WEBVTT

00:00:00.760 --> 00:00:04.600
Khi còn là đứa trẻ,
tôi là con mọt sách chính hiệu.

00:00:05.320 --> 00:00:07.496
Tôi nghĩ ở đây cũng có các bạn như vậy.

NOTE Paragraph

00:00:07.520 --> 00:00:08.736
(Cười)

NOTE Paragraph

00:00:08.760 --> 00:00:11.976
Và bạn, bạn cười to nhất đó,
chắc đúng bạn rồi.

NOTE Paragraph

00:00:12.000 --> 00:00:14.256
(Cười)

NOTE Paragraph

00:00:14.280 --> 00:00:17.776
Tôi lớn lên ở một thị trấn nhỏ
trong vùng đồng bằng bụi bặm bắc Texas,

00:00:17.800 --> 00:00:21.136
ba tôi là cảnh sát trưởng
và ông nội tôi là một mục sư.

00:00:21.160 --> 00:00:23.220
Gây ra rắc rối là không được phép.

00:00:24.040 --> 00:00:27.296
Và tôi bắt đầu đọc các sách số học
để cho vui.

NOTE Paragraph

00:00:27.320 --> 00:00:28.856
(Cười)

NOTE Paragraph

00:00:28.880 --> 00:00:30.576
Bạn cũng vậy chứ.

00:00:30.600 --> 00:00:34.336
Nó đã đưa tôi đến việc tạo ra thiết bị
laser, máy tính và các tên lửa mô hình,

00:00:34.360 --> 00:00:37.360
và đã dẫn dắt tôi tạo ra 
nhiên liệu tên lửa trong phòng ngủ.

00:00:37.960 --> 00:00:41.616
Theo thuật ngữ khoa học mà nói,

00:00:41.640 --> 00:00:44.896
chúng ta gọi nó là một ý tưởng sai lầm.

NOTE Paragraph

00:00:44.920 --> 00:00:46.136
(Cười)

NOTE Paragraph

00:00:46.160 --> 00:00:48.336
Vào cùng khoảng thời gian đó,

00:00:48.360 --> 00:00:51.576
Ra mắt bộ phim của Stanley Kubrick 
"2001: A Space Odyssey",

00:00:51.600 --> 00:00:53.800
và cuộc đời tôi đã thay đổi từ đó.

00:00:54.280 --> 00:00:56.336
Tôi yêu mọi thứ của bộ phim đó,

00:00:56.360 --> 00:00:58.816
đặc biệt là nhân vật HAL 9000.

00:00:58.920 --> 00:01:00.976
HAL là một máy tính có tri giác

00:01:01.000 --> 00:01:03.456
được thiết kế để hướng dẫn 
phi thuyền Discovery

00:01:03.480 --> 00:01:06.010
từ Trái Đất tới sao Mộc.

00:01:06.010 --> 00:01:08.116
HAL cũng là một nhân vật có khiếm khuyết,

00:01:08.120 --> 00:01:12.400
vì cuối cùng anh ấy đã lựa chọn đề cao
nhiệm vụ hơn sự sống con người.

00:01:12.840 --> 00:01:14.936
HAL là một nhân vật viễn tưởng

00:01:14.960 --> 00:01:17.580
nhưng anh ta vẫn nói lên
nỗi sợ hãi của chúng ta

00:01:17.580 --> 00:01:19.736
nỗi sợ hãi của việc bị thống trị

00:01:19.760 --> 00:01:22.750
bởi trí tuệ nhân tạo vô cảm

00:01:22.750 --> 00:01:24.760
không quan tâm đến loài người chúng ta.

NOTE Paragraph

00:01:25.880 --> 00:01:28.456
Tôi tin rằng những nỗi sợ hãi như vậy
là vô căn cứ.

00:01:28.480 --> 00:01:31.176
Thật vậy, chúng ta đang ở 
một thời điểm đáng chú ý

00:01:31.200 --> 00:01:32.736
trong lịch sử loài người,

00:01:32.760 --> 00:01:37.736
nó được thúc đẩy nhờ sự bất mãn với các
giới hạn của cơ thể và trí tuệ chúng ta,

00:01:37.760 --> 00:01:39.456
chúng ta đang tạo ra các cỗ máy

00:01:39.480 --> 00:01:43.096
tinh vi, phức tạp, xinh đẹp và duyên dáng

00:01:43.120 --> 00:01:45.160
thứ sẽ mở rộng trải nghiệm 
của con người

00:01:45.160 --> 00:01:46.880
theo những cách vượt xa tưởng tượng.

