WEBVTT

00:00:01.150 --> 00:00:04.527
Εάν σας ζητούσα να φανταστείτε τον αέρα,

00:00:05.104 --> 00:00:07.351
πώς θα τον φανταζόσασταν;

00:00:08.908 --> 00:00:12.438
Οι περισσότεροι θα σκέφτονταν 
είτε κενό χώρο,

00:00:12.438 --> 00:00:14.500
είτε καθαρό ουρανό,

00:00:14.504 --> 00:00:17.063
είτε μερικές φορές δέντρα 
να χορεύουν στον άνεμο.

00:00:17.849 --> 00:00:21.560
Και μετά θυμάμαι τη δασκάλα της χημείας 
στο λύκειο, με πολύ ψηλές κάλτσες

00:00:21.560 --> 00:00:22.771
στον πίνακα,

00:00:22.771 --> 00:00:26.209
να ζωγραφίζει διαγράμματα με φούσκες
που συνδέονταν με άλλες φούσκες,

00:00:26.209 --> 00:00:31.083
και να εξηγεί πώς δονούνται 
και συγκρούονται όπως η σούπα που βράζει.

NOTE Paragraph

00:00:32.209 --> 00:00:35.867
Αλλά στην πραγματικότητα,
δε σκεφτόμαστε καθόλου τον αέρα.

00:00:36.676 --> 00:00:38.393
Τον παρατηρούμε κυρίως

00:00:38.393 --> 00:00:42.525
όταν συμβεί κάποιου είδους δυσάρεστη
αισθητηριακή εισβολή σε αυτόν,

00:00:42.525 --> 00:00:47.077
όπως για παράδειγμα μια τρομερή μυρωδιά
ή κάτι ορατό, όπως καπνός ή ομίχλη.

00:00:48.131 --> 00:00:50.320
Όμως είναι πάντα εκεί.

00:00:51.207 --> 00:00:53.737
Μας ακουμπάει όλους αυτή τη στιγμή.

00:00:53.737 --> 00:00:55.698
Είναι ακόμα και μέσα μας.

00:00:57.007 --> 00:01:01.944
Ο αέρας μας είναι άμεσος, 
ζωτικός και προσωπικός.

00:01:03.063 --> 00:01:05.745
Κι όμως, τον ξεχνάμε τόσο εύκολα.

NOTE Paragraph

00:01:08.009 --> 00:01:09.563
Τι είναι ο αέρας λοιπόν;

00:01:10.103 --> 00:01:13.853
Είναι ο συνδυασμός αόρατων αερίων
που περιβάλλουν τη Γη,

00:01:13.867 --> 00:01:16.393
τα οποία προσελκύονται 
από τη βαρυτική της έλξη.

00:01:17.270 --> 00:01:20.726
Και παρόλο που είμαι εικαστικός,

00:01:20.726 --> 00:01:24.006
με ενδιαφέρει η αορατότητα του αέρα.

00:01:24.627 --> 00:01:27.222
Με ενδιαφέρει το πώς τον φανταζόμαστε,

00:01:27.226 --> 00:01:29.304
το πώς τον βιώνουμε

00:01:29.304 --> 00:01:33.152
και το πώς έχουμε όλοι μια έμφυτη
αντίληψη για την απτότητά του

00:01:33.152 --> 00:01:35.056
μέσω της αναπνοής.

00:01:36.530 --> 00:01:42.210
Κάθε είδους ζωή στη Γη αλλάζει τον αέρα
μέσω της ανταλλαγής αερίων,

00:01:42.214 --> 00:01:44.145
και το κάνουμε όλοι αυτή τη στιγμή.

00:01:44.679 --> 00:01:47.667
Βασικά, ας πάρουμε όλοι μαζί τώρα

00:01:47.671 --> 00:01:50.452
μια μεγάλη, ομαδική εισπνοή.

NOTE Paragraph

00:01:50.456 --> 00:01:53.515
Έτοιμοι; Εισπνοή. (Εισπνοές)

00:01:55.009 --> 00:01:57.577
Εκπνοή. (Εκπνοές)

NOTE Paragraph

00:01:58.782 --> 00:02:01.462
Αυτός τον αέρα που μόλις εκπνεύσατε,

00:02:01.476 --> 00:02:05.160
εμπλουτίσατε εκατό φορές 
με διοξείδιο του άνθρακα.

