Tôi đã đăng bài báo này
trên tờ New York Times mục Modern Love
vào tháng Một năm nay.
"Để Phải Lòng Ai Đó, Hãy Làm Như Thế Này"
Và bài báo này là một nghiên cứu tâm lý
được thiết kế để tạo ra tình yêu lãng mạn
trong phòng thí nghiệm,
Và kinh nghiệm bản thân của tôi
khi tự mình thử nghiên cứu này
vào một đêm hè năm ngoái.
Quy trình này khá là đơn giản:
Hai người lạ mặt lần lượt hỏi nhau
36 câu hỏi với mức độ riêng tư tăng dần
và sau đó họ nhìn vào mắt nhau
không nói lời nào trong vòng 4 phút.
Đây là một số câu hỏi ví dụ.
Số 12: Nếu bạn thức giấc vào ngày mai
và phát hiện mình có được một phẩm chất
hoặc khả năng nào đó, nó sẽ là gì?
Số 28: Lần cuối cùng bạn khóc
trước mặt người khác là khi nào?
hay bạn khóc một mình?
Các bạn có thể thấy, chúng thực sự
càng lúc càng trở nên riêng tư hơn.
Số 30, tôi thực sự thích câu này:
Hãy nói với người bên cạnh
điều bạn thích ở họ;
lần này thực sự thành thật vào nhé,
hãy nói những điều mà bạn có thể không nói
với người bạn chỉ vừa mới gặp.
Vậy là khi tôi bắt đầu nghiên cứu này
một vài năm trước đây,
có một vướng mắc nhỏ đã xảy ra,
và đó là một tin đồn
rằng 2 trong số những người tham gia
đã kết hôn 6 tháng sau đó,
và họ đã mời tất cả những thành viên
trong nhóm nghiên cứu đến dự lễ.
Tôi đương nhiên đã rất hoài nghi
về quá trình tạo ra
tình cảm lãng mạn này,
những tất nhiên tôi cũng tò mò.
Và khi tôi có cơ hội
được tự trải nghiệm nghiên cứu này,
với một người tôi chỉ biết
chứ không thân thiết lắm,
tôi không hy vọng rằng mình sẽ
rơi vào lưới tình.
Nhưng chúng tôi đã phải lòng nhau,
và...
(Cười lớn)
Và tôi nghĩ rằng đó là một câu chuyện hay,
vậy nên tôi gửi nó đến mục Modern Love
vài tháng sau đó.
Bây giờ, bài này được đăng vào tháng Một,
và hiện tại đã là tháng Tám,
vậy tôi đoán rằng vài bạn
có lẽ đang thắc mắc,
liệu chúng tôi có còn bên nhau?
Và lí do tôi cho rằng đây là điều
các bạn đang tự hỏi là bởi vì
tôi đã được hỏi câu này
rất nhiều lần
trong 7 tháng qua.
Và câu hỏi này là điều tôi rất muốn nói
trong ngày hôm nay.
Nhưng chúng ta bàn về nó sau nhé.
(Cười lớn)
Một tuần trước khi bài báo được đăng,
tôi đã rất lo lắng.
Tôi đã viết một cuốn sách
về những câu chuyện tình
trong vòng vài năm trước,
vậy là tôi quen viết về chính
những trải nghiệm của bản thân
với tình yêu lãng mạn trên
nhật ký của mình.
Nhưng một bài blog của tôi
chỉ có cùng lắm vài trăm lượt xem,
và thường là của bạn bè tôi trên Facebook,
và tôi phát hiện ra bài báo của mình
trên tờ New York Time
có thể có hàng ngàn lượt xem.
Và có vẻ như đây là một sự quan tâm lớn
cho một mối quan hệ còn tương đối mới mẻ.
Nhưng hóa ra, tôi đã không biết điều đó.
Vậy là bài báo được đăng trên mạng
vào tối thứ Sáu,
và sang đến thứ Bảy, đây là
số lượng truy cập vào blog của tôi.
Và đến Chủ nhật, cả tờ Today Show
và Good Morning America đã gọi điện.
Trong vòng một tháng, bài báo đã
nhận được 8 triệu lượt xem,
và tôi, nói không quá,
là đã không chuẩn bị cho sự chú ý này.
