WEBVTT 00:00:01.000 --> 00:00:03.000 Przez następne kilka minut porozmawiamy na temat energii. 00:00:03.000 --> 00:00:06.000 A będzie to urozmaicony wykład. 00:00:06.000 --> 00:00:08.000 Opowiem wam na temat energii 00:00:08.000 --> 00:00:10.000 i najwygodniej rozpocząć od ropy naftowej. 00:00:10.000 --> 00:00:12.000 Mój wykład będzie ogólnie o energii, 00:00:12.000 --> 00:00:14.000 ale zacznijmy od ropy. 00:00:14.000 --> 00:00:17.000 Między innymi dlatego, że jest ona niezwykła. 00:00:17.000 --> 00:00:19.000 Weź jakieś 8 atomów węgla, 00:00:19.000 --> 00:00:21.000 około 20 atomów wodoru, 00:00:21.000 --> 00:00:23.000 połącz je razem we właściwy sposób 00:00:23.000 --> 00:00:25.000 a otrzymasz ten cudowny płyn, 00:00:25.000 --> 00:00:27.000 wysokoenergetyczny i łatwy do przetworzenia 00:00:27.000 --> 00:00:30.000 w wiele różnych bardzo pożytecznych produktów i paliw. 00:00:30.000 --> 00:00:32.000 Świetna rzecz. 00:00:32.000 --> 00:00:34.000 Jak wiemy 00:00:34.000 --> 00:00:36.000 mamy potężne złoża tego surowca na świecie. NOTE Paragraph 00:00:36.000 --> 00:00:38.000 Mam tutaj mały podręczny globus, 00:00:38.000 --> 00:00:40.000 na którym wszystko jest zaznaczone. 00:00:40.000 --> 00:00:42.000 I większa mapa, abyście się mogli przyjrzeć. 00:00:42.000 --> 00:00:44.000 Ale to jest wszystko. Wszystkie złoża ropy naftowej na świecie. 00:00:44.000 --> 00:00:46.000 Geolodzy mają dość dobre pojęcie gdzie można znaleźć ropę. 00:00:46.000 --> 00:00:49.000 Pozostało nam około 400 bilionów litrów 00:00:49.000 --> 00:00:51.000 ropy naftowej 00:00:51.000 --> 00:00:54.000 do wydobycia i przetworzenia. 00:00:54.000 --> 00:00:56.000 A więc, to jedna strona medalu, 00:00:56.000 --> 00:00:58.000 i moglibyśmy zakończyć w tym miejscu, mówiąc 00:00:58.000 --> 00:01:00.000 "Złoża ropy nigdy się nie wyczerpią, 00:01:00.000 --> 00:01:02.000 ponieważ jest ich bardzo dużo." 00:01:02.000 --> 00:01:04.000 Ale na tym historia się nie kończy. 00:01:04.000 --> 00:01:07.000 Tak przy okazji, gdybyście nie czuli tej bliskości do ropy, powiem wam, 00:01:07.000 --> 00:01:10.000 że siedzimy w tym momencie na ropie. Tysiąc metrów pod nami 00:01:10.000 --> 00:01:13.000 znajduje się jedno z największych pól naftowych na świecie. 00:01:13.000 --> 00:01:16.000 Jeżeli chcecie, szczegóły przedstawię po prezentacji. NOTE Paragraph 00:01:16.000 --> 00:01:19.000 Reasumując informacje o ropie - jest jej bardzo dużo. 00:01:19.000 --> 00:01:22.000 Ale co dalej z ropą? Jakie jest jej znaczenie w systemie energetycznym? 00:01:24.000 --> 00:01:27.000 Pokażę wam szybką migawkę ze 150 lat historii ropy naftowej. 00:01:27.000 --> 00:01:29.000 A jest ona głównym składnikiem naszego systemu energetycznego 00:01:29.000 --> 00:01:32.000 przez ostanie 150 lat. 00:01:32.000 --> 00:01:35.000 I kolejny mały sekret, którym chciałbym się z Wami podzielić. 