[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:04.78,0:00:10.40,Default,,0000,0000,0000,,Ni vivas en mondo de nehaltigebla ŝanĝo. Dialogue: 0,0:00:11.33,0:00:15.16,Default,,0000,0000,0000,,Amasa migrado de homoj al novaj urbegoj Dialogue: 0,0:00:15.16,0:00:18.33,Default,,0000,0000,0000,,kiu plenigas ĉielstrebajn konstruaĵojn Dialogue: 0,0:00:18.50,0:00:21.44,Default,,0000,0000,0000,,kaj vastajn domaĉarojn. Dialogue: 0,0:00:21.44,0:00:25.76,Default,,0000,0000,0000,,Grandaj deziroj por brulaĵoj kaj manĝaĵo, Dialogue: 0,0:00:25.77,0:00:28.50,Default,,0000,0000,0000,,neantaŭvidebla klimatŝanĝo Dialogue: 0,0:00:29.00,0:00:35.09,Default,,0000,0000,0000,,kaj ĉio tio en mondo, \Nkie la loĝantaro daŭre kreskas. Dialogue: 0,0:00:36.46,0:00:38.28,Default,,0000,0000,0000,,Ĉu ni maltrankviliĝu? Dialogue: 0,0:00:38.28,0:00:41.52,Default,,0000,0000,0000,,Ĉu ni timu? Dialogue: 0,0:00:42.66,0:00:46.10,Default,,0000,0000,0000,,Kiel ni interpretu kaj komprenu ĉion? Dialogue: 0,0:00:52.50,0:00:59.00,Default,,0000,0000,0000,,7 miliardoj da homoj nun vivas sur nia \Nplanedo. Ĉu ĝi ne estas bela? Dialogue: 0,0:00:59.01,0:01:03.50,Default,,0000,0000,0000,,Sed kiam kelkaj homoj pensas pri la mondo \Nkaj ĝia estonteco, ili panikas! Dialogue: 0,0:01:03.51,0:01:06.27,Default,,0000,0000,0000,,Aliaj preferas ne pensi pri tio entute. Dialogue: 0,0:01:06.28,0:01:09.80,Default,,0000,0000,0000,,Sed ĉi-vesperon mi montros al vi kiel \Nvere statas la mondo. Dialogue: 0,0:01:09.97,0:01:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Mia nomo estas Hans Rosling. Mi estas \Nstatistikisto ĉe... Dialogue: 0,0:01:13.01,0:01:15.04,Default,,0000,0000,0000,,NE, NE, NE, NE... Ne malŝaltu! Dialogue: 0,0:01:15.04,0:01:19.51,Default,,0000,0000,0000,,Per la plej novaj datumoj de ĉiuj landoj,\Nmi montros al vi la mondon nove. Dialogue: 0,0:01:19.51,0:01:22.65,Default,,0000,0000,0000,,Mi rakontos al vi kiel \Nla mondloĝantaro ŝanĝiĝas Dialogue: 0,0:01:22.66,0:01:27.62,Default,,0000,0000,0000,,kaj kion la datumoj de hodiaŭ diras pri \Nla estonteco de la mondo. Dialogue: 0,0:01:27.63,0:01:32.50,Default,,0000,0000,0000,,Sendube ni havas grandegajn\Ndefiojn antaŭ ni Dialogue: 0,0:01:32.73,0:01:36.69,Default,,0000,0000,0000,,sed feliĉe la estonteco eble \Nne estos tiom senespera Dialogue: 0,0:01:36.80,0:01:42.40,Default,,0000,0000,0000,,kaj la homaro jam fartas \Npli bone ol multaj el vi supozas! Dialogue: 0,0:01:44.00,0:01:45.40,Default,,0000,0000,0000,,Ne paniku! Dialogue: 0,0:01:45.50,0:01:47.30,Default,,0000,0000,0000,,La vero pri la mondloĝantaro Dialogue: 0,0:01:47.40,0:01:49.74,Default,,0000,0000,0000,,kun profesoro Hans Rosling Dialogue: 0,0:01:51.50,0:01:53.35,Default,,0000,0000,0000,,Beboj. Dialogue: 0,0:01:53.36,0:01:55.17,Default,,0000,0000,0000,,Ĉiu estas beno. Dialogue: 0,0:01:55.30,0:01:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Sed multaj homoj pensas, \Nke la loĝantaro kreskas senbremse. Dialogue: 0,0:01:59.50,0:02:02.40,Default,,0000,0000,0000,,Kelkaj eĉ parolas pri loĝantara bombo! Dialogue: 0,0:02:03.45,0:02:05.80,Default,,0000,0000,0000,,Ĉu ili pravas? Dialogue: 0,0:02:08.00,0:02:11.81,Default,,0000,0000,0000,,Do kiel ni statas pri la loĝantaro \Nhodiaŭ? Kaj kiel ni alvenis ĉi tien? Dialogue: 0,0:02:11.90,0:02:16.28,Default,,0000,0000,0000,,Mi rakontos al vi historion \Npri ĉiu, kiu iam ajn vivis. Dialogue: 0,0:02:16.34,0:02:20.20,Default,,0000,0000,0000,,Nu, almenaŭ dum la lastaj kelkmil jaroj. Dialogue: 0,0:02:20.25,0:02:21.70,Default,,0000,0000,0000,,Ek! Dialogue: 0,0:02:21.80,0:02:25.12,Default,,0000,0000,0000,,Jen du aksoj. Dialogue: 0,0:02:25.12,0:02:33.19,Default,,0000,0000,0000,,Ĉi tiu estas tempo en jaroj, kaj ĉi tiu \Nestas la mondloĝantaro en miliardoj. Dialogue: 0,0:02:33.24,0:02:41.40,Default,,0000,0000,0000,,en la jaro 10 000 antaŭ Kristo, \Nkiam ekestis la unuaj terkultivistoj, Dialogue: 0,0:02:41.42,0:02:45.34,Default,,0000,0000,0000,,la arĥeologoj kredas ke la \Nmondloĝantaro estis nur 10 milionoj. Dialogue: 0,0:02:45.34,0:02:49.49,Default,,0000,0000,0000,,Imagu: 10 milionoj! Tio estas \Nkiel Svedio de hodiaŭ! Dialogue: 0,0:02:49.49,0:02:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Mondo de nur svedoj! Dialogue: 0,0:02:53.41,0:03:01.38,Default,,0000,0000,0000,,Jarmiloj pasis... Kun bienistoj, manĝaĵo\Nkaj homoj, grandaj imperioj ekestis. Dialogue: 0,0:03:01.39,0:03:06.11,Default,,0000,0000,0000,,Egipto, Ĉinio, Barato, kaj finfine Eŭropo. Dialogue: 0,0:03:06.12,0:03:09.67,Default,,0000,0000,0000,,Kaj la loĝantaro kreskadis, \Nsed malrapidege. Dialogue: 0,0:03:09.68,0:03:13.77,Default,,0000,0000,0000,,Kaj ĉi tie mi haltas, en la jaro 1800. Dialogue: 0,0:03:13.78,0:03:19.97,Default,,0000,0000,0000,,Ĉar en la jaro 1800 la mondloĝantaro iĝis\Nunu miliardo. Dialogue: 0,0:03:19.98,0:03:28.69,Default,,0000,0000,0000,,Imagu... Ĉiu tia tempo, la kresko estis \Nnur frakcio de procento, dum jarmiloj. Dialogue: 0,0:03:28.70,0:03:35.46,Default,,0000,0000,0000,,En 1800, kun la industria revolucio, ĉio \Nŝanĝiĝis kaj la loĝantaro rapide kreskis. Dialogue: 0,0:03:35.50,0:03:39.31,Default,,0000,0000,0000,,Dum apenaŭ 100 jaroj \Nĝi atingis 2 miliardojn. Dialogue: 0,0:03:39.32,0:03:43.27,Default,,0000,0000,0000,,Kaj tiam, kiam mi estis en lernejo, \Nestis 3 miliardoj. Dialogue: 0,0:03:43.28,0:03:49.66,Default,,0000,0000,0000,,Multaj homoj diris: "La planedo ne povas \Nsubteni pli." - diris ankaŭ la spertuloj. Dialogue: 0,0:03:49.68,0:03:52.13,Default,,0000,0000,0000,,Sed jen kio okazis... Dialogue: 0,0:03:52.13,0:03:58.61,Default,,0000,0000,0000,,Ni iĝis 4 miliardoj... 5 miliardoj... \N6 miliardoj... 7 miliardoj! Dialogue: 0,0:03:58.62,0:04:05.38,Default,,0000,0000,0000,,Imagu... Pli ol duono de la mondloĝantaro \Naldoniĝis dum mia vivtempo. Dialogue: 0,0:04:05.41,0:04:08.99,Default,,0000,0000,0000,,Kaj la numero daŭre altiĝas. Dialogue: 0,0:04:10.41,0:04:15.60,Default,,0000,0000,0000,,Plejparto de la kresko, lasttempe, \Nestis en aziaj landoj. Dialogue: 0,0:04:15.62,0:04:21.44,Default,,0000,0000,0000,,Kiel ĉi tie, en Bangladeŝo, kie la \Nloĝantaro triobliĝis dum mia vivtempo. Dialogue: 0,0:04:21.47,0:04:27.50,Default,,0000,0000,0000,,De 50 millionoj al pli ol 150 milionoj. Dialogue: 0,0:04:28.29,0:04:32.78,Default,,0000,0000,0000,,Ĝi nun estas unu el la landoj kun \Nla plej densa loĝantaro de la mondo. Dialogue: 0,0:04:32.79,0:04:40.03,Default,,0000,0000,0000,,Ĉirkaŭ 15 milionoj loĝas jam en la \Nhomdensa ĉefurbo Dhaka. Dialogue: 0,0:04:40.10,0:04:48.47,Default,,0000,0000,0000,,Homoj ĉi tie, enurbe aŭ enkampare,\Nintense zorgas pri la familigrandeco. Dialogue: 0,0:04:49.82,0:04:52.15,Default,,0000,0000,0000,,Sed nova Bangladeŝo ekaperas... Dialogue: 0,0:04:52.17,0:04:59.10,Default,,0000,0000,0000,,Kiel la familio Khan. Patrino \NTaslima, filinoj Tanjina kaj eta Sadia. Dialogue: 0,0:04:59.20,0:05:03.60,Default,,0000,0000,0000,,Kaj patro Hannan. Dialogue: 0,0:05:04.50,0:05:07.50,Default,,0000,0000,0000,,"Virinoj bezonas pli da tempo por \Npretiĝi ol viroj" Dialogue: 0,0:05:08.50,0:05:12.80,Default,,0000,0000,0000,,"Se vi simple forigas ĝin, kial vi \Nsurmetas ŝminkon? Dialogue: 0,0:05:14.18,0:05:17.74,Default,,0000,0000,0000,,Ambaŭ, Talisma kaj Hannan, \Nmem venas el grandaj familioj, Dialogue: 0,0:05:17.74,0:05:21.50,Default,,0000,0000,0000,,Sed ili decidis havi nur du gefilojn. Dialogue: 0,0:05:21.70,0:05:25.40,Default,,0000,0000,0000,,En Bangladeŝo estas \Ndevizo kiun oni aŭdas ĉie Dialogue: 0,0:05:26.20,0:05:29.30,Default,,0000,0000,0000,,"Ne pli ol du infanoj, \Nunu estas eĉ pli bone" Dialogue: 0,0:05:34.00,0:05:36.60,Default,,0000,0000,0000,,"Estas bonŝanco havi nur du filinojn Dialogue: 0,0:05:37.00,0:05:39.50,Default,,0000,0000,0000,,"Se mi havus pli, do mi ne povus pagi." Dialogue: 0,0:05:39.90,0:05:42.00,Default,,0000,0000,0000,,"Kun du infanoj, \Nmi povas aĉeti kion ili volas." Dialogue: 0,0:05:47.00,0:05:50.30,Default,,0000,0000,0000,,"Miaj poŝoj nun estas malplenaj!" Dialogue: 0,0:05:50.81,0:05:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Taslima kaj Hannan partoprenas \Nkulturan ŝanĝon el grandaj familioj Dialogue: 0,0:05:56.01,0:05:59.73,Default,,0000,0000,0000,,Kaj por Taslima, tio ankaŭ iĝis laboro. Dialogue: 0,0:05:59.74,0:06:03.52,Default,,0000,0000,0000,,Ŝi laboras por la registara \NFamilia Planado Servo Dialogue: 0,0:06:03.53,0:06:06.58,Default,,0000,0000,0000,,kiu dungas virinojn kiel ŝin en ĉiu vilaĝo Dialogue: 0,0:06:06.69,0:06:14.30,Default,,0000,0000,0000,,Ŝi iras de pordo al pordo helpante \Nal aliuloj havi pli malgrandajn familiojn. Dialogue: 0,0:06:15.00,0:06:16.60,Default,,0000,0000,0000,,Kiam estis via lasta menstruo? Dialogue: 0,0:06:16.90,0:06:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Ĝi estis je 22a. Dialogue: 0,0:06:19.30,0:06:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Vi ne uzas ion kontraŭ-\Nkoncipmetodon? Dialogue: 0,0:06:21.50,0:06:23.20,Default,,0000,0000,0000,,Ĉu ne estos problemo se vi \Niĝas graveda? Dialogue: 0,0:06:23.60,0:06:25.90,Default,,0000,0000,0000,,Mi ne gravediĝas facile. Dialogue: 0,0:06:26.40,0:06:28.40,Default,,0000,0000,0000,,Sed vi jam havas du filojn. Dialogue: 0,0:06:28.80,0:06:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Mi ne havas tempon por iri al la hospitalo. Dialogue: 0,0:06:31.50,0:06:35.62,Default,,0000,0000,0000,,Taslima oferas konsilon, \Nmoralan apogon kaj Dialogue: 0,0:06:35.85,0:06:38.40,Default,,0000,0000,0000,,plej grave, gamon da \Nkontraŭkoncipiloj. Dialogue: 0,0:06:39.80,0:06:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Vi jam havas tri filinojn, \Nĉu vi vere volas havi pli da infanoj? Dialogue: 0,0:06:45.20,0:06:46.40,Default,,0000,0000,0000,,Tio dependas de la patro. Dialogue: 0,0:06:46.50,0:06:50.20,Default,,0000,0000,0000,,Vi naskas, kial ĝi dependas de li? Dialogue: 0,0:06:50.60,0:06:53.20,Default,,0000,0000,0000,,Vi devas suferi la doloron, ne li. Dialogue: 0,0:06:53.70,0:06:55.12,Default,,0000,0000,0000,,Kiu devas suferi la doloron? Dialogue: 0,0:06:55.90,0:06:59.60,Default,,0000,0000,0000,,Se mi suferas la doloron, \Nsed li volas filon, kion mi povas fari? Dialogue: 0,0:07:00.00,0:07:04.60,Default,,0000,0000,0000,,Jen piloloj, glutu ilin je komenco\Nde via periodo. Dialogue: 0,0:07:10.00,0:07:13.30,Default,,0000,0000,0000,,"Estas malfacila kiam \Nili estas malpli edukitaj. Dialogue: 0,0:07:13.70,0:07:16.20,Default,,0000,0000,0000,,Sed la mesaĝo disvastiĝas iom post iom. Dialogue: 0,0:07:17.27,0:07:23.47,Default,,0000,0000,0000,,Do, kiom sukcesaj Taslima kaj Bangladeŝo \Nestas en malgrandigado de fekundeco? Dialogue: 0,0:07:23.49,0:07:26.09,Default,,0000,0000,0000,,TIo estas la nombro da beboj po virino. Dialogue: 0,0:07:26.11,0:07:28.91,Default,,0000,0000,0000,,En Svedio ni komencis \Nla Gapminder Foundation Dialogue: 0,0:07:28.91,0:07:33.72,Default,,0000,0000,0000,,por atingebligi mondajn datumojn \Nkaj komprenigi ilin por ĉiuj. Dialogue: 0,0:07:33.75,0:07:37.71,Default,,0000,0000,0000,,Do, mi povas montri situacion \Nen Bangladeŝo kaj kio okazis. Dialogue: 0,0:07:37.72,0:07:41.38,Default,,0000,0000,0000,,Jen, horizontala akso, beboj po virino Dialogue: 0,0:07:41.43,0:07:44.85,Default,,0000,0000,0000,,El 1 al 2... 