NOTE Paragraph

00:01:47.720 --> 00:01:50.296
Sau quá trinh công tác từ 
Học viện không quân

00:01:50.320 --> 00:01:52.256
đến công tác tại Không quân đến nay,

00:01:52.280 --> 00:01:53.976
tôi đã trở thành một kỹ sư hệ thống

00:01:54.000 --> 00:01:56.736
và gần đây tôi được tham gia vào
một vấn đề kỹ thuật

00:01:56.760 --> 00:01:59.336
hỗ trợ cho nhiệm vụ đến sao Hỏa của NASA.

00:01:59.360 --> 00:02:01.840
Trong các chuyến bay
đến Mặt trăng,

00:02:01.840 --> 00:02:04.990
chúng ta có thể dựa trên hệ thống
điều khiển nhiệm vụ ở Houston

00:02:04.990 --> 00:02:07.016
để quan sát mọi khía cạnh của chuyến bay.

00:02:07.040 --> 00:02:10.576
Tuy nhiên, sao Hỏa thì xa hơn đến 200 lần

00:02:10.580 --> 00:02:13.816
và như vậy trung bình phải cần 13 phút

00:02:13.840 --> 00:02:16.976
để một tín hiệu đi 
từ Trái đất đến sao Hỏa.

00:02:17.000 --> 00:02:20.400
Nếu có trục trặc, sẽ không đủ thời gian.

00:02:20.840 --> 00:02:23.336
Và do vậy một giải pháp kỹ thuật hợp lý

00:02:23.360 --> 00:02:25.936
đặt ra là cần phải đặt
thiết bị điều khiển nhiệm vụ

00:02:25.960 --> 00:02:28.950
ngay bên trong phi thuyền Orion

00:02:28.950 --> 00:02:31.896
Một ý tưởng hấp dẫn khác 
trong hồ sơ nhiệm vụ

00:02:31.900 --> 00:02:34.816
là đưa các robot giống người
lên bề mặt sao Hỏa

00:02:34.840 --> 00:02:36.696
trước khi con người đặt chân đến,

00:02:36.720 --> 00:02:38.376
đầu tiên để xây dựng cơ sở hạ tầng

00:02:38.400 --> 00:02:41.760
và sau đó để phục vụ các thành viên 
cộng tác của đội ngũ khoa học.

NOTE Paragraph

00:02:43.400 --> 00:02:46.130
Khi tôi xem xét nó dưới góc độ kỹ thuật,

00:02:46.130 --> 00:02:49.336
thì thấy rõ ràng cái mà chúng ta cần
tạo ra

00:02:49.360 --> 00:02:51.536
là một trí tuệ nhân tạo hiểu biết xã hội

00:02:51.560 --> 00:02:53.936
thông minh, dễ cộng tác.

00:02:53.960 --> 00:02:58.250
Nói cách khác, tôi cần tạo ra một thứ
rất giống với một HAL

00:02:58.250 --> 00:03:00.726
nhưng không có khuynh hướng giết người.

NOTE Paragraph

00:03:00.726 --> 00:03:02.080
(Cười)

NOTE Paragraph

00:03:02.920 --> 00:03:04.736
Chúng ta hãy dừng lại trong giây lát.

00:03:04.760 --> 00:03:08.656
Thực sự chúng ta có thể tạo ra 
một trí tuệ nhân tạo như vậy không?

00:03:08.680 --> 00:03:10.136
Thực ra là có thể.

00:03:10.160 --> 00:03:11.416
Theo nhiều cách,

00:03:11.440 --> 00:03:13.370
đây là một vấn đề khó khăn về kỹ thuật

00:03:13.370 --> 00:03:14.916
có liên quan đến AI,

00:03:14.916 --> 00:03:19.480
chứ không phải một vấn đề lộn xộn về AI
cần được giải quyết.

