Julie Mehretu: Πολιτικοποιημένα τοπία
Δεν υφίσταται η έννοια
απλώς ενός "τοπίου".
Το τοπίο καθαυτό πολιτικοποιείται,
μέσω των γεγονότων
τα οποία διαδραματίζονται εντός του.
Προσωπικά, το θεωρώ γενικώς αδιανόητο,
να αναλογιστώ το Αμερικανικό τοπίο,
δίχως να ανακαλέσω
την αποιοκρατική ιστορία,
και, κατ' επέκταση, την αποικιοκρατική βία,
που είναι αλληλένδετη με το συγκεκριμένο αφήγημα...
...το κίνημα υπέρ της κατάργησης
της δουλείας...
...Ο Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος...
...το κίνημα υπέρ της χειραφέτησης...
...όλες εκείνες οι κοινωνικές δυναμικές,
που συναποτελούν το συγκεκριμένο αφήγημα.
Δεν εμβαθύνουμε όσο θα έπρεπε,
στην Αμερικανική τοπιογραφία.
Κατά συνέπεια, τι σημαίνει
να ζωγραφίζει κανείς ένα τοπίο
και να επιχειρεί να δρα ως καλλιτέχνης
στο πλαίσιο της σύγχρονης πολιτικής συγκυρίας;
Το χρώμα σε αυτούς τους πίνακες
προήλθε, στην πραγματικότητα,
από θολές φωτογραφίες,
ενσωματωμένες μέσα στην υποζωγράφιση.
Οι σειρήνες και οι φλόγες
των φυλετικών εξεγέρσεων
λειτούργησαν ως ένας τρόπος
να ενθέσω DNA μέσα στους πίνακες,
έτσι ώστε να συνδεθώ μαζί τους
βαθύτερα και πιο ουσιαστικά.
...Ανεβαίνω επάνω
να ρίξω μια ματιά...
...Ναι, νιώθω συναρπαστικά!
[ΓΕΛΙΟ]
Η Marian Goodman επικοινώνησε μαζί μου
για να με ενημερώσει ότι το Μουσείο Τέχνης
του Σαν Φρανσίσκο (SFMOMA) ενδιαφερόταν
για αυτήν την ανάθεση
πριν από τα εγκαίνια του νέου μουσείου.
Ταξίδεψα πολλές φορές στο Σαν Φρανσίσκο,
ώστε να επισκεφτώ το μουσείο.
Στεκόμουν εκεί, ατενίζοντας
τον σπηλαιώδη, ανοιχτό χώρο,
κοιτάζοντας
αυτούς τους δύο τοίχους.
Άρχισα να συλλογίζομαι τα εθνικά πάρκα
και τις αναπαραστάσεις
της Αμερικανικής τοπιογραφίας.
Συγκεκριμένα, όταν επέστρεψα
σκεφτόμουν διαρκώς ορισμένους ζωγράφους
της σχολής του ποταμού Χάντσον.
όπως τον Edwin Church,
τον Thomas Cole,
τον [Albert] Bierstadt,
διότι πράγματι αποδίδουν καίρια
την ιδέα της κατάκτησης της Αμερικανικής Δύσης.
'Αρχισα να εναποθέτω στρώσεις θολών έγχρωμων εικόνων
σε αυτές τις ιστορικές αναπαραστάσεις τοπίων.
Ακριβώς πριν από την χειραφέτηση,
τόσο οι αυτόχθονες κάτοικοι των οροσειρών Sierras
όσο και τα δυτικά σύνορα εκμηδενίστηκαν
εξαιτίας αυτού του επεκτατικού σχεδίου
κατάκτησης της Δύσης.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει
η συνύπαρξη
πρακτικών αρχικά εξόντωσης
και μετέπειτα διατήρησης
εντός του ίδιου γεωγραφικού τοπίου.
Το Σαν Φρανσίσκο, λοιπόν,
ως τοποθεσία
απέκτησε ιδιαίτερη σημασία,διότι αποτέλεσε
τον προορισμό της πορείας προς τη Δύση.
[Jason Moran, συνθέτης και πιανίστας]
---[ J. Mehretu ] «Πώς είσαι;»
O Jason Moran μου έγραψε
έχοντας δει κάποιους πίνακες
και συνέθεσε μια μουσική παρτιτούρα
όπου μιλούσε για αυτούς.
Η ιδέα αυτή μου φάνηκε
εξαιρετικά ενδιαφέρουσα.
Έτσι αρχίσαμε να δουλεύουμε
από κοινού εδώ,
με έναν πολύ άνετο και ανοιχτό τρόπο.