7 ĝis 8. Dialogue: 0,0:07:44.87,0:07:48.94,Default,,0000,0000,0000,,kaj la vertikala akso estas vivdaŭro. Dialogue: 0,0:07:48.94,0:07:53.56,Default,,0000,0000,0000,,vivekspekto, kiom da tempo \Nĵus naskita ekspektas vivi. Dialogue: 0,0:07:53.69,0:07:56.11,Default,,0000,0000,0000,,El 30 ĝis 90 Dialogue: 0,0:07:56.11,0:08:00.09,Default,,0000,0000,0000,,Do, ni komencas en 1972, Dialogue: 0,0:08:00.12,0:08:04.97,Default,,0000,0000,0000,,gravega jaro por Bangladeŝo, la unua \Nkompleta jaro de sendependeco. Dialogue: 0,0:08:04.98,0:08:08.40,Default,,0000,0000,0000,,Tiu jaro, Bangladeŝo estis tie Dialogue: 0,0:08:08.50,0:08:11.49,Default,,0000,0000,0000,,kaj ili havis averaĝe 7 bebojn po virino Dialogue: 0,0:08:11.52,0:08:14.95,Default,,0000,0000,0000,,kaj vivdaŭro estis malpli ol 50 jaroj. Dialogue: 0,0:08:14.98,0:08:17.34,Default,,0000,0000,0000,,Kio okazis post la sendependiĝo? Dialogue: 0,0:08:17.39,0:08:22.31,Default,,0000,0000,0000,,Ĉu vivo plilongiĝis? \NInfanoj malpliiĝis? Dialogue: 0,0:08:22.33,0:08:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Jen la datumoj. Ek, Bangladeŝo! Dialogue: 0,0:08:25.01,0:08:28.67,Default,,0000,0000,0000,,Certe, vivo plilongiĝas kaj \Nbeboj, malpli... 6... 5... Dialogue: 0,0:08:28.68,0:08:30.94,Default,,0000,0000,0000,,kaj vivo eĉ pli longa... 4... 3... Dialogue: 0,0:08:30.94,0:08:37.44,Default,,0000,0000,0000,,kaj nun estas ĉe preskaŭ 2. Estas 2.2.\NKaj vivekspekto estas 70. Dialogue: 0,0:08:37.48,0:08:43.32,Default,,0000,0000,0000,,Estas nekredebla! En 40 jaroj, \NBangladeŝo iris Dialogue: 0,0:08:43.36,0:08:48.13,Default,,0000,0000,0000,,de 7... 6... 5… 4… 3… 2… Dialogue: 0,0:08:48.15,0:08:52.25,Default,,0000,0000,0000,,Miraklo okazis en Bangladeŝo! Dialogue: 0,0:08:52.30,0:08:56.69,Default,,0000,0000,0000,,Ĉu nur en Bangladeŝo?\NNu, mi montros al vi la tutan mondon. Dialogue: 0,0:08:56.70,0:09:02.38,Default,,0000,0000,0000,,Mi reeniras 50 jarojn, al 1963. Dialogue: 0,0:09:02.39,0:09:04.86,Default,,0000,0000,0000,,Jen ĉiuj el la landoj. Dialogue: 0,0:09:04.89,0:09:13.04,Default,,0000,0000,0000,,La verdaj estas Ameriko, nordo kaj sudo.\NFlavaj Eŭropo, oriento kaj okcidento. Dialogue: 0,0:09:13.05,0:09:20.92,Default,,0000,0000,0000,,Blua Afriko, nordo, sudo de Saharo. \NRuĝa Azio, kun Aŭstralio kaj Novzelando. Dialogue: 0,0:09:20.99,0:09:25.40,Default,,0000,0000,0000,,La grandeco de la bublo montras\Ngrandecon de la popolo. Vidu: Dialogue: 0,0:09:25.43,0:09:31.64,Default,,0000,0000,0000,,La pli grandaj tie estas Ĉinio kaj Barato.\NBangladeŝo estas tuj malantaŭ. Dialogue: 0,0:09:32.12,0:09:38.21,Default,,0000,0000,0000,,En 1963 la averaĝo da beboj naskitaj\Nje virino en la mondo estis 5. Dialogue: 0,0:09:38.29,0:09:41.70,Default,,0000,0000,0000,,Sed estis dividita mondo...\NĈu vi vidas tion? Dialogue: 0,0:09:41.80,0:09:49.00,Default,,0000,0000,0000,,La landoj ĉi tie, la evoluitaj, havis\Nmalgrandajn familiojn kaj longajn vivojn. Dialogue: 0,0:09:49.07,0:09:55.34,Default,,0000,0000,0000,,Kaj estis la evoluantaj landoj,\Nkun grandaj familioj kaj mallongaj vivoj. Dialogue: 0,0:09:55.35,0:09:57.83,Default,,0000,0000,0000,,Kaj malmultaj landoj estis en la mezo. Dialogue: 0,0:09:57.84,0:10:00.08,Default,,0000,0000,0000,,Sed nun ni vidos kio okazis. Dialogue: 0,0:10:00.09,0:10:02.33,Default,,0000,0000,0000,,Mi ekos la mondon! Dialogue: 0,0:10:02.40,0:10:03.99,Default,,0000,0000,0000,,Ek! Dialogue: 0,0:10:03.100,0:10:07.89,Default,,0000,0000,0000,,Vi vidas ke Ĉinio, la granda bublo, \Nekhavos pli bonan sanon kaj Dialogue: 0,0:10:07.90,0:10:10.97,Default,,0000,0000,0000,,kiam ili komencos familiplanadon,\Nfamilioj iĝas pli malgrandaj. Dialogue: 0,0:10:10.99,0:10:13.90,Default,,0000,0000,0000,,La granda verda, rigardu Meksikon,\Nvenas nun! Dialogue: 0,0:10:14.10,0:10:16.96,Default,,0000,0000,0000,,Jen Brazilo, ankaŭ la verda en \NLatinameriko. Dialogue: 0,0:10:16.97,0:10:22.17,Default,,0000,0000,0000,,Jen Barato sekvas. La grandaj ruĝaj \Nestas aziaj landoj survojantaj tien. Dialogue: 0,0:10:22.20,0:10:25.44,Default,,0000,0000,0000,,Multaj afrikanoj estas daŭre en\N"multaj beboj pro virino". Dialogue: 0,0:10:25.44,0:10:29.50,Default,,0000,0000,0000,,Nun Bangladeŝo preterpasas Barato\Nal la vojo al la malgranda familio. Dialogue: 0,0:10:29.70,0:10:33.36,Default,,0000,0000,0000,,Kaj nun preskaŭ ĉiu lando Dialogue: 0,0:10:33.44,0:10:36.50,Default,,0000,0000,0000,,Ho! La tertremo en Haiti! Dialogue: 0,0:10:36.52,0:10:41.54,Default,,0000,0000,0000,,Kaj nun ĉiuj estas tie.\NKia ŝanĝo! Dialogue: 0,0:10:42.08,0:10:47.58,Default,,0000,0000,0000,,Hodiaŭ, la averaĝo en la mondo\Nestas 2.5. Dialogue: 0,0:10:47.59,0:10:51.90,Default,,0000,0000,0000,,Antaŭ kvindek jaroj estis kvin. Dialogue: 0,0:10:52.00,0:10:59.16,Default,,0000,0000,0000,,La mondo ŝanĝiĝis: la averaĝa numero da\Nbeboj pro virinoj iris de 5 al 2.5. Dialogue: 0,0:10:59.17,0:11:04.19,Default,,0000,0000,0000,,Kaj daŭre malkreskas... Kia granda ŝanĝo! Dialogue: 0,0:11:04.22,0:11:11.30,Default,,0000,0000,0000,,Homoj pensas ke Bangladeŝo kaj similaj\Nkandoj estas centroj de popolkreska bombo. Dialogue: 0,0:11:11.37,0:11:13.49,Default,,0000,0000,0000,,Ili ne povus pli malpravi. Dialogue: 0,0:11:13.56,0:11:17.46,Default,,0000,0000,0000,,Por mi, sanlaboristoj kiel \NSinjorino Taslima kaj ŝiaj kolegoj, Dialogue: 0,0:11:17.47,0:11:23.74,Default,,0000,0000,0000,,kiuj prenis iliajn landojn de tiu flanko -\Nla tutan vojon - en nur jardekoj Dialogue: 0,0:11:23.81,0:11:28.71,Default,,0000,0000,0000,,al pli bona sano kaj malgrandaj familioj,\Nili estas la herooj de nia tempo! Dialogue: 0,0:11:28.78,0:11:32.33,Default,,0000,0000,0000,,Estas nekredebla ŝanĝo, kio okazis. Dialogue: 0,0:11:32.34,0:11:36.06,Default,,0000,0000,0000,,Ni ne plu loĝas en dividita mondo. Dialogue: 0,0:11:36.54,0:11:41.80,Default,,0000,0000,0000,,Sed kiom multe homoj scias pri tia\Nmirinda ŝanĝo? Dialogue: 0,0:11:41.82,0:11:50.50,Default,,0000,0000,0000,,En Gapminder ni ne nur montras datumojn,\Nni mezuras kion homoj scias pri la mondo. Dialogue: 0,0:11:50.52,0:11:56.79,Default,,0000,0000,0000,,Ni faris la unuan demandaron en Svedio.\NLa rezultoj estis deprimigaj. Dialogue: 0,0:11:56.80,0:12:04.43,Default,,0000,0000,0000,,Ni faris nian duan en Britio. Ni havis\Naltajn esperojn, ĉar britoj estis ĉie. Dialogue: 0,0:12:04.50,0:12:06.92,Default,,0000,0000,0000,,Ni pensis ke ni ricevus bonajn rezultojn\Nĉi tie. Dialogue: 0,0:12:06.95,0:12:12.90,Default,,0000,0000,0000,,La unu demando estis: kiom da beboj\Nhavas la virinoj averaĝe en Bangladeŝo? Dialogue: 0,0:12:13.00,0:12:19.30,Default,,0000,0000,0000,,Kaj ni donis kvar alternativojn:\N2.5, 3.5, 4.5 aŭ 5.5 Dialogue: 0,0:12:19.50,0:12:22.45,Default,,0000,0000,0000,,Jen la rezultoj de la brita demandaro. Dialogue: 0,0:12:28.46,0:12:33.42,Default,,0000,0000,0000,,Sed vi scias la ĝustan respondon:\Nestas 2.5 Dialogue: 0,0:12:33.45,0:12:37.51,Default,,0000,0000,0000,,Nur 12 procentoj de la britoj pravis.\N Dialogue: 0,0:12:37.52,0:12:43.49,Default,,0000,0000,0000,,Ni pensis ke eble estas malbone edukitaj \Nhomoj, kiuj malbonigis la rezulton. Dialogue: 0,0:12:43.50,0:12:49.53,Default,,0000,0000,0000,,Do ni disdividis tiujn, kiuj iris al bonaj \Nbritaj universitatoj kaj havis degree? Dialogue: 0,0:12:49.54,0:12:55.63,Default,,0000,0000,0000,,Kaj jen. La rezulto. Dialogue: 0,0:12:57.54,0:13:00.78,Default,,0000,0000,0000,,Se io, ili estis eĉ pli malbonaj! Dialogue: 0,0:13:00.80,0:13:04.93,Default,,0000,0000,0000,,Kaj nun vi eble pensus, ke al britoj\Nmankas scio pri la mondo. Dialogue: 0,0:13:04.95,0:13:07.18,Default,,0000,0000,0000,,Ne, ne! Dialogue: 0,0:13:07.20,0:13:11.68,Default,,0000,0000,0000,,Kio se ni demandintus ĉi tiun\Nĉimpanzon kaj liaj amikoj? Dialogue: 0,0:13:11.70,0:13:18.02,Default,,0000,0000,0000,,Mi skribintus malsamajn respondojn ĉe \Nbananoj kaj lasus ili ĉiuj elekti po unu. Dialogue: 0,0:13:18.04,0:13:20.92,Default,,0000,0000,0000,,Jen la rezulto, kiun mi ricevintus. Dialogue: 0,0:13:20.95,0:13:23.77,Default,,0000,0000,0000,,Kompreneble ĉimpanzoj nenion \Nscias pri Bangladeŝo. Dialogue: 0,0:13:29.05,0:13:34.49,Default,,0000,0000,0000,,Sed hazarde, ili elektus dufoje \Npli ĝustaj respondoj ol la britoj. Dialogue: 0,0:13:35.62,0:13:42.50,Default,,0000,0000,0000,,Pli ol duono de la britoj pensas\Nke estas 4.5 aŭ pli. Dialogue: 0,0:13:43.15,0:13:48.70,Default,,0000,0000,0000,,La problemo ne estas manko \Nda scio, sed antaŭjuĝoj. Dialogue: 0,0:13:48.80,0:13:52.30,Default,,0000,0000,0000,,La britoj ne povas imagi,\Nnek diveni Dialogue: 0,0:13:52.32,0:13:57.73,Default,,0000,0000,0000,,ke virinoj en Bangladeŝo havas 2.5 bebojn \Naveraĝe. Kaj vere estas jam 2.2. Dialogue: 0,0:13:57.73,0:14:04.89,Default,,0000,0000,0000,,Tio estas kion la britoj ne scias: ke \NTaslima kaj ŝia familio estas la normo. Dialogue: 0,0:14:04.91,0:14:12.12,Default,,0000,0000,0000,,Kaj ne nur tie, sed ĉie en la mondo. \NEn Brazilo, familioj kun du infanoj. Dialogue: 0,0:14:12.15,0:14:16.09,Default,,0000,0000,0000,,Vjetnamio, familioj kun du infanoj. Dialogue: 0,0:14:16.10,0:14:21.66,Default,,0000,0000,0000,,Kaj eĉ en Barato, la plej ofta grandeco \Nde familioj estas hodiaŭ du infanoj. Dialogue: 0,0:14:21.67,0:14:26.22,Default,,0000,0000,0000,,Kaj ĉe la afrika kontinento, kiam vi iras\Nal grandaj urboj kiel Addis Abeba. Dialogue: 0,0:14:26.60,0:14:29.59,Default,,0000,0000,0000,,Estas malpli ol 2 infanoj po virino\Nen Addis Abeba. Dialogue: 0,0:14:29.60,0:14:34.21,Default,,0000,0000,0000,,Ili povas esti islamanoj, budhistoj, \Nhinduoj, kristanoj... Dialogue: 0,0:14:34.23,0:14:39.40,Default,,0000,0000,0000,,Ne estas unu religio, unu kulturo, unu \Nkontinento Dialogue: 0,0:14:39.40,0:14:41.02,Default,,0000,0000,0000,,kie 2-infanaj familioj ne \Npovas okazi. Dialogue: 0,0:14:42.00,0:14:45.68,Default,,0000,0000,0000,,Tiu ŝanĝo de grandaj al\N2-infanaj familioj Dialogue: 0,0:14:45.70,0:14:51.20,Default,,0000,0000,0000,,estas unu el la plej gravaj aferoj kio\Nokazis en la mondo dum mia vivo. Dialogue: 0,0:14:51.23,0:14:54.50,Default,,0000,0000,0000,,Estas neniam antaŭe vidita en \Nhoma historio! Dialogue: 0,0:14:59.60,0:15:02.52,Default,,0000,0000,0000,,Jen ni, reen en Bangladeŝo.