00:01:36.000 --> 00:01:38.000 Przez ostanie 25 lat 00:01:38.000 --> 00:01:41.000 ropa naftowa gra coraz mniejszą rolę 00:01:41.000 --> 00:01:43.000 w globalnych systemach energetycznych. 00:01:43.000 --> 00:01:46.000 W 1985 roku ropa naftowa osiągnęła maksimum 00:01:46.000 --> 00:01:48.000 gdy z ropy naftowej produkowano 50% całej energii na świecie. 00:01:48.000 --> 00:01:50.000 Obecnie jest to około 35%. 00:01:50.000 --> 00:01:52.000 I maleje. 00:01:52.000 --> 00:01:54.000 Wierzę, że będzie nadal maleć. 00:01:54.000 --> 00:01:56.000 Największe zużycie benzyny w USA miało miejsce 2007 roku 00:01:56.000 --> 00:01:58.000 i od tego czasu maleje. NOTE Paragraph 00:01:58.000 --> 00:02:01.000 Tak więc rola ropy naftowej maleje 00:02:01.000 --> 00:02:03.000 każdego roku. 00:02:03.000 --> 00:02:05.000 A zatem 25 lat temu, 00:02:05.000 --> 00:02:07.000 miało miejsce jej maksymalne zużycie, 00:02:07.000 --> 00:02:09.000 podobnie jak w latach 20-tych, 00:02:09.000 --> 00:02:11.000 maksimum przypadło dla zużycia węgla, 00:02:11.000 --> 00:02:13.000 a sto lat wcześniej 00:02:13.000 --> 00:02:15.000 swoje maksimum miało drewno. 00:02:15.000 --> 00:02:18.000 Widzimy, więc ważny trend na drodze ewolucji systemów energetycznych. 00:02:18.000 --> 00:02:21.000 A jaki rodzaj paliwa zaczyna dominować w ostatnich latach? 00:02:21.000 --> 00:02:23.000 Na pewno gaz ziemny, 00:02:23.000 --> 00:02:26.000 trochę energii z elektrowni jądrowych. 00:02:26.000 --> 00:02:28.000 A czego możemy się spodziewać w przyszłości? 00:02:28.000 --> 00:02:30.000 Myślę, że za kilka dziesięcioleci 00:02:30.000 --> 00:02:33.000 będziemy mieć maksimum dla gazu ziemnego 00:02:33.000 --> 00:02:35.000 a kolejne maksimum 00:02:35.000 --> 00:02:37.000 przypadnie dla źródeł odnawialnych. NOTE Paragraph 00:02:37.000 --> 00:02:39.000 Teraz kolej na kolejny, bardzo ważny 00:02:39.000 --> 00:02:41.000 aspekt tej historii. 00:02:41.000 --> 00:02:43.000 Nie mam zamiaru udawać, że zużycie energii 00:02:43.000 --> 00:02:45.000 maleje. Wręcz przeciwnie - cały czas rośnie. 00:02:45.000 --> 00:02:47.000 To druga część historii. 00:02:47.000 --> 00:02:49.000 Zaraz rozwinę ten temat. 00:02:49.000 --> 00:02:51.000 Ale jest w tym bardzo ważne przesłanie. 00:02:51.000 --> 00:02:53.000 Dwieście lat historii. 00:02:53.000 --> 00:02:56.000 Od 200 lat staramy się wykorzystywać coraz mniej kopalin 00:02:56.000 --> 00:02:58.000 w naszym systemie energetycznym. 00:02:58.000 --> 00:03:00.000 Systemy energetyczne na świecie 00:03:00.000 --> 00:03:02.000 stają się, z roku na rok 00:03:02.000 --> 00:03:04.000 z dekady na dekadę, z wieku na wiek 00:03:04.000 --> 00:03:07.000 coraz mniej zależne od kopalin. 00:03:07.000 --> 00:03:09.000 I tak zapowiada się nasza przyszłość. 