00:03:19.480 --> 00:03:22.140
Để diễn đạt lại theo ý của Alan Turing,

00:03:22.140 --> 00:03:24.640
tôi không hứng thú tạo ra
một cỗ máy có tri giác.

00:03:24.640 --> 00:03:26.296
Tôi không tạo ra một HAL.

00:03:26.320 --> 00:03:28.736
Cái tôi làm là tạo ra một bộ não đơn giản

00:03:28.740 --> 00:03:31.880
mà có thể đem đến ảo giác của trí tuệ.

NOTE Paragraph

00:03:33.000 --> 00:03:36.110
Nghệ thuật và khoa học điện toán đã
đi được một đoạn đường dài

00:03:36.110 --> 00:03:37.656
kể từ khi HAL trên sóng,

00:03:37.660 --> 00:03:40.896
và tôi tưởng tượng nếu cha đẻ của
anh ta, Dr. Chandra, ở đây hôm nay,

00:03:40.920 --> 00:03:43.256
ông ấy sẽ có một loạt câu hỏi 
cho chúng ta.

00:03:43.280 --> 00:03:45.376
Chúng ta có thể

00:03:45.400 --> 00:03:49.416
sử dụng một hệ thống gồm hàng triệu
triệu thiết bị,

00:03:49.440 --> 00:03:50.770
để nhập các luồng dữ liệu,

00:03:50.770 --> 00:03:53.216
để dự đoán các thất bại và
có hành động trước không?

00:03:53.216 --> 00:03:54.390
Vâng, có thể.

00:03:54.390 --> 00:03:57.640
Ta tạo ra được các hệ thống
giao tiếp bằng ngôn ngữ tự nhiên không?

00:03:57.640 --> 00:03:58.410
Được.

00:03:58.410 --> 00:04:01.850
Ta tạo ra được các hệ thống
nhận diện vật thể, xác định cảm xúc,

00:04:01.850 --> 00:04:05.180
tự biểu hiện cảm xúc, chơi trò chơi
và thậm chí đọc khẩu hình không?

00:04:05.180 --> 00:04:06.290
Được.

00:04:06.290 --> 00:04:08.630
Ta tạo ra được hệ thống
tự lập mục tiêu,

00:04:08.630 --> 00:04:12.296
xây dựng kế hoạch lệch với mục tiêu đó
và học hỏi từ quá trình trên không?

00:04:12.320 --> 00:04:13.236
Được

00:04:13.430 --> 00:04:16.766
Chúng ta có thể tạo ra các hệ thống
có khả năng nhận thức tư duy không?

00:04:16.830 --> 00:04:18.416
Cái này chúng ta đang học.

00:04:18.440 --> 00:04:21.920
Chúng ta có thể tạo ra các hệ thống
có nền tảng đạo đức và luân lý không?

00:04:22.480 --> 00:04:24.520
Cái này chúng ta phải học cách làm.

00:04:25.300 --> 00:04:26.726
Vậy chúng ta hãy tạm chấp nhận

00:04:26.736 --> 00:04:29.656
rằng có thể tạo ra một hệ thống
trí tuệ nhân tạo như vậy

00:04:29.680 --> 00:04:31.766
cho kiểu nhiệm vụ này và cả các loại khác.

NOTE Paragraph

00:04:31.790 --> 00:04:34.376
Câu hỏi tiếp theo mà bạn phải tự hỏi là,

00:04:34.400 --> 00:04:35.856
chúng ta có nên sợ nó?

00:04:35.860 --> 00:04:37.850
Thực chất, mọi công nghệ mới

00:04:37.850 --> 00:04:40.720
đều đem đến sự lo lắng ở mức độ nào đó.

00:04:40.720 --> 00:04:42.490
Khi chúng ta thấy xe hơi lần đầu,

00:04:42.490 --> 00:04:46.536
người ta đã than phiền rằng nó sẽ 
hủy hoại gia đình.

00:04:46.560 --> 00:04:49.256
Khi điện thoại lần đầu xuất hiện,

00:04:49.280 --> 00:04:52.170
người ta đã lo lắng nó sẽ hủy hoại
việc giao lưu trò chuyện.