\NLasu nin trovi la kialojn Dialogue: 0,0:15:02.80,0:15:09.87,Default,,0000,0000,0000,,por tia historia kaj daŭra ŝanĝo \Nde grandaj al malgrandaj familioj. Dialogue: 0,0:15:10.50,0:15:17.69,Default,,0000,0000,0000,,Preskaŭ ĉiu knabino en islama Bangladeŝo,\Nkiel 15-jaraĝa Tanjina, iras al lernejo. Dialogue: 0,0:15:17.76,0:15:24.69,Default,,0000,0000,0000,,La registaro eĉ pagas familiojn monon\Npor lasi la filinojn post baza edukado. Dialogue: 0,0:15:25.00,0:15:31.40,Default,,0000,0000,0000,,En la lernejo de Tanjina, nun estas pli\Nda knabinoj ol knaboj. Dialogue: 0,0:15:33.50,0:15:36.30,Default,,0000,0000,0000,,Kia tipo da familio tio estas? Dialogue: 0,0:15:36.40,0:15:37.70,Default,,0000,0000,0000,,Granda familio! Dialogue: 0,0:15:38.00,0:15:40.50,Default,,0000,0000,0000,,Ĉu al ili mankos manĝaĵo? Dialogue: 0,0:15:40.90,0:15:43.55,Default,,0000,0000,0000,,Vi ne povas maltrafi la celon de \Ntia leciono. Dialogue: 0,0:15:44.60,0:15:47.80,Default,,0000,0000,0000,,Kia tipo da familio estas tia? Dialogue: 0,0:15:48.00,0:15:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Ĉu ili havos problemojn? Dialogue: 0,0:15:49.60,0:15:50.50,Default,,0000,0000,0000,,Ne! Dialogue: 0,0:15:51.10,0:15:57.50,Default,,0000,0000,0000,,Edukado estas efika kaj ankaŭ estas \Nnovaj ŝancoj por inoj en Bangladeŝo. Dialogue: 0,0:15:57.92,0:16:04.73,Default,,0000,0000,0000,,Malgraŭ malegalecoj, estas pli da \Nlaborebloj kaj Tanjina havas altajn celojn. Dialogue: 0,0:16:05.00,0:16:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Mi amas iri al la lernejo. Dialogue: 0,0:16:09.00,0:16:12.20,Default,,0000,0000,0000,,En la tempo de mia patrino,\Nili june edziniĝis. Dialogue: 0,0:16:12.40,0:16:14.50,Default,,0000,0000,0000,,Ili ne havis eblon studi Dialogue: 0,0:16:15.20,0:16:19.95,Default,,0000,0000,0000,,Sed nun ni povas havi grandajn revojn\Nde iĝi kuracisto aŭ inĝeniero. Dialogue: 0,0:16:20.13,0:16:24.98,Default,,0000,0000,0000,,Pli kaj pli da junulinoj ĉi tie vidas\Nke aferoj povas esti malsamaj por ili Dialogue: 0,0:16:26.50,0:16:30.70,Default,,0000,0000,0000,,Mi ne povas kompreni ke vi\Nedziniĝis kun 17 jaroj. Dialogue: 0,0:16:30.80,0:16:34.50,Default,,0000,0000,0000,,Mi ne povus imagi edziniĝi en nur\Ndu jaroj. Dialogue: 0,0:16:34.50,0:16:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Estas neimagebla. Dialogue: 0,0:16:36.80,0:16:38.70,Default,,0000,0000,0000,,Ni ne komprenis tiam. Dialogue: 0,0:16:39.00,0:16:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Sed homoj scias pli bone nun. Dialogue: 0,0:16:42.70,0:16:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Do en kia aĝo vi pripensas edziĝi? Dialogue: 0,0:16:47.50,0:16:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Dudekkvin Dialogue: 0,0:16:50.00,0:16:53.30,Default,,0000,0000,0000,,Mi finos mian edukadon kaj ekhavos laboron Dialogue: 0,0:16:54.10,0:16:56.40,Default,,0000,0000,0000,,Mi iĝos kuracisto kaj poste edziniĝos. Dialogue: 0,0:16:56.90,0:16:58.80,Default,,0000,0000,0000,,Vi estas tiom inteligenta! Dialogue: 0,0:17:03.30,0:17:09.46,Default,,0000,0000,0000,,Estas mirinda vidi Taslima tiom esperplena\Npri la estonteco de ŝiaj filinoj. Dialogue: 0,0:17:09.46,0:17:15.08,Default,,0000,0000,0000,,Sed estas unu esenca ŝanĝo, surbaze de la \Nŝanĝo en Bangladeŝo. Dialogue: 0,0:17:15.09,0:17:19.50,Default,,0000,0000,0000,,Estas grandega plibonigo de infantravivo. Dialogue: 0,0:17:24.21,0:17:30.06,Default,,0000,0000,0000,,Nun estas Ramadano, la islama monato\Nda fasto kaj introspekto. Dialogue: 0,0:17:30.12,0:17:37.06,Default,,0000,0000,0000,,En tia grava tempo, Hanan helpas siajn \Ngepatrojn prizorgi la familian tombejon. Dialogue: 0,0:17:37.90,0:17:40.20,Default,,0000,0000,0000,,Premu la teron per viaj manoj, Dialogue: 0,0:17:40.32,0:17:47.96,Default,,0000,0000,0000,,Tri el la gefratoj de Hanan mortis kiam \Nili estis tre junaj. Ili entombiĝis ĉi tie. Dialogue: 0,0:17:48.50,0:17:50.50,Default,,0000,0000,0000,,Ili mortis de morbilo. Dialogue: 0,0:17:51.20,0:17:54.40,Default,,0000,0000,0000,,Ni ploris multege, estis tiom trista. Dialogue: 0,0:17:55.00,0:17:57.50,Default,,0000,0000,0000,,Se kuracistoj estintus, ili povintus esti\Nkuracitaj Dialogue: 0,0:17:57.70,0:17:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Eble unu travivintus Dialogue: 0,0:17:59.50,0:18:02.80,Default,,0000,0000,0000,,Kiel mi povas forgesi? Mi memoros ilin\Nmian tutan vivon. Dialogue: 0,0:18:03.09,0:18:06.08,Default,,0000,0000,0000,,Kiam la gepatroj de Hanan estis juna paro, Dialogue: 0,0:18:06.24,0:18:11.97,Default,,0000,0000,0000,,1 el 5 infanoj en Bangladeŝo mortis\Nantaŭ atingi 5 jarojn. Dialogue: 0,0:18:11.98,0:18:17.48,Default,,0000,0000,0000,,Ĉiu familio vivis kun la senĉesa timo\Nperdi unu aŭ pli el la infanoj. Dialogue: 0,0:18:18.40,0:18:21.60,Default,,0000,0000,0000,,Vi daŭre havis unu infanon post la alian. Dialogue: 0,0:18:21.80,0:18:24.50,Default,,0000,0000,0000,,Kiam unu mortis, ne restis nur unu. Dialogue: 0,0:18:25.30,0:18:27.40,Default,,0000,0000,0000,,Tiel estis. Dialogue: 0,0:18:28.00,0:18:33.30,Default,,0000,0000,0000,,Ni ne pensis ke ni havis tro da infanoj,\Naŭ pri kiel ilia estonteco estos Dialogue: 0,0:18:36.38,0:18:44.50,Default,,0000,0000,0000,,En la lastaj jardekoj Bangladeŝo baza sano\Nmulte progresis, specife infantravivo. Dialogue: 0,0:18:44.51,0:18:48.50,Default,,0000,0000,0000,,Vakcinoj, kuraciloj de infektoj kaj\Npli bona nutrado kaj higieno Dialogue: 0,0:18:48.50,0:18:51.26,Default,,0000,0000,0000,,savis la vivon de milionoj da infanoj. Dialogue: 0,0:18:51.99,0:18:57.24,Default,,0000,0000,0000,,Kaj kiam gepatroj vidas ke iliaj infanoj\Nverŝajne travivos Dialogue: 0,0:18:57.27,0:19:02.04,Default,,0000,0000,0000,,la plej granda obstaklo al familiplanado \Nfine malaperis. Dialogue: 0,0:19:02.07,0:19:08.50,Default,,0000,0000,0000,,Eĉ en la domaĉoj de Dhaka, virinoj nun \Nhavas averaĝe nur du infanoj. Dialogue: 0,0:19:14.00,0:19:16.52,Default,,0000,0000,0000,,Infantravivo estas la ŝlosilo. Dialogue: 0,0:19:17.00,0:19:18.90,Default,,0000,0000,0000,,Lasu nin iri reen en historio. Dialogue: 0,0:19:18.95,0:19:24.79,Default,,0000,0000,0000,,Kial la loĝantare de la mondo tiom\Nmalrapide kreskis antaŭ 1800? Dialogue: 0,0:19:24.81,0:19:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Tra historio, ĉiuj el la dokumentoj\Nmontras ke averaĝe Dialogue: 0,0:19:30.01,0:19:33.79,Default,,0000,0000,0000,,du gepatroj havis ses infanojn. Dialogue: 0,0:19:33.81,0:19:38.71,Default,,0000,0000,0000,,Sed tio aspektas kiel ege rapida kresko\Nde la loĝantaro. Do kial ne kreskis? Dialogue: 0,0:19:38.74,0:19:47.36,Default,,0000,0000,0000,,Ĉar 1... 2... 3... 4 de la infanoj mortis\Nantaŭ kreski por mem iĝi gepatroj. Dialogue: 0,0:19:47.38,0:19:51.90,Default,,0000,0000,0000,,Homoj en la pasinteco ne vivis en\Nekologia ekvilibro kun la naturo, Dialogue: 0,0:19:51.92,0:19:55.06,Default,,0000,0000,0000,,ili mortis en ekologia ekvilibro kun\Nnaturo. Dialogue: 0,0:19:55.70,0:19:59.09,Default,,0000,0000,0000,,Estis vere tragika! Dialogue: 0,0:19:59.12,0:20:02.100,Default,,0000,0000,0000,,Sed kun la industria revolucio,\Ntio ŝanĝiĝis. Dialogue: 0,0:20:03.01,0:20:10.64,Default,,0000,0000,0000,,Pli bonaj salajroj, pli da manĝaĵo, \Nkranakvo, pli bona higieno, sapo, medicinaj pliboniĝoj Dialogue: 0,0:20:10.68,0:20:16.62,Default,,0000,0000,0000,,Pro pliboniĝoj, kial la loĝantaro kreskis?\NĈu kial ili havis pli da infanoj? Dialogue: 0,0:20:16.67,0:20:26.69,Default,,0000,0000,0000,,Ne! En 1963 kiam mi estis en lernejo,\Ninfanoj po virino malkreskis al 5. Dialogue: 0,0:20:26.70,0:20:31.89,Default,,0000,0000,0000,,Kaj la kialo por rapida popolkresko \Nestis la pliboniĝo en infantravivo. Dialogue: 0,0:20:31.90,0:20:35.02,Default,,0000,0000,0000,,4 travivis tiam. Dialogue: 0,0:20:35.10,0:20:39.82,Default,,0000,0000,0000,,Sed ankoraŭ 1 de 4 mortis,\Nestis daŭre terura. Dialogue: 0,0:20:39.85,0:20:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Nur en la lastaj jardekoj plejparte de la\Nlandoj progresis en infantravivo. Dialogue: 0,0:20:49.50,0:20:52.55,Default,,0000,0000,0000,,Do nun ni alproksimiĝas al nova ekvilibro. Dialogue: 0,0:20:52.58,0:20:58.71,Default,,0000,0000,0000,,Kaj estas bona ekvilibro: du gepatroj \Naveraĝe havas du infanojn kiuj travivas Dialogue: 0,0:20:58.75,0:21:01.73,Default,,0000,0000,0000,,Ni havas familiojn en \Nvere feliĉa ekvilibro. Dialogue: 0,0:21:01.73,0:21:05.90,Default,,0000,0000,0000,,Tio estas la plej kutima familia situacio\Nen la mondo nuntempe. Dialogue: 0,0:21:05.90,0:21:09.49,Default,,0000,0000,0000,,Kaj kio tio signifas por la estonteco? Dialogue: 0,0:21:09.51,0:21:13.37,Default,,0000,0000,0000,,Mi montros al vi nian plej bonan \Nprojekcion en la estonteco, Dialogue: 0,0:21:13.37,0:21:19.21,Default,,0000,0000,0000,,de la plej bonaj demografiistoj de la \NPopola Divisio de la Unuiĝintaj Nacioj. Dialogue: 0,0:21:19.41,0:21:20.87,Default,,0000,0000,0000,,Kaj aspektas tiel. Dialogue: 0,0:21:20.89,0:21:27.62,Default,,0000,0000,0000,,Unue daŭrigas tiel, al 8... al 9... \Nkaj poste iras tien... Dialogue: 0,0:21:27.88,0:21:29.85,Default,,0000,0000,0000,,Sed vidu: malrapidiĝas! Dialogue: 0,0:21:29.85,0:21:33.84,Default,,0000,0000,0000,,Je la fino de la jarcento ĝi pli platiĝas. Dialogue: 0,0:21:33.88,0:21:37.57,Default,,0000,0000,0000,,Kaj se ni iras pli proksimen, vi vidos Dialogue: 0,0:21:37.59,0:21:43.67,Default,,0000,0000,0000,,ke ni esperas malrapidiĝon kaj la fino\Nde rapida popolkresko. Dialogue: 0,0:21:45.06,0:21:49.53,Default,,0000,0000,0000,,Sed kompreneble tio estas projekcio kun\Ngranda malcerteco. Dialogue: 0,0:21:49.54,0:21:55.37,Default,,0000,0000,0000,,Sed ni estas certaj ke la fino de rapida\Npopolkresko venas ĉi tiun jarcenton. Dialogue: 0,0:21:55.76,0:21:59.99,Default,,0000,0000,0000,,Kaj ĉio pro la efiko de la falanta kvoto\Nde infanhavado. Dialogue: 0,0:21:59.100,0:22:02.01,Default,,0000,0000,0000,,Jen, vidu, se ni revenas Dialogue: 0,0:22:03.02,0:22:05.80,Default,,0000,0000,0000,,mi montros tion pere de la \Nkvanto da infanoj en la mondo. Dialogue: 0,0:22:05.81,0:22:09.59,Default,,0000,0000,0000,,La numero da infanoj de 0 al 15 jaraĝaj. Dialogue: 0,0:22:09.80,0:22:12.25,Default,,0000,0000,0000,,Jen ili venas. Vidu: Dialogue: 0,0:22:12.64,0:22:17.32,Default,,0000,0000,0000,,La numero da infanoj malrapide kreskis...