1
00:00:09,112 --> 00:00:13,152
Παρόλο που είχε γράψει έντεκα βιβλία
και είχε κερδίσει σημαντικά βραβεία

2
00:00:13,152 --> 00:00:15,491
η Μάγια Αγγέλου δεν σταμάτησε 
να έχει αμφιβολίες

3
00:00:15,491 --> 00:00:19,685
ότι δεν είχε κερδίσει 
πραγματικά τα κατορθώματά της.

4
00:00:19,685 --> 00:00:22,592
Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν
είχε βιώσει κάτι παρόμοιο:

5
00:00:22,592 --> 00:00:25,966
περιέγραφε τον εαυτό του
σαν «αθέλητο απατεώνα»

6
00:00:25,966 --> 00:00:29,535
του οποίου η δουλειά δεν άξιζε
την προσοχή που είχε κερδίσει.

7
00:00:29,535 --> 00:00:33,374
Επιτεύγματα όπως της Αγγέλου
ή του Αϊνστάιν είναι σπάνια

8
00:00:33,374 --> 00:00:36,404
άλλα τα συναισθήματα εξαπάτησης 
είναι απίστευτα συνηθισμένα.

9
00:00:36,404 --> 00:00:38,408
Για ποιο λόγο τόσοι από εμάς νιώθουμε

10
00:00:38,408 --> 00:00:40,594
ότι δεν έχουμε κερδίσει τα επιτεύγματά μας

11
00:00:40,594 --> 00:00:45,019
ή ότι οι ιδέες και οι ικανότητες μας
δεν αξίζουν την προσοχή των άλλων;

12
00:00:45,019 --> 00:00:48,401
Η ψυχολόγος Πολίν Ρόουζ Κλανς
ήταν η πρώτη που μελέτησε

13
00:00:48,401 --> 00:00:50,925
αυτή την αδικαιολόγητη 
αίσθηση ανεπάρκειας.

14
00:00:50,925 --> 00:00:52,294
Όσο ήταν ψυχαναλύτρια,

15
00:00:52,294 --> 00:00:56,646
παρατήρησε την ίδια ανησυχία
σε πολλούς προπτυχιακούς φοιτητές:

16
00:00:56,646 --> 00:00:58,461
παρόλο που είχαν καλούς βαθμούς,

17
00:00:58,461 --> 00:01:01,778
δεν πίστευαν ότι άξιζαν 
τη θέση τους στο πανεπιστήμιο.

18
00:01:01,778 --> 00:01:05,021
Κάποιοι έφταναν στο σημείο να πιστεύουν
ότι τους δέχτηκαν κατά λάθος.

19
00:01:05,021 --> 00:01:07,205
Παρόλο που η Κλανς ήξερε ότι ήταν αβάσιμοι

20
00:01:07,205 --> 00:01:10,766
και η ίδια είχε αυτούς τους φόβους
όσο ήταν φοιτήτρια.

21
00:01:10,766 --> 00:01:14,470
Αυτή και οι ασθενείς της βίωναν
ένα φαινόμενο με πολλές ονομασίες:

22
00:01:14,470 --> 00:01:16,118
φαινόμενο του απατεώνα,

23
00:01:16,118 --> 00:01:17,662
εμπειρία απατεώνα,

24
00:01:17,662 --> 00:01:19,865
και σύνδρομο του απατεώνα.

25
00:01:19,865 --> 00:01:21,634
Μαζί με τη συνάδελφό της Σουζάν Άιμς

26
00:01:21,634 --> 00:01:26,616
η Κλανς πρωτομελέτησε το φαινόμενο
σε φοιτήτριες και μέλη του προσωπικού.

27
00:01:26,616 --> 00:01:30,180
Οι μελέτες τους έδειξαν έντονα 
αισθήματα απάτης σε αυτή την ομάδα.

28
00:01:30,180 --> 00:01:31,645
Σε μελέτες που ακολούθησαν,

29
00:01:31,645 --> 00:01:34,380
το ίδιο φαινόμενο παρατηρήθηκε
με βάση το φύλο,

30
00:01:34,380 --> 00:01:35,134
την εθνικότητα,

31
00:01:35,134 --> 00:01:36,003
την ηλικία,

32
00:01:36,003 --> 00:01:38,370
και σε μια μεγάλη γκάμα επαγγελμάτων,

33
00:01:38,370 --> 00:01:41,419
αν και φάνηκε πιο επικρατέστερη

34
00:01:41,419 --> 00:01:44,759
σε μειονοτικές ομάδες.

35
00:01:44,759 --> 00:01:48,271
Το να το αποκαλέσουμε σύνδρομο
θα υποβάθμιζε την οικουμενικότητα του.

36
00:01:48,271 --> 00:01:51,276
Δεν πρόκειται για αρρώστια ή διαταραχή,

37
00:01:51,276 --> 00:01:53,864
και δεν σχετίζεται απαραίτητα
με την κατάθλιψη,

38
00:01:53,864 --> 00:01:56,485
το άγχος, ή την αυτο-εκτίμηση.

39
00:01:56,485 --> 00:01:58,780
Από πού προέρχονται αυτά τα συναισθήματα;

40
00:01:58,780 --> 00:02:01,194
Άτομα τα οποία είναι αρκετά
ικανά και πετυχημένα

41
00:02:01,194 --> 00:02:03,219
τείνουν να θεωρούν
και τους άλλους ικανούς.

42
00:02:03,219 --> 00:02:06,563
Αυτό μπορεί να κάνει κάποιον
να νιώσει ότι δεν αξίζει έπαινους,

43
00:02:06,563 --> 00:02:08,596
και ευκαιρίες σε σχέση με τους άλλους.

