1
00:00:01,333 --> 00:00:02,611
Kao i mnogi nastavnici,

2
00:00:02,635 --> 00:00:04,635
svake godine na prvi dan škole

3
00:00:04,659 --> 00:00:07,833
sa učenicima radim one aktivnosti
za probijanje leda.

4
00:00:08,389 --> 00:00:11,977
Predajem u srednjoj školi
Lincoln u Lincolnu, Nebraska

5
00:00:12,001 --> 00:00:15,614
i mi smo jedna od najstarijih
i najraznovrsnijih srednjih škola

6
00:00:15,638 --> 00:00:16,863
u državi.

7
00:00:18,079 --> 00:00:19,367
Isto tako, koliko znamo,

8
00:00:19,391 --> 00:00:23,580
jedina smo srednja škola na svijetu
čija maskota su karike.

9
00:00:24,069 --> 00:00:25,855
Znate, lanac.

10
00:00:25,879 --> 00:00:27,403
(Smijeh)

11
00:00:27,427 --> 00:00:29,307
I samim tim što nam je to maskota

12
00:00:29,331 --> 00:00:31,649
imamo skulpturu ispred zgrade

13
00:00:31,673 --> 00:00:34,901
četiri karike povezane u lanac.

14
00:00:35,665 --> 00:00:37,941
I svaka karika ima svoje značenje.

15
00:00:38,676 --> 00:00:41,382
Naše karike označavaju tradiciju,

16
00:00:41,406 --> 00:00:45,187
izvrsnost, jedinstvo i raznolikost.

17
00:00:46,724 --> 00:00:48,154
Prvog dana škole

18
00:00:48,178 --> 00:00:52,895
objašnjavam učenicima prvih razreda
značenje ovih karika

19
00:00:52,919 --> 00:00:55,109
i svima podijelim listiće.

20
00:00:55,736 --> 00:00:58,649
Zamolim ih da na taj listić
napišu nešto o sebi.

21
00:00:58,673 --> 00:01:01,156
Može to biti nešto što vole,

22
00:01:01,180 --> 00:01:03,553
nešto čemu se nadaju -

23
00:01:03,577 --> 00:01:06,417
bilo šta što opisuje njihovu osobnost.

24
00:01:07,553 --> 00:01:09,649
A onda sa heftaricom prođem prostorijom

25
00:01:09,673 --> 00:01:11,741
i priheftam sve ove papiriće

26
00:01:11,765 --> 00:01:12,997
tako da formiraju lanac.

27
00:01:13,480 --> 00:01:17,711
Taj lanac objesimo u učionici
kao ukras, naravno,

28
00:01:17,735 --> 00:01:21,068
ali i kao podsjetnik da smo svi povezani.

29
00:01:21,593 --> 00:01:23,045
Svi smo mi karike.

30
00:01:24,752 --> 00:01:28,219
A šta se desi kada
jedna od ovih karika oslabi?

31
00:01:29,196 --> 00:01:32,085
A šta se desi ako je ta slaba karika

32
00:01:32,109 --> 00:01:34,576
osoba koja drži heftalicu?

33
00:01:36,061 --> 00:01:39,151
Osoba koja treba da pravi te poveznice.

34
00:01:40,133 --> 00:01:41,283
Nastavnik.

35
00:01:42,927 --> 00:01:45,214
Kako smo nastavnici, svaki dan radimo

36
00:01:45,238 --> 00:01:49,306
na tome da osiguramo socijalnu,
emocionalnu i akademsku podršku

37
00:01:49,330 --> 00:01:55,622
svojim učenicima koji dolaze
sa raznim i teškim životnim pričama.

38
00:01:56,822 --> 00:01:57,973
Kao i većina nastavnika

39
00:01:57,997 --> 00:01:59,899
imam učenike koji svaki dan odu kući

40
00:01:59,923 --> 00:02:02,041
sjednu za trpezarijski sto

41
00:02:02,065 --> 00:02:07,486
dok im jedan ili oba roditelja spremaju
zdrav, dobro izbalansiran obrok.

