0:00:00.710,0:00:02.793 ကဲ အားလုံး CRISPR ကိုကြားဖူးသလား။ 0:00:03.883,0:00:06.485 မကြားဖူးသေးရင်တော့ အံ့ဩမိမယ်။ 0:00:06.509,0:00:09.711 အဲ့ဒါနည်းပညာတစ်ခုပါ။[br]မျိုးရိုးဗီဇကိုပြောင်းဖို့ပါ။ 0:00:09.735,0:00:12.569 ပြီးတော့မျိုးစုံလှည့်သုံးလို့ရသလို[br]အငြင်းပွားစရာဖြစ်နေတော့ 0:00:12.593,0:00:15.834 ဒါနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး စိတ်ဝင်စားစရာ[br]ဆွေးနွေးမှုတွေလည်းပေါ်လာပြီ။ 0:00:16.631,0:00:18.694 အမွှေးပွဆင်ကြီးကိုပြန်ခေါ်ကြမလား။ 0:00:19.281,0:00:21.575 လူ့သန္ဓေသားကိုပြုပြင်မလား။ 0:00:22.041,0:00:24.163 ပြီးတော့ ကျမ အကြိုက်ဆုံးတစ်ခု 0:00:24.997,0:00:28.648 လူသားတွေကို အန္တရာယ်ပေးတယ်လို့ယူဆတဲ့[br]မျိုးစိတ်တခုလုံးကို ဒီနည်းပညာ 0:00:28.672,0:00:31.116 သုံးပြီးတော့ ကမ္ဘာပေါ်ကနေ[br]အပြီးပျောက်သွားအောင် 0:00:31.140,0:00:34.022 ဘယ်လို တရားမျှအောင်[br]အကြောင်းပြပြီး လုပ်မှာလဲ။ 0:00:35.165,0:00:39.378 ဒီလို သိပ္ပံမျိုးက သူ့ကို ထိန်းကျောင်းတဲ့[br]ဥပဒေစည်းမျဉ်းတွေထက် 0:00:39.378,0:00:41.316 မြန်မြန်တိုးတတ်နေတယ်။ 0:00:41.340,0:00:43.407 ဒါကြောင့် ပြီးခဲ့တဲ့ ၆နှစ်လုံးလုံး 0:00:43.431,0:00:45.536 ဒီလိုနည်းပညာတွေနဲ့ သုံးလိုရပုံတွေကို 0:00:45.863,0:00:48.873 လူများနိုင်သမျှများများနားလည်စေဖို့ကို 0:00:48.897,0:00:51.997 ကျမရဲ့ စစ်ဆင်ရေးအဖြစ်ဆောင်ရွက်ခဲ့တာပါ။ 0:00:52.021,0:00:56.550 အခုတော့ CRISPR က သတင်းကြီးတို့ရဲ့[br]ဂရုစိုက်ခံရမှုကိုခံနေပြီ။ 0:00:57.089,0:01:01.448 "လွယ်ကူတယ်" "စျေးပေါတယ်"ဆိုတာ[br]ခဏခဏသုံးတဲ့စကားလုံးတွေလေ။ 0:01:02.337,0:01:06.276 ကျမလုပ်ချင်တာက CRISPR ရဲ့ကောလဟာလနဲ့[br]တကယ့်အချက်အလက်တွေကို 0:01:06.276,0:01:09.684 နည်းနည်းထပ်တူးဖော်ပြီး[br]ပြောကြည့်ချင်တာပါ။ 0:01:10.954,0:01:12.904 မျိုးရိုးဗီဇတစ်ခုကို CRISPR တော့မယ်ဆိုရင် 0:01:13.594,0:01:16.194 မင်းအရင်လုပ်ရမှာက DNA ကို[br]အနာတရဖြစ်စေရပါမယ်။ 0:01:17.098,0:01:20.180 