\Nkaj poste rapide kreskis... Dialogue: 0,0:22:17.32,0:22:19.63,Default,,0000,0000,0000,,Je la fino de la jarcento ĉi tie Dialogue: 0,0:22:19.63,0:22:22.62,Default,,0000,0000,0000,,estis du bilionoj da infanoj en la mondo Dialogue: 0,0:22:22.63,0:22:29.80,Default,,0000,0000,0000,,Por mi estis vere grava jaro, ĉar tiam\NDoris naskiĝis, mia unua nepino. Dialogue: 0,0:22:29.88,0:22:34.97,Default,,0000,0000,0000,,Ŝi naskiĝis en vere speciala tempo\Npor infanoj de la mondo. Dialogue: 0,0:22:35.21,0:22:40.54,Default,,0000,0000,0000,,Ĉar la specialigitaj demografoj taksas\Nke ekde tia jaro Dialogue: 0,0:22:40.54,0:22:44.74,Default,,0000,0000,0000,,la kvanto de infanoj daŭrigos tiel. Dialogue: 0,0:22:44.75,0:22:47.11,Default,,0000,0000,0000,,Ne plu kreskos. Dialogue: 0,0:22:47.12,0:22:52.38,Default,,0000,0000,0000,,Je la fino de la jarcento, ni daŭre havos\N2 bilionoj da infanoj en la mondo. Dialogue: 0,0:22:52.45,0:22:59.73,Default,,0000,0000,0000,,Kiam Doris naskiĝis, la mondo eniris\Nla tempon de infankulmino. Dialogue: 0,0:23:00.09,0:23:02.98,Default,,0000,0000,0000,,La kvanto de infanoj ne kreskas. Dialogue: 0,0:23:02.99,0:23:05.89,Default,,0000,0000,0000,,Nu, tio konfuzigos vin. Dialogue: 0,0:23:05.90,0:23:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Ĉar... kiel la loĝantaro povas kreski tiel,\Nse la kvanto de infanoj ne kreskas? Dialogue: 0,0:23:13.02,0:23:15.78,Default,,0000,0000,0000,,De kie venos la plenkreskuloj? Dialogue: 0,0:23:15.84,0:23:19.99,Default,,0000,0000,0000,,Por klarigi tion, mi lasos la tro belajn\Ndigitalajn aĵojn Dialogue: 0,0:23:19.100,0:23:26.39,Default,,0000,0000,0000,,kaj montros al vi vere povan edukan\Nmaterialon kiun ni kreis. Dialogue: 0,0:23:26.40,0:23:30.22,Default,,0000,0000,0000,,Mi montros al vi la mondan \Nloĝantaron, sinjorinoj kaj sinjoroj... Dialogue: 0,0:23:30.22,0:23:33.90,Default,,0000,0000,0000,,En la formo de ŝaŭmblokoj. Dialogue: 0,0:23:35.22,0:23:39.89,Default,,0000,0000,0000,,Unu bloko estas unu miliardo Dialogue: 0,0:23:39.91,0:23:44.16,Default,,0000,0000,0000,,Kaj tio signifas ke ni havas pli ol 2 \Nmiliardoj da infanoj en la mondo Dialogue: 0,0:23:44.18,0:23:49.66,Default,,0000,0000,0000,,Kaj ni havas 2 miliardoj inter 15 kaj\N30 jaroj Dialogue: 0,0:23:49.67,0:23:51.62,Default,,0000,0000,0000,,Tio estas rondigitaj nombroj. Dialogue: 0,0:23:51.63,0:23:54.23,Default,,0000,0000,0000,,1 miliardo inter 30 kaj 45 jaroj, Dialogue: 0,0:23:54.23,0:23:57.84,Default,,0000,0000,0000,,1 miliardo inter 45 kaj 60 jaroj Dialogue: 0,0:23:57.97,0:24:03.17,Default,,0000,0000,0000,,kaj mia bloko: 60 jaroj kaj pli aĝa.\NJen je la supra parto. Dialogue: 0,0:24:03.30,0:24:05.65,Default,,0000,0000,0000,,Tio estas la monda popolo hodiaŭ. Dialogue: 0,0:24:05.72,0:24:09.56,Default,,0000,0000,0000,,Vi povas vidi ke 3 miliardoj mankas\Nĉi tie. Dialogue: 0,0:24:09.60,0:24:12.54,Default,,0000,0000,0000,,Nur malmultaj mankas ĉar ili mortis. Dialogue: 0,0:24:12.54,0:24:15.96,Default,,0000,0000,0000,,Plejparte el ili mankas ĉar ili neniam \Nnaskiĝis. Dialogue: 0,0:24:16.09,0:24:22.05,Default,,0000,0000,0000,,Ĉar antaŭ 1980 estis multe malpli\Nda infanoj naskitaj en la mondo, Dialogue: 0,0:24:22.05,0:24:24.70,Default,,0000,0000,0000,,ĉar estis malpli da virinoj,\Nkiuj naskis infanojn. Dialogue: 0,0:24:24.70,0:24:26.80,Default,,0000,0000,0000,,Do jen estas hodiaŭ. Dialogue: 0,0:24:26.81,0:24:29.40,Default,,0000,0000,0000,,Nu, kio okazos en la estonteco? Dialogue: 0,0:24:29.48,0:24:32.13,Default,,0000,0000,0000,,Ĉu vi scias kio okazos al maljunuloj\Nkiel mi? Dialogue: 0,0:24:32.94,0:24:34.29,Default,,0000,0000,0000,,Ili mortos! Dialogue: 0,0:24:34.31,0:24:38.50,Default,,0000,0000,0000,,Jes! Estis iu ĉi tiu kiu laboras en \Nmalsanulejoj. Dialogue: 0,0:24:38.57,0:24:40.75,Default,,0000,0000,0000,,Do... Ili mortas! Dialogue: 0,0:24:40.80,0:24:45.78,Default,,0000,0000,0000,,La resto iĝas 15 jaroj pli aĝaj kaj\Nhavos 2 miliardojn da infanoj. Dialogue: 0,0:24:46.74,0:24:49.75,Default,,0000,0000,0000,,Tiuj estas maljunaj, tempo por morti. Dialogue: 0,0:24:49.80,0:24:53.90,Default,,0000,0000,0000,,Kaj tiuj iĝas 15 jaroj pli aĝaj kaj\Nhavos 2 miliardojn da infanoj. Dialogue: 0,0:24:53.90,0:24:58.56,Default,,0000,0000,0000,,kaj ĉi tiu mortas. La aliaj... 15 jaroj \Npli aĝaj kaj havos 2 miliardojn infanojn. Dialogue: 0,0:24:58.58,0:25:00.04,Default,,0000,0000,0000,,Ho! Dialogue: 0,0:25:00.12,0:25:02.76,Default,,0000,0000,0000,,Sen altigi la nombro da infanoj, Dialogue: 0,0:25:02.80,0:25:05.61,Default,,0000,0000,0000,,sen plilongigi la longeco de la vivo, Dialogue: 0,0:25:05.63,0:25:11.35,Default,,0000,0000,0000,,ni havas 3 miliardoj pli pri tio granda\Nkaj neevitebla kresko da plenkreskuloj. Dialogue: 0,0:25:11.39,0:25:15.44,Default,,0000,0000,0000,,Kio okazas kiam grandaj junaj generacioj\Nplenkreskiĝas. Dialogue: 0,0:25:15.46,0:25:21.10,Default,,0000,0000,0000,,Jen unu plia detalo, bona novaĵo por tiuj,\Nkiuj estas aĝaj, kiel mi. Dialogue: 0,0:25:21.51,0:25:24.88,Default,,0000,0000,0000,,Oni taksas ke maljunuloj vivos iomete \Npli longe. Dialogue: 0,0:25:24.90,0:25:28.67,Default,,0000,0000,0000,,Do ni devas aldoni 1 miliardo por la\Nmaljunuloj ĉi tie supre. Dialogue: 0,0:25:28.91,0:25:32.64,Default,,0000,0000,0000,,Kaj mi senespere esperas ke mi estos\Nparto de tiu grupo. Dialogue: 0,0:25:32.64,0:25:38.62,Default,,0000,0000,0000,,Ĉar tiel mi povas vivi longe kaj legi \Njarstatistikojn kiam ili ĉiujare raportiĝas. Dialogue: 0,0:25:38.69,0:25:46.33,Default,,0000,0000,0000,,Sed kiam mi parolas kun multaj bonaj\Naktivuloj por la medio, kio zorgas Dialogue: 0,0:25:46.39,0:25:50.80,Default,,0000,0000,0000,,ili ofte diras al mi ke ni devas halti\Nla popolkreskiĝon je 8 miliardoj Dialogue: 0,0:25:50.80,0:25:55.100,Default,,0000,0000,0000,,Kiam mi parolas kun ili... Unue, ili ne \Nscias ke ni jam atingis la infanpinton Dialogue: 0,0:25:56.00,0:26:03.90,Default,,0000,0000,0000,,kaj ili estas tute nekonsciaj ke la resto de\Nla kresko estas neevitable plenkreskuloj Dialogue: 0,0:26:03.90,0:26:10.20,Default,,0000,0000,0000,,Do ni pli-malpli atingos tiun kvanton \Nda homoj Dialogue: 0,0:26:10.85,0:26:15.77,Default,,0000,0000,0000,,Do, ni scios kiom multe da miliardoj\Nestos. Sed kie ili vivos? Dialogue: 0,0:26:16.13,0:26:19.50,Default,,0000,0000,0000,,Nun kaj en la estonteco. Dialogue: 0,0:26:21.28,0:26:25.89,Default,,0000,0000,0000,,Jen la mondo. Jen la sep miliardoj. Dialogue: 0,0:26:26.43,0:26:33.06,Default,,0000,0000,0000,,De la sep miliardoj, 1 vivas en Ameriko,\Nnordo kaj sudo kune. Dialogue: 0,0:26:33.07,0:26:37.68,Default,,0000,0000,0000,,1 en Eŭropo, 1 en Afriko, Dialogue: 0,0:26:37.70,0:26:41.53,Default,,0000,0000,0000,,kaj 4 en Azio. Dialogue: 0,0:26:41.54,0:26:43.74,Default,,0000,0000,0000,,Tio estas nuntempe. Kiel ni \Npovas memori tion? Dialogue: 0,0:26:43.74,0:26:47.51,Default,,0000,0000,0000,,Mi havas unu simplan manieron:\Nmi metas la nombrojn tiel Dialogue: 0,0:26:47.55,0:26:51.30,Default,,0000,0000,0000,,kaj mi diras ke estas la pinkodo \Nde la mondo: 1114. Dialogue: 0,0:26:51.61,0:26:55.27,Default,,0000,0000,0000,,Nun, kio okazos mezo de la jarcento? Dialogue: 0,0:26:55.34,0:26:57.34,Default,,0000,0000,0000,,Tion ni scias sufiĉe bone. Dialogue: 0,0:26:57.35,0:27:02.08,Default,,0000,0000,0000,,Eŭropo... Neniu kresko. Fakte, la \Neŭropa popolo malkreskas. Dialogue: 0,0:27:02.10,0:27:06.49,Default,,0000,0000,0000,,En Ameriko, iom malpli da homoj.\NPlejparte pensiuloj en Sudameriko. Dialogue: 0,0:27:06.49,0:27:09.79,Default,,0000,0000,0000,,Do estas preskaŭ neniu diferenco,\Npreskaŭ la samon. Dialogue: 0,0:27:09.80,0:27:13.00,Default,,0000,0000,0000,,En Azio ni havos 1 miliardon pli, Dialogue: 0,0:27:13.05,0:27:16.32,Default,,0000,0000,0000,,kaj poste la kresko en Azio \Nfiniĝas. Dialogue: 0,0:27:16.36,0:27:21.24,Default,,0000,0000,0000,,En Afriko, en la venontaj 40 jaroj,\Nla popolo duobliĝos. Dialogue: 0,0:27:21.46,0:27:25.09,Default,,0000,0000,0000,,Nun... je la fino de la jarcento Dialogue: 0,0:27:25.10,0:27:29.77,Default,,0000,0000,0000,,Nu, ni scias ke ne estos pli en Eŭropo,\Nnek en Ameriko, nek en Azio... Dialogue: 0,0:27:29.87,0:27:34.60,Default,,0000,0000,0000,,Sed en Afriko, laŭ la datumoj de hodiaŭ, \Nestos plia duobligo. Dialogue: 0,0:27:34.61,0:27:39.63,Default,,0000,0000,0000,,Do estos 4 miliardoj en Afriko Dialogue: 0,0:27:39.64,0:27:45.44,Default,,0000,0000,0000,,je 2100 kaj verŝajne tiu pinkodo \Niĝos 1145. Dialogue: 0,0:27:45.98,0:27:49.90,Default,,0000,0000,0000,,En 2100 estos vere malsama mondo. Dialogue: 0,0:27:49.95,0:27:53.99,Default,,0000,0000,0000,,La homoj kiuj vivos en kion mi nomiĝas\Nla malnova okcidento, Dialogue: 0,0:27:53.100,0:27:58.67,Default,,0000,0000,0000,,en okcidenta Eŭropo kaj norda Ameriko, \Nestos malpli ol 10 procentoj de la mondo. Dialogue: 0,0:27:58.77,0:28:03.46,Default,,0000,0000,0000,,80 procentoj de la monda popolo vivos\Nen Azio kaj Afriko. Dialogue: 0,0:28:03.57,0:28:07.31,Default,,0000,0000,0000,,Sed, ĉu estos sufiĉe da rimedoj por\Nvivteni ilin? Dialogue: 0,0:28:07.70,0:28:13.77,Default,,0000,0000,0000,,Nu, tio estos grandega defio kaj nenio\Nalvenos aŭtomate. Dialogue: 0,0:28:13.88,0:28:21.50,Default,,0000,0000,0000,,Sed mia versio de tio estas ke estos\Nebla por tiuj miliardoj vivi bone kune. Dialogue: 0,0:28:28.76,0:28:36.59,Default,,0000,0000,0000,,Certe estas ebla vidi la potencialon de\Nriĉa kaj paca Azio, kun 5 miliardoj Dialogue: 0,0:28:36.61,0:28:39.79,Default,,0000,0000,0000,,Japanio, Suda Koreio kaj aliaj jam \Nestas riĉaj. Dialogue: 0,0:28:39.80,0:28:49.45,Default,,0000,0000,0000,,Sekvante ilian vojon al