00:02:06.358 --> 00:02:12.389
Άρα περίπου πέντε λίτρα αέρα ανά αναπνοή,
17 αναπνοές ανά λεπτό

00:02:12.549 --> 00:02:18.120
από 525,600 λεπτά ανά έτος,

00:02:18.120 --> 00:02:23.610
αντιστοιχούν περίπου 
σε 45 εκατομμύρια λίτρα αέρα,

00:02:23.610 --> 00:02:27.638
εμπλουτισμένα 100 φορές 
σε διοξείδιο του άνθρακα,

00:02:27.638 --> 00:02:29.238
μόνο για εσάς.

00:02:29.822 --> 00:02:34.084
Αυτό τώρα αντιστοιχεί σε περίπου 
18 πισίνες Ολυμπιακών διαστάσεων.

NOTE Paragraph

00:02:36.203 --> 00:02:38.460
Για μένα, ο αέρας είναι πολυδιάστατος.

00:02:38.460 --> 00:02:41.537
Είναι ταυτόχρονα τόσο μικρός,
όσο η αναπνοή μας

00:02:41.537 --> 00:02:43.941
και τόσο μεγάλος, όσο ο Πλανήτης.

00:02:44.689 --> 00:02:48.024
Και είναι λίγο δύσκολο 
να το αντιληφθεί κανείς.

00:02:48.587 --> 00:02:51.509
Ίσως να είναι αδύνατο
και ίσως να μην έχει σημασία.

NOTE Paragraph

00:02:51.984 --> 00:02:54.623
Μέσω της πρακτικής των εικαστικών μου,

00:02:54.623 --> 00:02:58.340
προσπαθώ να κάνω τον αέρα,
όχι τόσο να τον φαντάζομαι,

00:02:58.340 --> 00:03:02.455
αλλά να τον κάνω να μοιάζει 
εσωτερικός, ανάγλυφος και απτός.

00:03:03.177 --> 00:03:08.024
Προσπαθώ να διευρύνω αυτή την έννοια
της αισθητικής, πώς φαίνονται τα πράγματα

00:03:08.024 --> 00:03:10.195
έτσι ώστε να περιλαμβάνει πράγματα

00:03:10.195 --> 00:03:13.403
όπως το πώς τον αισθάνεστε στο δέρμα σας
και στους πνεύμονές σας,

00:03:13.403 --> 00:03:16.521
και πώς ακούγεται η φωνή σας
καθώς περνάει μέσα από αυτήν.

00:03:18.027 --> 00:03:21.149
Εξετάζω το βάρος, την πυκνότητα
και τη μυρωδιά του,

00:03:21.149 --> 00:03:27.887
αλλά κυρίως σκέφτομαι τις ιστορίες
που συνδέουμε με τα διαφορετικά είδη αέρα.

NOTE Paragraph

00:03:30.091 --> 00:03:33.944
Αυτό είναι ένα έργο που έκανα το 2014.

00:03:34.872 --> 00:03:38.001
Ονομάζεται «Διαφορετικά Είδη Αέρα:
Το Ημερολόγιο ενός Φυτού»,

00:03:38.001 --> 00:03:40.017
στο οποίο αναδημιουργούσα τον αέρα

00:03:40.017 --> 00:03:42.077
από διαφορετικές εποχές
στην Εξέλιξη της Γης

00:03:42.077 --> 00:03:45.047
και προσκαλούσα το κοινό 
να έρθει και να αναπνεύσει μαζί μου.

00:03:45.047 --> 00:03:48.565
Και είναι εκπληκτικό, 
τόσο έντονα διαφορετικό.

NOTE Paragraph

00:03:49.845 --> 00:03:51.961
Δεν είμαι επιστήμονας,

00:03:51.961 --> 00:03:55.041
αλλά οι επιστήμονες της ατμόσφαιρας
ψάχνουν για ενδείξεις

00:03:55.041 --> 00:03:57.743
στην ατμοσφαιρική χημεία, στη γεωλογία,

00:03:57.743 --> 00:04:00.084
όπως το πώς οι πέτρες οξειδώνονται,

00:04:00.084 --> 00:04:03.447
και συλλέγουν αυτές τις πληροφορίες,
τις συγκεντρώνουν,

00:04:03.451 --> 00:04:08.650
και δημιουργούν κάτι σα συνταγή
για τον αέρα σε διαφορετικές στιγμές.

00:04:08.709 --> 00:04:11.384
Μετά έρχομαι ως καλλιτέχνης 
και παίρνω αυτή τη συνταγή

00:04:11.384 --> 00:04:14.484
και την αναδημιουργώ χρησιμοποιώντας 
τα στοιχεία των αερίων.