00:04:52.170 --> 00:04:56.136
Đã có lúc khi chữ viết trở nên phổ biến,

00:04:56.160 --> 00:04:58.656
người ta đã nghĩ
chúng ta sẽ mất khả năng ghi nhớ.

00:04:58.680 --> 00:05:00.736
Tất cả lo sợ đó đều đúng ở mức độ nào đó,

00:05:00.740 --> 00:05:03.176
nhưng những công nghệ này cũng

00:05:03.200 --> 00:05:06.576
mang đến chúng ta những thứ
đã mở rộng trải nghiệm của con người

00:05:06.600 --> 00:05:08.480
một cách sâu sắc.

NOTE Paragraph

00:05:09.840 --> 00:05:12.120
Chúng ta hãy nói thêm về nó một chút.

00:05:13.080 --> 00:05:17.550
Tôi không sợ việc một AI như vậy
được tạo ra,

00:05:17.550 --> 00:05:21.586
bởi vì cuối cùng nó vẫn sẽ là hiện thân
một số giá trị của chúng ta.

00:05:21.590 --> 00:05:25.216
Hãy nghĩ thế này: xây dựng một hệ thống
có nhận thức về cơ bản là khác với

00:05:25.240 --> 00:05:28.536
xây dựng một hệ thống phần mềm chuyên sâu
truyền thống như trước đây.

00:05:28.560 --> 00:05:30.840
Ta không lập trình nó. Ta dạy nó.

00:05:30.860 --> 00:05:33.660
Để dạy một hệ thống nhận biết
các bông hoa,

00:05:33.660 --> 00:05:36.720
Tôi cho nó xem hàng nghìn bông hoa
thuộc những loại tôi thích.

00:05:36.720 --> 00:05:39.016
Để dạy một hệ thống cách chơi trò chơi--

00:05:39.040 --> 00:05:41.000
Vâng, tôi sẽ làm thế. Bạn cũng sẽ thôi.

00:05:42.600 --> 00:05:44.640
Tôi thích hoa mà. Nào mọi người.

00:05:45.440 --> 00:05:48.210
Để dạy một hệ thống chơi game
như Go chẳng hạn,

00:05:48.210 --> 00:05:50.376
Tôi sẽ cho nó chơi hàng nghìn ván Go,

00:05:50.400 --> 00:05:52.056
trong quá trình đó tôi cũng dạy nó

00:05:52.080 --> 00:05:54.496
cách phân biệt
ván chơi hay và ván chơi dở.

00:05:54.520 --> 00:05:58.216
Nếu tôi muốn tạo ra một trợ lý pháp lý
thông minh nhân tạo,

00:05:58.240 --> 00:06:00.000
Tôi sẽ dạy nó một số tập sách luật

00:06:00.000 --> 00:06:02.896
nhưng đồng thời tôi sẽ lồng ghép vào đó

00:06:02.920 --> 00:06:05.800
ý thức về lòng thương người và công lý
là một phần của luật.

00:06:06.560 --> 00:06:09.490
Theo thuật ngữ khoa học,
ta gọi nó là sự thật nền móng,

00:06:09.490 --> 00:06:11.576
và đây là điểm quan trọng:

00:06:11.600 --> 00:06:13.056
khi sản xuất các cỗ máy này,

00:06:13.080 --> 00:06:16.496
chúng ta đang dạy chúng ý thức
về các giá trị của chúng ta.

00:06:16.520 --> 00:06:19.656
Do vậy, tôi tin tưởng vào
một trí tuệ nhân tạo

00:06:19.680 --> 00:06:23.320
bằng với, nếu không muốn nói hơn cả,
một con người được giáo dục tốt.

NOTE Paragraph

00:06:24.080 --> 00:06:25.296
Nhưng bạn có thể sẽ hỏi,

00:06:25.320 --> 00:06:27.936
thế còn các tổ chức biến tướng thì sao,

00:06:27.960 --> 00:06:31.290
một tổ chức phi chính phủ
lắm tiền nào đấy chẳng hạn?

00:06:31.290 --> 00:06:35.136
Tôi không sợ một trí tuệ nhân tạo
trong tay một kẻ đơn độc.