အနာတရဖြစ်တယ်ဆိုတာ[br]DNA ကြောင်လိမ်နှစ်ချောင်းပူးလုံး 0:01:20.180,0:01:21.728 ပြတ်ထွက်သွားတာပါ။ 0:01:21.752,0:01:24.504 အဲ့ဒါပြီးရင်တော့ ဆဲလ်ပြုပြင်တဲ့[br]လုပ်ငန်းစဉ်စတယ်။ 0:01:25.088,0:01:27.727 သဘာဝမဟုတ်တဲ့[br]ကျွန်မတို့လိုချင်တဲ့ ပြုပြင်မှုမျိုး 0:01:27.751,0:01:29.627 ရအောင် ဆဲလ်ပြုပြင်ဖြစ်စဉ်တွေကို 0:01:30.054,0:01:31.596 ထိန်းချုပ်ပါတယ်။ 0:01:31.620,0:01:32.865 လုပ်ငန်းစဉ်က အဲ့လိုပါ။ 0:01:33.929,0:01:35.652 အပိုင်း ၂ပိုင်းပါတဲ့ စနစ်ဖြစ်ပါတယ်။ 0:01:35.676,0:01:39.047 မင်းမှာ Cas9 ပရိုးတင်းနဲ့[br]guide RNA ဆိုတာရှိလိမ့်မယ်။ 0:01:39.071,0:01:41.533 ကျမက guide RNA ကို[br]ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်လိုစဉ်းစားတယ်။ 0:01:41.557,0:01:44.203 Cas9 ကိုတော့ -[br]လူမြင်သာအောင်ပြောချင်တယ် 0:01:44.227,0:01:47.457 Cas9 ကတော့ DNA ကို[br]ဝါးချင်တဲ့ 0:01:47.481,0:01:49.026 Pac-Man လေးပေါ့။ 0:01:49.050,0:01:52.510 ဆိုတော့က guide RNA က[br]သူ့နဲ့ ပုံစံတူအပိုင်းလေးမတွေ့ခင်ထိ 0:01:52.510,0:01:56.079 Cas9 မသောင်းကျန်းဖို့အတွက်[br]အထိန်းဇက်ကြိုးလေးပေါ့။ 0:01:56.912,0:01:59.806 အဲ့နှစ်မျိုးပေါင်းကို CRISPR လို့ခေါ်တာပါ။ 0:01:59.830,0:02:01.398 ဒီစနစ်က ဘက်တီးရီးယားတွေရဲ့ 0:02:01.422,0:02:04.316 သိပ်ရှေးကျတဲ့ ရောဂါကာကွယ်မှု[br]စနစ်ကို ခိုးထားတာပါ။ 0:02:05.469,0:02:09.209 အံဩစရာအပိုင်းက အက္ခရာ ၂၀ စာပဲရှိတဲ့ 0:02:10.041,0:02:11.932 guide RNA က စနစ်ကို 0:02:11.956,0:02:13.594 ပစ်မှတ်ထားတဲ့အရာလေးပါ။ 0:02:14.570,0:02:16.713 ဒါက ဒီဇိုင်းထွင်ရတာ လွယ်သလို 0:02:16.737,0:02:18.556 ဝယ်လို့လည်း စျေးပေါတယ်လေ။ 0:02:18.985,0:02:22.990 guideRNA ပဲ ဒီစနစ်ထဲဖြုတ်တပ်လို့ရတာပါ။ 0:02:23.014,0:02:24.812 ကျန်တာတွေက ဒီအတိုင်းပဲ။ 0:02:25.481,0:02:28.912 ဒါက မှတ်ချက်ပြုရလောက်အောင် လွယ်ပြီး[br]သိပ်အားသာတဲ့ စနစ်တခုဖြစ်စေတယ်။ 0:02:30.047,0:02:34.287 guide RNA နဲ့ Cas9 တို့ပေါင်းပြီး 