1
00:00:01,458 --> 00:00:05,160
Θα ήθελα να ξεκινήσω
κάνοντάς σας κάποιες ερωτήσεις.

2
00:00:05,958 --> 00:00:09,445
Αν έχετε χάσει κάποιον
που ειλικρινά αγαπούσατε,

3
00:00:09,712 --> 00:00:11,388
αν σας έχουν ραγίσει την καρδιά,

4
00:00:11,708 --> 00:00:15,174
αν έχετε υποστεί ένα θυελλώδες διαζύγιο

5
00:00:15,208 --> 00:00:18,042
ή αν έχετε υπάρξει θύμα απιστίας,

6
00:00:18,078 --> 00:00:19,839
σας παρακαλώ, σηκωθείτε όρθιοι.

7
00:00:19,923 --> 00:00:23,403
Αν αυτό δεν σας είναι αδύνατο,
μπορείτε να σηκώσετε το χέρι σας.

8
00:00:23,883 --> 00:00:25,656
Σας παρακαλώ, παραμείνετε όρθιοι,

9
00:00:25,785 --> 00:00:27,428
με τα χέρια σας σηκωμένα.

10
00:00:28,172 --> 00:00:30,343
Αν έχετε επιβιώσει από φυσική καταστροφή,

11
00:00:30,461 --> 00:00:32,418
έχετε υποστεί εκφοβισμό ή απόλυση,

12
00:00:32,498 --> 00:00:33,673
σηκωθείτε όρθιοι.

13
00:00:33,880 --> 00:00:36,732
Αν είχατε ποτέ αποβολή,

14
00:00:37,125 --> 00:00:38,781
αν έχετε κάνει έκτρωση

15
00:00:38,955 --> 00:00:41,824
ή έχετε παλέψει με τη στειρότητα,

16
00:00:41,923 --> 00:00:43,215
σηκωθείτε όρθιοι.

17
00:00:43,537 --> 00:00:46,938
Τέλος, αν εσείς ή κάποιος που αγαπάτε,

18
00:00:46,958 --> 00:00:50,570
έχει αντιμετωπίσει 
διανοητική διαταραχή, άνοια,

19
00:00:50,668 --> 00:00:53,083
κάποια μορφή σωματικής ανεπάρκειας,

20
00:00:53,165 --> 00:00:54,451
ή αυτοκτονία,

21
00:00:54,667 --> 00:00:56,723
σας παρακαλώ, σηκωθείτε όρθιοι.

22
00:00:57,127 --> 00:00:58,531
Κοιτάξτε γύρω σας.

23
00:00:58,995 --> 00:01:03,565
Οι αντιξοότητες δεν κάνουν διακρίσεις.

24
00:01:04,290 --> 00:01:06,098
Αν είστε ζωντανοί,

25
00:01:06,212 --> 00:01:09,983
θα χρειαστεί ή ήδη έχει χρειαστεί

26
00:01:10,078 --> 00:01:12,379
να αντιμετωπίσετε δύσκολες στιγμές.

27
00:01:12,713 --> 00:01:14,711
Σας ευχαριστώ, καθίστε.

28
00:01:18,708 --> 00:01:22,542
Πριν από δέκα χρόνια, ξεκίνησα
την έρευνα της ψυχικής ανθεκτικότητας

29
00:01:22,582 --> 00:01:25,895
στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια,
στη Φιλαδέλφεια.

30
00:01:25,963 --> 00:01:28,284
Ήταν απίστευτο που ήμουν εκεί,

31
00:01:28,328 --> 00:01:30,719
γιατί οι καθηγητές που με εκπαίδευσαν

32
00:01:30,753 --> 00:01:37,136
είχαν μόλις συμφωνήσει να εκπαιδεύσουν
1,1 εκατομμύριο Αμερικανούς στρατιώτες

33
00:01:37,174 --> 00:01:41,515
να είναι τόσο ψυχικά υγιείς
όσο ήταν σωματικά υγιείς.

34
00:01:41,791 --> 00:01:42,990
Όπως φαντάζεστε,

35
00:01:43,000 --> 00:01:47,107
δεν υπάρχει πιο δύσπιστο, κριτικό κοινό

36
00:01:47,213 --> 00:01:50,854
από Αμερικανούς λοχίες εκπαιδευτές
που επέστρεφαν από το Αφγανιστάν.

37
00:01:51,078 --> 00:01:52,366
Για κάποια όπως εγώ,

38
00:01:52,383 --> 00:01:55,809
της οποίας η κύρια αναζήτηση
στη ζωή είναι να κατανοεί

39
00:01:55,915 --> 00:02:00,661
πώς παίρνουμε τα καλύτερα επιστημονικά
ευρήματα από την πανεπιστημιακή κοινότητα

40
00:02:00,787 --> 00:02:03,498
και να τα φέρνουμε
στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων,

41
00:02:03,592 --> 00:02:06,787
ήταν ένα αρκετά συναρπαστικό μέρος.