00:06:35.160 --> 00:06:39.696
Rõ ràng, chúng ta không thể bảo vệ mình
trước những hành động bạo lực bất ngờ,

00:06:39.720 --> 00:06:41.856
nhưng trong thực tế một hệ thống như vậy

00:06:41.880 --> 00:06:44.976
yêu cầu sự đào tạo cơ bản
và đào tạo tinh vi

00:06:45.000 --> 00:06:47.296
vượt xa các nguồn lực của một cá nhân.

00:06:47.320 --> 00:06:48.536
Và hơn nữa,

00:06:48.560 --> 00:06:51.816
nó không giống như việc phát tán
virus qua mạng ra khắp thế giới,

00:06:51.840 --> 00:06:54.780
kiểu bạn chỉ ấn một phím,
nó đã lan ra một triệu vị trí

00:06:54.780 --> 00:06:57.360
và laptop bắt đầu nổ tanh bành
khắp mọi nơi.

00:06:57.360 --> 00:07:00.220
Những chuyện thế này lớn hơn rất nhiều,

00:07:00.220 --> 00:07:02.065
và chắc chắn ta
sẽ dự đoán trước được.

NOTE Paragraph

00:07:02.520 --> 00:07:05.576
Tôi có sợ rằng
một trí tuệ nhân tạo như vậy

00:07:05.600 --> 00:07:07.560
có thể đe dọa toàn nhân loại hay không?

00:07:08.280 --> 00:07:12.656
Nếu bạn nhìn vào các bộ phim
như "The Matrix," "Metropolis,"

00:07:12.680 --> 00:07:15.856
"The Terminator,"
các chương trình như "Westworld,"

00:07:15.880 --> 00:07:18.016
chúng đều nói về nỗi sợ hãi này.

00:07:18.040 --> 00:07:22.280
Thực vậy, trong cuốn "Siêu trí tuệ"
của triết gia Nick Bostrom,

00:07:22.280 --> 00:07:23.956
ông đề cập đến chủ đề này

00:07:23.956 --> 00:07:27.920
và nhận ra rằng một siêu trí tuệ
có thể không chỉ nguy hiểm,

00:07:27.920 --> 00:07:31.760
mà còn có thể đại diện cho một
mối đe dọa sống còn với toàn nhân loại.

00:07:31.760 --> 00:07:34.436
Lý lẽ chủ yếu của Dr. Bostrom

00:07:34.436 --> 00:07:36.816
là các hệ thống như vậy cuối cùng sẽ

00:07:36.840 --> 00:07:39.990
có một cơn khát thông tin vô độ;

00:07:39.990 --> 00:07:43.016
là chúng có lẽ sẽ học cách để học

00:07:43.040 --> 00:07:45.656
và cuối cùng khám phá ra rằng
chúng có các mục tiêu

00:07:45.680 --> 00:07:47.976
trái ngược với nhu cầu con người.

00:07:48.000 --> 00:07:49.856
Có một số người ủng hộ Dr. Bostrom.

00:07:49.880 --> 00:07:54.200
Ông ấy được ủng hộ bởi những người như
Elon Musk và Stephen Hawking.

00:07:54.880 --> 00:07:57.280
Dù rất kính trọng

00:07:58.160 --> 00:08:00.176
những bộ óc lỗi lạc này,

00:08:00.200 --> 00:08:02.456
tôi tin rằng họ về căn bản đều sai.

00:08:02.480 --> 00:08:05.656
Có rất nhiều lý lẽ của
Dr. Bostrom cần được mổ xẻ

00:08:05.680 --> 00:08:07.816
và tôi không có thời gian để mổ xẻ tất cả,

00:08:07.840 --> 00:08:10.536
nhưng rất ngắn gọn, hãy nghĩ thế này:

00:08:10.560 --> 00:08:14.296
biết nhiều khác với làm nhiều.

00:08:14.320 --> 00:08:16.216
HAL là một mối đe dọa với tàu Discovery

00:08:16.240 --> 00:08:20.656
chỉ trong điều kiện HAL được chỉ huy
toàn bộ tàu Discovery.

00:08:20.680 --> 00:08:23.176
Nghĩa là chúng ta xét về một siêu trí tuệ.

00:08:23.200 --> 00:08:25.696
Nó sẽ phải có quyền chi phối
toàn thế giới chúng ta.