0:02:34.311,0:02:36.243 မျိုးရိုးဗီဇတလျှောက် ခုန်လွှားသွားကြတယ်။ 0:02:36.267,0:02:39.760 guide RNA နဲ့ပုံစံတူတဲ့ နေရာရောက်ရင် 0:02:39.784,0:02:42.639 DNA ကြောင်လိမ်နှစ်ချောင်းပူးကြားထဲ[br]ဝင်လိုက်ပြီး 0:02:42.663,0:02:44.231 ဆွဲဖြဲပစ်တယ်။ 0:02:44.692,0:02:47.380 Cas9 က ထ ဖြတ်တယ်။ 0:02:47.962,0:02:49.381 ရုတ်တရက်ဆိုသလိုပဲ။ 0:02:49.816,0:02:51.716 ဆဲလ်တစ်ခုလုံးပြာယာခတ်သွားတယ်။ 0:02:51.740,0:02:54.365 သူ့ရဲ့ DNA တစ်ချောင်းပြတ်သွားတာကိုး 0:02:55.000,0:02:56.296 အဲ့တော့ သူဘာလုပ်လဲ။ 0:02:56.320,0:02:58.514 ပထမအဆင့် တုံ့ပြန်သူတွေကို ခေါ်တယ်။ 0:02:58.959,0:03:01.581 အဓိကပြင်နည်း လမ်းကြောင်းကြီးနှစ်ခုရှိတယ်။ 0:03:01.605,0:03:06.674 ပထမနည်းက DNA ကိုကောက်ကိုင်ပြီး [br]အစနှစ်ဖက် ယူဆက်လိုက်တယ်။ 0:03:06.698,0:03:08.796 တအားကောင်းတဲ့နည်းတော့ မဟုတ်ဘူး။ 0:03:08.820,0:03:11.989 တစ်ခါတစ်လေ base တစ်ခု [br]ကျန်ခဲ့တာတို့၊ ပိုနေတာတို့ 0:03:11.989,0:03:13.000 ရှိတတ်လို့လေ။ 0:03:13.024,0:03:16.817 ဒါက ဗီဇတစ်ခုကို ဖြတ်ဖို့[br]အိုကေရုံနည်းလေးပေါ့။ 0:03:16.841,0:03:20.074 ဒါပေမယ့် ဗီဇပြုပြင်ချင်ရင်[br]ကျွန်မတို့ သုံးချင်တဲ့နည်းမဟုတ်ဘူး။ 0:03:20.098,0:03:22.993 ဒုတိယ ပြင်နည်းက[br]ပိုစိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းတယ်။ 0:03:23.017,0:03:24.653 ဒီ ပြင်နည်းမှာ 0:03:24.677,0:03:27.358 ပုံတူ အပြိုင်ဘက်က DNA[br]အစ တစ်ခုယူလိုက်တယ်။ 0:03:27.382,0:03:30.772 ပြန်စဉ်းစားပါ။ လူတွေလို DNA [br]နှစ်ခုပြိုင်ရှိတဲ့ သတ္တဝါတွေမှာ 0:03:30.772,0:03:34.294 ကျွန်မတို့ အဖေ၊ အမေ ကနေ[br]မျိုးရိုးဗီဇတစ်ခုစီရကြတယ်။ 0:03:34.318,0:03:35.688 ဒါဆိုတစ်ခုပျက်သွားရင် 0:03:35.688,0:03:38.036 တခြားဗီဇကလပ်စည်းကို သုံးပြီး[br]ပြင်လို့ရတယ်။ 0:03:38.036,0:03:39.839 ဒုတိယပြင်နည်းက အဲ့မှာစတာလေ။ 0:03:40.518,0:03:41.982 ပြင်ပြီးသွားရင် 0:03:42.006,0:03:43.957 ဗီဇပြန်လုံခြုံသွားပြီ။ 0:03:44.616,0:03:46.259 