42
00:02:08,948 --> 00:02:11,833
Za večerom ispričaju priču koju su čitali

43
00:02:11,857 --> 00:02:14,109
taj dan na času jezika

44
00:02:14,133 --> 00:02:17,094
ili objašnjavaju kako funkcionišu
Njutnovi zakoni kretanja.

45
00:02:18,752 --> 00:02:23,427
Ali, isto tako imam i učenike
koji idu u prihvatilište za beskućnike

46
00:02:23,451 --> 00:02:24,851
ili u domove.

47
00:02:25,974 --> 00:02:29,289
Ili idu u auto u kojem njihova
porodica baš sada spava.

48
00:02:30,871 --> 00:02:33,212
Oni dolaze u školu sa traumom

49
00:02:33,236 --> 00:02:36,474
i svaki dan kad idem kući
ja nju nosim sa sobom.

50
00:02:36,827 --> 00:02:39,453
Vidite, to je onaj teški dio
u životu jednog nastavnika.

51
00:02:39,477 --> 00:02:43,664
Nisu to ocjene, planiranje časa, sastanci.

52
00:02:43,688 --> 00:02:48,418
iako, naravno, i to oduzima veliki dio
nastavnikovog vremena i energije.

53
00:02:48,877 --> 00:02:51,291
Onaj teži dio vezano za posao
jednog nastavnika

54
00:02:51,291 --> 00:02:53,921
je sve ono što je izvan vaše kontrole,

55
00:02:54,776 --> 00:02:58,720
sve one stvari koje vi za njih ne možete
promijeniti kada oni iziđu na vrata.

56
00:03:00,735 --> 00:03:03,268
Pitam se da li je uvijek bilo tako.

57
00:03:03,292 --> 00:03:07,291
Sjećam se kada sam studirala
na Univerzitetu u Georgiji

58
00:03:07,315 --> 00:03:09,363
gdje su me na predavanjima
iz metodike učili

59
00:03:09,387 --> 00:03:12,520
da se koncept dobre nastave promijenio.

60
00:03:13,247 --> 00:03:15,104
Mi ne stvaramo učenike

61
00:03:15,128 --> 00:03:17,144
da postanu takva radna snaga

62
00:03:17,168 --> 00:03:20,136
koja će stajati na traci u nekoj fabrici.

63
00:03:20,160 --> 00:03:22,720
Mi šaljemo djecu na tržište rada

64
00:03:22,744 --> 00:03:25,120
gdje je potrebno da budu
sposobni da komuniciraju,

65
00:03:25,120 --> 00:03:27,434
surađuju i rješavaju probleme.

66
00:03:28,481 --> 00:03:32,156
A to je dovelo do toga da se
odnos nastavnik-učenik

67
00:03:32,180 --> 00:03:34,617
razvije u nešto jače

68
00:03:34,641 --> 00:03:38,571
nego što je odnos između
davaoca i primaoca znanja.

69
00:03:39,978 --> 00:03:45,676
Predavanja i sjedenje u tišini
jednostavno više ne funkcionišu.

70
00:03:46,645 --> 00:03:51,014
Moramo biti u stanju da gradimo odnose
sa i između učenika

71
00:03:51,038 --> 00:03:53,061
da im pomognemo da se osjećaju povezani

72
00:03:53,085 --> 00:03:55,561
u svijetu koji od toga ovisi.

73
00:03:58,306 --> 00:04:00,552
Sjećam se svoje druge godine
rada u nastavi.

74
00:04:00,576 --> 00:04:02,976
Imala sam učenika,
sada ću ga zvati "David".

75
00:04:03,509 --> 00:04:06,218
I sjećam se da sam mislila
kako uradila dosta dobar posao

76
00:04:06,218 --> 00:04:07,506
u nastavi te godine:

77
00:04:07,530 --> 00:04:10,069
"Hej, nisam više početnik.

78
00:04:10,093 --> 00:04:11,839
Znam šta radim."

79
00:04:14,093 --> 00:04:15,934
To je bilo na zadnji dan nastave

80
00:04:15,958 --> 00:04:18,718
i poželjela sam Davidu
da se lijepo provede preko ljeta.

