WEBVTT

00:00:31.008 --> 00:00:33.610
Ik wil jullie een vraag stellen.

00:00:35.280 --> 00:00:37.981
Er zijn hier Ierse gebarentolken.

00:00:39.411 --> 00:00:41.181
Voor wie zijn zij hier?

00:00:41.951 --> 00:00:43.399
Voor mij?

00:00:47.099 --> 00:00:49.108
Ja, ze zijn hier voor mij.

00:00:50.598 --> 00:00:53.977
Maar ze zijn hier vooral
voor jullie allemaal,

00:00:54.331 --> 00:00:56.900
zodat jullie je thuis
kunnen voelen bij mijn taal.

00:00:58.140 --> 00:01:00.067
De ISL-tolken,

00:01:00.557 --> 00:01:01.623
wat doen ze eigenlijk?

00:01:01.623 --> 00:01:02.899
Ik gebaar

00:01:02.899 --> 00:01:06.731
en zij vertalen het naar het Engels
en doen een voice-over voor jullie.

00:01:09.981 --> 00:01:12.000
Ik zal jullie een verhaal vertellen.

00:01:13.980 --> 00:01:15.619
Ik ben doof geboren.

00:01:17.279 --> 00:01:20.911
De doktoren constateerden dat ik doof was
toen ik zes maanden oud was.

NOTE Paragraph

00:01:23.061 --> 00:01:24.729
Mijn vader en moeder,

00:01:25.459 --> 00:01:27.556
kregen zij de steun die ze nodig hadden?

00:01:27.566 --> 00:01:29.159
Nee, die kregen ze niet.

00:01:29.819 --> 00:01:31.943
Kregen ze de informatie die er was

00:01:31.943 --> 00:01:34.004
over de dovengemeenschap en hun taal

00:01:34.004 --> 00:01:37.504
en hun cultuur en de mogelijkheden

00:01:37.504 --> 00:01:38.919
die ik in mijn toekomst had?

00:01:38.919 --> 00:01:40.319
Nee, die kregen ze niet.

00:01:41.489 --> 00:01:46.567
Mijn leven was vanaf dat moment
gedoemd negatief te zijn.

00:01:48.847 --> 00:01:51.292
Ik ging eerst naar
een kleuterschool voor horenden

00:01:51.302 --> 00:01:52.757
met andere kinderen.

00:01:54.197 --> 00:01:57.427
Ik herinner me dat ik een keer
in de kring zat

00:01:57.427 --> 00:01:59.868
en twee leraren zaten vooraan.

00:02:00.628 --> 00:02:04.665
Alle kinderen waren
een rijmpje aan het zingen.

00:02:05.265 --> 00:02:07.587
De kinderen zongen maar.

00:02:08.787 --> 00:02:10.120
Wat was ik aan het doen?

00:02:11.620 --> 00:02:12.965
Niets.

00:02:13.861 --> 00:02:17.257
Ik zat daar gewoon niets te doen.

00:02:17.257 --> 00:02:18.787
Ik voelde me verloren.

00:02:19.867 --> 00:02:22.012
De kinderen bleven zingen

00:02:24.342 --> 00:02:25.573
en stonden toen op

00:02:25.573 --> 00:02:27.815
als onderdeel van
de handelingen van het liedje

00:02:27.815 --> 00:02:29.884
en ze vielen op de grond.

00:02:30.504 --> 00:02:32.153
Wat was ik aan het doen?

00:02:32.493 --> 00:02:34.966
Ik zat daar nog steeds en deed niets.

00:02:34.966 --> 00:02:36.635
Ik zat daar maar:

00:02:36.635 --> 00:02:38.036
verloren,

00:02:38.036 --> 00:02:39.502
geïsoleerd,

00:02:39.932 --> 00:02:41.264
buitengesloten.

00:02:43.514 --> 00:02:45.866
Ik gebaarde naar een jongetje
dat op de grond zat:

00:02:45.866 --> 00:02:47.638
"Kom. Kom bij me zitten."

00:02:49.345 --> 00:02:52.005
Dat deed hij. Hij kwam naast me zitten.

00:02:52.995 --> 00:02:55.039
Dat liet juist zien

00:02:55.039 --> 00:02:58.656
hoe eenzaam ik me voelde
toen ik daar alleen zat.

00:02:58.656 --> 00:03:02.461
Toen hij daar naast me zat
voelde ik eigenlijk meer van hetzelfde.

00:03:05.031 --> 00:03:08.792
Later ging ik naar de lokale
openbare school voor horende kinderen.

