WEBVTT 00:00:00.956 --> 00:00:05.366 لەسەر ئەم شانۆیە 00:00:05.390 --> 00:00:08.508 لە بەردەم ئەم هەموو خەڵکە چی دەکەی؟ NOTE Paragraph 00:00:08.532 --> 00:00:09.906 (پێکەنین) NOTE Paragraph 00:00:09.930 --> 00:00:11.081 ڕاکە! NOTE Paragraph 00:00:11.105 --> 00:00:12.108 (پێکەنین) NOTE Paragraph 00:00:12.132 --> 00:00:13.310 ئێستا ڕاکە. NOTE Paragraph 00:00:14.734 --> 00:00:17.701 ئەوە دەنگی دڵەراوکێی منە. 00:00:18.539 --> 00:00:21.475 تەنانەت ئەگەر هیچ شتێکی هەڵەش ڕووینەدابێت، 00:00:21.499 --> 00:00:25.458 هەندێک جار ئەو هەستە ناخۆشە لام دروست دەبێت، 00:00:25.482 --> 00:00:28.444 وەک مەترسییەک لە دەوروبەری گۆشەیەک خۆی دەشارێتەوە. NOTE Paragraph 00:00:29.057 --> 00:00:31.173 چەند ساڵێک پێش ئيستا، 00:00:31.197 --> 00:00:33.694 دکتۆرەکان پێیان ڕاگەیاندم کە بە دەست دڵەڕاوکێ و 00:00:33.718 --> 00:00:35.108 خەمۆکی دەناڵێنم 00:00:35.289 --> 00:00:37.999 بوونی ئەم دوو حاڵەتە لە یەک کەس لە هەمان کاتدا بەربڵاوە. 00:00:38.073 --> 00:00:42.392 ئەم حاڵەتەم لە خەڵک شاردبووەوە و نەمدەویست خەڵک بەم حاڵەتەم بزانێت، 00:00:42.392 --> 00:00:44.822 بەتایبەتی لە بەردەم ئامادەبووانێکی لەم چەشنە. 00:00:44.846 --> 00:00:46.373 وەک ئافرەتێکی ڕەش پێست, 00:00:46.397 --> 00:00:50.037 پێویست بوو پەڕە بە توانا شاڕاوەکان بۆ سەرکەوتنم بدەم. 00:00:50.061 --> 00:00:52.040 هەروەک زۆرینەی خەڵک لە کۆمەڵگەکەم، 00:00:52.064 --> 00:00:55.872 ئەو هەڵە تێگەیشتنەم سەبارەت بە خەمۆکی کە خاڵی لاوازییە، 00:00:55.896 --> 00:00:57.432 و کەسایەتیەکی بێ توانا هەبوو. 00:00:57.456 --> 00:00:59.030 بەڵام من بێ توانا نەبووم، 00:00:59.054 --> 00:01:00.524 بەڵکو کەسێکی سەرکەوتوو بووم. 00:01:00.705 --> 00:01:03.102 بڕوانامەی ماستەرم لە بواری میدیاییدا بەدەست هێنابوو 00:01:03.102 --> 00:01:07.421 و دەست پێکێکی باشم لە فیلم و بەرهەم هێنانەکانی تەلەڤیزۆندا هەبوو. 00:01:07.734 --> 00:01:10.784 تەنانەت دوو خەڵاتی ئیمی بۆ ئەم کۆششە زۆرەم بەدەست هێنا. 00:01:11.436 --> 00:01:14.452 بە دڵنیاییەوە، کاتێکی زۆرم بۆ ئەم کارە تەرخان کرد، 00:01:14.476 --> 00:01:17.146 ئارەزووم بۆ شتەکان کەم بوو لە چێژوەرگرتن ڕاهاتبووم، 00:01:17.170 --> 00:01:18.468 کەمخۆر بووم، 00:01:18.492 --> 00:01:20.395 لەگەڵ بێخەوی دەمناڵاند 00:01:20.419 --> 00:01:23.043 و هەستم بە دوورە پەرێزی و بێسودی دەکرد. 00:01:23.562 --> 00:01:24.914 بەڵام بێ هیوا بم؟ 00:01:24.938 --> 00:01:26.462 .