44
00:02:08,596 --> 00:02:11,186
Και, όπως έδειξαν
η Αγγέλου και ο Αϊνστάιν,

45
00:02:11,186 --> 00:02:13,508
δεν υπάρχει κάποιο όριο επιτυχίας

46
00:02:13,508 --> 00:02:15,531
που διαλύει αυτά τα συναισθήματα.

47
00:02:15,531 --> 00:02:20,357
Τα συναισθήματα αυτά δεν βιώνονται
αποκλειστικά από επιδέξια άτομα.

48
00:02:20,357 --> 00:02:24,370
Ο καθένας μπορεί να βιώσει το φαινόμενο
γνωστό ως πλουραλιστική άγνοια,

49
00:02:24,370 --> 00:02:26,896
όπου έχουμε αμφιβολίες για τον εαυτό μας,

50
00:02:26,896 --> 00:02:29,029
αλλά πιστεύουμε ότι 
μόνο εμείς νιώθουμε έτσι

51
00:02:29,029 --> 00:02:31,244
επειδή κανένας δεν εκφράζει
τις αμφιβολίες του.

52
00:02:31,244 --> 00:02:34,973
Καθώς είναι δύσκολο να ξέρουμε
πραγματικά πόσο δουλεύουν οι άλλοι,

53
00:02:34,973 --> 00:02:37,595
πόσο δυσκολεύονται σε κάποια καθήκοντα,

54
00:02:37,595 --> 00:02:39,516
ή πόσες αμφιβολίες έχουν,

55
00:02:39,516 --> 00:02:42,972
είναι δύσκολο να απορρίψουμε 
αισθήματα ανεπάρκειας

56
00:02:42,972 --> 00:02:44,727
σε σχέση με τους ανθρώπους γύρω μας.

57
00:02:44,727 --> 00:02:46,637
Έντονα αισθήματα απάτης

58
00:02:46,637 --> 00:02:48,922
αποτρέπουν άτομα
από το να μοιραστούν ιδέες

59
00:02:48,922 --> 00:02:52,656
ή να κάνουν αίτηση για δουλειές και
προγράμματα στα οποία θα αρίστευαν.

60
00:02:52,656 --> 00:02:53,972
Μέχρι στιγμής,

61
00:02:53,972 --> 00:02:56,781
ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης
του συνδρόμου του απατεώνα

62
00:02:56,781 --> 00:02:58,153
είναι μέσω της συζήτησης.

63
00:02:58,153 --> 00:03:00,226
Πολλοί που πάσχουν απο το σύνδρομο

64
00:03:00,226 --> 00:03:02,557
φοβούνται ότι αν ρωτήσουν 
για τις επιδόσεις τους

65
00:03:02,557 --> 00:03:04,128
οι φόβοι τους θα επιβεβαιωθούν.

66
00:03:04,128 --> 00:03:06,273
Ακόμα και όταν δέχονται θετική κριτική

67
00:03:06,273 --> 00:03:09,317
τα αισθήματα απάτης παραμένουν.

68
00:03:09,317 --> 00:03:10,347
Από την άλλη όμως,

69
00:03:10,347 --> 00:03:14,425
το να μάθουν ότι ένας μέντοράς τους
είχε παρόμοια συναισθήματα

70
00:03:14,425 --> 00:03:16,116
βοηθούσε στο να τα ξεπεράσουν.

71
00:03:16,116 --> 00:03:18,193
Το ίδιο συμβαίνει και με τους συναδέλφους.

72
00:03:18,193 --> 00:03:20,717
Η απλή ανακάλυψη της ονομασίας
αυτών των συναισθημάτων

73
00:03:20,717 --> 00:03:22,700
μπορεί να λειτουργήσει ανακουφιστικά.

74
00:03:22,700 --> 00:03:24,281
Εφόσον αντιληφθείτε το φαινόμενο,

75
00:03:24,281 --> 00:03:26,616
μπορείτε να το καταπολεμήσετε

76
00:03:26,616 --> 00:03:29,387
με το να εισπράξετε και 
να επαναξετάσετε θετική κριτική.

77
00:03:29,387 --> 00:03:32,380
Μια επιστήμονας που κατηγορούσε 
τον εαυτό της όταν έκανε λάθη

78
00:03:32,380 --> 00:03:35,557
άρχισε να καταγράφει τις αιτίες
κάθε φορά που κάτι πήγαινε στραβά.

79
00:03:35,557 --> 00:03:38,160
Τελικά, συνειδητοποίησε
ότι τα περισσότερα προβλήματα

80
00:03:38,160 --> 00:03:39,902
προέκυπταν από τον εξοπλισμό,

81
00:03:39,902 --> 00:03:42,150
και αναγνώρισε τις ικανότητες της.

82
00:03:42,150 --> 00:03:45,201
Ίσως ποτέ να μην μπορέσουμε
να διώξουμε αυτά τα συναισθήματα

83
00:03:45,201 --> 00:03:49,553
αλλά μπορούμε να συζητήσουμε για
ακαδημαϊκές και επαγγελματικές δυσκολίες.

84
00:03:49,553 --> 00:03:53,330
Με την αυξανόμενη επίγνωση
του πόσο κοινά είναι αυτά τα αισθήματα

85
00:03:53,330 --> 00:03:56,808
ίσως να νιώσουμε μεγαλύτερη άνεση
στην έκφρασή τους

86
00:03:56,808 --> 00:03:58,839
και να αποδεχτούμε κάποιες απλές αλήθειες:

87
00:03:58,839 --> 00:04:00,048
έχετε ταλέντο,

88
00:04:00,048 --> 00:04:01,408
είστε ικανοί,

89
00:04:01,408 --> 00:04:02,520
και ανήκετε.