Việc tự tin để viết về
trải nghiệm tình yêu
của bạn một cách chân thật là một chuyện,
nhưng phát hiện ra tình yêu của bạn
đã trở thành tin tức quốc tế --
(Cười lớn)
và nhận ra rằng
mọi người trên thế giới
đều đang chân thành tìm hiểu
về tình trạng yêu đương của bạn
thì là chuyện khác. (Cười lớn)
Và mỗi ngày trong nhiều tuần liền,
khi mọi người gọi điện hay viết thư,
điều đầu tiên họ đều hỏi
một câu giống hệt nhau:
Các bạn vẫn ở bên nhau chứ?
Thực ra, khi tôi chuẩn bị cho
buổi nói chuyện này,
tôi đã tìm nhanh trong hộp thư của mình
cụm từ "Các bạn vẫn ở bên nhau chứ?"
và rất nhiều tin nhắn
hiện ra ngay lập tức.
Chúng đến từ những sinh viên và nhà báo
và cả những người lạ dễ mến
như người này đây.
Tôi tham gia một cuộc phỏng vấn trên radio
và họ cũng hỏi.
Tôi đã tổ chức một buổi nói chuyện
và một chị đã hét lên sân khấu,
"Này Mandy, bạn trai của cô đâu rồi?"
Và tôi đỏ mặt ngay tắp lự.
Tôi hiểu rằng
đây là một phần của vấn đề.
Khi bạn viết về mối quan hệ của mình
trên một tờ báo quốc tế,
bạn nên biết rằng mọi người
sẽ thoải mái hỏi về chuyện đó.
Nhưng tôi chỉ chưa sẵn sàng
cho mức độ phản hồi như thế này.
36 câu hỏi này có vẻ như
đã vượt ngoài tầm kiểm soát.
Thực ra, tờ New York Time
đã đăng một bài báo nữa
vào ngày Lễ Tình Nhân,
miêu tả trải nghiệm của độc giả
khi tự mình thực hiện nghiên cứu này,
với rất nhiều mức độ thành công.
Vậy nên phản ứng dữ dội đầu tiên của tôi
khi đối mặt với tất cả sự chú ý này
là trở nên vô cùng đề phòng
đối với mối quan hệ của chính mình.
Tôi nói không với tất cả
những yêu cầu cho hai chúng tôi
xuất hiện trên truyền thông cùng nhau.
Tôi từ chối những buổi phỏng vấn TV,
và tôi nói không với tất cả những yêu cầu
chụp ảnh hai chúng tôi.
Tôi nghĩ tôi đã lo lắng rằng
chúng tôi sẽ trở thành
những biểu tượng sai sót
của quá trình phải lòng,
một vị trí mà tôi hoàn toàn không cảm thấy
mình có thể đảm đương được.
Và tôi hiểu ra:
mọi người không chỉ muốn biết liệu
nghiên cứu này thành công,
họ muốn biết liệu nó
có thực sự thành công hay không.
đó là, liệu nó có khả năng tạo ra
một tình yêu sẽ tồn tại lâu dài,
không chỉ là cảm xúc thoáng qua mà là
tình yêu đích thực, tình yêu bền vững.
Nhưng đây là câu hỏi
mà tôi không cảm thấy mình có thể trả lời
Mối quan hệ của tôi
mới chỉ có vài tháng thôi,
và tôi cảm thấy mọi người đã hỏi
sai câu hỏi ngay từ đầu rồi.
Biết được chúng tôi có còn bên nhau
hay không nói lên điều gì với họ?
Nếu câu trả lời là không,
liệu nó có làm việc thử nghiệm
36 câu hỏi này
trở nên ít xứng đáng hơn một chút nào?
Tiến sĩ Arthur Aron đầu tiên
đã viết về những câu hỏi này
trong bài nghiên cứu này vào năm 1997,
và ở đây, mục tiêu của nhà nghiên cứu
không phải là để tạo ra ra tình yêu.
Thay vào đó, họ muốn thúc đẩy
sự gần gũi giữa con người,
giữa những sinh viên đại học với nhau,
bằng cái mà Aron gọi là
"Sự tự bộc bạch nhân cách,
tương hỗ, tăng dần, liên tục"
Nghe thật lãng mạn phải không?
Nhưng mà nghiên cứu đã thành công.