81
00:04:19,093 --> 00:04:22,045
Posmatrala sam ga kako odlazi niz hodik

82
00:04:22,069 --> 00:04:23,363
i pomislila sam u sebi

83
00:04:23,387 --> 00:04:26,061
da ne znam čak ni kako mu zvuči glas.

84
00:04:28,085 --> 00:04:31,141
To je bio trenutak kada sam shvatila
da ne radim kako treba.

85
00:04:31,165 --> 00:04:34,315
I skoro sam potpuno promijenila
način držanja svoje nastave.

86
00:04:34,339 --> 00:04:38,867
Ugradila sam mnogo prilika
da moji učenici pričaju sa mnom

87
00:04:38,891 --> 00:04:40,803
i da pričaju između sebe,

88
00:04:40,827 --> 00:04:44,167
da razmjenjuju ono što napišu
i da ispričaju ono što nauče.

89
00:04:44,748 --> 00:04:49,139
I kroz te razgovore sam počela
ne samo da upoznajem njihove glasove

90
00:04:50,260 --> 00:04:51,890
nego da spoznajem i šta ih muči.

91
00:04:53,356 --> 00:04:56,379
David je i sljedeće godine
išao u moj razred

92
00:04:56,403 --> 00:04:59,942
i saznala sam da njegov otac
nije bio prijavljen

93
00:04:59,966 --> 00:05:01,432
i da su ga deportovali.

94
00:05:03,017 --> 00:05:04,818
Počeo se u školi ponašati drugačije,

95
00:05:04,842 --> 00:05:08,341
sve što je želio bilo je
da njegova porodica opet bude skupa.

96
00:05:09,334 --> 00:05:12,804
Njegovu bol sam osjećala
na toliko mnogo načina.

97
00:05:14,440 --> 00:05:16,796
I trebao mi je neko da me sasluša,

98
00:05:17,797 --> 00:05:20,687
neko ko će podratii mene

99
00:05:20,711 --> 00:05:25,901
tako da ja mogu pomoći njemu u vezi ovoga,
nečega što nisam mogla ni da zamislim.

100
00:05:27,673 --> 00:05:30,085
A ta je potreba prepoznata

101
00:05:30,109 --> 00:05:34,323
kod policajaca koji su svjedočili
jezivim zločinima

102
00:05:34,347 --> 00:05:37,405
i medicinskim sestrama
koje su izgubile pacijenta.

103
00:05:38,783 --> 00:05:41,482
Ali, kad govorimo o nastavnicima,

104
00:05:41,506 --> 00:05:44,253
ta reakcija je nekako usporena.

105
00:05:45,753 --> 00:05:48,054
Smatram da je od velike važnosti

106
00:05:48,078 --> 00:05:51,387
da se učenicima i nastavnicima,

107
00:05:51,411 --> 00:05:56,489
administrativnom osoblju, asistentima
i svom ostalom pomoćnom kadru

108
00:05:56,513 --> 00:06:02,298
omogući odgovarajuća i pristupačna
psihološka podrška.

109
00:06:02,870 --> 00:06:05,474
Neprekidno smo na usluzi drugima,

110
00:06:05,498 --> 00:06:10,125
a to je obično 25 do 125 učenika dnevno,

111
00:06:10,149 --> 00:06:14,116
i stalno posežemo za svojim
emocionalnim rezervama.

112
00:06:15,134 --> 00:06:18,062
Nakon nekog vremena one se toliko isprazne

113
00:06:18,086 --> 00:06:21,649
da jednostavno više nemamo snage.

114
00:06:23,007 --> 00:06:27,240
Ovo nazivaju "sekundarna trauma"
ili "saosjećajni zamor",

115
00:06:27,264 --> 00:06:32,589
koncept po kojem mi apsorbujemo traume
koje učenici dijele sa nama svaki dan.

116
00:06:34,542 --> 00:06:35,981
I nakon nekog vremena

117
00:06:36,005 --> 00:06:41,077
naše duše počnu da grcaju
pod težinom sve toga.