42
00:02:07,207 --> 00:02:09,326
Τελείωσα τις σπουδές μου στις ΗΠΑ

43
00:02:09,418 --> 00:02:11,905
κι επέστρεψα εδώ στο Κράισττσερτς,

44
00:02:12,037 --> 00:02:14,668
για να ξεκινήσω τη διδακτορική μου έρευνα.

45
00:02:15,382 --> 00:02:17,681
Μόλις ξεκίνησα την έρευνα,

46
00:02:17,745 --> 00:02:20,676
ένας σεισμός έπληξε το Κράισττσερτς.

47
00:02:20,750 --> 00:02:22,714
Οπότε, ανέβαλα την έρευνά μου

48
00:02:22,790 --> 00:02:26,312
και άρχισα να δουλεύω
με την κοινότητα της περιοχής μου

49
00:02:26,460 --> 00:02:30,884
για να τους βοηθήσω σε εκείνη
τη φρικτή μετασεισμική περίοδο.

50
00:02:31,078 --> 00:02:33,049
Συνεργάστηκα με όλα τα είδη οργανώσεων.

51
00:02:33,083 --> 00:02:36,509
Από κυβερνητικές υπηρεσίες
έως οικοδομικές εταιρείες

52
00:02:36,537 --> 00:02:38,362
και κάθε είδους κοινoτικές ομάδες,

53
00:02:38,382 --> 00:02:41,666
μαθαίνοντάς τους τρόπους σκέψης και δράσης

54
00:02:41,686 --> 00:02:44,642
που ξέρουμε ότι ενισχύουν
την ψυχική ανθεκτικότητα.

55
00:02:44,711 --> 00:02:47,440
Σκέφτηκα ότι ήταν η δουλειά μου.

56
00:02:47,668 --> 00:02:52,713
Η στιγμή να χρησιμοποιήσω
αποτελεσματικά όλη αυτή την έρευνα.

57
00:02:53,127 --> 00:02:55,412
Αλλά, δυστυχώς, έκανα λάθος.

58
00:02:55,955 --> 00:03:00,603
Το 2014 ήρθε η δική μου φρικτή δοκιμασία

59
00:03:00,958 --> 00:03:03,084
στη γιορτή των γενεθλίων
της Βασιλομήτορος.

60
00:03:03,378 --> 00:03:05,931
Με άλλες δύο οικογένειες είχαμε αποφασίσει

61
00:03:06,165 --> 00:03:09,653
να πάμε στη λίμνη Οχάου
και με τα ποδήλατα έως τον ωκεανό.

62
00:03:10,077 --> 00:03:11,839
Την τελευταία στιγμή,

63
00:03:12,133 --> 00:03:15,061
η όμορφη δωδεκάχρονη κόρη μου Άμπι

64
00:03:15,205 --> 00:03:17,136
αποφάσισε να μπει στο αυτοκίνητο

65
00:03:17,246 --> 00:03:19,897
με την καλύτερή της φίλη, Έλα,
που ήταν επίσης 12,

66
00:03:20,130 --> 00:03:23,721
και τη μαμά της Έλα, τη Σάλι,
μια πάρα πολύ αγαπημένη μου φίλη.

67
00:03:24,995 --> 00:03:29,579
Στη διαδρομή, καθώς περνούσαν
τη Ρακάια στο Τόμσονς Τρακ,

68
00:03:29,627 --> 00:03:33,098
ένα αυτοκίνητο παραβίασε
με ταχύτητα μια πινακίδα ΣΤΟΠ,

69
00:03:33,205 --> 00:03:34,824
και τις τράκαρε,

70
00:03:34,918 --> 00:03:37,744
σκοτώνοντας και τις τρεις ακαριαία.

71
00:03:39,287 --> 00:03:41,523
Από τη μια στιγμή στην άλλη,

72
00:03:41,542 --> 00:03:45,218
βρέθηκα στην άλλη μεριά της εξίσωσης

73
00:03:45,252 --> 00:03:48,296
ξυπνώντας με μια εντελώς νέα ταυτότητα.

74
00:03:48,300 --> 00:03:50,603
Αντί να είμαι η ειδικός
στην ψυχική ανθεκτικότητα

75
00:03:50,633 --> 00:03:53,504
ξαφνικά έγινα η πενθούσα μητέρα.

76
00:03:53,713 --> 00:03:56,320
Ξυπνώντας χωρίς να ξέρω ποια είμαι,

77
00:03:56,378 --> 00:03:59,446
προσπαθώντας να συνειδητοποιήσω
τα αδιανόητα νέα,

78
00:03:59,538 --> 00:04:02,485
ο κόσμος μου έγινε χίλια κομμάτια.