00:03:09.000 --> 00:03:11.000 Źródłami odnawialne, które rozwijamy dzisiaj 00:03:11.000 --> 00:03:13.000 osiągną być może poziom 30% źródeł energii, 00:03:13.000 --> 00:03:15.000 około roku 2050. 00:03:15.000 --> 00:03:17.000 I to mógłby być koniec tej historii -- 00:03:17.000 --> 00:03:19.000 całkowite zastąpienie kopalin energią odnawialną -- 00:03:19.000 --> 00:03:21.000 ale myślę, że to jeszcze nie koniec tej historii. NOTE Paragraph 00:03:21.000 --> 00:03:23.000 I kolejna część tej historii -- 00:03:23.000 --> 00:03:26.000 jest o tym jak to będzie w XXII wieku i później. 00:03:26.000 --> 00:03:28.000 Jaka będzie przyszłość 00:03:28.000 --> 00:03:30.000 trwałych źródeł energii nie opartych na węglu? 00:03:30.000 --> 00:03:32.000 Zabiorę Was w małą podróż. 00:03:32.000 --> 00:03:34.000 Zacznijmy w centrum stanu Texas. 00:03:34.000 --> 00:03:36.000 Oto kawałek wapienia. 00:03:36.000 --> 00:03:38.000 Zabrałem go z Marble Falls w Teksasie. 00:03:38.000 --> 00:03:40.000 Liczy sobie około 400 milionów lat. 00:03:40.000 --> 00:03:43.000 To tylko zwykły kawałek wapienia, nie ma w nim nic szczególnego. 00:03:43.000 --> 00:03:45.000 A tutaj mam kawałek kredy. 00:03:45.000 --> 00:03:48.000 Zabrałem go z uczelni, jest trochę młodszy geologicznie 00:03:48.000 --> 00:03:50.000 i różni się zdecydowanie od wapienia. Widać to. 00:03:50.000 --> 00:03:52.000 Nie udałoby się zbudować budynku z takiego budulca 00:03:52.000 --> 00:03:55.000 A z drugiej strony nie napisalibyście nic za pomocą tej skały na tablicy 00:03:55.000 --> 00:03:57.000 Tak, różnią się znacznie od siebie, ale czy aż tak bardzo? 00:03:57.000 --> 00:03:59.000 Przecież to ten sam związek chemiczny. 00:03:59.000 --> 00:04:02.000 Węglan wapnia, węglan wapnia. 00:04:02.000 --> 00:04:05.000 Co je różni - to sposób ułożenia cząsteczek. NOTE Paragraph 00:04:05.000 --> 00:04:08.000 Jeżeli pomyślimy o tym dogłębnie 00:04:08.000 --> 00:04:11.000 opowieść stanie się bardzo interesująca. 00:04:11.000 --> 00:04:14.000 Z wybrzeża Kalifornii pochodzi to. 00:04:14.000 --> 00:04:16.000 Jest to muszla uchowca. 00:04:16.000 --> 00:04:18.000 Więc, miliony tych stworzeń każdego roku 00:04:18.000 --> 00:04:20.000 tworzą takie muszle. 00:04:20.000 --> 00:04:22.000 A tak przy okazji - gdybyście na to jeszcze nie wpadli, to tak - 00:04:22.000 --> 00:04:24.000 to też jest węglan wapnia. 00:04:24.000 --> 00:04:26.000 Ten sam materiał co to 00:04:26.000 --> 00:04:28.000 i dokładnie ten sam co to. 00:04:28.000 --> 00:04:30.000 Ale jest mała różnica. 00:04:30.000 --> 00:04:32.000 Jest tysiące razy, 00:04:32.000 --> 00:04:35.000 może 3000 razy twardsza niż to. 00:04:35.000 --> 00:04:38.000 A dlaczego? Ponieważ malutki uchowiec 00:04:38.000 --> 00:04:40.000 potrafi warstwami 00:04:40.000 --> 00:04:42.000 układać kryształy węglanu wapnia, 00:04:42.000 --> 00:04:44.000 tworząc tą piękną, mieniącą się barwami 00:04:44.000 --> 00:04:46.000 masę perłową. 