riĉeco, grandaj \Npartoj de Ĉinio, Barato, Indonezio... Dialogue: 0,0:28:49.49,0:28:54.95,Default,,0000,0000,0000,,Eĉ en malpli riĉaj aziaj landoj, pli kaj\Npli ekhavas sufiĉe bonan vivon. Dialogue: 0,0:28:56.78,0:29:02.50,Default,,0000,0000,0000,,Sed kio pri la estonta Afriko, de tiom\Nmulte kiel 4 miliardoj? Dialogue: 0,0:29:02.70,0:29:07.69,Default,,0000,0000,0000,,Ĉu ne plejparte el ili vivos en terura\Nmalriĉeco? Dialogue: 0,0:29:07.74,0:29:11.72,Default,,0000,0000,0000,,Mi vidis enorman malriĉecon en Afriko. Dialogue: 0,0:29:11.75,0:29:19.39,Default,,0000,0000,0000,,Antaŭ 30 jaroj mi pasigis la du plej \Nintensajn jarojn de mia kuracista vivo Dialogue: 0,0:29:19.39,0:29:24.81,Default,,0000,0000,0000,,en unu el la plej malriĉaj landoj, \NMozambiko, je la orientafrika marbordo. Dialogue: 0,0:29:24.82,0:29:33.04,Default,,0000,0000,0000,,Mozambiko estis ĵus sendependiĝinta post \Nlonga milito kontraŭ la kolonia povo Portugalio. Dialogue: 0,0:29:33.10,0:29:41.28,Default,,0000,0000,0000,,Mi deĵoris kiel unu el du kuracistoj, ambaŭ \Nni eksterlandanoj, por 300.000 homoj. Dialogue: 0,0:29:41.30,0:29:47.44,Default,,0000,0000,0000,,Kaj jen la tiama hospitalo. Mia edzino \Nankaŭ laboris tie kiel akuŝisto. Dialogue: 0,0:29:47.48,0:29:49.86,Default,,0000,0000,0000,,Jen la tuta personaro de la hospitalo. Dialogue: 0,0:29:49.90,0:29:57.62,Default,,0000,0000,0000,,Tiuj blanke vestitaj bonŝancis dum la kolonia periodo ricevi profesian trejnadon de minimume unu jaro. Dialogue: 0,0:29:57.68,0:30:01.30,Default,,0000,0000,0000,,La aliaj ... multaj el ili eĉ ne kapablis legi kaj skribi. Dialogue: 0,0:30:01.31,0:30:05.80,Default,,0000,0000,0000,,Sed ili ĉiuj laboris kun tiom \Nda sindediĉo kaj motiviĝo! Dialogue: 0,0:30:05.96,0:30:11.96,Default,,0000,0000,0000,,Sed la pacientoj venis kun la \Nplej aĉaj malsanoj de malriĉego Dialogue: 0,0:30:11.97,0:30:15.20,Default,,0000,0000,0000,,kaj niaj resursoj ofte ne sufiĉis. Dialogue: 0,0:30:15.21,0:30:21.96,Default,,0000,0000,0000,,Kaj precipe miaj kapabloj kiel juna kuracisto \Nne plenumis la bezonojn de la pacientoj. Dialogue: 0,0:30:21.96,0:30:25.72,Default,,0000,0000,0000,,Mozambiko ankoraŭ nun \Nestas tre malriĉa lando. Dialogue: 0,0:30:25.72,0:30:30.60,Default,,0000,0000,0000,,Sed la aferoj treege pliboniĝis \Nekde mia ĉeesto antaŭ 30 jaroj. Dialogue: 0,0:30:36.19,0:30:42.77,Default,,0000,0000,0000,,Unue, nun ekzistas tute nova hospitalo \Nen la urbo kie mi laboris antaŭ 30 jaroj. Dialogue: 0,0:30:44.00,0:30:50.12,Default,,0000,0000,0000,,La nova, multe pli granda hospitalo havas\N15 kuracistojn, 11 el ili mozambikanoj. Dialogue: 0,0:30:50.12,0:30:53.94,Default,,0000,0000,0000,,La tuta personaro nun estas bone trejnita. Dialogue: 0,0:30:55.45,0:31:00.85,Default,,0000,0000,0000,,La direktoro de la hospitalo estas \ND-ro Cashimo, la obstetrikisto. Dialogue: 0,0:31:02.00,0:31:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Ĉio montras ... Dialogue: 0,0:31:04.30,0:31:06.20,Default,,0000,0000,0000,,ke estos ... Dialogue: 0,0:31:06.50,0:31:08.00,Default,,0000,0000,0000,,ĝemeloj! Dialogue: 0,0:31:08.66,0:31:13.03,Default,,0000,0000,0000,,La transformiĝo ĉi tie mirigas min! Dialogue: 0,0:31:14.00,0:31:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Ni havas servojn de urĝecmedicino,\N Dialogue: 0,0:31:16.40,0:31:19.50,Default,,0000,0000,0000,,pediatrio kaj ortopedia kirurgio. Dialogue: 0,0:31:20.70,0:31:24.60,Default,,0000,0000,0000,,Ni havas grandajn laboratoriojn kaj \Napotekon laborante dum 24h ĉiutage. Dialogue: 0,0:31:24.80,0:31:31.98,Default,,0000,0000,0000,,Ili rutine savas naskantajn virinojn per\Ncezera sekco, tio estis miatempe neebla. Dialogue: 0,0:31:34.00,0:31:37.50,Default,,0000,0000,0000,,Nuntempe, ni povas fari tion ĉi tie, \Nkun profesia teamo Dialogue: 0,0:31:38.00,0:31:45.00,Default,,0000,0000,0000,,en operaciejo same bone \Nekipita kiel ĉie ajn en la mondo. Dialogue: 0,0:31:47.97,0:31:51.67,Default,,0000,0000,0000,,Ĉio tiom multe pliboniĝis. Dialogue: 0,0:31:51.69,0:31:56.60,Default,,0000,0000,0000,,Kiu naskiĝas en Mozambiko \Nhodiaŭ atendos pli brilan estontecon. Dialogue: 0,0:32:00.34,0:32:05.16,Default,,0000,0000,0000,,Ne nur pro pli bona sano, sed \Nankaŭ pro kreskiganta ekonomio Dialogue: 0,0:32:05.19,0:32:07.54,Default,,0000,0000,0000,,kun viglaj havenoj kaj merkatoj Dialogue: 0,0:32:07.55,0:32:11.50,Default,,0000,0000,0000,,kaj novaj industrioj kun \Nmultaj novaj laborpostenoj. Dialogue: 0,0:32:15.65,0:32:20.47,Default,,0000,0000,0000,,Mi scias ke eble vi pensas ke tiaj \Nbonnovaĵoj nur koncernas urbegojn kaj urbojn. Dialogue: 0,0:32:20.48,0:32:22.14,Default,,0000,0000,0000,,Kaj tio veras! Dialogue: 0,0:32:22.14,0:32:26.97,Default,,0000,0000,0000,,La plej granda defio estas en la kamparaj \Nregionoj, kie loĝas la plejmulto da homoj. Dialogue: 0,0:32:27.27,0:32:30.18,Default,,0000,0000,0000,,Sed aferoj ŝanĝiĝas ankaŭ ĉi tie. Dialogue: 0,0:32:33.17,0:32:39.06,Default,,0000,0000,0000,,For en kampara norda Mozambiko \Nsituas la distrikto de Mogovolas. Dialogue: 0,0:32:40.14,0:32:45.30,Default,,0000,0000,0000,,Tio estas la hejmo de Olivia, \NAndre kaj ilia juna familio. Dialogue: 0,0:32:46.75,0:32:51.50,Default,,0000,0000,0000,,Kiel tiom multe da aliaj malriĉuloj en \Nla mondo, Olivia kaj Andre estas agraruloj Dialogue: 0,0:32:51.52,0:32:56.26,Default,,0000,0000,0000,,kies manĝaĵo dependas \Nde kion ili kultivas. Dialogue: 0,0:33:00.04,0:33:04.25,Default,,0000,0000,0000,,Estas la 4-a frumatene \Nkaj la tagaj taskoj vokas. Dialogue: 0,0:33:06.77,0:33:09.49,Default,,0000,0000,0000,,Andre direktiĝas rekte al la kampoj. Dialogue: 0,0:33:09.69,0:33:12.71,Default,,0000,0000,0000,,Olivia unue iras alporti akvon. Dialogue: 0,0:33:12.73,0:33:16.50,Default,,0000,0000,0000,,Ambaŭ devas marŝi mejlojn por atingi ion. Dialogue: 0,0:33:17.90,0:33:20.50,Default,,0000,0000,0000,,Mi bezonas du horojn por alveni. Dialogue: 0,0:33:21.60,0:33:25.80,Default,,0000,0000,0000,,Se tie estas okupata, \Nfoje necesas du horojn. Dialogue: 0,0:33:28.00,0:33:31.60,Default,,0000,0000,0000,,Kiam mi revenas, mi lacas kaj malsatas. Dialogue: 0,0:33:33.70,0:33:39.68,Default,,0000,0000,0000,,Sen iu alia transportilo \Nĉio devas esti portata. Dialogue: 0,0:33:42.54,0:33:46.65,Default,,0000,0000,0000,,Olivia kaj Andre havas ok infanojn. Dialogue: 0,0:33:46.68,0:33:50.05,Default,,0000,0000,0000,,Fekundeco estas ankoraŭ tre alta \Nmultloke en kampara Afriko. Dialogue: 0,0:33:50.08,0:33:54.52,Default,,0000,0000,0000,,Estas la plej malriĉaj familioj kiuj bezonas \Nmanĝigi la plej grandan nombron da buŝoj. Dialogue: 0,0:33:54.85,0:33:59.04,Default,,0000,0000,0000,,Ĉion ŝpareblan tiu familio vendos. Dialogue: 0,0:33:59.80,0:34:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Mi vere baraktas. Dialogue: 0,0:34:02.80,0:34:09.60,Default,,0000,0000,0000,,Mi plantas ĉiajn kultivaĵojn, \Nsed eĉ per ĉio ĉi ... Dialogue: 0,0:34:09.80,0:34:17.60,Default,,0000,0000,0000,,mi tamen ne gajnas sufiĉe da \Nmono por prizorgi miajn infanojn. Dialogue: 0,0:34:18.80,0:34:22.70,Default,,0000,0000,0000,,Tamen la ekonomia kresko ja \Nnun malrapide fluetas kamparen. Dialogue: 0,0:34:23.50,0:34:29.50,Default,,0000,0000,0000,,Mi ŝparis dum tri jaroj por \Nekhavi tiun tegmenton por mia domo. Dialogue: 0,0:34:29.80,0:34:35.45,Default,,0000,0000,0000,,Nun Andre strebas al unu afero, \Nkonvinkita ke tiu ŝanĝos ĉion. Dialogue: 0,0:34:35.80,0:34:40.40,Default,,0000,0000,0000,,Mi urĝe bezonas biciklon! \NMi povas nenien alveni sen ĝi. Dialogue: 0,0:34:42.34,0:34:47.43,Default,,0000,0000,0000,,Bicicloj povas fari grandegan diferencon \Npor la vivoj de la kamparanaj malriĉuloj. Dialogue: 0,0:34:47.47,0:34:51.78,Default,,0000,0000,0000,,Ili ŝparas plurajn horojn tage \Nkaj dume povas finfari pli da laboro. Dialogue: 0,0:34:52.05,0:34:56.30,Default,,0000,0000,0000,,Per biciklo ili kapablas transporti \Nmulte pli pezan ŝarĝon al la bazaro Dialogue: 0,0:34:56.35,0:34:58.21,Default,,0000,0000,0000,,kaj gajni pli da mono. Dialogue: 0,0:34:58.23,0:35:00.29,Default,,0000,0000,0000,,Ili povas vojaĝi por trovi laboron Dialogue: 0,0:35:00.29,0:35:04.11,Default,,0000,0000,0000,,kaj se ili malsaniĝas ili povas \Nĝustatempe atingi malsanulejon. Dialogue: 0,0:35:05.60,0:35:12.80,Default,,0000,0000,0000,,Se mi akiros biciclon, mi tiom ĝojos. Dialogue: 0,0:35:13.20,0:35:17.40,Default,,0000,0000,0000,,Ĉar domo sen biciklo ne estas hejmo. Dialogue: 0,0:35:17.68,0:35:24.14,Default,,0000,0000,0000,,Andre kaj Olivia estas ŝparintaj monon \Njam du jarojn. Ĝi ankoraŭ ne sufiĉas. Dialogue: 0,0:35:24.20,0:35:29.26,Default,,0000,0000,0000,,Ĉio nun dependas de la \Naktuala sezama rikolto. Dialogue: 0,0:35:29.30,0:35:34.15,Default,,0000,0000,0000,,Se ili atingos bonan prezon, \Nili eble sukcesos. Dialogue: 0,0:35:36.33,0:35:40.28,Default,,0000,0000,0000,,Andre kaj Olivia loĝas en \Nunu el la plej malriĉaj landoj. Dialogue: 0,0:35:40.32,0:35:44.28,Default,,0000,0000,0000,,Kaj ili loĝas en la kampara regiono, \Nkiu estas la plej malrica parto de tiu lando. Dialogue: 0,0:35:44.43,0:35:50.53,Default,,0000,0000,0000,,Do, kiom da homoj en la mondo vivas kiel \Ntiuj? Kaj kiom da malriĉuloj estas? Dialogue: 0,0:35:50.69,0:35:52.97,Default,,0000,0000,0000,,Mi montros al vi tiun ĉi mezurilon. Dialogue: 0,0:35:52.100,0:35:56.43,Default,,0000,0000,0000,,Tre simpla. Malriĉa .. kaj .. riĉa. Dialogue: 0,0:35:56.47,0:35:59.47,Default,,0000,0000,0000,,Jen mi havas la sep miliardojn denove. Dialogue: 0,0:35:59.63,0:36:04.71,Default,,0000,0000,0000,,Ili estas en tre simpligita maniero ordigitaj \Nde la plej malriĉaj ĝis la plej riĉaj. Dialogue: 0,0:36:05.17,0:36:11.32,Default,,0000,0000,0000,,Nu, kiom enspezas la plej \Nriĉa miliardo ĉi tie, dolarojn tage? Dialogue: 0,0:36:11.36,0:36:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Ni rigardu ĉi tien. Dialogue: 0,0:36:13.09,0:36:14.57,Default,,0000,0000,0000,,Hoo .. hooo .. Dialogue: 0,0:36:14.58,0:36:16.36,Default,,0000,0000,0000,,Ĝi kreskas, ĝi kreskas ... Dialogue: 0,0:36:16.40,0:36:17.73,Default,,0000,0000,0000,,uj uj uj ... Dialogue: 0,0:36:17.80,0:36:20.41,Default,,0000,0000,0000,,Mi eĉ ne povas atingi ĝin. $100 tage. Dialogue: 0,0:36:21.08,0:36:26.32,Default,,0000,0000,0000,,Sekve ni rigardu la mezan \Nmiliardon. Kiom enspezas tiuj? Dialogue: 0,0:36:26.35,0:36:30.85,Default,,0000,0000,0000,,Ĝi