79
00:04:02,582 --> 00:04:07,244
Ξαφνικά, είμαι ο αποδέκτης
των συμβουλών των ειδικών.

80
00:04:07,457 --> 00:04:08,708
Και μπορώ να σας πω

81
00:04:08,788 --> 00:04:11,958
ότι δεν μου άρεσε καθόλου ό,τι άκουσα.

82
00:04:12,292 --> 00:04:14,428
Τις μέρες μετά τον θάνατο της Άμπι,

83
00:04:14,542 --> 00:04:20,246
μας είπαν ότι ήμασταν πρώτοι υποψήφιοι
για γονεϊκή αποξένωση.

84
00:04:20,382 --> 00:04:22,471
Ότι ήταν πιθανό να πάρουμε διαζύγιο

85
00:04:22,665 --> 00:04:25,563
και ότι αντιμετωπίζαμε
υψηλό κίνδυνο διανοητικής διαταραχής.

86
00:04:25,581 --> 00:04:27,073
«Ουάου», σκεφτόμουν,

87
00:04:27,183 --> 00:04:30,119
«Ευχαριστώ, πίστευα πως η ζωή μου
ήταν ήδη ένα μαύρο χάλι».

88
00:04:30,173 --> 00:04:31,253
(Γέλια)

89
00:04:31,917 --> 00:04:35,023
Φυλλάδια περιέγραφαν
τα πέντε στάδια του πένθους:

90
00:04:35,037 --> 00:04:38,288
θυμός, διαπραγμάτευση, άρνηση,
κατάθλιψη, αποδοχή.

91
00:04:38,326 --> 00:04:40,633
Η υπηρεσία στήριξης θυμάτων
έφτασε στην πόρτα μας

92
00:04:40,713 --> 00:04:46,339
και μας είπαν να ξεγράψουμε
τα επόμενα πέντε χρόνια λόγω πένθους.

93
00:04:47,289 --> 00:04:50,359
Ξέρω ότι τα φυλλάδια
και οι πόροι ήταν καλοπροαίρετα.

94
00:04:51,326 --> 00:04:53,033
Όμως, όλες αυτές οι συμβουλές

95
00:04:53,063 --> 00:04:56,343
μας έκαναν να νιώθουμε σαν θύματα.

96
00:04:56,563 --> 00:04:59,211
Εντελώς καταβεβλημένοι
για το ταξίδι μπροστά μας

97
00:04:59,263 --> 00:05:04,055
και αδύναμοι να ασκήσουμε
όποια επιρροή στο πένθος μας.

98
00:05:04,627 --> 00:05:08,761
Δεν χρειαζόμουν να μου πουν
πόσο άσχημα ήταν τα πράγματα.

99
00:05:08,785 --> 00:05:12,636
Πιστέψτε με, ήξερα ήδη
ότι ήταν πραγματικά απαίσια.

100
00:05:12,792 --> 00:05:16,048
Αυτό που χρειαζόμουν
περισσότερο ήταν ελπίδα.

101
00:05:16,712 --> 00:05:21,268
Χρειαζόμουν ένα ταξίδι
μέσα από όλη αυτήν την απελπισία,

102
00:05:21,328 --> 00:05:23,389
τον πόνο και τη στεναχώρια.

103
00:05:24,129 --> 00:05:25,287
Περισσότερο απ' όλα,

104
00:05:25,417 --> 00:05:30,294
ήθελα να συμμετέχω ενεργά
στη διαδικασία πένθους.

105
00:05:31,167 --> 00:05:34,283
Οπότε, αποφάσισα
να αγνοήσω τις συμβουλές τους

106
00:05:34,377 --> 00:05:38,841
και να διεξαγάγω
ένα πείραμα στον εαυτό μου.

107
00:05:38,859 --> 00:05:40,892
Είχα κάνει την έρευνα, είχα τα εργαλεία,

108
00:05:40,922 --> 00:05:43,963
ήθελα να ξέρω πόσο χρήσιμα
θα μου ήταν αυτήν τη στιγμή

109
00:05:44,077 --> 00:05:47,439
μπροστά στον Γολγοθά που με περίμενε.

110
00:05:48,077 --> 00:05:49,929
Να εξομολογηθώ σ' αυτό το σημείο

111
00:05:50,633 --> 00:05:53,551
ότι δεν γνώριζα αν θα είχε
αποτέλεσμα κάτι απ' όλα αυτά.

112
00:05:54,169 --> 00:05:56,677
Το γονικό πένθος είναι ευρέως γνωστό

113
00:05:56,697 --> 00:06:00,371
ως η πιο σκληρή απώλεια.