00:03:08.792 --> 00:03:10.740
Ik was daar ongeveer een jaar.

00:03:10.740 --> 00:03:12.497
Dat is echt niets geworden.

00:03:14.317 --> 00:03:18.041
Mijn ouders moesten de pijnlijke,
moeilijke beslissing nemen

00:03:18.041 --> 00:03:21.486
om me naar Dublin te sturen, 
naar een kostschool voor dove kinderen.

00:03:23.536 --> 00:03:26.677
Ik herinner me mijn eerste dag daar.

00:03:27.417 --> 00:03:29.464
Ik liep een klaslokaal binnen.

00:03:30.514 --> 00:03:33.383
Er zat een groepje meisjes in een kring.

00:03:34.233 --> 00:03:38.438
Die meisjes zijn na al die jaren
nog steeds mijn vriendinnen.

00:03:38.438 --> 00:03:39.766
Een van hen

00:03:40.526 --> 00:03:42.293
herinnert zich dat ze naar me zwaaide

00:03:42.293 --> 00:03:44.846
en dat ze gebaarde
dat ik me bij hen moest aansluiten.

00:03:45.673 --> 00:03:47.417
Ze waren aan het kleuren.

00:03:48.227 --> 00:03:49.834
Ik ging er naartoe.

00:03:50.854 --> 00:03:54.330
Ze maakten ruimte voor me,
duwden twee andere vriendjes uit de weg.

00:03:54.330 --> 00:03:55.652
Ik ging erbij zitten.

00:03:57.102 --> 00:04:01.668
Mijn vriendin gebaarde naar me
wat ze aan het doen waren.

00:04:02.853 --> 00:04:04.046
Ze waren aan het kleuren.

00:04:04.046 --> 00:04:06.029
Vanaf dat moment

00:04:06.189 --> 00:04:09.990
herinner ik me niet
dat ik Ierse gebarentaal heb geleerd.

00:04:09.990 --> 00:04:11.502
Ik weet niet hoe ik het leerde.

00:04:11.532 --> 00:04:13.819
Ik weet niet hoe ik het oppikte,

00:04:13.819 --> 00:04:14.909
hoe ik beïnvloed werd.

00:04:14.909 --> 00:04:18.165
Ik weet niet meer
hoe het in de praktijk ging,

00:04:18.165 --> 00:04:20.058
maar ik weet dat het mijn taal was

00:04:20.058 --> 00:04:23.049
en de eerste vijf jaar
en negen maanden van mijn leven

00:04:23.049 --> 00:04:25.352
was mij die taal onthouden.

00:04:28.072 --> 00:04:29.633
Ierse gebarentaal,

00:04:29.633 --> 00:04:30.939
wat is het?

00:04:31.789 --> 00:04:33.464
Het is een taal.

00:04:33.894 --> 00:04:37.157
Het is gelijk aan
de taal die jij gebruikt.

00:04:37.927 --> 00:04:39.613
Het lijkt op gesproken talen --

00:04:39.613 --> 00:04:43.752
Frans, Spaans, Duits, Engels,
alle talen die er maar zijn.

00:04:44.482 --> 00:04:47.368
Elk land heeft zijn eigen gebarentaal.

00:04:47.678 --> 00:04:52.871
Ierse gebarentaal heeft zijn eigen
structuur, grammatica, syntaxis,

00:04:53.351 --> 00:04:55.847
net als gesproken talen dat hebben.

00:04:57.467 --> 00:04:58.825
Ierse gebarentaal

00:04:58.825 --> 00:05:02.983
is de eerste oftewel voorkeurstaal
van de dovengemeenschap.

00:05:03.943 --> 00:05:08.069
ISL is voor 80 procent gebaseerd
op lichaamstaal en gezichtsuitdrukking.

00:05:08.069 --> 00:05:09.869
Het is een visuele taal.

00:05:11.479 --> 00:05:13.249
Ik weet niet of jullie weten

00:05:13.249 --> 00:05:16.851
dat ISL in dit land een erkende taal is,

00:05:16.851 --> 00:05:21.800
sinds december 2017
de derde taal van dit land.

00:05:23.340 --> 00:05:26.105
Ierse gebarentaal is voor iedereen.

00:05:26.475 --> 00:05:29.009
Het is de sleutel tot integratie.

00:05:31.519 --> 00:05:34.545
Ik wil dat jullie je iets voorstellen.

00:05:34.545 --> 00:05:36.612
Stel je voor dat hier in Ierland

00:05:36.612 --> 00:05:39.762
overal waar je ging,
in elk deel van het leven,

00:05:39.762 --> 00:05:41.402
iedereen gebarentaal kende.

