1
00:00:06,065 --> 00:00:08,169
Τα περισσότερα βιβλία ιστορίας θα σας πουν

2
00:00:08,169 --> 00:00:11,874
ότι η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία
έπεσε τον 5o αιώνα μ.Χ.

3
00:00:12,004 --> 00:00:15,314
Όμως, αυτό θα εξέπληττε
τα εκατομμύρια ανθρώπων

4
00:00:15,344 --> 00:00:18,853
που έζησαν στη Ρωμαϊκή
Αυτοκρατορία έως τον Μεσαίωνα.

5
00:00:19,323 --> 00:00:21,342
Η μεσαιωνική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία

6
00:00:21,362 --> 00:00:24,986
την οποία αποκαλούμε σήμερα
ως Βυζαντινή Αυτοκρατορία,

7
00:00:25,036 --> 00:00:27,632
άρχισε το 330 μ.Χ.

8
00:00:27,832 --> 00:00:31,064
Αυτό έγινε όταν ο Κωνσταντίνος,
ο πρώτος χριστιανός αυτοκράτορας,

9
00:00:31,104 --> 00:00:33,653
μετακίνησε την πρωτεύουσα
την ρωμαϊκής αυτοκρατορίας

10
00:00:33,663 --> 00:00:36,252
σε μια νέα πόλη που
ονομάστηκε Κωνσταντινούπολη,

11
00:00:36,272 --> 00:00:40,762
την οποία ίδρυσε εκεί όπου βρισκόταν
η αρχαία ελληνική πόλη Βυζάντιο.

12
00:00:41,042 --> 00:00:44,173
Όταν οι Βησιγότθοι
λεηλάτησαν τη Ρώμη το 410 μ.Χ.

13
00:00:44,173 --> 00:00:47,673
και οι βάρβαροι κατέκτησαν
τις δυτικές επαρχίες της αυτοκρατορίας,

14
00:00:47,703 --> 00:00:52,367
η ανατολική πρωτεύουσα του Κωνσταντίνου
παρέμεινε η έδρα των Ρωμαίων αυτοκρατόρων.

15
00:00:52,927 --> 00:00:57,324
Εκεί, γενιές αυτοκρατόρων κυβέρνησαν
κατά τους επόμενους έντεκα αιώνες.

16
00:00:57,854 --> 00:01:00,871
Παίρνοντας τη σκυτάλη
από την κλασική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία

17
00:01:00,901 --> 00:01:05,085
η Βυζαντινή Αυτοκρατορία απέκτησε
τεχνολογικό και καλλιτεχνικό πλεονέκτημα

18
00:01:05,085 --> 00:01:08,790
σε σχέση με τους γείτονές της
που οι Βυζαντινοί θεωρούσαν βάρβαρους.

19
00:01:09,441 --> 00:01:12,488
Τον 9ο αιώνα, επισκέπτες
πέρα από τα σύνορα

20
00:01:12,548 --> 00:01:16,354
εξεπλάγησαν με τους θαυμαστούς 
θόλους και τις λίθινες αψίδες

21
00:01:16,394 --> 00:01:19,247
του αυτοκρατορικού παλατιού
στην Κωνσταντινούπολη.

22
00:01:19,427 --> 00:01:23,259
Ένα ζευγάρι χρυσών λιονταριών
πλαισίωναν τον αυτοκρατορικό θρόνο.

23
00:01:23,309 --> 00:01:28,050
Ένα κρυφό όργανο έκανε τα λιοντάρια να 
βρυχώνται καθώς γονάτιζαν οι επισκέπτες.

24
00:01:28,502 --> 00:01:32,023
Χρυσά πουλιά κελαηδούσαν
από ένα κοντινό χρυσό δέντρο.

25
00:01:32,173 --> 00:01:35,574
Μεσαιωνικοί Ρωμαίοι μηχανολόγοι
χρησιμοποιούσαν υδραυλικές μηχανές

26
00:01:35,614 --> 00:01:39,222
για να ανυψώνουν τον αυτοκρατορικό θρόνο.

27
00:01:39,582 --> 00:01:42,723
Άλλα στοιχεία που κληροδοτήθηκαν
από την αρχαία ρωμαϊκή κουλτούρα

28
00:01:42,723 --> 00:01:44,814
διακρίνονταν στα ρούχα των αυτοκρατόρων,

29
00:01:44,814 --> 00:01:47,534
από την παραδοσιακή στρατιωτική
αμφίεση έως τις τηβέννους,

30
00:01:47,534 --> 00:01:51,292
και στα δικαστήρια που συνέχισαν
να χρησιμοποιούν το Ρωμαϊκό Δίκαιο.