114
00:06:01,495 --> 00:06:04,870
Αλλά μπορώ να σας πω τώρα,
πέντε χρόνια μετά,

115
00:06:04,897 --> 00:06:07,220
τι γνώριζα ήδη από την έρευνα.

116
00:06:07,537 --> 00:06:10,259
Ότι μπορείτε να ξεπεράσετε τις δυσκολίες,

117
00:06:10,990 --> 00:06:13,406
ότι υπάρχουν στρατηγικές που λειτουργούν,

118
00:06:13,536 --> 00:06:15,912
ότι είναι εντελώς πιθανό

119
00:06:15,962 --> 00:06:20,815
να βάλετε τους εαυτούς σας να σκεφτούν
και να δράσουν με συγκεκριμένους τρόπους

120
00:06:21,082 --> 00:06:25,212
που θα σας καθοδηγήσουν
τις δύσκολες στιγμές.

121
00:06:26,003 --> 00:06:30,296
Υπάρχουν πάρα πολλά στοιχεία ερευνών
για το πώς να κάνετε αυτά τα πράγματα.

122
00:06:30,464 --> 00:06:33,704
Σήμερα θα μοιραστώ μαζί σας
τρεις στρατηγικές.

123
00:06:33,918 --> 00:06:37,745
Αυτές είναι οι βασικές στρατηγικές
στις οποίες βασίζομαι

124
00:06:37,785 --> 00:06:40,291
και με έσωσαν
στις πιο σκοτεινές μου μέρες.

125
00:06:40,417 --> 00:06:44,115
Είναι τρεις στρατηγικές
που υποστηρίζουν όλο το έργο μου

126
00:06:44,252 --> 00:06:47,137
και είναι εύκολα διαθέσιμες σε όλους μας.

127
00:06:47,197 --> 00:06:48,704
Ο καθένας μπορεί να τις μάθει.

128
00:06:48,720 --> 00:06:51,396
Μπορείτε να τις μάθετε ακριβώς εδώ σήμερα.

129
00:06:52,080 --> 00:06:53,101
Νούμερο ένα,

130
00:06:53,575 --> 00:06:57,908
οι ψυχικά ανθεκτικοί άνθρωποι 
καταλαβαίνουν ότι όλα είναι μες στη ζωή.

131
00:06:58,173 --> 00:07:01,899
Ξέρουν ότι ο πόνος είναι μέρος της ζωής.

132
00:07:01,963 --> 00:07:04,153
Αυτό δεν σημαίνει ότι τον καλοδέχονται,

133
00:07:04,167 --> 00:07:05,864
δεν έχουν ψευδαισθήσεις.

134
00:07:06,038 --> 00:07:08,813
Απλά, όταν έρχονται οι δύσκολες στιγμές,

135
00:07:09,207 --> 00:07:10,698
φαίνεται να ξέρουν

136
00:07:10,972 --> 00:07:15,751
ότι ο πόνος είναι κομμάτι
κάθε ανθρώπινης ύπαρξης.

137
00:07:15,918 --> 00:07:20,394
Γνωρίζοντας αυτό, σταματάς
να νιώθεις ότι γίνονται διακρίσεις

138
00:07:20,458 --> 00:07:22,503
όταν έρχονται οι δύσκολες στιγμές.

139
00:07:22,577 --> 00:07:24,784
Ούτε μια φορά δεν σκέφτηκα,

140
00:07:24,828 --> 00:07:26,069
«Γιατί σε μένα;»

141
00:07:26,537 --> 00:07:28,183
Στην πραγματικότητα, σκεφτόμουν

142
00:07:28,333 --> 00:07:30,128
«Γιατί όχι σε μένα;

143
00:07:30,292 --> 00:07:31,789
Φρικτά πράγματα σου συμβαίνουν

144
00:07:31,833 --> 00:07:33,888
όπως και σε όλους τους άλλους.

145
00:07:33,956 --> 00:07:35,373
Αυτή είναι η ζωή σου τώρα,

146
00:07:35,423 --> 00:07:37,434
ώρα να βουλιάξεις ή να κολυμπήσεις».

147
00:07:37,694 --> 00:07:39,503
Η αληθινή τραγωδία

148
00:07:39,537 --> 00:07:42,979
είναι ότι ελάχιστοι από μας
φαίνεται να το γνωρίζουν αυτό πλέον.

149
00:07:43,247 --> 00:07:46,792
Ζούμε σε μια εποχή που νομίζουμε
ότι δικαιούμαστε μια τέλεια ζωή,

150
00:07:46,820 --> 00:07:50,248
όπου λαμπερές, χαρούμενες φωτογραφίες
στο Instagram είναι ο κανόνας,

151
00:07:50,386 --> 00:07:51,638
όταν στην ουσία,

152
00:07:52,128 --> 00:07:55,959
όπως όλοι αποδείξατε
στην αρχή της ομιλίας μου,

153
00:07:56,457 --> 00:07:59,584
ακριβώς το αντίθετο είναι η αλήθεια.