00:08:25.720 --> 00:08:28.536
Đây là trường hợp của Skynet
trong phim "The Terminator"

00:08:28.560 --> 00:08:30.360
trong đó chúng ta có một siêu trí tuệ

00:08:30.360 --> 00:08:31.846
có thể chỉ huy ý chí con người,

00:08:31.846 --> 00:08:35.696
điều khiển mọi thiết bị
ở mọi ngõ ngách của thể giới.

00:08:35.720 --> 00:08:37.176
Thực tế mà nói,

00:08:37.200 --> 00:08:39.296
điều đó sẽ không xảy ra.

00:08:39.320 --> 00:08:42.340
Chúng ta sẽ không tạo ra các AI
kiểm soát được thời tiết,

00:08:42.340 --> 00:08:43.786
điều khiển được thủy triều,

00:08:43.786 --> 00:08:47.136
hay chỉ huy được loài người
lộn xộn thất thường chúng ta.

00:08:47.160 --> 00:08:51.056
Và hơn nữa,
nếu một trí tuệ nhân tạo như vậy tồn tại,

00:08:51.080 --> 00:08:54.016
nó sẽ phải cạnh tranh
với nền kinh tế nhân loại,

00:08:54.040 --> 00:08:56.560
và từ đó cạnh tranh với chúng ta
giành các nguồn lực.

00:08:57.200 --> 00:08:58.416
Và cuối cùng thì --

00:08:58.440 --> 00:08:59.680
đừng nói với Siri nhé --

00:09:00.440 --> 00:09:01.816
ta luôn có thể rút dây điện.

NOTE Paragraph

00:09:01.840 --> 00:09:03.960
(Cười)

NOTE Paragraph

00:09:05.360 --> 00:09:07.816
Chúng ta đang ở trên
một hành trình khó tin

00:09:07.840 --> 00:09:10.336
cùng tiến hóa với các cỗ máy của mình.

00:09:10.360 --> 00:09:12.856
Loài người chúng ta hôm nay

00:09:12.880 --> 00:09:15.416
sẽ không phải là
loài người chúng ta sau này.

00:09:15.440 --> 00:09:18.576
Lo lắng lúc này về sự phát triển
của một siêu trí tuệ

00:09:18.600 --> 00:09:21.656
theo nhiều cách
là một sự phân tâm nguy hiểm

00:09:21.680 --> 00:09:24.016
bởi vì sự phát triển của điện toán tự nó

00:09:24.040 --> 00:09:27.056
cũng đã đem đến nhiều vấn đề
về con người và xã hội

00:09:27.060 --> 00:09:28.740
mà chúng ta giờ đây phải chú ý tới.

00:09:29.360 --> 00:09:32.176
Chúng ta sẽ tổ chức xã hội
một cách tốt nhất như thế nào

00:09:32.200 --> 00:09:34.536
khi nhu cầu về 
sức lao động con người giảm đi?

00:09:34.560 --> 00:09:38.376
Làm thế nào tôi có thể đem sự hiểu biết
và giáo dục đi khắp thế giới

00:09:38.400 --> 00:09:40.176
và vẫn tôn trọng sự khác biệt?

00:09:40.200 --> 00:09:44.456
Làm sao tôi có thể mở rộng và nâng cao đời
sống qua chăm sóc sức khỏe có nhận thức?

00:09:44.480 --> 00:09:47.336
Tôi có thể sử dụng điện toán như thế nào

00:09:47.360 --> 00:09:49.120
để giúp đưa người lên các vì sao?

NOTE Paragraph

00:09:49.760 --> 00:09:51.800
Và đó là điều thú vị.

00:09:52.400 --> 00:09:54.736
Các cơ hội sử dụng điện toán

00:09:54.760 --> 00:09:56.296
để nâng cao trải nghiệm

00:09:56.320 --> 00:09:57.736
đang trong tầm tay chúng ta,

00:09:57.760 --> 00:09:59.616
ở đây và bây giờ,

00:09:59.640 --> 00:10:01.320
và chúng ta chỉ vừa bắt đầu.

NOTE Paragraph

00:10:02.280 --> 00:10:03.496
Xin cám ơn rất nhiều.

NOTE Paragraph

00:10:03.520 --> 00:10:07.806
(Vỗ tay)