31
00:01:51,782 --> 00:01:54,914
Οι Βυζαντινοί της εργατικής τάξης
επίσης ζούσαν παρόμοιες ζωές

32
00:01:54,914 --> 00:01:56,864
με τους αρχαίους Ρωμαίους ομολόγους τους.

33
00:01:56,914 --> 00:01:59,563
Πολλοί ήταν αγρότες
ή ασκούσαν συγκεκριμένη τέχνη,

34
00:01:59,573 --> 00:02:00,671
όπως την κεραμική,

35
00:02:00,671 --> 00:02:01,633
τη δερματοτεχνία,

36
00:02:01,633 --> 00:02:02,563
την αλιεία,

37
00:02:02,563 --> 00:02:03,413
την ύφανση,

38
00:02:03,413 --> 00:02:04,891
ή την κατασκευή μεταξιού.

39
00:02:05,641 --> 00:02:07,861
Αλλά, φυσικά, η Βυζαντινή Αυτοκρατορία

40
00:02:07,861 --> 00:02:10,323
δεν επαναπαυόταν στις δάφνες
της Αρχαίας Ρώμης.

41
00:02:10,523 --> 00:02:12,158
Οι καλλιτέχνες τους καινοτομούσαν,

42
00:02:12,168 --> 00:02:15,213
δημιουργώντας πελώρια μωσαϊκά
και περίκομψη μαρμαρογλυπτική.

43
00:02:15,233 --> 00:02:18,013
Oι αρχιτέκτονές τους κατασκεύαζαν
πολυάριθμες εκκλησίες,

44
00:02:18,043 --> 00:02:20,323
μία από αυτές, ονόματι Αγία Σοφία,

45
00:02:20,353 --> 00:02:25,212
είχε έναν θόλο τόσο ψηλό που έλεγαν ότι
κρεμόταν με μια αλυσίδα από τον ουρανό.

46
00:02:25,731 --> 00:02:30,364
Η αυτοκρατορία ήταν επίσης πατρίδα
μεγάλων διανοούμενων όπως η Άννα Κομνηνή.

47
00:02:30,424 --> 00:02:32,874
Ως αυτοκρατορική πριγκίπισσα
τον 12ο αιώνα,

48
00:02:32,894 --> 00:02:36,292
η Άννα αφιέρωσε τη ζωή της
στη φιλοσοφία και την ιστορία.

49
00:02:36,552 --> 00:02:39,094
Το σύγγραμμά της σχετικά
με τη βασιλεία του πατέρα της

50
00:02:39,094 --> 00:02:40,834
είναι η πρώτιστη πηγή των ιστορικών

51
00:02:40,834 --> 00:02:44,042
για τη βυζαντινή πολιτική ιστορία
τον καιρό της πρώτης σταυροφορίας.

52
00:02:44,262 --> 00:02:46,525
Άλλος ένας λόγιος, ο Λέων ο Μαθηματικός,

53
00:02:46,545 --> 00:02:50,553
εφηύρε ένα σύστημα φάρων
που διέτρεχε την αυτοκρατορία,

54
00:02:50,553 --> 00:02:52,642
όπου είναι τώρα η Ελλάδα κι η Τουρκία.

55
00:02:52,752 --> 00:02:55,313
Με έκταση πάνω από 700 χλμ,

56
00:02:55,313 --> 00:02:57,838
αυτό το σύστημα επέτρεπε
τα άκρα της αυτοκρατορίας

57
00:02:57,848 --> 00:03:00,343
να προειδοποιούν
τον αυτοκράτορα για εισβολείς

58
00:03:00,373 --> 00:03:03,344
μέσα σε μία ώρα 
αφού εμφανίζονταν στα σύνορα.

59
00:03:03,684 --> 00:03:07,433
Αλλά οι προόδοί τους δεν μπορούσαν
να προστατεύουν εσαεί την Αυτοκρατορία.

60
00:03:07,673 --> 00:03:11,422
Το 1203 Γάλλοι και Βενετοί σταυροφόροι

61
00:03:11,472 --> 00:03:14,864
έκαναν μια συμφωνία με έναν άντρα
ονόματι Αλέξιος Άγγελος.