00:05:42.002 --> 00:05:45.309
Stel je voor dat je op straat
tegen mensen aanloopt en gebaart,

00:05:45.309 --> 00:05:47.218
dat je naar de bank gaat
en kunt gebaren,

00:05:47.218 --> 00:05:49.104
dat je in de winkels kunt gebaren,

00:05:49.104 --> 00:05:51.758
horenden en doven,
dat alle mensen kunnen gebaren.

00:05:51.758 --> 00:05:53.167
Kan je je dat voorstellen?

00:05:53.167 --> 00:05:55.767
Stel je je eens voor
dat het wereldwijd zo was --

00:05:55.767 --> 00:05:59.445
in alle andere landen
die gebarentaal kennen:

00:05:59.445 --> 00:06:02.036
dat we overal gebarentaal gebruikten --

00:06:02.036 --> 00:06:04.516
dat iedereen kon communiceren
in gebarentaal.

00:06:04.516 --> 00:06:05.939
Stel je dat eens voor.

00:06:08.179 --> 00:06:10.424
Ik zal je nog een verhaal vertellen.

00:06:11.614 --> 00:06:14.903
Dit gebeurde me zo'n drie weken geleden.

00:06:16.933 --> 00:06:19.765
Ik stond te wachten bij de tramhalte.

00:06:20.085 --> 00:06:22.905
Ik zag een vrouw naar me toekomen

00:06:22.905 --> 00:06:26.702
en ik zag aan haar lichaamstaal
dat ze een beetje in de war was.

00:06:26.702 --> 00:06:29.016
Ze kwam naar me toe en sprak tegen me

00:06:29.016 --> 00:06:32.163
en ik probeerde met haar te communiceren,

00:06:32.163 --> 00:06:33.166
maar zoals je weet,

00:06:33.166 --> 00:06:37.004
kunnen dove mensen
heel hard proberen te liplezen,

00:06:37.004 --> 00:06:39.844
maar 90 procent daarvan blijft giswerk.

00:06:42.304 --> 00:06:45.160
Ik probeerde via liplezen
te begrijpen wat ze tegen me zei

00:06:45.440 --> 00:06:47.951
en ze zei iets als:

00:06:48.714 --> 00:06:52.173
"Is dit de ene of de andere halte?"

00:06:52.800 --> 00:06:58.138
Ze vroeg me duidelijk
of ze bij de juiste halte stond.

00:06:58.508 --> 00:06:59.606
Ik pakte mijn telefoon.

00:06:59.606 --> 00:07:02.178
Ik dacht: oké, ik ga proberen
deze dame te helpen.

00:07:02.178 --> 00:07:05.433
Dus typte ik een berichtje
op mijn telefoon:

00:07:05.433 --> 00:07:07.087
'Hoe kan ik je helpen?'

00:07:07.087 --> 00:07:08.805
en gaf haar mijn telefoon.

00:07:12.145 --> 00:07:13.522
Ze typte.

00:07:13.802 --> 00:07:14.843
Ik werd enthousiast.

00:07:14.843 --> 00:07:18.948
Ik dacht: fantastisch! Ze gaat eindelijk
met me communiceren.

00:07:19.988 --> 00:07:22.166
Ze geeft me mijn telefoon terug,

00:07:22.816 --> 00:07:25.514
maar ze loopt weg
om iemand anders aan te spreken

00:07:25.514 --> 00:07:27.280
en toen ik op mijn telefoon keek --

00:07:27.280 --> 00:07:28.952
weet je wat ze had getypt?

00:07:30.752 --> 00:07:32.437
'Het is goed.'

00:07:35.527 --> 00:07:37.146
Het is niet goed.

00:07:38.086 --> 00:07:39.302
Nee.

00:07:40.402 --> 00:07:44.290
Ik voelde me zo gekleineerd en vernederd.

00:07:44.800 --> 00:07:49.838
Ik voelde me alsof ze me
als een tweederangs burger behandeld had.

00:07:55.198 --> 00:07:58.508
De enige keer dat ik
als een gelijke behandeld ben,

00:07:58.508 --> 00:08:01.541
was toen ik naar Maynooth University ging.

00:08:02.461 --> 00:08:05.489
Ik studeerde daar drie jaar lang
voor een diploma.

00:08:05.489 --> 00:08:08.037
Er werden steeds
tolken beschikbaar gesteld.

00:08:08.767 --> 00:08:13.662
Ik werd door de studenten en docenten
volledig betrokken bij de les.

