0:00:00.100,0:00:01.400
Во летото 2015 г.,

0:00:01.400,0:00:05.539
Европа го доживеа најголемиот прилив[br]на бегалци по Втората Светска Војна.

0:00:05.789,0:00:06.144
Зошто?

0:00:06.564,0:00:10.748
Главната причина е зашто Сирија стана[br]најголемиот извор на бегалци во светот.

0:00:10.988,0:00:12.694
Сирија е лоцирана во Блискиот Исток,

0:00:12.694,0:00:16.163
античка плодна земја[br]населена најмалку 10 илјади години.

0:00:16.403,0:00:19.129
Од 1960-тите, ја води[br]семејството ал-Асад,

0:00:19.129,0:00:23.497
кои владееја како квази-диктатори[br]сè до Арапската пролет во 2011 г.,

0:00:23.497,0:00:26.721
револуционерен бран на протести[br]и конфликти во арапскиот свет

0:00:26.721,0:00:28.913
што сруши многу авторитарни режими.

0:00:29.163,0:00:33.173
Но Асадови одбија да се повлечат[br]и започнаа сурова граѓанска војна.

0:00:33.573,0:00:37.214
Различните етнички и религиозни групи[br]се бореа меѓусебно во променливи коалиции.

0:00:37.464,0:00:40.452
ИСИС, милитаристичко-џихадистичка група,[br]ја искористи можноста

0:00:40.452,0:00:44.156
и влезе во хаосот со цел[br]да изгради тоталитарен исламски калифат.

0:00:44.156,0:00:46.251
Набрзо, стана една од најнасилните

0:00:46.251,0:00:49.616
и најуспешни екстремистички [br]организации на земјата.

0:00:49.846,0:00:54.095
Сите страни извршија ужасни воени злосторства,[br]користејќи хемиско оружје, масовни погубувања,

0:00:54.095,0:00:58.071
измачување во големи размери и повторливи[br]смртоносни напади на цивили.

0:00:58.311,0:00:59.819
Сириското население беше заробено

0:00:59.819,0:01:02.814
помеѓу режимот, бунтовничките групи[br]и религиозните екстремисти.

0:01:03.144,0:01:06.098
Една третина од Сиријците[br]се раселени во рамките на Сирија,

0:01:06.098,0:01:08.204
додека околу четири милиони[br]ја напуштија земјата.

0:01:08.564,0:01:12.196
Најголемиот дел од нив сега престојува[br]во кампови во соседните земји,

0:01:12.196,0:01:15.166
што се грижат за[br]95% од бегалците,

0:01:15.166,0:01:17.521
додека арапските држави [br]од Персискиот Залив заедно

0:01:17.521,0:01:19.893
прифатија нула сириски бегалци,

0:01:19.893,0:01:23.371
што Амнести Интернешенал [br]го нарече особено срамно.

0:01:23.841,0:01:25.376
ОН и Светската програма за храна

0:01:25.376,0:01:28.602
не беа подготвени[br]за бегалска криза од овој размер.

0:01:28.802,0:01:32.707
Поради тоа, повеќето бегалски кампови [br]се преполни и недоволно снабдени,

0:01:32.707,0:01:35.854
а луѓето се изложени [br]на студ, глад и болести.

0:01:36.234,0:01:39.830
Сиријците изгубија надеж дека ситуацијата[br]ќе им се подобри во скоро време,

0:01:39.830,0:01:42.143
па многумина решија да побараат азил во Европа.

0:01:42.563,0:01:48.124
Од 2007 до 2014, Европската Унија[br]инвестираше околу 2 милијарди евра

0:01:48.124,0:01:51.578
во одбрана, високо-развиена технологија[br]за безбедност и гранични патроли,

0:01:51.578,0:01:54.779
но не премногу во подготовките[br]за приливот на бегалци.

0:01:55.049,0:01:58.223
Така што, беше недоволно подготвена [br]за бурата од баратели на азил.

0:01:58.523,0:02:02.163
Во ЕУ, бегалецот мора да остане[br]во државата во која прво пристигнал,

0:02:02.163,0:02:05.749
а тоа стави огромен притисок врз граничните[br]држави, кои веќе имаа проблеми.