نەخێر، ئەوە من نییم NOTE Paragraph 00:01:27.921 --> 00:01:30.127 چەند هەفتەیەکی ویست تا بتوانم دانی پێدابنێم 00:01:30.151 --> 00:01:31.580 :بەڵام دکتۆرەکە ڕاستی دەکرد 00:01:31.604 --> 00:01:32.882 بێ هیوا بووم. 00:01:33.411 --> 00:01:36.959 کەسم لەم حاڵەتە ئاگادار نەکردبووەوە. 00:01:37.522 --> 00:01:39.135 هەستم بە شەرمەزاری دەکرد. 00:01:39.159 --> 00:01:41.676 پێم وانەبوو مافی ئەوەم هەبێ بێ هیوا بم. 00:01:42.418 --> 00:01:44.048 ژیانێکی ناوازەم 00:01:44.072 --> 00:01:47.172 لەگەڵ خێزانێکی بەختەوەر و پیشەیەکی سەرکەوتوو هەبوو 00:01:47.568 --> 00:01:50.300 کاتێک بیرم لە مەترسیەیە بێ ئەندازانەی کە باوباپیرانمان 00:01:50.324 --> 00:01:52.812 لەم وڵاتە بە هەمان حاڵەتەت دا تێپەڕییون دەکردەوە، 00:01:52.836 --> 00:01:55.064 بۆ ئەوەی بەسەر خۆمدا زاڵ بم، بەڵام، 00:01:55.064 --> 00:01:56.996 بە پێچەوانەوە شەرمنینم زیاتر پەرەی دەسەند 00:01:56.996 --> 00:01:59.073 لەسەر شانی ئەوان وەستا بووم. 00:01:59.097 --> 00:02:00.699 کەواتە چۆن دەتوانم بێ هیوایان بکەم؟ 00:02:01.382 --> 00:02:03.435 سەرم بەرز دەکردەوە، 00:02:03.459 --> 00:02:05.819 بزەیەکم دەکرد 00:02:05.843 --> 00:02:08.481 بە هیچ کەسێکم نەدەگوت کە بە دەست چییەوە دەناڵێنم. NOTE Paragraph 00:02:10.466 --> 00:02:13.743 لە ٤ی تەمووزی ساڵی ٢٠١٣ ەوە، 00:02:14.479 --> 00:02:16.667 جیهان بەسەرمدا ڕووخا. 00:02:17.399 --> 00:02:20.300 ئەوە ئەو ڕۆژە بوو لە لایەن دایکمەوە پەیوەندیم پێوە کرا 00:02:20.324 --> 00:02:24.514 پێی ووتم پاوڵی برازا تەمەن ٢٢ ساڵانەکەم، پاش چەند ساڵێک 00:02:24.538 --> 00:02:27.179 ململانێ لەگەڵ دڵەراوکێ و خەمۆکی کۆتایی بەژیانی هێناوە. 00:02:28.478 --> 00:02:32.243 هیچ وشەیەک نییە بتوانێت وەسفی ئەو ڕوخانە دەروونییەم بکات کە هەستم پێی دەکرد. 00:02:32.317 --> 00:02:34.101 من و پاوڵ زۆر لەیەکەوە نزیک بووین، 00:02:34.101 --> 00:02:36.399 بەڵام پێم وانەبوو لە ناو ئازارێکی زۆر بێت. 00:02:36.696 --> 00:02:40.254 هیچکام لە ئێمە هەرگیز قسەمان سەبارەت بە نەهامەتیەکانمان نەدەکرد. 00:02:40.278 --> 00:02:42.442 شەرم و داخ ئێمەی بە بێدەنگی هێشتەوە. NOTE Paragraph 00:02:44.161 --> 00:02:48.158 ئێستا کارم ئەوەیە ڕەفتار لەگەڵ ئەو نەهامەتیانە بکەم کە ڕووبەروویان دەبمەوە، 00:02:48.158 --> 00:02:51.346 بۆیە دوو ساڵم بۆ توێژینەوە سەبارەت بە خەمۆکی و دڵەڕاوکێوە تەرخان کرد 00:02:51.370 --> 00:02:54.137 ئەوەی دۆزیمەوە سەرسوڕهێنەر بوو. 00:02:54.444 --> 00:02:56.818 ڕاپۆرتەکانی ڕێکخراوی تەندروستی جیهانی 00:02:56.818 --> 00:03:01.986 پێمان ڕادەگەیەنن خەمۆکی هۆکاری نەخۆشی و لاوازییە 00:03:02.010 --> 00:03:03.349 لە جیهاندا. 