00:08:13.662 --> 00:08:15.847
Ze herkenden me. Ze zagen me.

00:08:16.106 --> 00:08:19.582
Ik heb ook drie beroepsstages gedaan

00:08:19.582 --> 00:08:22.790
en alle collega's
die me ontmoetten waardeerden me.

00:08:23.948 --> 00:08:28.534
Bij een bepaalde stage
werkte ik als jeugdwerker aan een project.

00:08:28.814 --> 00:08:32.179
Ik kreeg gedurende die tijd
tolken toegewezen.

00:08:32.399 --> 00:08:33.636
En tijdens die stage

00:08:33.636 --> 00:08:36.322
betekende dit dat ik me
professioneel moest gedragen

00:08:36.322 --> 00:08:37.910
en mijn rol moest uitvoeren

00:08:37.910 --> 00:08:41.060
en dat kon ik doen via ISL
omdat ik tolken bij me had.

00:08:41.060 --> 00:08:45.214
Ik kon connecties maken
en relaties met mensen opbouwen via ISL.

00:08:49.603 --> 00:08:50.838
Dus toen me gevraagd werd

00:08:50.838 --> 00:08:54.278
vorig jaar mei om deel te nemen
aan het programma 'London's Calling'

00:08:56.038 --> 00:08:58.603
opende dat echt mijn ogen.

00:08:58.963 --> 00:09:03.387
In het Verenigd Koninkrijk,
vooral in Londen,

00:09:03.387 --> 00:09:07.467
bestaat er het 'Access to Work'-programma,
dat wordt gesubsidieerd door de overheid,

00:09:08.067 --> 00:09:09.742
waar geld beschikbaar wordt gesteld

00:09:09.742 --> 00:09:14.290
zodat dove mensen daar hun beroep
en hun werk kunnen uitoefenen,

00:09:14.290 --> 00:09:17.270
vooruitgang en promotie
in hun werk kunnen boeken.

00:09:18.450 --> 00:09:20.616
Zij zijn dove professionals.

00:09:23.096 --> 00:09:27.137
Het is niet eerlijk dat Ierse dove mensen

00:09:27.767 --> 00:09:31.905
gedwongen naar het VK moeten verhuizen
om hun droom te verwezenlijken

00:09:31.905 --> 00:09:34.615
via dat 'Access to Work'-programma,

00:09:34.615 --> 00:09:39.424
terwijl ze dat hier ook zouden kunnen doen
als we hier zo'n programma hadden --

00:09:39.424 --> 00:09:40.833
een goed programma.

00:09:42.913 --> 00:09:46.025
Kan je je Ierland voorstellen

00:09:47.385 --> 00:09:50.562
als we hier dat programma hadden?

00:09:51.372 --> 00:09:54.748
Dat zou betekenen
dat we zichtbaar zouden zijn.

00:09:55.098 --> 00:10:00.026
We zouden jouw collega's zijn
dankzij Ierse gebarentaal.

00:10:01.683 --> 00:10:04.961
Kan je je net zo goed
een wereld voorstellen, ieder land,

00:10:04.961 --> 00:10:08.419
dat als ze dat model van
het 'Access to Work-programma overnamen

00:10:08.419 --> 00:10:10.615
dit zou betekenen
dat zoveel dove professionals

00:10:10.615 --> 00:10:12.075
overal gezien zouden worden

00:10:12.075 --> 00:10:14.778
en vooruitgang zouden
kunnen boeken in hun werkleven?

00:10:16.728 --> 00:10:18.543
En wat zou dat betekenen?

00:10:18.903 --> 00:10:20.370
Dat jonge dove mensen

00:10:20.370 --> 00:10:24.179
die gemotiveerd zijn en dromen hebben
van wat ze graag willen doen

00:10:24.179 --> 00:10:25.682
in de toekomst,

00:10:25.682 --> 00:10:28.838
dat ze de mogelijkheden hebben,
dat ze die kunnen bereiken.

00:10:29.448 --> 00:10:31.579
Zoals ik dat niet kon.

00:10:34.439 --> 00:10:35.905
Integratie --

00:10:36.825 --> 00:10:39.630
iedereen is daar verantwoordelijk voor.

00:10:42.770 --> 00:10:44.380
Integratie,

00:10:45.050 --> 00:10:48.002
daar is iedereen verantwoordelijk voor.

00:10:51.012 --> 00:10:56.931
Ik wil jullie uitnodigen om meer te leren
over de dovengemeenschap.