0:02:05.949,0:02:09.306
Грција, среде економска криза[br]што се споредува со Големата депресија,

0:02:09.306,0:02:11.750
не можеше да се грижи[br]за толку многу луѓе оддеднаш,

0:02:11.750,0:02:15.370
што доведе до страшни сцени[br]на очајни, гладни луѓе на островите

0:02:15.370,0:02:17.066
обично резервирани за туристи.

0:02:17.516,0:02:20.725
Светот мораше да се обедини[br]и да дејствува како обединет фронт,

0:02:20.725,0:02:23.569
но, наместо тоа, се подели уште повеќе.

0:02:23.919,0:02:26.820
Многу држави категорично одбија [br]да примат бегалци,

0:02:26.820,0:02:29.216
оставајќи ги граничните држави[br]сами со нивната мака.

0:02:29.478,0:02:31.895
Во 2014, Обединетото Кралство[br]лобираше за прекинување

0:02:31.895,0:02:34.962
на огромната операција за пронаоѓање[br]и спасување наречена Маре Нострум

0:02:34.962,0:02:38.326
што имаше за цел да го сопре давењето[br]на барателите на азил во Медитеранот.

0:02:38.746,0:02:41.344
Идејата изгледа беше дека [br]повисокиот број на жртви на море

0:02:41.344,0:02:44.110
би значел помал број баратели на азил[br]кои ќе се обидат да патуваат.

0:02:44.200,0:02:46.920
Но, се разбира, во стварноста,[br]тоа не се случи.

0:02:47.240,0:02:49.974
Согледувањето на кризата[br]низ светот одеднаш се смени

0:02:49.974,0:02:52.602
со појавата на фотографиите [br]на мртво момче од Сирија

0:02:52.602,0:02:55.103
најдено легнато на стомак[br]на плажа во Турција.

0:02:55.403,0:02:59.246
Германија изјави дека ќе ги прими,[br]без исклучок, сите сириски бегалци,

0:02:59.246,0:03:02.875
и сега се подготвува да прими[br]800 илјади луѓе во 2015,

0:03:02.875,0:03:05.720
повеќе отколку што цела Европа прими во 2014,

0:03:05.720,0:03:08.505
за само неколку дена подоцна[br]да воведе привремени гранични контроли

0:03:08.505,0:03:10.669
и да побара решение [br]што ќе се применува низ цела Европа.

0:03:10.939,0:03:13.981
На запад, сè повеќе и повеќе луѓе[br]започнаа да преземаат акција,

0:03:13.981,0:03:15.442
иако поддршката за барателите на азил

0:03:15.442,0:03:18.189
најчесто доаѓа од граѓаните,[br]а не од политичарите.

0:03:18.519,0:03:20.311
Но, постои страв во западните земји:

0:03:20.311,0:03:24.233
ислам, висока стапка на раѓања, криминал[br]и пропаѓање на социјалните системи.

0:03:24.583,0:03:26.466
Ајде да го признаеме ова[br]и да ги разгледаме фактите.

0:03:26.796,0:03:30.505
Дури и ако ЕУ самата ги прифати[br]сите четири милиони сириски бегалци

0:03:30.505,0:03:32.664
и ако 100% од нив се муслимани,[br]

0:03:32.664,0:03:34.984
процентот на муслимани во Европската Унија

0:03:34.984,0:03:38.448
ќе се зголеми од околу 4% на околу 5%.

0:03:38.618,0:03:42.777
Ова не е драстична промена и сигурно[br]нема да го направи континетот муслимански.

0:03:43.027,0:03:46.853
Муслиманското малцинство не е ниту ново,[br]ниту причина за страв.

0:03:47.303,0:03:49.842
Стапките на раѓање во најголем дел[br]од западниот свет се ниски

0:03:49.842,0:03:53.455
и некои стравуваат дека барателите на азил[br]може да ја надминат домашната популација

0:03:53.455,0:03:54.458
за неколку декади.

0:03:54.728,0:03:56.207
Студиите покажуваат дека иако стапките на раѓање

0:03:56.207,0:04:00.051
се повисоки кај муслиманите во Европа,[br]тие се намалуваат и приспособуваат

0:04:00.051,0:04:02.899
со зголемувањето на стандардот на живот[br]и нивото на образование.

