W innych filmach, kiedy mówiliśmy o

różnych chińskich imperiach,

mówiliśmy o dynastii Song

w kontekście znaczących technologicznych innowacji.

Kilka przykładów:

przede wszystkim proch, ruchoma czcionka.

Już za dynastii Tang pojawia się druk klockowy,

który za dynastii Song jest udoskonalony

i staje się bardziej wydajny z ruchomą czcionką.

Doskonalony jest kompas,

szczególnie do żeglugi morskiej, doskonalone są łodzie,

wzmocniona służba cywilna

jest w szczytowej fazie rozwoju,

pojawia sie neokonfucjanizm.

Pytanie brzmi, co sprawiło, że

pojawia się tyle innowacji?

Oraz: co utrwaliło rządy dynastii Song?

Kiedy patrzymy na skalę czasu taką jak ta,

która pokrywa ponad 2 000 lat,

może to nie wydawać się długim okresem,

ale warto uświadomić sobie, że to

ponad 300 lat rządów jednej dynastii.

Okres ten podzielony jest pośrodku na Północną

i Południową dynastię Song w 1127 roku,

wrócimy do tego jeszcze.

Przeważnie był to jednak

dla Chin czas dobrobytu.

Populacja rośnie

z 50 milionów ludzi za czasów dynastii Tang

do, szacuje się, 100 milionów ludzi

w czasach Północnej dynastii Song i wciąż rośnie,

aż gdy docieramy do czasów dynastii Ming,

mamy populację ok. 200 milionów ludzi.

Co więc pozwoliło na taką

eksplozję demograficzną?

Ważna z pewnością jest żywność,

a wtedy właśnie

dynastia Song wykorzystała bardziej odporne

ziarna ryżu z Azji Południowo-Wschodniej, które pozwoliły im

wykarmić o wiele więcej ludzi.

To oczywiście pozwala na wzrost liczby ludności.

ale zawsze, gdy jesteś w stanie wyżywić ludzi

i rośnie dobrobyt,

imperium będzie stabilniejsze.

Kolejnym przyczynkiem do dobrobytu

i stabilności imperiów

jest handel.

Chiny mają wiele systemów rzecznych,

które ułatwiły rolnictwo i handel.

Ale w czasach dynastii Sui, tutaj,

kończy się budowa Wielkiego Kanału,

który nawet dzisiaj jest największym sztucznym kanałem na świecie.

Rozciąga się od Pekinu do Hangzhou

i jeszcze dalej, ma też odnogi

i to, w połączeniu z systemami rzecznymi,

pozwoliło na rozwój handlu,

szczególnie za dynastii Tang i Song.

Podczas panowania dynastii Song

wymyślono śluzę wodną,

która umożliwia łatwiejsze podróże między drogami wodnymi

o różnych poziomach wody.

Śluza wodna dalej jest podstawową technologią używaną

w kanałach na całym świecie.

Po raz pierwszy użyto także papierowych pieniędzy.

To wielka rzecz! Do dzisiaj używamy papierowych pieniędzy.

Nasza zdolność do zawierania transakcji

nie zalezy od zdolności do wydobycia

złota, srebra czy miedzy.

Jednym z czynników, które pozwoliły

narodzić się papierowemu pieniądzu

był druk klockowy,

szczególnie druk z ruchomą czcionką.

Kolejna innowacja dynastii Song.

Tak jak wspomniałem, kiedy docieramy do 1127 roku.

mamy najeźdźców z północy, szczególnie ród Jin,

którym udaje się podbić północne Chiny.

Sprowokowało to dynastię Song to przeniesienia stoilicy

z Kaifeng na północy

to Hangzhou na południu.

Jak widzimy, Hangzhou jest głównym południowym portem

na Wielkim Kanale.

I mimo, że Północna dynastia Song musiała się przenieść

i stała się Południową dynastią Song,

okres dobrobytu trwał przez

kolejne ok. 150 lat i ponownie

wiązał się z merytokracją,

z systemem służby cywilnej.

Obfitość jedzenia, stabilność

dynastycznych rządów, handel, pieniądze,

wszystkie te technologiczne nowinki

czynią dynastię Song jednym z najważniejszych okresów

historii Chin.