venos, jes ... nur $10. Dialogue: 0,0:36:30.96,0:36:35.55,Default,,0000,0000,0000,,Kaj nun mi iru al la plej malriĉa \Nmiliardo. Kiom ili enspezas? Dialogue: 0,0:36:35.57,0:36:37.90,Default,,0000,0000,0000,,Nu ... Dialogue: 0,0:36:37.95,0:36:40.08,Default,,0000,0000,0000,,Nur $1. Dialogue: 0,0:36:40.51,0:36:43.24,Default,,0000,0000,0000,,Ĉi tio estas la diferenco en \Nla mondo hodiaŭ. Dialogue: 0,0:36:43.34,0:36:48.40,Default,,0000,0000,0000,,La ekonomiistoj strekas linion kiun \Nili nomas "la linio de treega malriĉeco". Dialogue: 0,0:36:48.45,0:36:49.90,Default,,0000,0000,0000,,Je iom pli ol $1. Dialogue: 0,0:36:50.00,0:36:56.36,Default,,0000,0000,0000,,Tie vi apenaŭ havas sufiĉe da manĝo por la\Nfamilio, vi ne certas havi manĝon ĉiutage. Dialogue: 0,0:36:56.56,0:36:58.60,Default,,0000,0000,0000,,Tamen unu miliardo klare estas sub tio. Dialogue: 0,0:36:58.64,0:37:02.67,Default,,0000,0000,0000,,La dua miliardo estas iel \Ndividita per tiu linio. Dialogue: 0,0:37:02.87,0:37:05.26,Default,,0000,0000,0000,,Kaj la aliaj estas super ĝi. Dialogue: 0,0:37:05.60,0:37:10.20,Default,,0000,0000,0000,,La plej malriĉaj homoj \Napenaŭ povas aĉeti ŝuojn. Dialogue: 0,0:37:10.22,0:37:14.98,Default,,0000,0000,0000,,kaj kiam ili akiris ŝuojn, \Nla sekva celo de ŝparado estas biciklo. Dialogue: 0,0:37:14.100,0:37:17.33,Default,,0000,0000,0000,,Ĉi tie troviĝas Andre kaj Olivia. Dialogue: 0,0:37:17.35,0:37:20.60,Default,,0000,0000,0000,,Kaj post biciklo vi ŝparos por motorciklo. Dialogue: 0,0:37:20.61,0:37:24.49,Default,,0000,0000,0000,,Kaj tiam, post la motorciklo sekvos la aŭtomobilo. Dialogue: 0,0:37:24.57,0:37:29.42,Default,,0000,0000,0000,,Kaj mi memoras kiam mia familio ekhavis sian unuan aŭton, ĝi estis malgranda griza Volkswagen. Dialogue: 0,0:37:29.51,0:37:35.26,Default,,0000,0000,0000,,La unua afero kiun ni faris estis veturi al Norvegio por ferii, ĉar Norvegio estas tiom pli bela ol Svedio. Dialogue: 0,0:37:35.31,0:37:39.09,Default,,0000,0000,0000,,Estis mirinda vojaĝo! Dialogue: 0,0:37:39.18,0:37:45.05,Default,,0000,0000,0000,,Kaj nun mi estas en tiu ĉi grupo. Mi povas veturi kiel la plej riĉa miliardo, ni povas veturi ferien per aviadiloj. Dialogue: 0,0:37:45.06,0:37:48.45,Default,,0000,0000,0000,,Kompreneble ekzistas homoj kiuj estas multe pli riĉaj ol la aviadiluloj. Dialogue: 0,0:37:48.54,0:37:54.93,Default,,0000,0000,0000,,Kelkaj estas tiom riĉaj ke ili eĉ pripensas vojaĝi kiel turistoj en la kosmon. Dialogue: 0,0:37:54.94,0:37:59.100,Default,,0000,0000,0000,,Kaj la enspeza diferenco inter la aviadiluloj kaj la plej riĉaj tie Dialogue: 0,0:38:00.01,0:38:05.02,Default,,0000,0000,0000,,estas preskaŭ same granda kiel ĝi estas inter la aviadiluloj ĉi tie Dialogue: 0,0:38:05.03,0:38:08.10,Default,,0000,0000,0000,,kaj la plej malriĉaj tiuflanke. Dialogue: 0,0:38:08.20,0:38:13.92,Default,,0000,0000,0000,,Nu, la plej grava aspekto por memori el tiu ĉi grafikaĵo estas la jena: Dialogue: 0,0:38:13.96,0:38:18.14,Default,,0000,0000,0000,,Por montri tion al vi mi bezonas mian ŝtupetaron. Dialogue: 0,0:38:18.34,0:38:22.100,Default,,0000,0000,0000,,Foje bezonatas ankaŭ iom da malnova, bone funkcianta teknologio. Dialogue: 0,0:38:23.27,0:38:26.25,Default,,0000,0000,0000,,Jen. Dialogue: 0,0:38:29.02,0:38:33.11,Default,,0000,0000,0000,,Nun mi atingis la supron. Dialogue: 0,0:38:33.15,0:38:39.83,Default,,0000,0000,0000,,La problemo por ni vivante kun $100 tage estas, ke kiam ni rigardas malsupren Dialogue: 0,0:38:39.95,0:38:44.77,Default,,0000,0000,0000,,al tiuj kiuj havas $10 aŭ $1 ili aspektas same malriĉaj. Dialogue: 0,0:38:44.90,0:38:46.80,Default,,0000,0000,0000,,Ni ne kapablas vidi la diferencon. Dialogue: 0,0:38:46.85,0:38:50.77,Default,,0000,0000,0000,,Aspektas kvazaŭ ĉiu vivas kun la sama monkvanto. Dialogue: 0,0:38:50.80,0:38:52.71,Default,,0000,0000,0000,,Kaj oni diras "ho, ili ĉiuj estas malriĉaj". Dialogue: 0,0:38:52.83,0:38:59.59,Default,,0000,0000,0000,,Ne, mi povas certigi al vi, ĉar mi renkontis homojn kaj parolis kun homoj kiuj vivas ĉi-sube Dialogue: 0,0:38:59.71,0:39:04.69,Default,,0000,0000,0000,,kaj mi povas aserti al vi, ke la ĉi-subaj homoj Dialogue: 0,0:39:04.70,0:39:10.100,Default,,0000,0000,0000,,ili scias tre bone, kiom multe pli bone vivo estus se ili progresus de $1 al $10. Dialogue: 0,0:39:11.00,0:39:13.15,Default,,0000,0000,0000,,La dekobla enspezo! Dialogue: 0,0:39:13.15,0:39:16.59,Default,,0000,0000,0000,,Tio estas grandega diferenco. Dialogue: 0,0:39:16.62,0:39:22.67,Default,,0000,0000,0000,,Por kompreni tion, ĝuste tion Olivia kaj Andre provas fari nun. Dialogue: 0,0:39:22.74,0:39:27.16,Default,,0000,0000,0000,,Ĉiu malgranda paŝo laŭ ĉi tiu linio Dialogue: 0,0:39:27.20,0:39:30.36,Default,,0000,0000,0000,,de la ŝuoj al la biciklo Dialogue: 0,0:39:30.39,0:39:36.44,Default,,0000,0000,0000,,ŝajne malgranda el fora distanco havas gravan efikon al iliaj vivoj. Dialogue: 0,0:39:36.55,0:39:46.15,Default,,0000,0000,0000,,Kaj se Andre kaj Olivia akirus tiun biciklon tio rapidigus ilin al pli bona vivo kaj bonfarto tiudirekten. Dialogue: 0,0:39:47.36,0:39:53.90,Default,,0000,0000,0000,,Hodiaŭ Andre kaj Olivia prepariĝas por vendi la rikoltaĵon de sezamo kiun ili kultivis dum multaj monatoj. Dialogue: 0,0:39:54.50,0:39:58.20,Default,,0000,0000,0000,,La prezo antaŭe estis je 25 metikaloj. Dialogue: 0,0:39:58.60,0:40:01.50,Default,,0000,0000,0000,,Ĉi-jare ĝi estas pli bona. Dialogue: 0,0:40:02.00,0:40:05.30,Default,,0000,0000,0000,,Ni esperas ĝin vendi je 40-45 metikaloj. Dialogue: 0,0:40:05.98,0:40:11.90,Default,,0000,0000,0000,,Sed Andre kaj Olivia devas esti atentaj por ricevi la ĝustan prezon. Dialogue: 0,0:40:12.40,0:40:19.80,Default,,0000,0000,0000,,Ni eltrovis, ke iuj aĉetantoj manipulis la pesilon. Dialogue: 0,0:40:20.10,0:40:25.80,Default,,0000,0000,0000,,Do, se ni pesas ĝin mem kaj ĝi pezas 10 kilogramojn, Dialogue: 0,0:40:26.00,0:40:35.50,Default,,0000,0000,0000,,poste alportas ĝin al la aĉetontoj, eble tiuj dirus al ni ke estas 7 aŭ 8. Dialogue: 0,0:40:36.18,0:40:38.86,Default,,0000,0000,0000,,Andre estos faranta la vendadon. Dialogue: 0,0:40:38.94,0:40:44.90,Default,,0000,0000,0000,,Kaj espereble la lastan fojon li bezozas helpon por transporti la rikoltaĵon al la bazaro. Dialogue: 0,0:40:48.00,0:40:51.40,Default,,0000,0000,0000,,Andre devas agi sprite nun. Dialogue: 0,0:40:53.00,0:40:57.40,Default,,0000,0000,0000,,Ho, ho, amiko mia! Faru la kalkuladon dece! Dialogue: 0,0:40:57.97,0:41:02.71,Default,,0000,0000,0000,,La negoco faritas. Kaj Andre ĝojas pri la ricevita prezo. Dialogue: 0,0:41:06.30,0:41:08.80,Default,,0000,0000,0000,,Nun mi elspezos mian monon! Dialogue: 0,0:41:10.35,0:41:15.02,Default,,0000,0000,0000,,Estas la momento cele al kiu la familio tiom penige laboris. Dialogue: 0,0:41:32.97,0:41:37.72,Default,,0000,0000,0000,,La vojiro de Andre al la bazaro postulis tutan matenon de piedirado. Dialogue: 0,0:41:37.80,0:41:42.66,Default,,0000,0000,0000,,Nun, dum malpli ol horo li povas bicikli hejmen. Dialogue: 0,0:41:49.70,0:41:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Vi aĉetis biciklon! Dialogue: 0,0:41:52.30,0:41:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Jes, karulino, mi aĉetis biciklon! Dialogue: 0,0:42:02.04,0:42:05.50,Default,,0000,0000,0000,,La biciklon oni tuj ekuzas. Dialogue: 0,0:42:05.52,0:42:08.40,Default,,0000,0000,0000,,La infanoj alportas akvon per ĝi. Dialogue: 0,0:42:08.44,0:42:11.81,Default,,0000,0000,0000,,Andre transportas pli da rikoltaĵoj al la bazaro. Dialogue: 0,0:42:11.90,0:42:17.72,Default,,0000,0000,0000,,Kaj, same grave, Olivia kaj Andre povas nun facile atingi siajn lecionojn por plenaĝuloj Dialogue: 0,0:42:17.75,0:42:23.15,Default,,0000,0000,0000,,do povas pli bone lerni kalkuli, legi kaj skribi. Dialogue: 0,0:42:24.70,0:42:30.70,Default,,0000,0000,0000,,Nun mi celas ŝpari por aĉeti motorciklon por veturigi mian edzinon kaj miajn infanojn. Dialogue: 0,0:42:32.40,0:42:34.10,Default,,0000,0000,0000,,Tio estas mia sekva celo. Dialogue: 0,0:42:39.37,0:42:45.74,Default,,0000,0000,0000,,Estas grandioze vidi kiel Olivia kaj Andre pedalas for de la ekstrema malriĉeco. Dialogue: 0,0:42:45.85,0:42:49.46,Default,,0000,0000,0000,,Kaj ili uzas la biciklon por iri al legokapabligaj lecionoj. Dialogue: 0,0:42:49.50,0:42:54.65,Default,,0000,0000,0000,,Edukado tiom gravas por la progreso de homoj kaj nacioj. Dialogue: 0,0:42:55.25,0:43:00.56,Default,,0000,0000,0000,,Sed kiom da homoj scias, kiel efektive evoluis edukado en la mondo? Dialogue: 0,0:43:00.60,0:43:04.77,Default,,0000,0000,0000,,Tempo por la granda brita nescio-enketo denove. Dialogue: 0,0:43:04.81,0:43:05.74,Default,,0000,0000,0000,,Ek. Dialogue: 0,0:43:05.77,0:43:11.16,Default,,0000,0000,0000,,Ni demandis: kiu elcentaĵo de la plenaĝuloĵ en la mondo scipovas legi kaj skribi? Dialogue: 0,0:43:11.68,0:43:17.70,Default,,0000,0000,0000,,Ĉu mi povas demandi la aŭskultantaron? Kiom el vi taksas ke 20%? Levu la manojn! Dialogue: 0,0:43:18.00,0:43:20.39,Default,,0000,0000,0000,,40% ? Dialogue: 0,0:43:21.70,0:43:23.96,Default,,0000,0000,0000,,60% ? Dialogue: 0,0:43:23.96,0:43:26.92,Default,,0000,0000,0000,,Kaj 80% ? Ah, jes, jes. Dialogue: 0,0:43:27.12,0:43:30.65,Default,,0000,0000,0000,,Jen la rezulto de la brita muestro. Dialogue: 0,0:43:35.95,0:43:42.96,Default,,0000,0000,0000,,Nun uzeblas la rezulto de la brita enketo por eltrovi la korektan respondon, ĉu ne? Dialogue: 0,0:43:43.07,0:43:46.92,Default,,0000,0000,0000,,Kompreneble, 80% estas la ĝusta respondo. Dialogue: 0,0:43:46.95,0:43:50.81,Default,,0000,0000,0000,,Vi almenaŭ klare superis la britan averaĝon. Dialogue: 0,0:43:51.49,0:43:55.30,Default,,0000,0000,0000,,Jes, 80% de la monda loĝantaro nuntempe scipovas legi kaj skribi. Dialogue: 0,0:43:55.31,0:43:59.83,Default,,0000,0000,0000,,Legkapablo estas je 80%, fakte la plej aktuala nombro estas iom pli alta. Dialogue: 0,0:43:59.91,0:44:04.53,Default,,0000,0000,0000,,Do, se mi estus komparinta tion kun la ĉimpanzoj denove, nu ... Dialogue: 0,0:44:04.54,0:44:08.30,Default,,0000,0000,0000,,ankoraŭfoje vi havas nur hazardajn rezultojn por la ĉimpanzoj. Dialogue: 0,0:44:08.34,0:44:12.83,Default,,0000,0000,0000,,Sed vi ricevas trioblan kvanton de koraktaj respondoj ol de la britoj. Dialogue: 0,0:44:13.35,0:44:17.12,Default,,0000,0000,0000,,Kaj nun la universitatuloj. Dialogue: 