ဒီမှာ ကျွန်မတို့[br]အကွက်ဆင်လို့ရတာက 0:03:46.497,0:03:50.205 နဂိုမဟုတ်တဲ့ DNA တစ်ခုကို[br]ပေးကျွေးလို့ရတာပဲ။ 0:03:50.229,0:03:52.373 အစွန်းနှစ်ဖက်မှာတူပြီး 0:03:52.397,0:03:54.096 အလယ်မှာ မတူတဲ့ တစ်ခုပေါ့။ 0:03:54.120,0:03:56.587 အခု အလယ်မှာ မင်းကြိုက်တာ ထည့်လို့ရပြီ 0:03:56.611,0:03:58.126 ဆဲလ်က အရူးလုပ်ခံရပြီ။ 0:03:58.150,0:04:00.269 အက္ခရာတစ်လုံးပြောင်းလို့ရတယ်။ 0:04:00.293,0:04:01.558 အက္ခရာတွေပယ်လို့ရတယ်။ 0:04:01.582,0:04:04.506 ဒါ့ထက် အရေးကြီးဆုံးက[br]DNAအသစ်တွေ ထည့်လို့ရတယ်။ 0:04:04.530,0:04:06.279 Trojan မြင်းရုပ်ကြီးလို့ပေါ့။ 0:04:07.089,0:04:09.664 CRISPR အထောက်အကူပြုမယ့်[br]သိပ္ပံပညာမျိုးစုံ 0:04:09.664,0:04:12.500 တိုးတတ်မှု အရေအတွက်တစ်ခုအတွက်တော့ 0:04:12.500,0:04:14.597 ဒါက သိပ်ကိုလန်းတော့မှာပေါ့။ 0:04:14.621,0:04:17.842 ထူးခြားတဲ့ အပိုင်းက ပစ်မှတ်ထားတတ်တဲ့[br]ဖြုတ်တပ်လို့ရတဲ့စနစ်ပေါ့။ 0:04:17.866,0:04:21.633 ကျွန်မတို့တွေ DNAကို သတ္တဝါတွေထဲ[br]သွပ်ထည့်နေတာ အတော်ကြာနေပြီမလား။ 0:04:21.657,0:04:23.784 ဒီဖြုတ်တပ်လို့ရတဲ့[br]ပစ်မှတ်ချိန်စနစ်ကြောင့် 0:04:23.808,0:04:26.233 ကျွန်မတို့ ထည့်ချင်တဲ့နေရာ[br]အတိအကျမှာ ထည့်လို့ရတယ်။ 0:04:27.423,0:04:33.092 ပြဿနာက ဒါက သိပ်စျေးပေါပြီး[br]သိပ်လွယ်တယ်လို့ 0:04:33.116,0:04:34.858 အပြောများကြတယ်။ 0:04:34.882,0:04:37.694 ကျွန်မကလည်း လူထု[br]ဓာတ်ခွဲခန်းတစ်ခုကို ဦးစီးတော့ 0:04:38.242,0:04:41.798 ကျွန်မ လူတွေဆီက[br]ဒီလို email တွေရလာတယ်။ 0:04:41.822,0:04:44.219 "ဟေး ကျုပ် တစ်ညလောက်လာလို့ရလား။ 0:04:44.243,0:04:47.860 ပြီးတော့ CRISPR လေးသုံးပြီး ကျုပ့်ဗီဇလေး[br]ပြင်ရင်ပြင်ကြည့်တာပေါ့။" 0:04:47.884,0:04:48.994 (ရယ်သံများ) 0:04:49.018,0:04:50.519 တကယ်ကြီးလားလို့ 0:04:51.376,0:04:53.179 ကျွန်မ ပြန်ပြောတယ် "မရနိုင်ဘူး" 0:04:53.203,0:04:54.213 (ရယ်သံများ) 0:04:54.237,0:04:56.592 "ဒါပေမယ့် စျေးပေါတယ် လွယ်တယ်လို့[br]ကျုပ်ကြားထားတယ်။" 