00:10:57.211 --> 00:11:00.333
Ik heb een lange lijst met tips
over wat je kan doen,

00:11:00.333 --> 00:11:02.009
maar ik heb er drie uitgekozen.

00:11:03.889 --> 00:11:07.702
Een daarvan gaat over hoe je
kan communiceren met een doof persoon.

00:11:07.702 --> 00:11:09.544
Er zijn veel verschillende manieren.

00:11:09.966 --> 00:11:12.355
Je kan iets op een stuk papier schrijven,

00:11:12.355 --> 00:11:14.186
over en weer schrijven.

00:11:14.896 --> 00:11:17.809
Je kan je telefoon gebruiken,
zoals ik deed bij de tramhalte,

00:11:17.809 --> 00:11:19.568
en dan iets op je telefoon typen.

00:11:19.568 --> 00:11:21.527
De technologie is er. Het is fantastisch.

00:11:21.527 --> 00:11:22.746
Gebruik het.

00:11:24.586 --> 00:11:27.072
Je kan proberen met
een doof persoon te spreken,

00:11:27.072 --> 00:11:29.815
maar spreek alsjeblieft
normaal en duidelijk.

00:11:29.815 --> 00:11:32.168
Gebruik gewoon normale mondbewegingen.

00:11:32.648 --> 00:11:33.712
De dovengemeenschap

00:11:33.712 --> 00:11:37.383
stoort zich aan een bepaald iets
en dat doe ik ook,

00:11:37.993 --> 00:11:41.517
dat is als mensen zo praten:

00:11:42.467 --> 00:11:43.829
"Hallo ...

00:11:43.829 --> 00:11:46.003
Hoe ... gaat ... het ...?"

00:11:46.613 --> 00:11:47.963
Echt?

00:11:49.353 --> 00:11:53.010
Praat normaal en duidelijk.

00:11:53.010 --> 00:11:54.595
Dat is alles wat we willen.

00:11:55.995 --> 00:11:57.776
Je kan zorgen dat je zeker weet,

00:11:57.776 --> 00:11:59.778
gedurende het gesprek,

00:11:59.778 --> 00:12:01.266
dat je goed begrepen wordt.

00:12:01.282 --> 00:12:03.151
Wees zo flexibel

00:12:03.151 --> 00:12:04.971
en het probleem is opgelost.

00:12:05.581 --> 00:12:07.484
De tweede tip is:

00:12:09.514 --> 00:12:12.499
waarom ga je geen Ierse gebarentaal leren?

00:12:12.499 --> 00:12:14.092
Er zijn cursussen.

00:12:15.562 --> 00:12:18.319
Als je het leert en er vloeiend in wordt,

00:12:18.319 --> 00:12:22.756
dan ken je een tweede of derde
of zelfs vierde taal.

00:12:22.756 --> 00:12:24.620
Dat zou gaaf zijn, toch?

00:12:24.620 --> 00:12:26.243
Dan kan je met me praten.

00:12:26.243 --> 00:12:27.384
Je kan mijn vriend zijn.

00:12:27.384 --> 00:12:29.165
Je kan hun vriend zijn.

00:12:31.365 --> 00:12:32.729
Ten derde:

00:12:33.179 --> 00:12:35.427
wanneer je dove mensen beschrijft,

00:12:36.137 --> 00:12:38.767
wat is dan de juiste terminologie?

00:12:39.287 --> 00:12:41.483
De meest acceptabele termen

00:12:41.483 --> 00:12:44.565
zijn 'doof' of 'slechthorend'.

00:12:46.395 --> 00:12:49.014
Zeg niet 'auditief beperkt'

00:12:49.284 --> 00:12:51.449
of 'problemen met het gehoor'

00:12:51.449 --> 00:12:53.316
of 'handicap van het gehoor'

00:12:53.316 --> 00:12:55.146
of 'doofstom'.

00:12:55.146 --> 00:12:56.506
Deze zijn niet acceptabel.

00:12:56.506 --> 00:12:59.425
Het is 'doof' of 'slechthorend'.

00:13:04.505 --> 00:13:06.825
Ik ga jullie er nogmaals aan herinneren.

00:13:07.975 --> 00:13:12.220
Iedereen is verantwoordelijk
voor integratie.

00:13:16.389 --> 00:13:18.587
Ik ben Joanne Chester

00:13:18.939 --> 00:13:21.090
en ik ben niet alleen maar doof.

00:13:22.650 --> 00:13:24.025
Dank jullie wel.

00:13:24.025 --> 00:13:27.019
(Applaus)