00:03:04.039 --> 00:03:07.030 لەکاتێکدا هۆکاری سەرەکی خەمۆکی ناڕوونە، 00:03:07.054 --> 00:03:10.152 توێژینەوەکان پێشنیاردەکەن زۆرینەی ئەوانەی نەخۆشی مێشکیان هەیە، 00:03:10.176 --> 00:03:11.903 بە لایەنی کەمەوە بەشێک، 00:03:11.927 --> 00:03:14.582 بۆ ناهاوسەنگی کیمیایی لە مێشکدا، 00:03:14.606 --> 00:03:18.508 یان نەخۆشیە بۆماوەیەکان دەگەڕێتەوە. 00:03:19.041 --> 00:03:21.202 کەواتە ناتوانیت بە ئاسانی لێی ڕزگار بیت. NOTE Paragraph 00:03:22.907 --> 00:03:24.638 سەبارەت بە ئەمریکییە ڕەش پێستەکان، 00:03:24.662 --> 00:03:28.718 هەراسانکردنەکانی وەک ڕەگەزپەرستی و جیاکاری ئابووری و کۆمەڵایەتی 00:03:28.742 --> 00:03:33.782 ٢٠ لە سەد ئەگەری تووشبوون بە نەخۆشیەکانی مێشک زیاد دەکات. 00:03:33.806 --> 00:03:36.218 هێشتا بە نزیکەی نیوەی ئەمریکییە سپی پێستەکان 00:03:36.242 --> 00:03:38.981 بە دوای خزمەتگوزاری تەندروستی مێشکدا دەگەڕێن. 00:03:39.544 --> 00:03:42.394 یەک هۆکار جێی داخە 00:03:42.418 --> 00:03:48.635 ٦٣ لە سەدی ئەمریکییە ڕەش پێستەکان لەوە تێگەیشتوون خەمۆکی هۆکاری لاوازییە. 00:03:49.603 --> 00:03:53.861 بە داخەوە ڕێژەی قوربانی لە نێوان منداڵە ڕەش پێستەکان 00:03:53.885 --> 00:03:56.572 لە ماوەی ٢٠ ساڵی ڕابردوو دوو ئەوەندە بووە. NOTE Paragraph 00:03:57.843 --> 00:04:00.048 :ئێستا هەواڵە دڵخۆشكەرەکە ئەویە 00:04:00.603 --> 00:04:04.885 ٧٠ لە سەدی ئەو کەسانەی بە دەست خەمۆکیەوە دەناڵێنن بە چارەسەری سروشتی 00:04:04.909 --> 00:04:08.266 دەرمان یان چەرەسەری پزیشکی لە خەمۆکی ڕزگاریان دەبێت. 00:04:09.458 --> 00:04:11.120 ئەم زانیاریانە ڕێگە خۆشکەر بوون بۆ 00:04:11.144 --> 00:04:12.851 بڕیارێک: 00:04:12.875 --> 00:04:15.843 نامەوێت چیتر بێ دەنگ بم. 00:04:16.740 --> 00:04:18.543 بە پاڵپشتی خێزانە خۆشەویستەکەم، 00:04:18.567 --> 00:04:20.460 دەمەوێت چیڕۆکەکانمان باس بکەم 00:04:20.484 --> 00:04:23.298 بە هیوای دروست بوونی کڵپەیەک لە گفتوگۆی نێونەتەوەیی. NOTE Paragraph 00:04:24.140 --> 00:04:26.911 کیلی پیرەر لویسی هاوڕێم دەیگوت، 00:04:26.935 --> 00:04:29.426 "بەهێز بوون دەمان کوژێت." 00:04:30.743 --> 00:04:32.162 ڕاست دەکات. 00:04:32.186 --> 00:04:36.018 پێویستە لەو چیڕۆکە کۆنە توز لەسەر نیشتووانەی 00:04:36.022 --> 00:04:37.641 باس لە ئافرەتە ڕەش پێستە بەهێزەکە 00:04:37.641 --> 00:04:40.151 و پیاوە ڕەش پێستە ماسولکەدارەکە دەکات دوور بکەوینەوە، 00:04:40.151 --> 00:04:42.965 گرنگی نییە چەند جار دەکەوێت، 00:04:42.989 --> 00:04:45.224 تەنها گرنگی پێمەدە و بەردەوام بە. 00:04:45.770 --> 00:04:49.485 هەبوونی هەستەکان مانای لاوازی نییە. 00:04:50.521 --> 00:04:52.404 هەستەکان واتا ئێمە مرۆڤین. 