0:04:56.616,0:04:58.799 ကျွန်မတို့ ဒါကို နည်းနည်း[br]ဆက်စူးစမ်းရအောင် 0:04:58.823,0:05:00.772 ဒီတော့ ဘယ်လောက်စျေးပေါလဲ။ 0:05:00.796,0:05:03.206 ဟုတ်တယ်၊ ယှဉ်ကြည့်ရင်တော့[br]စျေးပေါတယ်။ 0:05:03.665,0:05:07.284 စမ်းသပ်မှုတစ်ခုအတွက် ပျမ်းမျှ[br]ကုန်ကြမ်းကုန်ကျစရိတ်ကို 0:05:07.308,0:05:09.840 ဒေါ်လာ ထောင်ချီကုန်ရာကနေ[br]ရာဂဏန်းထိလျော့စေတယ်၊ 0:05:09.864,0:05:11.800 ပြီးတော့ အချိန်ကုန်လည်း အရမ်းသက်သာတယ်။ 0:05:11.824,0:05:13.904 အပတ်ချီကြာရာကနေ ရက်ပိုင်းပဲကြာတော့တယ်။ 0:05:14.246,0:05:15.738 သိပ်ကောင်းပါတယ်။ 0:05:15.762,0:05:18.452 ပရော်ဖက်ရှင်နယ်အဆင့်[br]ဓာတ်ခွဲခန်းတော့ လိုသေးတာပေါ့။ 0:05:18.476,0:05:21.988 ဓာတ်ခွဲခန်းအပြင်မှာတော့ ဘာမှ[br]ရေရေရာရာ လုပ်လို့ရမှာ မဟုတ်ဘူး။ 0:05:22.012,0:05:24.016 ဒါမျိုးတွေကို မီးဖိုချောင်စားပွဲပေါ်မှာ 0:05:24.040,0:05:26.771 လုပ်လို့ရတယ်လို့ ပြောတဲ့သူတွေကို[br]သွားမယုံနဲ့။ 0:05:27.421,0:05:31.953 ဒီလိုအလုပ်မျိုးလုပ်ဖို့[br]လွယ်တာ မဟုတ်ဘူး 0:05:31.953,0:05:33.485 မင်းတစ်ခုခု[br]တီထွင်ခဲ့ရင်တောင် 0:05:33.485,0:05:36.111 အခုဖြစ်နေတဲ့မူပိုင်ခွင့် တိုက်ပွဲ[br]အကြောင်းမပြောရသေးဘူး။ 0:05:36.135,0:05:42.771 The Broad Institute နဲ့ UC Berkeley တို့[br]ဒီမဟာ မူပိုင်ခွင့်တိုက်ပွဲကြီးထဲ ပါနေတယ်၊ 0:05:42.795,0:05:45.183 ဖြစ်နေတာတွေကြည့်ရတာ[br]သိပ်ကောင်းပါတယ်။ 0:05:45.207,0:05:48.455 ဘာလို့လဲဆိုတော့ သူတို့က တစ်ခြားဘက်ကို[br]စွပ်စွဲချက်တုတွေ တင်နေကြတာကိုး 0:05:48.479,0:05:50.210 ဒီတော့လူတွေတောင်ပြောကြတယ်။ 0:05:50.234,0:05:53.018 "ဩော်ငါ့မှတ်စုစာအုပ်ကို[br]ဒီနဲ့ဟိုမှာလက်မှတ်ထိုးထားတယ်"ပေါ့။ 0:05:53.042,0:05:55.143 ဒါကနှစ်နဲ့ချီတောင်ပြေလည်မှာ မဟုတ်ဘူး၊ 0:05:55.167,0:05:56.656 ပြေလည်သွားရင်တောင် 0:05:56.656,0:05:59.130 မင်းဒီဟာကိုသုံးဖို့အတွက်[br]တစ်စုံတစ်ယောက်ကို 0:05:59.130,0:06:01.009 အခကြေးငွေ[br]အကြီးကြီးပေးရတော့မယ်။ 0:06:01.343,0:06:03.124 