00:04:46.000 --> 00:04:48.000 Wyjątkowy i wyspecjalizowany materiał 00:04:48.000 --> 00:04:50.000 stworzony przez uchowca, 00:04:50.000 --> 00:04:52.000 miliony uchowców, 00:04:52.000 --> 00:04:54.000 cały czas, każdego dnia, każdego roku. 00:04:54.000 --> 00:04:56.000 To naprawdę niesamowite. 00:04:56.000 --> 00:04:58.000 Skoro takie same - dlaczego różne? 00:04:58.000 --> 00:05:00.000 Różni je sposób ułożenia cząsteczek. NOTE Paragraph 00:05:00.000 --> 00:05:03.000 A więc, co to ma wspólnego z energią? 00:05:03.000 --> 00:05:05.000 Mam tutaj kawałek węgla kamiennego. 00:05:05.000 --> 00:05:07.000 Węgiel jak węgiel, ale moim zdaniem 00:05:07.000 --> 00:05:09.000 jest on równie fascynujący 00:05:09.000 --> 00:05:11.000 niczym ten kawałek kredy. 00:05:12.000 --> 00:05:14.000 Kiedy mówimy o paliwach, 00:05:14.000 --> 00:05:16.000 nośnikach energii, 00:05:16.000 --> 00:05:18.000 nowych materiałach na baterie, 00:05:18.000 --> 00:05:20.000 czy ogniwach paliwowych 00:05:20.000 --> 00:05:23.000 Natura nie buduje za każdym razem doskonałych materiałów, 00:05:23.000 --> 00:05:25.000 bo nie musi. 00:05:25.000 --> 00:05:28.000 Nie musi, bo w odróżnieniu od muszli uchowca, 00:05:28.000 --> 00:05:31.000 przetrwanie gatunku nie jest zależne, 00:05:31.000 --> 00:05:33.000 od stworzenia takich materiałów, 00:05:33.000 --> 00:05:36.000 ale dziś może być inaczej. 00:05:37.000 --> 00:05:40.000 Więc kiedy myślimy o przyszłości energii 00:05:40.000 --> 00:05:42.000 wyobraźmy sobie, 00:05:42.000 --> 00:05:44.000 jak by to było, 00:05:44.000 --> 00:05:46.000 gdybyśmy zamiast tego 00:05:46.000 --> 00:05:49.000 byli w stanie pozyskać energię równą tej, 00:05:50.000 --> 00:05:53.000 poprzez zwykłe przestawienie molekuł. NOTE Paragraph 00:05:54.000 --> 00:05:56.000 I to jest moja historia. 00:05:56.000 --> 00:05:58.000 Ropa nigdy się nie skończy. 00:05:58.000 --> 00:06:00.000 I to nie dlatego, że mamy jej pełno. 00:06:00.000 --> 00:06:03.000 I nie dlatego że zbudujemy gazylion farm wiatrowych. 00:06:03.000 --> 00:06:06.000 Ale dlatego, 00:06:06.000 --> 00:06:08.000 że tysiące lat temu 00:06:08.000 --> 00:06:10.000 ludzie wymyślili idee 00:06:10.000 --> 00:06:12.000 mieli nowe pomysły, wynalazki, technologie. 00:06:12.000 --> 00:06:15.000 I era kamienia łupanego skończyła się 00:06:15.000 --> 00:06:17.000 nie dlatego, że zabrakło nam kamieni. 00:06:17.000 --> 00:06:19.000 (Śmiech) 00:06:19.000 --> 00:06:22.000 To dzięki pomysłom, innowacjom, technologii 00:06:22.000 --> 00:06:25.000 era ropy naftowej skończy się na długo zanim nam jej zabraknie. NOTE Paragraph 00:06:25.000 --> 00:06:27.000 Dziękuje bardzo za uwagę. NOTE Paragraph 00:06:27.000 --> 00:06:30.000 (Brawa)