0,0:44:17.19,0:44:20.36,Default,,0000,0000,0000,,Eble ili scias tion ... ve, eĉ pli malbone. Dialogue: 0,0:44:20.48,0:44:24.25,Default,,0000,0000,0000,,Kion do oni instruas en britaj universitatoj? Dialogue: 0,0:44:24.28,0:44:31.13,Default,,0000,0000,0000,,La komuna vido concerne la mondon estas eksdata je pluraj jardekoj. La amasinformiloj preterlasis komuniki tion. Dialogue: 0,0:44:31.49,0:44:35.42,Default,,0000,0000,0000,,Sed eble tio okazis ĉar la mondo tiom rapide ŝanĝiĝas. Dialogue: 0,0:44:35.43,0:44:37.37,Default,,0000,0000,0000,,Sinjorinoj kaj sinjoroj, Dialogue: 0,0:44:37.40,0:44:41.17,Default,,0000,0000,0000,,Mi donos al vi mian absolute preferatan diagramon. Dialogue: 0,0:44:41.19,0:44:48.86,Default,,0000,0000,0000,,Mi montros al vi la historion de 200 landoj dum 200 jaroj ene de malpli ol unu minuto. Dialogue: 0,0:44:48.88,0:44:55.18,Default,,0000,0000,0000,,Mi havas akson por enspezo. Mi havas akson por vivodaŭro. Dialogue: 0,0:44:55.19,0:44:59.55,Default,,0000,0000,0000,,Mi komencas en 1800, kaj jen ĉiuj landoj. Dialogue: 0,0:44:59.58,0:45:04.41,Default,,0000,0000,0000,,Kaj tiam en 1800 ĉiu estis sube en la malriĉa kaj malsana angulo, ĉu vi vidas? Dialogue: 0,0:45:04.42,0:45:06.60,Default,,0000,0000,0000,,Mallonga vivodaŭro, malmulte da mono. Dialogue: 0,0:45:06.71,0:45:09.19,Default,,0000,0000,0000,,Kaj jen la efiko de la industria revolucio. Dialogue: 0,0:45:09.20,0:45:15.18,Default,,0000,0000,0000,,Kompreneble, la landoj en okcidenta Eŭropo altigas sian bonstaton, sed ne iĝas multe pli sanaj komence. Dialogue: 0,0:45:15.29,0:45:18.82,Default,,0000,0000,0000,,Kaj tiuj sub koloniinisma regado neniel profitas tie. Dialogue: 0,0:45:18.94,0:45:21.17,Default,,0000,0000,0000,,Ili restas tie en la malsana kaj malriĉa angulo. Dialogue: 0,0:45:21.20,0:45:27.24,Default,,0000,0000,0000,,Kaj nun sano malrapide kreskas, ĝi altiĝas ĉi tien kaj ni eniras la novan jarcenton. Dialogue: 0,0:45:27.28,0:45:31.60,Default,,0000,0000,0000,,Kaj la terura Unua Mondmilito kaj post tio la ekonomia regreso. Dialogue: 0,0:45:31.80,0:45:34.20,Default,,0000,0000,0000,,Kaj poste la Dua Mondmilito. Dialogue: 0,0:45:34.50,0:45:36.86,Default,,0000,0000,0000,,Ho. Kaj nun sendependiĝo. Dialogue: 0,0:45:36.90,0:45:41.47,Default,,0000,0000,0000,,Kaj kun sendependeco sano kreskas pli rapide ol iam en tiuj aliaj landoj. Dialogue: 0,0:45:41.52,0:45:47.38,Default,,0000,0000,0000,,Kaj nun sekvas la rapida ekonomia rekapto de Ĉinio kaj latinamerikaj landoj. Dialogue: 0,0:45:47.59,0:45:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Jen ili alvenas. Dialogue: 0,0:45:49.05,0:45:53.21,Default,,0000,0000,0000,,Kaj Barato sekvas tie kaj ankaŭ la afrikaj landoj sekvas. Dialogue: 0,0:45:53.26,0:45:56.50,Default,,0000,0000,0000,,Estas miriga ŝango okazinta en la mondo. Dialogue: 0,0:45:56.55,0:46:02.80,Default,,0000,0000,0000,,Vidu, je la antaŭo ĉi tie ni nun havas Usonon kaj Brition, sed ili ne plu moviĝas tiom rapide. Dialogue: 0,0:46:02.80,0:46:05.41,Default,,0000,0000,0000,,La rapide moviĝantaj estas ĉi tie en la mezo. Dialogue: 0,0:46:05.45,0:46:08.97,Default,,0000,0000,0000,,Ĉinio moviĝas rapidege por rekapti. Kaj Bangladeŝo ... Dialogue: 0,0:46:09.00,0:46:14.75,Default,,0000,0000,0000,,Vidu, Bangladeŝo jam estas ĉi tie, nun sufiĉe sana kaj ekkomencante rapidan ekonomian kreskon. Dialogue: 0,0:46:15.01,0:46:20.50,Default,,0000,0000,0000,,Kaj Mozambiko... Jes, Mozambiko estas malantaŭe tie, sed nun rapide moviĝanta en la ĝustan direkton. Dialogue: 0,0:46:20.86,0:46:24.95,Default,,0000,0000,0000,,Sed ĉio kion mi montras al vi estas landaj averaĝoj. Dialogue: 0,0:46:25.07,0:46:29.65,Default,,0000,0000,0000,,Kio pri homoj? Ĉu ankaŭ homoj havas pli bonan vivon? Dialogue: 0,0:46:29.68,0:46:34.26,Default,,0000,0000,0000,,Mi montros al vi nun ion, kio ekscitegas min estante statistikisto. Dialogue: 0,0:46:34.38,0:46:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Mi montros al vi la distribuon de enspezoj. La diferencon inter homoj. Dialogue: 0,0:46:39.10,0:46:42.36,Default,,0000,0000,0000,,Kaj por tion fari, mi remetos la bobelon je 50 jaroj Dialogue: 0,0:46:42.38,0:46:45.35,Default,,0000,0000,0000,,kaj tiam ni rigardos nur al mono. Dialogue: 0,0:46:45.38,0:46:51.10,Default,,0000,0000,0000,,Kaj por fari tion necesas etendi kaj alĝustigi la akson, ĉar la plej riĉa estas tiom riĉa kaj la plej malriĉa tiom malriĉa,\N Dialogue: 0,0:46:52.10,0:46:55.23,Default,,0000,0000,0000,,do la diferenco estos pli granda ol je la landoj. Dialogue: 0,0:46:55.26,0:47:00.33,Default,,0000,0000,0000,,Kaj nun ni faligu la landojn ĉi-tien - jen Usono - Dialogue: 0,0:47:00.35,0:47:03.41,Default,,0000,0000,0000,,kaj sternu por montri la amplekson ene de la lando. Dialogue: 0,0:47:03.45,0:47:06.48,Default,,0000,0000,0000,,Kaj mi faligas ĉiujn landojn de la Amerikoj. Dialogue: 0,0:47:06.49,0:47:10.37,Default,,0000,0000,0000,,Kaj nun vi povas spekti, de la plej riĉa ĝis la plej malriĉa persono. Dialogue: 0,0:47:10.49,0:47:15.23,Default,,0000,0000,0000,,Kaj la alteco ĉi-tie montras kiom da personoj troviĝas je ĉiu enspeznivelo. Dialogue: 0,0:47:15.26,0:47:18.80,Default,,0000,0000,0000,,Kaj nun ni faligu Eŭropon. Dialogue: 0,0:47:19.00,0:47:22.90,Default,,0000,0000,0000,,Kaj supren mi metos Afrikon. Dialogue: 0,0:47:23.28,0:47:29.50,Default,,0000,0000,0000,,Kaj fine, la regionon kun plej multe da homoj, plej supre, Azion. Dialogue: 0,0:47:29.99,0:47:36.10,Default,,0000,0000,0000,,Nu, en 1963 la mondo konsistis el du ĝiboj: Dialogue: 0,0:47:36.14,0:47:40.08,Default,,0000,0000,0000,,unue, la plej riĉa ĝibo, ĝi estas kiel kamelo, ĉu ne? Dialogue: 0,0:47:40.11,0:47:44.04,Default,,0000,0000,0000,,La unua ĝibo ĉi-tie kun la plej riĉaj ĉefe estas Eŭropo kaj la Amerikoj. Dialogue: 0,0:47:44.06,0:47:49.06,Default,,0000,0000,0000,,Kaj la plej malriĉa ĝibo tie estas ĉefe Azio kaj Afriko. Dialogue: 0,0:47:49.42,0:47:51.90,Default,,0000,0000,0000,,Kaj la limo de malriĉeco estis tie. Dialogue: 0,0:47:52.10,0:47:58.09,Default,,0000,0000,0000,,Ĉu vi povas vidi kiom da homoj ekzistis en ekstrema malriĉeco antaŭ 50 jaroj? Dialogue: 0,0:47:58.09,0:48:00.07,Default,,0000,0000,0000,,Kaj la plejmulto el ili estis en Azio. Dialogue: 0,0:48:00.11,0:48:06.15,Default,,0000,0000,0000,,Kaj homoj diris ke Azio neniam eliros malriĉecon, ekzakte kiel kelkaj diras tion ankoraŭ nun pri Afriko. Dialogue: 0,0:48:06.16,0:48:07.93,Default,,0000,0000,0000,,Nu, kio okazis? Dialogue: 0,0:48:07.96,0:48:09.47,Default,,0000,0000,0000,,Mi lanĉas la mondon. Dialogue: 0,0:48:09.50,0:48:15.05,Default,,0000,0000,0000,,Kaj vi povas vidi ke multaj homoj estas nasktitaj en malriĉecon, sed Azio iras al pli granda enspezo Dialogue: 0,0:48:15.09,0:48:19.10,Default,,0000,0000,0000,,kaj unu miliardo eliras ekstreman malriĉecon tiamaniere Dialogue: 0,0:48:19.30,0:48:24.12,Default,,0000,0000,0000,,kaj la tuta fasono de la mondo ŝanĝiĝas, kaj la kamelo estas morta! Dialogue: 0,0:48:24.15,0:48:27.36,Default,,0000,0000,0000,,Ĝi renaskiĝis kiel dromedaro. Dialogue: 0,0:48:27.64,0:48:30.52,Default,,0000,0000,0000,,Kaj kion vi vidas ĉi tie, do, Dialogue: 0,0:48:30.64,0:48:36.02,Default,,0000,0000,0000,,estas la varianco de la plej riĉaj, tio estas la plimulto de homoj en la mezo, Dialogue: 0,0:48:36.14,0:48:40.96,Default,,0000,0000,0000,,kaj estas nun multe pli malgranda proporcio de la mondo en ekstrema malriĉeco. Dialogue: 0,0:48:41.00,0:48:46.31,Default,,0000,0000,0000,,Sed atentu, daŭre tio estas multaj homoj: pli ol unu miliardo da homoj en ekstrema malriĉeco. Dialogue: 0,0:48:46.67,0:48:52.87,Default,,0000,0000,0000,,Nun la demando estas: ĉu tiu "moviĝo el ekstrema malriĉeco" povos nun daŭradi Dialogue: 0,0:48:52.87,0:48:57.24,Default,,0000,0000,0000,,por tiuj en Afriko kaj eĉ por la novaj miliardoj en Afriko? Dialogue: 0,0:48:59.38,0:49:06.63,Default,,0000,0000,0000,,Mi opinias ke eblas, eĉ probablas, ke la plejmulto da landoj en Afriko ankaŭ leviĝos el malriĉeco. Dialogue: 0,0:49:06.63,0:49:12.30,Default,,0000,0000,0000,,Necesos saĝan agadon kaj gigantan investadon, sed ĝi povas realiĝi. Dialogue: 0,0:49:14.43,0:49:19.74,Default,,0000,0000,0000,,La multnombraj landoj de Afriko ne ĉiuj progresas samrapide. Dialogue: 0,0:49:20.00,0:49:24.35,Default,,0000,0000,0000,,Malmultaj progresas rapidege, aliaj estas kaptitaj en konfliktoj. Dialogue: 0,0:49:24.35,0:49:28.72,Default,,0000,0000,0000,,Sed la plimulto, tiel kiel Mozambiko, nun konstante progresas. Dialogue: 0,0:49:30.91,0:49:35.28,Default,,0000,0000,0000,,Kaj kio pri la nutrado de ĉiuj novaj Afrikanoj estontece? Dialogue: 0,0:49:35.36,0:49:41.60,Default,,0000,0000,0000,,Jes, ekzistas manko nun, sed samtempe multe da potencialo. Dialogue: 0,0:49:42.00,0:49:49.40,Default,,0000,0000,0000,,Agrokultura produktaĵo estas nur ono de tio, kio eblus kun pli bona teknologio.