ဒီတော့ တကယ်ကောသက်သာရဲ့လား။ 0:06:03.148,0:06:08.347 မင်းမှာ ဓာတ်ခွဲခန်းရှိပြီး အခြေခံ[br]သုသေသနလောက်လုပ်ရင် စျေးပေါတာပေါ့။ 0:06:09.220,0:06:11.496 လွယ်တာကကော။[br]အဲ့လိုပြောတာလေးကိုကြည့်ရအောင် 0:06:12.417,0:06:14.905 မကောင်းဆိုးဝါးကအမြဲတမ်း[br]အသေးစိတ်အချက်တွေထဲမှာပဲရှိတယ် 0:06:15.881,0:06:19.012 ကျမတို့ ဆဲလ်တွေ အကြောင်း[br]တကယ်သိပ်မသိပါဘူး 0:06:19.036,0:06:20.706 သူတို့တွေက ဘူးမဲတွေလိုပဲ[br]ရှိသေးတယ် 0:06:20.730,0:06:25.590 ဥပမာ ဘာလို့ တစ်ချို့ guide RNA တွေက[br]အရမ်းအလုပ်ဖြစ်ပြီး 0:06:25.614,0:06:27.677 တစ်ချို့တွေက မဖြစ်လဲ မသိဘူး။ 0:06:27.701,0:06:31.169 တစ်ချို့ဆဲလ်တွေက ပြင်နည်းတစ်နည်းကို[br]လုပ်ချင်ပြီးတစ်ချို့ တွေက 0:06:31.193,0:06:33.651 တစ်ခြားနည်းကိုမှ ဘာလို့[br]သုံးနေလဲ မသိဘူး 0:06:34.270,0:06:35.644 ပြီးတော့ ဒါတွေအပြင် ပထမဆုံး 0:06:35.644,0:06:38.447 ဒီစနစ်ကြီးကို ဆဲလ်ထဲဝင်အောင်[br]ဘယ်လိုလုပ်မလဲဆိုတဲ့ပြဿနာကြီး 0:06:38.471,0:06:39.735 တစ်ခုလုံးရှိသေးတယ်။ 0:06:39.759,0:06:41.761 ဖန်ပြားလေးပေါ်မှာတော့[br]သိပ်မခက်ပါဘူး။ 0:06:41.785,0:06:44.230 သတ္တဝါ တစ်ကောင်လုံးကို[br]မင်းစမ်းမယ်ဆိုရင်တော့ 0:06:44.254,0:06:45.797 တကယ် ခက်ခဲပြီ။ 0:06:46.224,0:06:49.410 သွေးတို့ ရိုးတွင်းချဉ်ဆီတို့လိုဟာတွေ[br]သုံးရင်တော့ OK ပါတယ် --- 0:06:49.434,0:06:51.661 သုသေသနတွေအများကြီးရဲ့[br]လက်ရှိပစ်မှတ် တွေပဲလေ။ 0:06:51.685,0:06:53.936 သူတို့တွေ သွေးကင်ဆာဖြစ်နေတဲ့[br]ကောင်မလေးတချို့ကို 0:06:53.960,0:06:55.612 ကယ်ခဲ့တဲ့ ဇာတ်လမ်းကြီးတောင်ရှိတယ် 0:06:55.636,0:06:58.310 သွေးတွေကိုထုတ်ပြီး[br]CRISPR ရဲ့ရှေ့ပြေးနည်းပညာနဲ့ 0:06:58.334,0:07:00.383 ပြုပြင်ပြီး ပြန်ထည့်ပြီးတော့ပေါ့။ 0:07:00.869,0:07:03.665 ဒါက လူတွေလုပ်ကြမယ့်[br]သုသေသန လမ်းစဉ်တစ်ခုပေါ့။ 0:07:03.689,0:07:06.242 ဒါပေမယ့် ခုလောလောဆယ်[br]မင်း ခန္ဓာကိုယ်ထဲ ထည့်ချင်ရင် 0:07:06.266,0:07:08.410 