00:04:52.850 --> 00:04:54.843 و کاتێک ئێمە پشت لە مرۆڤایەتیمان دەکەین، 00:04:54.843 --> 00:04:57.119 ڕێگە بۆ بەتاڵ بوونی ناخمان خۆش دەکات. 00:04:57.119 --> 00:05:00.577 گەڕان بۆ ڕێگەچارە بۆ پڕ کردنەوەی ئەم بەتأل بوونەی ناخمان. 00:05:00.585 --> 00:05:03.330 دەرمانەکانم دەسکەوتێکی باش بوو. NOTE Paragraph 00:05:04.371 --> 00:05:07.672 لەم ڕۆژانە، چیڕۆکەکەم بە کراوەیی باس دەکەم، 00:05:07.696 --> 00:05:09.906 و داوا لە خەڵکانیتریش دەکەم قسە بکەن. 00:05:09.976 --> 00:05:11.928 باوەڕم وایە ئەمە ئەو شتەیە کە بۆ 00:05:11.928 --> 00:05:14.473 یارمەتیدانی ئەو خەڵکانەی لە بێدەنگی ئازار دەچێژت 00:05:14.473 --> 00:05:16.706 پێویست بێت تا بزانن تەنها نین. 00:05:16.730 --> 00:05:18.415 و بزانن بە یارمەتی دان، 00:05:18.439 --> 00:05:19.780 دەتوانن چارەسەر بکرێن. 00:05:19.804 --> 00:05:21.969 هێشتا تێدەکۆشم، 00:05:21.993 --> 00:05:24.105 بە تایبەتی لەگەڵ دڵەڕاوکێ ، 00:05:24.105 --> 00:05:25.978 دەتوانم لە ڕێگەی ڕاهێنانی ڕۆژانە، یۆگا 00:05:25.978 --> 00:05:30.806 و کەمێک ڕێجیم بۆ پاراستنی تەندرستیم بەسەری دا زاڵبم. NOTE Paragraph 00:05:30.830 --> 00:05:31.892 (پێکەنین) NOTE Paragraph 00:05:31.892 --> 00:05:34.294 ئەگەر هەست بکەم شتەکان بەرەو ئاڵۆزبوون دەچن 00:05:34.294 --> 00:05:36.212 سەردانی دکتۆر دەکەم، 00:05:36.236 --> 00:05:39.299 ژنە ڕەش پێستێکی چالاک بە ناوی دوان ئارمسترۆنگ، 00:05:39.323 --> 00:05:41.296 هەستێکی گەورەی گاڵتەکردنی هەیە 00:05:41.320 --> 00:05:43.557 و هۆگریەک کە من ئاسودەیی تیادا دەدۆزمەوە. 00:05:45.126 --> 00:05:46.764 و هەمیشە داخم بۆ ئەمە دەخۆم 00:05:47.390 --> 00:05:49.456 نەمتوانی هاوکاری و ڕێنمایی برازاکەم بکەم.. 00:05:50.226 --> 00:05:52.013 بەڵام لە ناخی دڵمەوە هیوا دەخوازم 00:05:52.695 --> 00:05:55.766 ئەو وانەیەیکە فێر بووم بتوانم بۆ کەسانی تر ڕوون بکەمەوە. NOTE Paragraph 00:05:59.182 --> 00:06:01.652 ژیان جوانە. 00:06:02.646 --> 00:06:04.208 بەڵام هەندێ جار قورسە، 00:06:04.232 --> 00:06:06.166 و هەمیشە چاوەڕوان نەکراوە. 00:06:07.034 --> 00:06:08.237 بەڵام ئەمەش باش دەبێ 00:06:08.241 --> 00:06:11.216 ئەگەر سیستەمێک بۆ پاڵپشتیت بۆ تێپەڕبوون بەم ناخۆشیە هەبێت. 00:06:11.513 --> 00:06:13.934 هیوام وایە ئەگەر ئەرکەکەتان قوڕسە، 00:06:13.958 --> 00:06:15.664 داوای یارمەتی بکەن. NOTE Paragraph 00:06:15.688 --> 00:06:16.855 سوپاس. NOTE Paragraph 00:06:16.879 --> 00:06:19.761 ( چەپڵەرێزان)