154
00:08:00,415 --> 00:08:01,644
Νούμερο δύο,

155
00:08:02,288 --> 00:08:04,536
οι ψυχικά ανθεκτικοί άνθρωποι

156
00:08:05,457 --> 00:08:11,908
είναι καλοί στο να επιλέγουν προσεκτικά
πού να συγκεντρώνουν την προσοχή τους.

157
00:08:12,672 --> 00:08:16,505
Έχουν το συνήθειο να κρίνουν
ρεαλιστικά τις καταστάσεις

158
00:08:16,575 --> 00:08:21,211
και συνήθως καταφέρνουν να εστιάζουν
σ' αυτά που μπορούν να αλλάξουν

159
00:08:21,463 --> 00:08:26,156
και με κάποιον τρόπο αποδέχονται
αυτά που δεν μπορούν να αλλάξουν.

160
00:08:26,877 --> 00:08:32,782
Αυτή είναι μια αναγκαία, άξια μάθησης
ικανότητα για την ψυχική ανθεκτικότητα.

161
00:08:34,043 --> 00:08:37,229
Ως άνθρωποι είμαστε πραγματικά καλοί

162
00:08:37,422 --> 00:08:40,868
στο να εντοπίζουμε 
κινδύνους και αδυναμίες.

163
00:08:41,035 --> 00:08:44,657
Είμαστε προγραμματισμένοι για το αρνητικό.

164
00:08:44,996 --> 00:08:47,797
Είμαστε πραγματικά καλοί
στο να τα εντοπίζουμε.

165
00:08:48,167 --> 00:08:53,086
Τα αρνητικά συναισθήματα κολλάνε
πάνω μας όπως οι αυτοκόλλητες ταινίες,

166
00:08:53,132 --> 00:08:57,996
ενώ τα θετικά συναισθήματα και εμπειρίες
φαίνεται να κάνουν γκελ όπως το τεφλόν.

167
00:08:58,460 --> 00:09:01,853
Αυτός ο προγραμματισμός μας
είναι πραγματικά καλός για εμάς

168
00:09:01,917 --> 00:09:05,427
και μας εξυπηρέτησε μια χαρά
από μια εξελικτική προοπτική.

169
00:09:05,539 --> 00:09:07,748
Σκεφτείτε ότι είμαι γυναίκα των σπηλαίων,

170
00:09:07,808 --> 00:09:10,013
βγαίνω από τη σπηλιά μου το πρωί,

171
00:09:10,127 --> 00:09:12,248
βλέπω έναν σμιλόδοντα απ' τη μια πλευρά

172
00:09:12,288 --> 00:09:14,572
και ένα ωραίο ουράνιο τόξο στην άλλη.

173
00:09:14,670 --> 00:09:19,470
Η επιβίωση μου εξαρτάται
από το να προσέξω αυτόν τον σμιλόδοντα.

174
00:09:19,875 --> 00:09:21,138
Το πρόβλημα είναι

175
00:09:21,172 --> 00:09:25,347
ότι τώρα ζούμε σε μια εποχή
όπου συνεχώς βομβαρδιζόμαστε

176
00:09:25,377 --> 00:09:27,531
από απειλές όλη τη μέρα,

177
00:09:27,665 --> 00:09:32,601
και τα φτωχά μυαλά μας αντιμετωπίζουν
καθεμία από αυτές τις απειλές

178
00:09:32,707 --> 00:09:35,181
σαν να ήταν ο σμιλόδοντας.

179
00:09:35,535 --> 00:09:38,833
Η εστίαση στην απειλή,
η απόκριση στο στρες,

180
00:09:39,037 --> 00:09:42,463
είναι μονίμως σε ετοιμότητα.

181
00:09:42,828 --> 00:09:46,048
Οι ψυχικά ανθεκτικοί άνθρωποι
δεν υποβαθμίζουν το αρνητικό,

182
00:09:46,252 --> 00:09:49,055
αλλά επίσης έχουν βρει έναν τρόπο

183
00:09:49,132 --> 00:09:52,279
να συντονίζονται στο καλό.

184
00:09:53,753 --> 00:09:57,423
Μια μέρα όταν οι αμφιβολίες
απειλούσαν να με κυριεύσουν,

185
00:09:57,580 --> 00:09:59,341
θυμάμαι να σκέφτομαι ξεκάθαρα,

186
00:09:59,415 --> 00:10:04,588
«Όχι, δεν θα φτάσεις στο σημείο
να σε καταπιεί όλο αυτό.

