 2100. godina i dalje.

90
00:03:26,000 --> 00:03:28,000
Šta je budućnost

91
00:03:28,000 --> 00:03:30,000
zaista održive energije bez ugljenika?

92
00:03:30,000 --> 00:03:32,000
Moramo krenuti na malo putovanje,

93
00:03:32,000 --> 00:03:34,000
i krenućemo iz srca Teksasa.

94
00:03:34,000 --> 00:03:36,000
Ovo je komad krečnjaka.

95
00:03:36,000 --> 00:03:38,000
Pokupio sam ga kod Marbl Folsa u Teksasu.

96
00:03:38,000 --> 00:03:40,000
Star je oko 400 miliona godina.

97
00:03:40,000 --> 00:03:43,000
To je samo krečnjak, ništa posebno.

98
00:03:43,000 --> 00:03:45,000
A ovde je komad krede.

99
00:03:45,000 --> 00:03:48,000
Ovo sam uzeo na MIT univerzitetu. 
Malo je mlađa od krečnjaka.

100
00:03:48,000 --> 00:03:50,000
Drugačija od njega, 
to možete da vidite.

101
00:03:50,000 --> 00:03:52,000
Ne biste napravili zgradu od ovoga,

102
00:03:52,000 --> 00:03:55,000
i ne biste pokušali da predajete 
i pišete na tabli s ovim.

103
00:03:55,000 --> 00:03:57,000
Da, zaista su drugačiji - ne, nisu.

104
00:03:57,000 --> 00:03:59,000
Ne, nisu drugačiji, u pitanju je ista stvar:

105
00:03:59,000 --> 00:04:02,000
kalcijum karbonat i kalcijum karbonat.

106
00:04:02,000 --> 00:04:05,000
Razlika je u rasporedu molekula.

107
00:04:05,000 --> 00:04:08,000
Ako mislite da je to super,

108
00:04:08,000 --> 00:04:11,000
ovo što sledi je stvarno super.

109
00:04:11,000 --> 00:04:14,000
Sa obale Kalifornije stiže ovo:

110
00:04:14,000 --> 00:04:16,000
to je sedefasta školjka.

111
00:04:16,000 --> 00:04:18,000
Milioni školjki svake godine

112
00:04:18,000 --> 00:04:20,000
proizvode ovu ljušturu.

113
00:04:20,000 --> 00:04:22,000
I da, ako već niste pogodili,

114
00:04:22,000 --> 00:04:24,000
napravljena je od kalcijum karbonata.

115
00:04:24,000 --> 00:04:26,000
To je ista stvar kao i ovo

116
00:04:26,000 --> 00:04:28,000
i ista stvar kao ovo.

117
00:04:28,000 --> 00:04:30,000
Ali nije ista; drugačija je.

118
00:04:30,000 --> 00:04:32,000
Jača je 1 000,

119
00:04:32,000 --> 00:04:35,000
možda 3 000 puta od ovoga.

120
00:04:35,000 --> 00:04:38,000
A zašto? Zato što male školjke

121
00:04:38,000 --> 00:04:40,000
mogu da rasporede

122
00:04:40,000 --> 00:04:42,000
kristale kalcijum karbonata u slojevima,

123
00:04:42,000 --> 00:04:44,000
i naprave ovaj predivni sedef

124
00:04:44,000 --> 00:04:46,000
koji se preliva u duginim bojama.

125
00:04:46,000 --> 00:04:48,000
To je veoma specijalizovan materijal

126
00:04:48,000 --> 00:04:50,000
koji školjke same prave,

127
00:04:50,000 --> 00:04:52,000
milioni školjki,

128
00:04:52,000 --> 00:04:54,000
non-stop, svakog dana, svake godine.

129
00:04:54,000 --> 00:04:56,000
Ovo je zaista neverovatno.

130
00:04:56,000 --> 00:04:58,000
Sve je isto, a šta je drugačije?

131
00:04:58,000 --> 00:05:00,000
Način na koji su spojeni molekuli.

132
00:05:00,000 --> 00:05:03,000
Kakve ovo veze ima sa energijom?

133
00:05:03,000 --> 00:05:05,000
Ovo je komad uglja.

134
00:05:05,000 --> 00:05:07,000
I tvrdim da je ovaj ugalj

135
00:05:07,000 --> 00:05:09,000
jednako uzbudljiv

136
00:05:09,000 --> 00:05:11,000
kao ova kreda.

137
00:05:12,000 --> 00:05:14,000
Bez obzira da li pričamo o gorivu

138
00:05:14,000 --> 00:05:16,000
ili prenosnicima energije

139
00:05:16,000 --> 00:05:18,000
ili novim materijalima za baterije

140
00:05:18,000 --> 00:05:20,000
ili ćelijama goriva,

141
00:05:20,000 --> 00:05:23,000
priroda još uvek nije napravila
te savršene materijale

142
00:05:23,000 --> 00:05:25,000
jer joj nije potrebno.

143
00:05:25,000 --> 00:05:28,000
Prirodi nije potrebno jer,
za razliku od školjki,

144
00:05:28,000 --> 00:05:31,000
opstanak jedne vrste

145
00:05:31,000 --> 00:05:33,000
nije zavisio od pravljenja tih materijala,

146
00:05:33,000 --> 00:05:36,000
sve do sada kada je to možda bitno.

147
00:05:37,000 --> 00:05:40,000
Kada razmišljamo o budućnosti energije

148
00:05:40,000 --> 00:05:42,000
zamislite

149
00:05:42,000 --> 00:05:44,000
kako bi bilo

150
00:05:44,000 --> 00:05:46,000
kada bi umesto ovoga,

151
00:05:46,000 --> 00:05:49,000
mogli da napravimo energetski ekvivalent ovoga

152
00:05:50,000 --> 00:05:53,000
običnom preraspodelom molekula.

153
00:05:54,000 --> 00:05:56,000
I to je moja priča.

154
00:05:56,000 --> 00:05:58,000
Nafte neće nikad nestati.

155
00:05:58,000 --> 00:06:00,000
Ne zato što je imamo puno.

156
00:06:00,000 --> 00:06:03,000
Ne zato što ćemo napraviti 
gazilion vetrenjača.

157
00:06:03,000 --> 00:06:06,000
To je zato što

158
00:06:06,000 --> 00:06:08,000
hiljadama godina ranije

159
00:06:08,000 --> 00:06:10,000
ljudi su smislili ideje -

160
00:06:10,000 --> 00:06:12,000
imali su ideje, inovaciju, tehnologiju -

161
00:06:12,000 --> 00:06:15,000
i kameno doba se završilo,

162
00:06:15,000 --> 00:06:17,000
ne zato što nam je nestalo kamenja.

163
00:06:17,000 --> 00:06:19,000
(Smeh)

164
00:06:19,000 --> 00:06:22,000
Ideje, inovacija i tehnologija

165
00:06:22,000 --> 00:06:25,000
su ti koji će završiti doba nafte, 
mnogo pre nego što nafte nestane.

166
00:06:25,000 --> 00:06:27,000
Puno vam hvala.

167
00:06:27,000 --> 00:06:30,000
(Aplauz)