ဗိုင်းရပ်စ်တစ်ကောင်ကောင်တော့[br]သုံးရလောက်တယ်။ 0:07:08.434,0:07:10.807 ဗိုင်းရပ်စ်တစ်ကောင်ကိုယူ၊[br]CRISPR ကိုအဲ့ထဲထည့် 0:07:10.831,0:07:12.537 ဗိုင်းရပ်စ်ကို ဆဲလ်ကိုကူးစက်ခိုင်း။ 0:07:12.561,0:07:14.704 ဗိုင်းရပ်စ် ဆဲလ်ထဲရောက်သွားပြီးရင် 0:07:14.728,0:07:17.416 ရေရှည်နောက်ဆက်တွဲ[br]ဘာတွေလာမလဲ မသိသေးဘူး 0:07:17.440,0:07:19.708 CRISPR မှာ ပစ်မှတ်နဲ့မဆိုင်တဲ့[br]အကျိုးဆက် ရှိတယ်။ 0:07:19.732,0:07:22.693 ရာခိုင်နှုန်း သေးသေးလေးဆိုပေမယ့်[br]ရှိနေတာပဲလေ။ 0:07:22.717,0:07:25.515 အချိန်တွေကြာရင်[br]ဘာတွေဖြစ်လာနိုင်လဲ။ 0:07:26.039,0:07:28.251 ဒါတွေကပေါ့သေးသေး[br]မေးခွန်းတွေ မဟုတ်ဘူး 0:07:28.275,0:07:30.915 ဒါတွေ ဖြေရှင်းဖို့ကြိုးစားနေတဲ့[br]သိပ္ပံပညာရှင်တွေရှိတယ်။ 0:07:30.939,0:07:33.225 အချိန်တန်ရင် ပြေလည်သွားမယ်လို့[br]မျှော်လင့်ရတာပဲ 0:07:33.249,0:07:36.883 ဒါပေမယ့် ဒါက အခုတပ် အခုပွင့်[br]လုံးဝမဟုတ်ဘူး။ 0:07:36.907,0:07:38.666 ကဲ၊ တကယ်ရော လွယ်ရဲ့လား။ 0:07:39.032,0:07:43.365 အင်း၊ မင်းရဲ့ နည်းစနစ်တစ်ခုခု[br]နှစ်အနည်းငယ်ကြာ စမ်းသပ်ကြည့်ရင် 0:07:43.389,0:07:44.814 ဖြစ်တာပေါ့။ 0:07:45.426,0:07:47.510 အခု တခြားတစ်ခုကတော့ 0:07:47.534,0:07:53.893 ကျမတို့တွေ တစ်ခုခုကို ဖြစ်မြောက်အောင်[br]မျိုးရိုးဗီဇရဲ့ ဘယ်နေတစ်ရာကိုပြောင်းရမလဲ 0:07:53.917,0:07:56.822 ဆိုတာကို သိပ်မသိသေးဘူး။ 0:07:57.306,0:07:59.473 ကျမတို့တွေအဝေးကြီးလိုသေးတယ်။ 0:07:59.497,0:08:01.866 ဝက်ကို တောင်ပံပေါက်ဖို့[br]ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲ ဒါမှမဟုတ် 0:08:02.364,0:08:05.228 ခြေထောက်ပိုတစ်ချောင်း[br]ခြေထောက်ပိုတစ်ချောင်း ဆိုကျေနပ်တယ်။ 0:08:05.252,0:08:06.898 ဒီလိုဆို မိုက်တယ်နော်။ 0:08:06.922,0:08:08.458 ဒါပေမယ့် ခုကတော့ 0:08:08.482,0:08:12.832 CRISPR ကို သိပ္ပံပညာရှင်[br]ထောင်ပေါင်းထောင်ပေါင်းများစွာ သုံးနေကြတယ်။ 0:08:12.856,0:08:15.228 တကယ့် တကယ်[br]အရေးပါတာတွေ လုပ်ဖို့ 0:08:15.252,0:08:20.696 