187
00:10:04,600 --> 00:10:06,218
Πρέπει να επιβιώσεις.

188
00:10:06,383 --> 00:10:08,893
Έχεις τόσο πολλούς λόγους
που αξίζει να ζήσεις.

189
00:10:09,043 --> 00:10:11,435
Διάλεξε τη ζωή, όχι τον θάνατο.

190
00:10:12,133 --> 00:10:14,231
Μην χάσεις αυτά που έχεις

191
00:10:14,705 --> 00:10:16,800
γι' αυτό που έχασες».

192
00:10:17,178 --> 00:10:19,440
Στην ψυχολογία το αποκαλούμε
αναζήτηση οφελών.

193
00:10:19,625 --> 00:10:21,314
Στον θαυμαστό νέο μου κόσμο

194
00:10:21,328 --> 00:10:24,299
σήμαινε να βρω πράγματα
για τα οποία είμαι ευγνώμων.

195
00:10:25,081 --> 00:10:26,805
Τουλάχιστον το κοριτσάκι μας

196
00:10:26,825 --> 00:10:30,956
δεν είχε πεθάνει από κάποια φρικτή,
μακρόχρονη, παρατεταμένη ασθένεια.

197
00:10:31,125 --> 00:10:33,289
Πέθανε ξαφνικά, ακαριαία,

198
00:10:33,343 --> 00:10:36,468
γλιτώνοντας εμάς και αυτήν
από αυτόν τον πόνο.

199
00:10:37,083 --> 00:10:40,719
Είχαμε τεράστια κοινωνική υποστήριξη
από οικογένεια και φίλους

200
00:10:40,729 --> 00:10:42,023
που μας βοήθησαν.

201
00:10:42,423 --> 00:10:43,679
Και πάνω απ' όλα,

202
00:10:43,883 --> 00:10:47,242
είχαμε ακόμα δύο όμορφα αγόρια
που ζούσαμε γι' αυτά,

203
00:10:47,289 --> 00:10:48,977
τα οποία μας χρειάζονταν τότε

204
00:10:48,997 --> 00:10:54,801
και άξιζαν να έχουν όσο πιο κανονική ζωή
μπορούσαμε να τους δώσουμε.

205
00:10:56,325 --> 00:10:59,203
Να μπορείς να αλλάξεις
το επίκεντρο της προσοχής σου

206
00:10:59,222 --> 00:11:01,066
για να συμπεριλάβεις και το καλό

207
00:11:01,130 --> 00:11:04,995
έχει αποδειχθεί από την επιστήμη
ότι είναι πραγματικά ισχυρή στρατηγική.

208
00:11:05,083 --> 00:11:09,711
Έτσι, το 2005 ο Μάρτιν Σέλιγκμαν
και συνάδελφοι διεξήγαγαν ένα πείραμα.

209
00:11:09,917 --> 00:11:14,383
Και το μόνο που ζήτησαν από τους ανθρώπους

210
00:11:14,535 --> 00:11:18,839
ήταν να σκεφτούν τρία καλά πράγματα
που τους είχαν συμβεί κάθε μέρα.

211
00:11:19,165 --> 00:11:22,775
Αυτό που βρήκαν, 
κατά την εξάμηνη περίοδο μελέτης,

212
00:11:22,785 --> 00:11:26,206
ήταν ότι αυτοί οι άνθρωποι έδειχναν
υψηλότερα επίπεδα ευγνωμοσύνης,

213
00:11:26,296 --> 00:11:27,967
υψηλότερα επίπεδα ευτυχίας

214
00:11:27,997 --> 00:11:32,717
και λιγότερη κατάθλιψη
στο διάστημα της εξάμηνης μελέτης.

215
00:11:33,332 --> 00:11:34,959
Όταν πενθείς,

216
00:11:34,983 --> 00:11:37,195
ίσως χρειαστείς μια υπενθύμιση

217
00:11:37,380 --> 00:11:40,359
ή ίσως χρειαστείς άδεια
για να νιώσεις ευγνώμων.

218
00:11:40,503 --> 00:11:43,367
Στην κουζίνα μας έχουμε
μια λαμπερή ροζ αφίσα

219
00:11:43,391 --> 00:11:46,181
που μας θυμίζει να «δεχόμαστε» το καλό.

220
00:11:46,745 --> 00:11:48,416
Στον αμερικανικό στρατό

221
00:11:48,544 --> 00:11:50,502
το διατύπωσαν λίγο διαφορετικά.

222
00:11:50,626 --> 00:11:54,493
Μιλούσαν στους στρατιώτες
για το κυνήγι της κορυφής.