Những người tham gia
đã cảm thấy gần gũi hơn sau khi thực hiện,
và rất nhiều nghiên cứu sau này cũng
sử dụng giao thức kết bạn nhanh của Aron
như một cách để nhanh chóng tạo ra
sự tin tưởng và thân mật giữa hai người lạ.
Họ đã dùng nó giữa những cảnh sát viên
và thành viên của cộng đồng,
và họ dùng nó giữa những người
có tư tưởng chính trị đối lập.
Phiên bản gốc của câu chuyện,
cái mà tôi đã thử mùa hè năm ngoái,
một cặp những câu hỏi cá nhân
với 4 phút giao tiếp bằng mắt,
đã được dẫn chứng trong bài báo này,
nhưng thật không may
là nó đã không bao giờ được đăng.
Thế là vài tháng trước
tôi đang tổ chức một buổi nói chuyện
ở một trường đại học nghệ thuật tự do nhỏ,
và một sinh viên đã đến gặp tôi sau đó
và cậu ta nói, khá là ngại ngùng,
"Vậy là, em đã thử nghiên cứu của cô,
và nó đã không thành công."
Cậu ấy có vẻ bối rối vì việc này.
"Ý em là em không phải lòng
người em thử nghiệm cùng à?" Tôi hỏi.
"Vâng..." Cậu ấy ngập ngừng.
"Em nghĩ cô ấy chỉ muốn làm bạn."
"Nhưng mà hai em
có trở thành bạn tốt hơn không?" Tôi hỏi.
"Em có cảm thấy hai em thực sự hiểu nhau
sau khi làm thí nghiệm này không?"
Cậu ấy gật đầu.
"Vậy thì, nó đã thành công rồi", tôi nói.
Tôi không nghĩ rằng đây là câu trả lời
mà cậu ấy đang tìm kiếm.
Thực ra, tôi không nghĩ đây là câu trả lời
mà bất cứ ai trong chúng ta đang tìm kiếm
khi nói đến chuyện tình yêu.
Tôi bắt đầu nghiên cứu này
khi tôi 29 tuổi
và tôi đang trải qua
một cuộc chia ly cực kì khó khăn.
Tôi đã ở trong mối quan hệ này
từ khi tôi mới 20 tuổi,
cơ bản là cả quãng đời trưởng thành
của tôi,
và anh là tình yêu đích thực
đầu tiên của tôi,
và tôi không biết làm sao hoặc liệu
tôi có thể sống mà thiếu anh ấy.
Vậy nên tôi chuyển sang khoa học.
Tôi nghiên cứu tất cả những gì tôi có thể
tìm thấy về môn khoa học của tình yêu,
tôi đã hy vọng rằng nó có thể bằng
cách nào đó chữa lành nỗi đau của tôi.
Tôi không biết mình có nhận ra điều này
vào thời điểm đó hay không --
Tôi nghĩ rằng tôi chỉ đang nghiên cứu
cho cuốn sách tôi đang viết thôi --
nhưng giờ nghĩ lại thì tôi thấy
mọi thứ khá là rõ ràng.
Tôi hy vọng rằng nếu tôi
trang bị cho mình kiến thức về tình yêu,
tôi có thể sẽ không bao giờ phải cảm thấy
tồi tệ và cô đơn như lúc ấy.
Và tất cả những kiến thức này
đã trở nên hữu ích theo cách nào đó.
Tôi trở nên kiên nhẫn hơn khi yêu.
Tôi thư thái hơn.
Tôi tự tin hơn
khi yêu cầu những điều tôi muốn.
Nhưng tôi cũng hiểu bản thân mình rõ hơn,
và tôi biết rằng đôi khi
những điều tôi muốn vượt quá
mức hợp lý để có thể yêu cầu.
Điều tôi cần từ tình yêu
là một sự bảo đảm,
không chỉ là hôm nay tôi được yêu
và ngày mai tôi sẽ được yêu,
mà là tôi sẽ tiếp tục được yêu
bởi người tôi yêu vĩnh viễn.
Có lẽ tính khả thi của sự bảo đảm này
mới thực sự là thứ mọi người muốn biết
khi mọi người hỏi
liệu chúng tôi có còn bên nhau.
Vậy nên câu chuyện mà truyền thông đã nói
về 36 câu hỏi
thực ra là có thể có
một đường tắt dẫn đến tình yêu.