ဥပမာ တိရိစ္ဆာန်တွေမှာ ရောဂါမော်ဒယ်[br]ကောင်းကောင်းရအောင် 0:08:20.720,0:08:25.702 ဒါမှမဟုတ် တန်ဖိုးရှိတဲ့ ဓာတုပစ္စည်းတွေထုတ်[br]လမ်းစဉ်တွေ ရှာပြီး 0:08:25.726,0:08:29.608 စက်မှုအဆင့်ထုတ်လုပ်မှုနဲ့ [br]ဆေးထုတ်စက်တွေရှိရောက်ဖို့ ဒါမှမဟုတ် 0:08:30.021,0:08:33.482 ဗီဇတွေက ဘာလုပ်ကြတာလဲဆိုတဲ့[br]အခြေခံ သုသေသနတွေပေါ့။ 0:08:34.022,0:08:36.951 ဒါက ကျမတို့တွေပြောသင့်တဲ့[br]CRISPR ဇာတ်လမ်းပါ။ 0:08:36.975,0:08:40.439 နောက်ပြီး ကျမမကြိုက်တာက[br]CRISPRရဲ့လူစိတ်ဝင်စားမှုများတဲ့ အပိုင်းက 0:08:40.463,0:08:42.219 အရေးပါတာတွေကို[br]ဖုံးပစ်လိုက်တာပဲ။ 0:08:42.243,0:08:46.817 သိပ္ပံပညာရှင် အများကြီးက CRISPR[br]ပေါ်ပေါက်အောင် ကြိုးစားလုပ်ခဲ့ရတယ်။ 0:08:46.841,0:08:48.460 ကျမကို စိတ်ဝင်စားစေတာက 0:08:48.484,0:08:52.994 ဒီသိပ္ပံပညာရှင်တွေကို[br]လူထုက ပံ့ပိုးနေတာပဲ။ 0:08:53.423,0:08:54.582 စဉ်းစားကြည့်ပါ။ 0:08:54.606,0:08:58.625 လူထု ရာခိုင်နှုန်းတစ်ခုရဲ့[br]အချိန်တွေ အားလုံး သုံးပြီး သုသေသန 0:08:58.983,0:09:02.292 လုပ်နိုင်စေတဲ့ အခြေခံအင်အားနဲ့[br]အဆောက်အဦးတွေ ကျမတို့မှာ ရှိတယ်။ 0:09:02.984,0:09:06.355 ဒါက ကျမတို့တွေအားလုံးကို CRISPR[br]တီထွင်သူတွေ ဖြစ်စေတယ် 0:09:06.998,0:09:11.466 ကျမတို့အားလုံးကို CRISPR[br]သိုးထိန်းတွေ ဖြစ်စေတယ်လို့လည်း ပြောချင်တယ် 0:09:11.490,0:09:13.297 အားလုံးမှာ တာဝန်ရှိတယ် 0:09:13.749,0:09:17.705 ဒါကြောင့် ဒီလိုနည်းပညာတွေကို တကယ်[br]လေ့လာဖို့ ကျမတိုက်တွန်းချင်တယ် 0:09:18.010,0:09:20.029 ဘာလို့လဲဆိုတော အဲ့လိုမှသာ 0:09:20.415,0:09:24.767 ဒီလိုနည်းပညာတွေရဲ့[br]တိုးတက်မှုတွေ၊ အသုံးတွေ၊ 0:09:24.791,0:09:27.113 ပြီးတော့ နောက်ဆုံးမှာ ကမ္ဘာကြီးနဲ့ 0:09:27.113,0:09:30.502 ကျမတို့အတွက်ရလဒ်က အကောင်းပဲဖြစ်ဖို့[br]ဆိုတာသေချာစေဖို့ အတွက် 0:09:31.034,0:09:34.166 လမ်းညွှန်ထိန်းကျောင်းနိုင်မှာပါ။ 0:09:34.698,0:09:35.890 ကျေးဇူးတင်ပါတယ် 0:09:35.914,0:09:39.816 (လက်ခုပ်သံများ)