NOTE Paragraph

00:04:16.016 --> 00:04:19.756
Βρήκα ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες
τις χρονικές στιγμές

00:04:19.770 --> 00:04:23.842
που δείχνουν ότι η ζωή
μπορεί να αλλάξει τον αέρα,

00:04:23.842 --> 00:04:27.332
αλλά και ότι ο αέρας μπορεί 
να επηρεάσει το πώς θα εξελιχθεί η ζωή,

00:04:28.966 --> 00:04:30.990
όπως ο Ανθρακοφόρος αέρας.

00:04:31.579 --> 00:04:34.979
Είναι περίπου από 300 με 350
εκατομμύρια χρόνια πριν.

00:04:35.539 --> 00:04:38.514
Είναι μια εποχή γνωστή
ως η εποχή των γιγάντων.

00:04:39.231 --> 00:04:41.815
Έτσι, για πρώτη φορά 
στην ιστορία της ζωής,

00:04:41.815 --> 00:04:43.248
η λιγνίνη εξελίσσεται.

00:04:43.248 --> 00:04:45.646
Είναι το ανθεκτικό υλικό
που αποτελεί τα δέντρα.

00:04:45.646 --> 00:04:49.140
Άρα ουσιαστικά, τα δέντρα εφηύραν
δικούς τους κορμούς εκείνη την εποχή,

00:04:49.140 --> 00:04:51.200
και μεγάλωσαν πολύ, όλο και περισσότερο,

00:04:51.204 --> 00:04:52.589
και ξαπλώθηκαν στη Γη,

00:04:52.589 --> 00:04:55.906
απελευθερώνοντας οξυγόνο, 
κι άλλο οξυγόνο, κι άλλο οξυγόνο,

00:04:55.906 --> 00:05:00.514
ώσπου το οξυγόνο έφτασε σε επίπεδο
διπλάσιο από το σημερινό.

00:05:01.601 --> 00:05:05.514
Και αυτός ο πλούσιος αέρας
φιλοξενεί μεγάλα έντομα --

00:05:05.514 --> 00:05:11.012
τεράστιες αράχνες και λιβελούλες
με άνοιγμα φτερών περίπου 65 εκατοστών.

00:05:12.219 --> 00:05:16.304
Στην αναπνοή, ο αέρας αυτός 
είναι πολύ καθαρός και φρέσκος.

00:05:16.308 --> 00:05:21.679
Δεν έχει γεύση, αλλά δίνει στο σώμα 
μια διακριτική ώθηση ενέργειας.

00:05:22.499 --> 00:05:24.676
Κάνει καλό στον πονοκέφαλο
μετά από μεθύσι.

NOTE Paragraph

00:05:24.676 --> 00:05:26.615
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:05:26.619 --> 00:05:29.363
Είτε ο αέρας του Μεγάλου Αφανισμού --

00:05:29.363 --> 00:05:33.001
αυτό ήταν περίπου 
252,5 εκατομμύρια χρόνια πριν,

00:05:33.001 --> 00:05:35.037
ακριβώς πριν εξελιχθούν οι δεινόσαυροι.

00:05:35.037 --> 00:05:38.793
Πρόκειται για μια περίοδο πολύ 
μικρής διάρκειας, γεωλογικά μιλώντας,

00:05:38.793 --> 00:05:41.756
περίπου 20 με 200.000 χρόνια.

00:05:41.770 --> 00:05:43.284
Πολύ σύντομη.

00:05:44.175 --> 00:05:46.897
Αυτή είναι η μεγαλύτερη εξαφάνιση
στην ιστορία της Γης,

00:05:46.897 --> 00:05:49.695
ακόμη μεγαλύτερη από εκείνη
της εξαφάνισης των δεινοσαύρων.

00:05:50.215 --> 00:05:54.202
Το 85 με 95 τοις εκατό των ειδών
εξαφανίστηκε εκείνη την περίοδο,

00:05:54.202 --> 00:05:59.393
και ταυτόχρονα, παρατηρήθηκε μια τεράστια,
δραματική αύξηση διοξειδίου του άνθρακα,

00:05:59.397 --> 00:06:01.020
και πολλοί επιστήμονες συμφωνούν

00:06:01.020 --> 00:06:04.181
ότι αυτό είναι αποτέλεσμα
ταυτόχρονων ηφαιστειακών εκρήξεων

00:06:04.181 --> 00:06:06.355
και ένα ανεξέλεγκτο φαινόμενο θερμοκηπίου.