118
00:06:43,180 --> 00:06:45,966
Na Buffett institutu
Univerziteta u Nebraski

119
00:06:45,990 --> 00:06:48,553
je nedavno ustanovljeno
da je većina nastavnika -

120
00:06:48,577 --> 00:06:52,311
86% ako je riječ o djeci manjeg uzrasta -

121
00:06:52,335 --> 00:06:56,826
iskusilo neke simptome depresije
tokom prethodne sedmice.

122
00:06:57,613 --> 00:07:00,093
Otprilike jedan od 10 nastavnika

123
00:07:00,117 --> 00:07:04,323
je navelo klinički značajne
simptome depresije.

124
00:07:05,593 --> 00:07:08,791
Kroz razgovore sa kolegama
i iz vlastitog iskustva,

125
00:07:08,815 --> 00:07:12,458
shvatila sam da je ovo jedna sveopća borba

126
00:07:12,482 --> 00:07:14,482
bez obzira o kojem se razredu radi.

127
00:07:16,580 --> 00:07:18,420
Pa, šta nam to promiče?

128
00:07:19,183 --> 00:07:22,952
Čemu to dozvoljavamo da prekine taj lanac
i kako da ga popravimo?

129
00:07:24,842 --> 00:07:25,992
Tokom svoje karijere

130
00:07:26,016 --> 00:07:29,296
doživjela sam da mi se dva učenika ubiju

131
00:07:29,320 --> 00:07:31,696
kao i jedan divan nastavnik

132
00:07:33,352 --> 00:07:35,193
koji je volio svoju djecu;

133
00:07:36,934 --> 00:07:40,791
nebrojene učenike koji
nisu imali krov nad glavom;

134
00:07:40,815 --> 00:07:44,749
i djecu koja su stalno činila
krvična djela.

135
00:07:46,070 --> 00:07:47,348
Kada se takvo što desi

136
00:07:47,372 --> 00:07:52,116
po protokolu se kaže: "Ako treba sa nekim
da porazgovarate, onda..."

137
00:07:52,140 --> 00:07:54,375
A ja kažem da to nije dovoljno.

138
00:07:55,823 --> 00:07:57,402
Stvarno imam sreće.

139
00:07:57,426 --> 00:08:01,164
Radim su odličnoj školi
sa sjajnim rukovodstvom.

140
00:08:01,633 --> 00:08:03,926
Radim u velikoj općini

141
00:08:03,950 --> 00:08:07,831
gdje se ostvaruje mnogo zdrave suradnje
sa općinskim agencijama.

142
00:08:07,855 --> 00:08:11,188
One obezbjeđuju sve veći broj

143
00:08:11,212 --> 00:08:13,998
školskih savjetnika i terapeuta

144
00:08:14,022 --> 00:08:17,910
i ostalog kadra sa ciljem
da pomognu našim učenicima.

145
00:08:19,031 --> 00:08:22,868
Oni i zaposlenicima omogućavaju
besplatno savjetovalište

146
00:08:22,892 --> 00:08:25,341
kao dio ugovora o zapošljavanju.

147
00:08:26,850 --> 00:08:29,577
Ali mnoge male općine pa čak i one veće

148
00:08:29,601 --> 00:08:32,888
jednostavno ne mogu to plate
bez nečije pomoći.

149
00:08:36,760 --> 00:08:38,156
(Izdah)

150
00:08:41,141 --> 00:08:46,846
Ne samo da je svakoj školi potreban
kadar za socijalnu i emocionalnu pomoć,

151
00:08:46,870 --> 00:08:51,387
stručni profesionalci koji mogu upravljati
potrebama svih u zgradi -

152
00:08:51,411 --> 00:08:56,440
ne samo učenika, ne samo nastavnika
nego i jednih i drugih -

153
00:08:56,440 --> 00:08:58,870
i nama su takođe potrebni
ovi stručni profesionalci

154
00:08:58,870 --> 00:09:02,664
čiji bi zadatak bio da prepoznaju
one koji su najbliži traumi

155
00:09:02,688 --> 00:09:04,425
i porazgovarali s njima.