Có thể có một một cách mà bằng cách nào đó
giảm bớt một số nguy cơ liên quan,
và đây là một câu chuyện rất hấp dẫn,
bởi vì phải lòng là cảm giác rất tuyệt vời,
nhưng cũng thật đáng sợ.
Từ giây phút bạn thừa nhận mình yêu ai đó,
bạn phải chấp nhận mất đi nhiều thứ,
và những câu hỏi này thực sự
mang đến một cơ chế
để nhanh chóng hiểu một ai đó,
cũng là cơ chế để bạn được thấu hiểu,
và tôi nghĩ đây là điều
mà hầu hết chúng ta đều muốn từ tình yêu:
được biết, được nhìn nhận, được thấu hiểu.
Nhưng tôi nghĩ khi nói đến
chuyện tình yêu,
chúng ta sẵn sàng chấp nhận
phiên bản rút ngắn của câu chuyện.
Phiên bản "Liệu các bạn có còn bên nhau?"
với nội dung là câu trả lời có hoặc không.
Vậy nên thay vì câu hỏi đó,
tôi đề nghị chúng ta hỏi
những câu hỏi phức tạp hơn một chút,
những câu hỏi như là:
Làm sao quyết định được ai xứng đáng
với tình yêu của bạn
và ai thì không?
Làm thể nào để vẫn yêu nhau
khi mọi việc trở nên khó khăn?
và làm sao bạn biết được
khi nào thì nên dứt áo ra đi?
Làm thế nào để sống với nỗi hoài nghi
nỗi sợ về sự thiếu chắc chắn
mà mọi mối quan hệ đều có,
Hoặc thậm chí khó hơn,
Làm sao để sống với nỗi hoài nghi
của người bạn yêu?
Tôi không nhất thiết phải biết
câu trả lời cho những câu hỏi này,
nhưng tôi nghĩ chúng là khởi đầu
quan trọng cho một cuộc trò chuyện sâu sắc
về việc yêu một ai đó nghĩa là thế nào.
Vậy nên, nếu bạn muốn,
thì đây là phiên bản rút ngắn
về chuyện tình của tôi:
một năm trước, một người quen và tôi
cùng thực hiện một nghiên cứu
được thiết kế để tạo ra tình yêu,
và chúng tôi đã yêu nhau,
và chúng tôi vẫn bên nhau,
và tôi rất hạnh phúc.
Nhưng phải lòng nhau không
giống như việc yêu nhau.
Phải lòng chỉ là phần đơn giản thôi.
Vì vậy ở cuối bài báo, tôi đã viết,
"Tình yêu không ngẫu nhiên mà đến.
Chúng ta yêu nhau vì mỗi chúng ta
đều là sự lựa chọn của nhau."
Và bây giờ khi tôi đọc lại nó
tôi cảm thấy hơi sợ,
không phải vì nó sai,
mà vì lúc đó tôi chưa
thực sự nhận thức được
mọi điều ẩn chứa trong sự lựa chọn đó.
Tôi đã không nhận ra bao nhiêu lần
mỗi chúng ta phải lựa chọn,
và bao nhiêu lần tôi tiếp tục
phải lựa chọn
mà không biết rằng liệu anh ấy
có mãi lựa chọn tôi hay không.
Tôi muốn chỉ cần hỏi và trả lời
36 câu hỏi thôi là đủ,
và chọn được một người vừa phóng khoáng
vừa dễ mến, vừa vui vẻ để yêu
và tuyên truyền cái sự lựa chọn đó
trên tờ báo lớn nhất nước Mỹ.
Nhưng việc mà tôi đã làm
lại là biến mối quan hệ của mình
trở thành một kiểu thần thoại
mà chính tôi cũng không tin tưởng lắm.
Và điều tôi muốn, có lẽ cả đời này
tôi mong muốn,
là thần thoại đó sẽ trở thành sự thật.
Tôi muốn có đoạn kết có hậu được nhắc đến
trong tiêu đề bài báo của chính tôi,
điều mà, tình cờ rằng,
là phần duy nhất của bài báo
mà thực ra không phải do tôi viết.
(Cười lớn)
Nhưng cái mà tôi có thay vì thế lại là
một cơ hội để lựa chọn yêu ai đó,
và một hy vọng rằng anh ấy sẽ lựa chọn
để yêu lại tôi,
và điều đó thật đáng sợ,
nhưng mà tình yêu là phải thế.
Cảm ơn các bạn.