00:06:08.982 --> 00:06:12.615
Τα επίπεδα οξυγόνου εκείνη την εποχή
φτάνουν στο μισό από τα σημερινά,

00:06:12.615 --> 00:06:13.964
άρα περίπου 10 τοις εκατό.

00:06:13.964 --> 00:06:16.849
Αναμφίβολα αυτός ο αέρας 
δεν θα στήριζε την ανθρώπινη ζωή,

00:06:16.849 --> 00:06:18.885
αλλά δεν πειράζει να πάρουμε μια ανάσα.

00:06:18.885 --> 00:06:21.955
Στην αναπνοή, είναι περιέργως 
ανακουφιστικός.

00:06:21.955 --> 00:06:24.892
Είναι πολύ ηρεμιστικός, κάπως ζεστός

00:06:24.892 --> 00:06:29.064
και έχει μια γεύση που θυμίζει λίγο
το ανθρακούχο νερό.

00:06:29.064 --> 00:06:31.783
Έχει αυτή τη σπιρτάδα, κάπως ευχάριστη.

NOTE Paragraph

00:06:32.925 --> 00:06:35.403
Έτσι, σκεπτόμενη τόσο
τον αέρα του παρελθόντος,

00:06:35.403 --> 00:06:39.008
είναι φυσικό να αρχίσω να σκέφτομαι 
και τον αέρα του μέλλοντος.

00:06:40.142 --> 00:06:42.956
Και αντί να αναπτύσσω θεωρίες για τον αέρα

00:06:42.960 --> 00:06:46.494
και να φαντάζομαι πώς μπορεί 
να μοιάζει ο αέρας του μέλλοντος,

00:06:46.498 --> 00:06:49.987
ανακάλυψα αυτόν τον αέρα, 
παρασκευασμένο από άνθρωπο.

00:06:50.747 --> 00:06:53.758
Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει 
πουθενά στη φύση,

00:06:53.768 --> 00:06:56.879
αλλά είναι κατασκευασμένος 
από ανθρώπους σε εργαστήριο,

00:06:56.883 --> 00:07:00.232
για εφαρμογή σε διαφορετικά 
βιομηχανικά περιβάλλοντα.

NOTE Paragraph

00:07:01.585 --> 00:07:03.228
Γιατί είναι ο αέρας του μέλλοντος;

00:07:03.539 --> 00:07:07.039
Λοιπόν, αυτός ο αέρας 
είναι ένα πολύ σταθερό μόριο

00:07:07.896 --> 00:07:11.560
το οποίο θα γίνει κυριολεκτικά 
ένα με τον αέρα μόλις απελευθερωθεί,

00:07:11.560 --> 00:07:15.621
για τα επόμενα 300 με 400 
χρόνια, πριν διασπαστεί.

00:07:16.274 --> 00:07:20.059
Συνεπώς πρόκειται για 12 με 16 γενιές.

00:07:21.433 --> 00:07:24.824
Και αυτός ο αέρας έχει μερικές
ιδιαίτερα αισθητηριακές ιδιότητες.

00:07:25.811 --> 00:07:27.371
Είναι πολύ βαρύς.

00:07:27.779 --> 00:07:29.646
Είναι περίπου οκτώ φορές βαρύτερος

00:07:29.646 --> 00:07:32.566
από τον αέρα που έχουμε
συνηθίσει να αναπνέουμε.

00:07:33.429 --> 00:07:36.492
Είναι τόσο βαρύς, 
που όταν τον εισπνεύσετε,

00:07:36.492 --> 00:07:39.933
όποια λέξη πείτε, θα είναι 
στην κυριολεξία τόσο βαριά,

00:07:39.933 --> 00:07:44.363
που θα γλιστρήσει από το στόμα,
θα πέσει κάτω και θα εξαφανιστεί.

00:07:45.223 --> 00:07:48.325
Είναι ένας αέρας που λειτουργεί
αρκετά συχνά όπως ένα υγρό.

NOTE Paragraph

00:07:50.047 --> 00:07:53.392
Έπειτα, αυτός ο αέρας συνοδεύεται επίσης
από μια ηθική διάσταση.

00:07:54.226 --> 00:07:56.019
Ο άνθρωπος κατασκεύασε αυτό τον αέρα,

00:07:56.023 --> 00:08:01.539
παράλληλα όμως, είναι και το πιο ισχυρό
αέριο θερμοκηπίου που δοκιμάστηκε ποτέ.

00:08:03.042 --> 00:08:08.837
Το δυναμικό υπερθέρμανσής του είναι 24.000
μεγαλύτερο από το διοξείδιο του άνθρακα,

00:08:08.837 --> 00:08:12.346
ενώ έχει διάρκεια ζωής 12 με 16 γενιές.