223
00:11:54,830 --> 00:11:57,782
Βρείτε τη γλώσσα που σας ταιριάζει,
αλλά ό,τι και να κάνετε,

224
00:11:58,075 --> 00:12:02,364
κάντε μια εκούσια, συνειδητή, 
διαρκή προσπάθεια

225
00:12:02,423 --> 00:12:05,486
να συντονιστείτε με το τι είναι
καλό στον κόσμο σας.

226
00:12:06,290 --> 00:12:07,449
Νούμερο τρία,

227
00:12:07,577 --> 00:12:09,495
τα ψυχικά ανθεκτικά άτομα διερωτώνται,

228
00:12:09,537 --> 00:12:12,921
«Με βοηθάει ή με βλάπτει αυτό που κάνω;»

229
00:12:13,462 --> 00:12:17,168
Αυτή η ερώτηση χρησιμοποιείται
πολύ σε μια καλή ψυχοθεραπεία.

230
00:12:17,383 --> 00:12:19,510
Και, βρε παιδί μου, είναι πανίσχυρη.

231
00:12:19,832 --> 00:12:22,780
Αυτή ήταν η βασική μου ερώτηση

232
00:12:22,828 --> 00:12:25,211
τις μέρες μετά τον θάνατο των κοριτσιών.

233
00:12:25,245 --> 00:12:28,497
Θα την ρωτούσα ξανά και ξανά.

234
00:12:29,003 --> 00:12:31,959
«Να πάω στη δίκη και να δω τον οδηγό;

235
00:12:32,043 --> 00:12:34,406
Αυτό θα με βοηθούσε ή θα με έβλαπτε;»

236
00:12:34,792 --> 00:12:36,538
Δεν χρειαζόταν πολύ να το σκεφτώ.

237
00:12:36,708 --> 00:12:38,536
Επέλεξα να κρατήσω τις αποστάσεις μου.

238
00:12:38,576 --> 00:12:42,383
Αλλά ο Τρέβορ, ο άντρας μου,
αποφάσισε να τον συναντήσει αργότερα.

239
00:12:43,128 --> 00:12:46,628
Αργά τη νύχτα έπιανα τον εαυτό μου
ενίοτε να βυθίζεται

240
00:12:46,628 --> 00:12:48,399
σε παλιές φωτογραφίες της Άμπι

241
00:12:48,503 --> 00:12:50,359
και να στεναχωριέμαι όλο και πιο πολύ.

242
00:12:50,417 --> 00:12:51,765
Ρωτούσα τον εαυτό μου,

243
00:12:51,785 --> 00:12:54,906
«Αλήθεια; Αυτό σε βοηθάει ή σε βλάπτει;

244
00:12:55,504 --> 00:12:57,130
Βάλε στην άκρη τις φωτογραφίες,

245
00:12:57,220 --> 00:12:58,698
πήγαινε να κοιμηθείς.

246
00:12:58,792 --> 00:13:00,956
Πρόσεχε τον εαυτό σου».

247
00:13:01,830 --> 00:13:05,642
Αυτή η ερώτηση μπορεί να τεθεί
σε τόσο πολλές διαφορετικές συνθήκες.

248
00:13:05,667 --> 00:13:09,654
Ο τρόπος που σκέφτομαι και δρω
σας βοηθάει ή σας βλάπτει,

249
00:13:09,722 --> 00:13:12,897
στην προσπάθειά σας να πάρετε
εκείνη την προαγωγή,

250
00:13:12,907 --> 00:13:14,377
να περάσετε μια εξέταση,

251
00:13:14,457 --> 00:13:16,690
να αναρρώσετε από έμφραγμα;

252
00:13:17,038 --> 00:13:18,929
Τόσο πολλοί διαφορετικοί τρόποι.

253
00:13:19,463 --> 00:13:21,378
Γράφω πολύ για την ψυχική ανθεκτικότητα,

254
00:13:21,448 --> 00:13:24,168
και τα τελευταία χρόνια αυτή η στρατηγική

255
00:13:24,212 --> 00:13:27,766
έχει επιφέρει την πιο θετική
ανατροφοδότηση από οποιαδήποτε άλλη.

256
00:13:27,785 --> 00:13:30,141
Δέχομαι πλήθος από γράμματα,
μέιλ κι άλλα πολλά

257
00:13:30,165 --> 00:13:32,194
από πολλούς ανθρώπους
να λένε από παντού

258
00:13:32,238 --> 00:13:34,888
πόσο τεράστιο αντίκτυπο είχε στη ζωή τους.