\N Dialogue: 0,0:49:53.10,0:49:57.39,Default,,0000,0000,0000,,Kaj la riveroj de Afriko apenaŭ estas utiligataj por akvumado. Dialogue: 0,0:49:57.40,0:50:05.48,Default,,0000,0000,0000,,Unu tagon Afriko povus zumi pro rikoltaj draŝmaŝinoj kaj traktoroj kaj kultivi nutraĵojn por pliaj miliardoj. Dialogue: 0,0:50:05.89,0:50:10.99,Default,,0000,0000,0000,,Kaj bonvolu ne pensi ke mi estas la sola kiu opinias ke Afriko povos sukcesi. Dialogue: 0,0:50:10.100,0:50:20.46,Default,,0000,0000,0000,,Unuiĝintaj Nacioj estas fiksontaj novan oficialan celon: forigi ekstreman malriĉecon ene de 20 jaroj. Dialogue: 0,0:50:21.03,0:50:26.70,Default,,0000,0000,0000,,Ĉiuj komprenas, ke tio estas grandega defio, sed mi serioze kredas, ke ĝi eblas. Dialogue: 0,0:50:27.99,0:50:29.94,Default,,0000,0000,0000,,Imagu se tio okazus. Dialogue: 0,0:50:30.02,0:50:34.96,Default,,0000,0000,0000,,Nu, kion ni vidis ĝis nun estas, ke la riĉa fino moviĝas ... Dialogue: 0,0:50:34.99,0:50:40.95,Default,,0000,0000,0000,,kaj la mezo ... ĝi moviĝas. Sed tiu plej malriĉa fino restas. Dialogue: 0,0:50:41.92,0:50:46.86,Default,,0000,0000,0000,,Estas ĉi tie en ekstrema malriĉeco kie ni trovas preskaŭ la tutan analfabetecon. Dialogue: 0,0:50:46.99,0:50:51.39,Default,,0000,0000,0000,,Ĉi tie ni trovas altan infanmortecon kaj ankoraŭ po multajn bebojn naskitajn de virinoj. Dialogue: 0,0:50:51.56,0:50:58.93,Default,,0000,0000,0000,,Estas kvazaŭ ekstrema malriĉeco memreproduktiĝas se vi ne ĉesigas ĝin rapide. Dialogue: 0,0:50:58.93,0:51:05.20,Default,,0000,0000,0000,,Sed Andre kaj Olivia kaj tiaj homoj laboras tiom forte por eskapi de ĝi, Dialogue: 0,0:51:05.22,0:51:10.99,Default,,0000,0000,0000,,kaj se ili nur povas akiri la ĝustan helpon de sia registaro kaj de la mondo ĝenerale Dialogue: 0,0:51:10.100,0:51:18.88,Default,,0000,0000,0000,,kun aferoj kiel lernejo, sano, vakcinoj, vojoj, elektro, kontraŭkoncipiloj, Dialogue: 0,0:51:19.02,0:51:25.44,Default,,0000,0000,0000,,tiam ili sukcesos, sed ili ĉefe sukcesos per sia propra diligenta laborado. Dialogue: 0,0:51:25.49,0:51:31.92,Default,,0000,0000,0000,,Jen ni iras ... sekvas Andre kaj Olivia trans la linion. Dialogue: 0,0:51:31.95,0:51:36.70,Default,,0000,0000,0000,,Ĝi estas ebla, ene de kelkaj jardekoj. Jes! Dialogue: 0,0:51:36.80,0:51:40.66,Default,,0000,0000,0000,,Sed eliri malriĉecon estas nur la komenco. Dialogue: 0,0:51:40.66,0:51:46.33,Default,,0000,0000,0000,,Homoj volas daŭrigi laŭ ĉi tiu linio al bona vivo. Dialogue: 0,0:51:46.38,0:51:49.22,Default,,0000,0000,0000,,Sed kion signifas bona vivo? Dialogue: 0,0:51:50.76,0:51:57.73,Default,,0000,0000,0000,,Por plej multaj homoj en la mondo la bona vivo al kiu ili strebas signifos pli da maŝinoj kaj multe pli da energikonsumo. Dialogue: 0,0:51:58.04,0:52:06.72,Default,,0000,0000,0000,,Do jen problemo. Ĉar ĉio ĉi aldoniĝas al unu el la grandaj minacoj por la estonteco: severa klimata ŝanĝiĝo. Dialogue: 0,0:52:06.95,0:52:11.82,Default,,0000,0000,0000,,80% de la energio uzata de la mondo estas ankoraŭ fosiliaj fueloj, Dialogue: 0,0:52:11.97,0:52:17.16,Default,,0000,0000,0000,,kaj la scienco montras, ke la klimato eble ŝanĝiĝos draste en la estonteco Dialogue: 0,0:52:17.19,0:52:24.80,Default,,0000,0000,0000,,pro la ellaso de karbona dioksido el la daŭra bruligado de ĉiuj tiuj fosiliaj fueloj. Dialogue: 0,0:52:26.42,0:52:31.28,Default,,0000,0000,0000,,Mi ne estas la plej bona persono por diri al vi, kiom malbone estos la klimata ŝanĝo Dialogue: 0,0:52:31.36,0:52:34.36,Default,,0000,0000,0000,,nek estas mi fakulo pri kiel malhelpi ĝin. Dialogue: 0,0:52:34.51,0:52:42.21,Default,,0000,0000,0000,,Kion mi ja povas fari estas montri al vi datumojn por komprenigi vin, kiu ellasas la karbonan dioksidon. Dialogue: 0,0:52:42.25,0:52:44.64,Default,,0000,0000,0000,,Mi montros tion. Dialogue: 0,0:52:44.67,0:52:49.35,Default,,0000,0000,0000,,Vi memoras la mezurilon de la plej malriĉa miliardo ĝis la plej riĉa miliardo Dialogue: 0,0:52:49.41,0:52:53.88,Default,,0000,0000,0000,,de tiu, kiu apenaŭ povas pagi ŝuojn ĝis tiu, kiu flugas per aviadiloj Dialogue: 0,0:52:53.94,0:53:02.55,Default,,0000,0000,0000,,Nu ĉi tio montras la tutan kvanton da fosiliaj fueloj uzataj en la mondo dum unu jaro: Dialogue: 0,0:53:02.69,0:53:05.30,Default,,0000,0000,0000,,karbo, nafto kaj tergaso. Dialogue: 0,0:53:05.36,0:53:09.19,Default,,0000,0000,0000,,Kaj ĝi reprezentas pli-malpli la totalan ellason de karbona dioksido. Dialogue: 0,0:53:09.25,0:53:13.15,Default,,0000,0000,0000,,Nun, kiom da ĝi estas uzata de la plej riĉa miliardo? Dialogue: 0,0:53:14.10,0:53:16.15,Default,,0000,0000,0000,,Duono. Dialogue: 0,0:53:16.29,0:53:18.90,Default,,0000,0000,0000,,Nun la dua plej riĉa miliardo. Dialogue: 0,0:53:18.95,0:53:21.33,Default,,0000,0000,0000,,La duono de kio restas. Dialogue: 0,0:53:21.39,0:53:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Kaj vi komprenas kiom uzas la tria: la duonon de kio restas. Dialogue: 0,0:53:24.23,0:53:28.21,Default,,0000,0000,0000,,Kaj la aliaj uzas apenaŭ ion ajn. Dialogue: 0,0:53:28.25,0:53:37.69,Default,,0000,0000,0000,,Tio estas rondigitaj nombroj, sed ĝi klare montras, ke preskaŭ ĉiuj fosiliaj fueloj estas uzataj ĉi tie de la 1, 2, 3 plej riĉaj miliardoj. Dialogue: 0,0:53:37.69,0:53:40.20,Default,,0000,0000,0000,,Pli ol 85 elcentojn ili uzas. Dialogue: 0,0:53:40.20,0:53:47.65,Default,,0000,0000,0000,,Nun la plej riĉa miliardo almenaŭ ĉesis kreski, sed ni ankoraŭ devos vidi, ĉu ili malkreskos. Dialogue: 0,0:53:47.65,0:53:52.91,Default,,0000,0000,0000,,Kaj dum la venontaj jardekoj estas la ekonomia kresko de tiuj du Dialogue: 0,0:53:52.95,0:53:57.44,Default,,0000,0000,0000,,kiu plialtigos la uzon de fosiliaj fueloj kaj la ellason de karbona dioksido. Dialogue: 0,0:53:57.53,0:54:03.27,Default,,0000,0000,0000,,Eĉ se tiuj ĉi tie eliros ekstreman malriĉecon kaj pliriĉiĝos ĝis la motorciklo Dialogue: 0,0:54:03.28,0:54:07.81,Default,,0000,0000,0000,,tio ne multe kontribuos al la ellaso de karbona dioksido.\N Dialogue: 0,0:54:07.81,0:54:15.01,Default,,0000,0000,0000,,Kaj rilate la kreskon de la loĝantaro, la plimulto de la aldonaj miliardoj dum la sekvaj 40 jaroj estos en ĉi tiu grupo. Dialogue: 0,0:54:15.08,0:54:19.100,Default,,0000,0000,0000,,Sed tamen, se vi demandas homojn je la plej riĉa fino ili ŝajne ĉion miskomprenas. Dialogue: 0,0:54:20.02,0:54:24.71,Default,,0000,0000,0000,,Ili malsuprenrigardas al la mondo, el siaj tre altaj emisioj, kaj jen ili diras: Dialogue: 0,0:54:24.75,0:54:30.30,Default,,0000,0000,0000,,"Ho, tiuj je la alia flanko, vi ne povas vivi kiel ni, vi detruos la planedon". Dialogue: 0,0:54:30.87,0:54:37.91,Default,,0000,0000,0000,,Vidu, mi trovas la argumenton de la homoj ĉi tie progresantaj multe pli ĝusta kaj logika. Dialogue: 0,0:54:38.07,0:54:42.85,Default,,0000,0000,0000,,Ili diras: "Ve! Kiuj vi estas, dirante al ni ke ni ne povas vivi kiel vi? Dialogue: 0,0:54:43.34,0:54:48.11,Default,,0000,0000,0000,,Vi prefere mem ŝanĝiĝu unue se vi volas ke ni agu alimaniere." Dialogue: 0,0:54:50.46,0:54:56.12,Default,,0000,0000,0000,,Plenumendas multaj bazaj kondiĉoj por havi bonan vivon, kiujn miliardoj en la mondo ankoraŭ ne havas. Dialogue: 0,0:54:56.13,0:55:02.93,Default,,0000,0000,0000,,La vilaĝo kaj la domo de Andre kaj tiom multaj similaj eĉ ne havas elektron. Dialogue: 0,0:55:03.58,0:55:06.89,Default,,0000,0000,0000,,Mozambiko havas grandegajn karborezervojn\N Dialogue: 0,0:55:06.100,0:55:13.94,Default,,0000,0000,0000,,kaj se ĝi kaj la aliaj plej malriĉaj landoj konstruas pageblajn novajn energicentralojn bruligante karbon pro elektro kaj industrio\N Dialogue: 0,0:55:14.02,0:55:19.77,Default,,0000,0000,0000,,mi ne opinias, ke iu ajn, kiu mem ellasas pli da karbona dioksido intermiksiĝu. Dialogue: 0,0:55:19.77,0:55:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Nun mi starigos al vi du demandojn, kiujn mi ofte demandas al miaj svedaj gestudentoj. Dialogue: 0,0:55:26.25,0:55:31.48,Default,,0000,0000,0000,,La unua estas: kiom el vi ne veturis per aviadilo ĉi-jare? Dialogue: 0,0:55:33.62,0:55:35.23,Default,,0000,0000,0000,,Ho. Dialogue: 0,0:55:35.48,0:55:39.77,Default,,0000,0000,0000,,Relative mulmultaj aranĝiĝas sen flugi. Do la sekva demando estas: Dialogue: 0,0:55:39.77,0:55:45.98,Default,,0000,0000,0000,,Kiom el vi restis for de lavmaŝinoj kaj lavis permane ĉiujn littutokjn, Dialogue: 0,0:55:45.98,0:55:48.89,Default,,0000,0000,0000,,vestaĵojn kaj tolaĵojn dum la lasta jaro? Dialogue: 0,0:55:50.28,0:55:52.87,Default,,0000,0000,0000,,Mi atendis tion, neniu. Dialogue: 0,0:55:53.03,0:55:59.10,Default,,0000,0000,0000,,Ĉiu kiu povas permesi tion al si uzas lavmaŝinon, eĉ la fanatikaj mediprotektantoj. Dialogue: 0,0:55:59.80,0:56:03.44,Default,,0000,0000,0000,,Kaj mi ankoraŭ nun memoras la tagon, kiam mia familio ekhavis lavmaŝinon. Dialogue: 0,0:56:03.52,0:56:07.08,Default,,0000,0000,0000,,Estis la 1a de novembro 1952. Dialogue: 0,0:56:07.08,0:56:11.21,Default,,0000,0000,0000,,Avinjo estis invitita esti la unua kiu plenigu la maŝinon. Dialogue: 0,0:56:11.46,0:56:15.34,Default,,0000,0000,0000,,Ŝi estis lavinta permane sian tutan vivon por familio de 9 personoj. Dialogue: 0,0:56:15.42,0:56:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Kaj pleniginte la maŝinon ŝi sidiĝis sur tabureton kaj ŝi spektis la tutan programon dum unu horo. Dialogue: 0,0:56:24.01,0:56:26.27,Default,,0000,0000,0000,,Ŝi estis tute sorĉita. Dialogue: 0,0:56:26.30,0:56:32.02,Default,,0000,0000,0000,,Por mia patrino tio ankaŭ signifis multe pli da libera tempo por fari aliajn aferojn. Dialogue: 0,0:56:32.18,0:56:37.12,Default,,0000,0000,0000,,Ŝi povis legi librojn al mi, mi kredas ke tio igis min profesoro. Dialogue: 0,0:56:37.20,0:56:40.76,Default,,0000,0000,0000,,Ne mirigas, ke ni diris dankon ŝtalfabriko, Dialogue: 0,0:56:40.80,0:56:45.54,Default,,0000,0000,0000,,dankon lavpulvorofabriko, dankon elektrocentralo. Dialogue: 0,0:56:47.57,0:56:49.59,Default,,0000,0000,0000,,Nu... Dialogue: 0,0:56:49.100,0:56:57.12,Default,,0000,0000,0000,,Pripensante kien ĉio ĉi kondukas nin, mi havas nur unu etan modestan konsilon al vi, Dialogue: 0,0:56:57.12,0:57:00.92,Default,,0000,0000,0000,,apud ĉio alia: rigardu la datumojn. Dialogue: 0,0:57:00.92,0:57:02.86,Default,,0000,0000,0000,,Rigardu la faktojn pri la mondo. Dialogue: 0,0:57:02.90,0:57:11.04,Default,,0000,0000,0000,,Kaj vi vidos kie ni estas hodiaŭ kaj kiel ni povas antaŭeniri kun ĉiuj ĉi miliardoj sur nia mirinda planedo. Dialogue: 0,0:57:12.34,0:57:16.14,Default,,0000,0000,0000,,La defioj de ekstrema malriĉeco estis draste reduktitaj Dialogue: 0,0:57:16.14,0:57:21.20,Default,,0000,0000,0000,,kaj nun la unuan fojon dum historio ni havas la povon ĉesigi ĝin por ĉiam. Dialogue: 0,0:57:22.62,0:57:27.48,Default,,0000,0000,0000,,La defio de kreskanta loĝantaro fakte estas jam solvata, Dialogue: 0,0:57:27.56,0:57:31.10,Default,,0000,0000,0000,,la nombro da infanoj ĉesis kreski. Dialogue: 0,0:57:31.15,0:57:36.69,Default,,0000,0000,0000,,Kaj koncerne la defion de klimata ŝanĝo, ni ankoraŭ povas eviti la plej malbonan. Dialogue: 0,0:57:37.12,0:57:44.23,Default,,0000,0000,0000,,Sed tio postulas ke la plej riĉaj kiel eble plej frue Dialogue: 0,0:57:44.25,0:57:51.68,Default,,0000,0000,0000,,trovos manieron alĝustigi sian uzon de resursoj kaj energio al nivelo kiu, paŝon post paŝo, Dialogue: 0,0:57:51.69,0:57:57.75,Default,,0000,0000,0000,,taŭgas por 10 miliardoj aŭ 11 miliardoj antaŭ la fino de ĉi tiu jarcento. Dialogue: 0,0:57:57.93,0:58:01.23,Default,,0000,0000,0000,,Mi neniam nomis min optimisto, Dialogue: 0,0:58:01.33,0:58:03.98,Default,,0000,0000,0000,,sed mi ja diras ke mi estas eblisto. Dialogue: 0,0:58:03.98,0:58:08.19,Default,,0000,0000,0000,,Kaj mi ankaŭ diras ke la mondo estas pli\Nbona ol multaj el vi pensas. Dialogue: 0,0:58:08.46,0:58:11.43,Default,,0000,0000,0000,,Koran dankon!