62
00:03:15,694 --> 00:03:18,173
Ο Αλέξιος ήταν γιος
ενός εκθρονισμένου αυτοκράτορα,

63
00:03:18,193 --> 00:03:21,612
και υποσχέθηκε στους σταυροφόρους
απέραντα πλούτη και στήριξη

64
00:03:21,632 --> 00:03:24,498
για να τον βοηθήσουν
να ξαναπάρει τον θρόνο από τον θείο του.

65
00:03:24,688 --> 00:03:27,103
Ο Αλέξιος τα κατάφερε,
αλλά έναν χρόνο μετά,

66
00:03:27,143 --> 00:03:31,887
ο πληθυσμός επαναστάτησε και
ο Αλέξιος εκθρονίστηκε και σκοτώθηκε.

67
00:03:32,357 --> 00:03:37,403
Έτσι ο απλήρωτος στρατός του Αλέξιου
επιτέθηκε στην Κωνσταντινούπολη.

68
00:03:38,093 --> 00:03:40,901
Άναψε τεράστιες φωτιές,
που κατέστρεψαν αμέτρητα έργα

69
00:03:40,921 --> 00:03:43,401
αρχαίας και μεσαιωνικής τέχνης
και λογοτεχνίας,

70
00:03:43,401 --> 00:03:46,728
αφήνοντας άστεγο περίπου
το ένα τρίτο του πληθυσμού.

71
00:03:47,158 --> 00:03:49,398
H πόλη ανακτήθηκε 50 χρόνια μετά

72
00:03:49,418 --> 00:03:52,218
από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα
Μιχαήλ Παλαιολόγο,

73
00:03:52,258 --> 00:03:55,758
αλλά η αποκατεστημένη του αυτοκρατορία
δεν ανέκτησε ποτέ όλα τα εδάφη

74
00:03:55,758 --> 00:03:57,659
που είχαν κατακτήσει οι σταυροφόροι.

75
00:03:57,819 --> 00:04:02,153
Τελικά, το 1453, ο Οθωμανός αυτοκράτορας
Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής,

76
00:04:02,183 --> 00:04:03,787
κατέλαβε την Κωνσταντινούπολη,

77
00:04:03,827 --> 00:04:07,429
βάζοντας ένα οριστικό τέλος
στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.

78
00:04:07,959 --> 00:04:09,688
Παρά την οθωμανική κατάκτηση,

79
00:04:09,758 --> 00:04:13,338
πολλοί ελληνόφωνες κάτοικοι
της Ανατολικής Μεσογείου

80
00:04:13,368 --> 00:04:17,898
συνέχισαν να αποκαλούν τους εαυτούς τους
Ρωμιούς μέχρι τις αρχές του 21ου αιώνα.

81
00:04:18,118 --> 00:04:23,898
Μάλιστα, ο όρος «Βυζαντινή Αυτοκρατορία»
πρωτοχρησιμοποιήθηκε κατά την Αναγέννηση.

82
00:04:24,206 --> 00:04:25,767
Για τους δυτικοευρωπαίους,

83
00:04:25,767 --> 00:04:29,218
η Αναγέννηση σκόπευε στην επανασύνδεση
με τη σοφία της αρχαιότητα.

84
00:04:29,308 --> 00:04:32,288
Κι εφόσον η ύπαρξη της μεσαιωνικής
Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας

85
00:04:32,288 --> 00:04:35,769
υποδήλωνε ότι υπήρχαν Ευρωπαίοι
που δεν έχασαν επαφή με την αρχαιότητα,

86
00:04:35,789 --> 00:04:40,197
οι δυτικοευρωπαίοι ήθελαν να θέσουν
σαφή όρια μεταξύ των εποχών

87
00:04:40,257 --> 00:04:44,457
για να διαχωρίσουν καλύτερα τη λατινόφωνη
παγανιστική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία

88
00:04:44,487 --> 00:04:47,909
από την μεσαιωνική ελληνόφωνη
χριστιανική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.

89
00:04:47,999 --> 00:04:51,069
Οι λόγιοι ονόμασαν
τη δεύτερη ομάδα Βυζαντινούς.

90
00:04:51,169 --> 00:04:57,698
Kαι έτσι, 100 χρόνια μετά την πτώση της,
γεννήθηκε η Βυζαντινή Αυτοκρατορία.