259
00:13:35,132 --> 00:13:39,983
Είτε είναι η συγχώρεση αρχαίων
οικογενειακών αμαρτιών,

260
00:13:39,997 --> 00:13:42,373
καβγάδων από περασμένα Χριστούγεννα,

261
00:13:42,417 --> 00:13:45,779
είτε είναι απλώς το τρολάρισμα
στα κοινωνικά δίκτυα,

262
00:13:45,825 --> 00:13:48,343
είτε να αναρωτιέσαι

263
00:13:48,363 --> 00:13:51,218
αν χρειάζεσαι πράγματι
αυτό το επιπλέον ποτήρι κρασί.

264
00:13:52,877 --> 00:13:56,895
Να αναρωτιέσαι αν αυτό που κάνεις,
ο τρόπος που σκέφτεσαι,

265
00:13:56,919 --> 00:13:58,214
ο τρόπος που ενεργείς

266
00:13:58,254 --> 00:14:00,442
σε βοηθάει ή σε βλάπτει,

267
00:14:01,205 --> 00:14:04,005
σε βάζει πάλι στο τιμόνι.

268
00:14:04,128 --> 00:14:08,918
Σου δίνει κάποιον έλεγχο
στη λήψη των αποφάσεων.

269
00:14:10,790 --> 00:14:12,219
Τρεις στρατηγικές.

270
00:14:12,668 --> 00:14:13,861
Αρκετά απλές.

271
00:14:14,875 --> 00:14:17,300
Είναι άμεσα διαθέσιμες για όλους μας,

272
00:14:17,502 --> 00:14:19,933
ανά πάσα στιγμή, οπουδήποτε.

273
00:14:20,377 --> 00:14:23,251
Δεν απαιτούν γνώσεις πυρηνικής φυσικής.

274
00:14:23,665 --> 00:14:26,837
Η ψυχική ανθεκτικότητα
δεν είναι σταθερό χαρακτηριστικό.

275
00:14:26,874 --> 00:14:28,295
Δεν είναι επιλεκτική,

276
00:14:28,375 --> 00:14:31,639
που κάποιοι άνθρωποι
την έχουν κι άλλοι όχι.

277
00:14:32,127 --> 00:14:36,376
Βασικά, χρειάζεται
πολύ συνηθισμένες διαδικασίες.

278
00:14:37,253 --> 00:14:40,107
Μόνο τη θέληση να κάνεις μια προσπάθεια.

279
00:14:40,535 --> 00:14:43,152
Νομίζω ότι όλοι έχουμε στιγμές στη ζωή

280
00:14:43,205 --> 00:14:45,106
όπου το μονοπάτι της ζωής μας χωρίζεται

281
00:14:45,130 --> 00:14:47,458
και το ταξίδι που πιστεύαμε ότι θα κάναμε

282
00:14:47,502 --> 00:14:51,663
ξεφεύγει και καταλήγει
σε κάποια φρικτή κατεύθυνση

283
00:14:51,828 --> 00:14:53,794
που ποτέ δεν περιμέναμε

284
00:14:54,035 --> 00:14:55,903
και σίγουρα δεν θέλαμε.

285
00:14:56,710 --> 00:14:58,049
Συνέβη σ' εμένα.

286
00:14:58,883 --> 00:15:01,238
Ήταν απαίσιο πέρα από κάθε φαντασία.

287
00:15:01,832 --> 00:15:06,696
Αν βρεθείτε ποτέ
σε μια κατάσταση όπου σκέφτεστε,

288
00:15:06,958 --> 00:15:10,082
«Δεν θα συνέλθω ποτέ από αυτό»,

289
00:15:10,205 --> 00:15:13,420
σας προτρέπω να στραφείτε 
σ' αυτές τις στρατηγικές

290
00:15:13,463 --> 00:15:15,826
και να το ξανασκεφτείτε.

291
00:15:16,962 --> 00:15:18,680
Δεν θα υποκριθώ

292
00:15:19,128 --> 00:15:21,925
ότι είναι εύκολος αυτός ο τρόπος σκέψης.

293
00:15:22,458 --> 00:15:25,056
Και δεν απομακρύνει όλο τον πόνο.

294
00:15:25,628 --> 00:15:30,028
Όμως, αν έμαθα κάτι
τα τελευταία πέντε χρόνια,

295
00:15:30,375 --> 00:15:33,512
είναι ότι, αν σκέφτομαι έτσι,
με βοηθάει πραγματικά.

296
00:15:34,132 --> 00:15:35,685
Περισσότερο από οτιδήποτε,

297
00:15:35,745 --> 00:15:39,381
μου έχει αποδείξει ότι είναι δυνατό

298
00:15:39,745 --> 00:15:43,751
να ζεις και να πενθείς ταυτόχρονα.

299
00:15:43,915 --> 00:15:47,582
Και γι' αυτό θα είμαι πάντα ευγνώμων.

300
00:15:48,020 --> 00:15:49,171
Σας ευχαριστώ.

301
00:15:49,375 --> 00:15:50,868
(Χειροκρότημα)