156
00:09:06,069 --> 00:09:08,617
Mnoge škole čine ono što mogu

157
00:09:08,641 --> 00:09:10,308
da nekako popune praznine,

158
00:09:10,332 --> 00:09:12,856
počevši od priznavanja
da je posao koji mi radimo

159
00:09:12,880 --> 00:09:14,499
izuzetno težak.

160
00:09:15,768 --> 00:09:18,098
Jedna druga škola u Lincolnu,
srednja škola Schoo,

161
00:09:18,122 --> 00:09:20,433
imaju te, kako su ih nazvali
"velnes srijede".

162
00:09:21,006 --> 00:09:23,482
Tada pozivaju lokalne trenere joge,

163
00:09:23,506 --> 00:09:26,799
organizuju šetnje po kvartu
za vrijeme ručka

164
00:09:26,823 --> 00:09:28,230
i društvena događanja,

165
00:09:28,254 --> 00:09:30,952
a sve sa ciljem da se ljudi
približe jedni drugima.

166
00:09:32,032 --> 00:09:35,309
Osnovna škola Zachari
u Zachariju u Louisiani,

167
00:09:35,333 --> 00:09:37,881
imaju ono što zovu
"srednjosedmični sastanak",

168
00:09:37,905 --> 00:09:40,064
kada pozivaju nastavnike da zajedno ručaju

169
00:09:40,088 --> 00:09:42,974
i popričaju o onome što ide dobro

170
00:09:42,998 --> 00:09:46,320
i onome što ih tišti.

171
00:09:47,553 --> 00:09:52,569
Ove škole stvaraju prostor
za razgovore od značaja.

172
00:09:53,792 --> 00:09:56,601
I na kraju, moja prijateljica
i kolegica Jen Highstreet

173
00:09:56,625 --> 00:09:58,768
odvoji pet minuta svakog dana

174
00:09:58,768 --> 00:10:01,325
da napiše poruku podrške
nekom od kolega ili kolegica,

175
00:10:01,325 --> 00:10:03,760
dajući im do znanja da ona
vidi koliko se oni trude

176
00:10:03,784 --> 00:10:06,228
i srcem rade ono što rade.

177
00:10:06,605 --> 00:10:09,083
Ona zna da tih pet minuta

178
00:10:09,107 --> 00:10:12,131
mogu imati neprocjenjiv
i moćan valni efekat

179
00:10:12,155 --> 00:10:14,155
koji će se proširiti po cijeloj školi.

180
00:10:15,782 --> 00:10:21,943
Lanac koji visi u mojoj učionici
je više od puke dekoracije.

181
00:10:23,566 --> 00:10:25,452
Ove karike koje vise iznad naših glava

182
00:10:25,452 --> 00:10:28,850
čitave četiri godine
koliko učenici hodaju našim hodnicima.

183
00:10:29,550 --> 00:10:30,733
I svake godine

184
00:10:30,757 --> 00:10:35,526
učenici završne godine ponovo dođu
u moju učionicu, sobu 340,

185
00:10:35,550 --> 00:10:38,618
i još uvijek mogu pokazati
gdje visi njihova karika.

186
00:10:39,887 --> 00:10:42,287
Oni se sjećaju šta su napisali.

187
00:10:43,403 --> 00:10:46,863
Osjećaju se povezanima i osjećaju podršku.

188
00:10:47,452 --> 00:10:48,719
I gaje nadu.

189
00:10:49,817 --> 00:10:51,684
Zar to nije ono što nam svima treba?

190
00:10:52,698 --> 00:10:56,279
Nekoga da dođe i provjeri da li smo OK.

191
00:10:57,357 --> 00:10:59,245
Da vide kako smo

192
00:10:59,269 --> 00:11:03,219
i podsjete nas da smo karika.

193
00:11:04,736 --> 00:11:08,245
Tu i tamo nam je potrebno malo pomoći

194
00:11:08,269 --> 00:11:09,711
da držimo heftalicu.

195
00:11:11,460 --> 00:11:12,611
Hvala.

196
00:11:12,635 --> 00:11:18,333
(Aplauz)