0:04:03.469,0:04:06.055
Повеќето сириски бегалци веќе се образовани,

0:04:06.055,0:04:09.341
стапката на раѓање во Сирија[br]пред граѓанската војна не беше многу висока,

0:04:09.341,0:04:11.952
а населението всушност[br]се намалуваше, не растеше.

0:04:12.325,0:04:15.730
Стравот од повисоки стапки на криминал[br]исто така се покажа погрешен.

0:04:15.860,0:04:17.652
Бегалците кои стануваат имигранти[br][br]

0:04:17.652,0:04:20.356
имаат помала веројатност да извршат[br]криминал отколку домашното население.

0:04:20.556,0:04:22.832
Кога им е дозволено да работат, [br]тие обично почнуваат бизниси

0:04:22.832,0:04:26.121
и се интегрираат во работната сила[br]што е можно побрзо

0:04:26.121,0:04:28.823
и внесуваат повеќе во социјалните системи[br]отколку што изнесуваат од нив.

0:04:29.173,0:04:32.257
Сиријците што доаѓаат на запад[br]се потенцијални стручни работници,

0:04:32.257,0:04:35.508
очајно потребни за поддршка [br]на остареното население на Европа.

0:04:35.898,0:04:39.447
Бегалците кои патуваат со паметни телефони[br]доведоа до погрешен заклучок

0:04:39.447,0:04:41.046
дека нив всушност не им е потребна помош.

0:04:41.346,0:04:42.720
Социјалните медиуми и интернетот

0:04:42.720,0:04:45.138
станаа значајни за бегалците.

0:04:45.428,0:04:48.071
ГПС се користи за навигација[br]на долгото патување до Европа;

0:04:48.071,0:04:51.831
групите на Facebook даваат совети[br]и информации за препреки во реално време.

0:04:52.191,0:04:54.560
Ова наједноставно докажува [br]дека овие луѓе се како нас:

0:04:54.560,0:04:58.457
ако мора да одите на опасно патување,[br]дали би го оставиле мобилниот дома?

0:04:58.977,0:05:01.888
Европската унија е најбогатата [br]групна економија на земјата,

0:05:01.888,0:05:04.587
добро организирани држави [br]со функционални социјални системи,

0:05:04.587,0:05:07.839
инфраструктура, демократија[br]и огромни индустрии.

0:05:08.219,0:05:11.343
Таа може да се справи со предизвикот [br]на бегалската криза ако сака.

0:05:11.683,0:05:13.969
Истото може да се каже[br]за целиот западен свет.

0:05:14.209,0:05:18.249
Но, додека малиот Јордан[br]прифати над 600 илјади сириски бегалци,

0:05:18.249,0:05:21.744
Обединетото Кралство, [br]со 78 пати поголем БНП од Јордан,

0:05:21.744,0:05:25.252
рече дека ќе пушти само 20 илјади Сиријци[br]преку својата граница

0:05:25.252,0:05:26.899
во наредниве пет години.

0:05:27.159,0:05:30.989
САД се согласија да прифатат 10 илјади,[br]Австралија 12 илјади луѓе.

0:05:31.519,0:05:35.255
Генерално, нештата полека се подобруваат,[br]но не доволно брзо.

0:05:35.535,0:05:37.381
Ние ја пишуваме историјата во моментов.[br]

0:05:37.641,0:05:39.005
Како сакаме да бидеме запаметени?[br]

0:05:39.075,0:05:41.610
Како ксенофобични богати плашливци зад оградите?

0:05:41.960,0:05:44.700
Мора да сфатиме дека овие луѓе[br]кои бегаат од смрт и уништување

0:05:44.700,0:05:46.156
не се поразлични од нас.

0:05:46.656,0:05:50.678
Со нивно прифаќање во нашите земји[br]и вклопување во нашите општества,

0:05:50.678,0:05:52.072
имаме многу да добиеме.

0:05:52.482,0:05:55.766
Имаме и што да изгубиме[br]ако ја игнорираме оваа криза.

0:05:55.996,0:06:00.499
Повеќе мртви деца ќе испловат на брегот[br]ако не дејствуваме со човечност и разум.

0:06:00.699,0:06:04.623
Ајде да го направиме ова како што треба[br]и да бидеме најдобри што можеме.