00:08:13.235 --> 00:08:18.097
Συνεπώς, αυτή η ηθική σύγκρουση
είναι βασική στη δουλειά μου.

00:08:31.560 --> 00:08:35.489
(Με βαριά φωνή) Έχει ακόμη
μια εκπληκτική ιδιότητα.

00:08:35.489 --> 00:08:38.936
Αλλάζει δραματικά τη φωνή.

NOTE Paragraph

00:08:38.936 --> 00:08:42.008
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:08:45.145 --> 00:08:48.187
Άρα όταν αρχίζουμε να σκεφτόμαστε
-- ώπα! Δεν έφυγε ακόμη.

NOTE Paragraph

00:08:48.187 --> 00:08:49.625
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:08:49.625 --> 00:08:52.239
Όταν σκεφτόμαστε την κλιματική αλλαγή,

00:08:52.239 --> 00:08:58.202
πιθανότατα να μην σκεφτόμαστε τεράστια 
έντομα και ηφαίστεια που εκρήγνυνται

00:08:58.202 --> 00:09:00.258
ή αστείες φωνές.

00:09:01.207 --> 00:09:03.766
Οι εικόνες που μας έρχονται 
ευκολότερα στο μυαλό

00:09:03.766 --> 00:09:06.423
είναι παγετώνες που υποχωρούν,

00:09:06.423 --> 00:09:09.483
πολικές αρκούδες να επιπλέουν
πάνω σε παγόβουνα.

00:09:09.483 --> 00:09:12.659
Σκεφτόμαστε κυκλικά 
διαγράμματα και γραφήματα,

00:09:12.659 --> 00:09:16.459
και διάφορους πολιτικούς να μιλούν
σε επιστήμονες με πλεκτές ζακέτες.

NOTE Paragraph

00:09:18.081 --> 00:09:22.284
Ίσως όμως να ήρθε η στιγμή να αρχίσουμε
να σκεφτόμαστε για την κλιματική αλλαγή

00:09:22.298 --> 00:09:26.141
με τον ίδιο εσωτερικό τρόπο 
που βιώνουμε τον αέρα.

00:09:27.738 --> 00:09:32.212
Όπως ο αέρας, έτσι και η κλιματική 
αλλαγή γίνεται σε διάφορες κλίμακες,

00:09:32.212 --> 00:09:35.797
όπως σε σχέση με το μόριο,
την αναπνοή και τον πλανήτη.

00:09:37.139 --> 00:09:40.688
Είναι άμεση, ζωτική και προσωπική,

00:09:40.688 --> 00:09:44.995
όπως επίσης άμορφη και ενοχλητική.

00:09:46.451 --> 00:09:49.740
Κι όμως, την ξεχνάμε τόσο εύκολα.

NOTE Paragraph

00:09:51.738 --> 00:09:55.654
Η κλιματική αλλαγή είναι το συλλογικό
αυτοπορτρέτο της ανθρωπότητας.

00:09:55.654 --> 00:09:57.285
Αντικατοπτρίζει τις αποφάσεις μας

00:09:57.285 --> 00:10:00.459
ως άτομα, ως κυβερνήσεις
και ως βιομηχανίες.

00:10:01.586 --> 00:10:04.858
Και αν υπάρχει κάτι που έμαθα 
εξετάζοντας τον αέρα,

00:10:04.858 --> 00:10:08.261
είναι ότι παρόλο που αλλάζει, παραμένει.

00:10:08.785 --> 00:10:12.385
Μπορεί να μην υποστηρίζει 
το είδος ζωής που θα αναγνωρίζαμε,

00:10:12.399 --> 00:10:14.496
όμως θα υποστηρίξει κάτι.

00:10:15.127 --> 00:10:18.743
Και αν εμείς οι άνθρωποι αποτελούμε
τόσο σημαντικό κομμάτι αυτής της αλλαγής,

00:10:18.743 --> 00:10:22.636
νομίζω πως είναι σημαντικό 
να καταλάβουμε αυτή τη συζήτηση.

00:10:23.212 --> 00:10:26.519
Γιατί παρόλο που είναι αόρατος,

00:10:27.285 --> 00:10:31.977
οι άνθρωποι αφήνουν 
πολύ έντονα ίχνη στον αέρα.

NOTE Paragraph

00:10:32.831 --> 00:10:34.191
Σας ευχαριστώ.

NOTE Paragraph

00:10:34.191 --> 00:10:35.917
(Χειροκρότημα)