'Ηταν υπέροχο να ζωγραφίζω
σε έναν εκκλησιαστικό χώρο.
Εδώ τα πάντα αντιλαλούν ως ηχώ,
η ενέργεια,
η συνειδητότητα
και όλα όσα έχουν συμβεί φέτος
στην προσωπική μου ζωή,
όσον αφορά τα παιδιά μου
και τα διάφορα πολιτικά συμβάντα...
Όλα αυτά βρίσκονται βαθιά ριζωμένα
μέσα σε αυτούς τους πίνακες.
[Ήχος ηλεκτρικού πιάνου]
Όλες αυτές οι βίαιες δολοφονίες
ΑφροΑμερικανών σε αυτήν εδώ τη χώρα...
Το μαύρο σώμα.
Η δυναμική που αναπτύχθηκε
μεταξύ [Donald] Trump και Hilary [Clinton].
Ήταν απαίσιο να γίνεσαι
μάρτυρας αυτών των καταστάσεων.
Αυτή η γλώσσα είχε κάτι το αποτρόπαιο.
Όταν κάποιος απευθύνεται λεκτικά
σε έναν άλλο ον με τόσο φρικαλέο τρόπο,
η ψυχική καταρράκωση είναι βαθιά.
H δυσφορία του να ζεις και να εργάζεσαι
ως πολίτης των ΗΠΑ,
είναι η κοιτίδα αυτών των πινάκων.
[Ήχος ηλεκτρικού πιάνου]
[Jason Moran, συνθέτης και πιανίστας]
Κάθε αίθουσα καθορίζει κάποιον τόνο
και αυτός είναι ο τόνος του χώρου.
Είναι ο τόνος που αντηχεί στον χώρο.
Άρχισα να το διαπιστώνω
ασχολούμενος με τη νότα Λα ύφεση.
Άρχισα να εξελίσσω αυτήν την ιδέα
και από καιρό σε καιρό
σήκωνα τα μάτια μου και αντίκριζα
την πορεία εξέλιξης του έργου της Julie.
Στη συνέχεια επέστρεφα αργά
στην παρτιτούρα μου
όχι ως έναν τόπο με σαφή αρχή και τέλος
αλλά ως μια σύνθεση όλων εκείνων
των διαφορετικών καταγεγραμμένων στιγμών.
-[J. Moran] «Συνέθεσα ένα μικρό μέρος,
όπου αφαιρούσες διάφορα στοιχεία του έργου».
[ΓΕΛΙΟ]
-[J. Moran] «Συνέθεσα ένα μικρό μέρος,
όπου ήταν σαν να έλεγες ΄Αυτό θα το αφαιρέσω'».
[Η ΜEHRETU ΓΕΛΑΕΙ]
[J. Moran] Η Αμερική είναι μια χώρα
που ακόμη βρίσκεται στη φάση της εφηβείας.
Δεν γνωρίζει πως να τα βγάλει πέρα
με τα συναισθήματά της.
[ΓΕΛΙΟ]
Δεν γνωρίζει
πως να διαχειριστεί την ιστορία της.
«Δεν θέλει να ανασκάψει το χώμα της
και να φέρει στο φως τα κρυμμένα ευρήματα.
Κατά συνέπεια, υποστηρίζω σταθερά
ότι η jazz είναι το είδος της μουσικής
που επιτρέπει στους ανθρώπους
μνα κατανοούν αυτό που συμβαίνει γύρω τους.
Η jazz πάντα έπαιζε αυτόν τον ρόλο.
[Ήχος ηλεκτρικού πιάνου]
Ηχογραφήσαμε τη μουσική
για να καταγράψουμε τη στιγμή,
καθώς και για να μοιραστούμε τη στιγμή.
[MEHRETU] Επιχειρώ να σκεφτώ τη ζωγραφική
ως τη διαδικασία κατασκευής μιας εικόνας...
...Ως τη διαδικασία αντιμετώπισης
όσων παραμένουν ανείπωτα.
Τείνω να τα θεωρώ οπτικούς νεολογισμούς.
Οι νεολογισμοί προκύπτουν από την ανάγκη έκφρασης,
όταν η γλώσσα αποδεικνύεται ανεπαρκής.
Μέσω της επανάληψης του σημείου,
εκφράζεται η επιθυμία μιας νέας ανακάλυψης.
Κάποια στιγμή θέλησα να φέρω ίχνη
της υποζωγράφισης στην επιφάνεια,
ώστε να κάνω ακόμη πιο περίπλοκη χωρικά
την οπτική τους πρόσληψη.
'Όταν κανείς κοιτάζει αυτούς τους πίνακες,
δεν μπορεί να τους συλλάβει.
'Αλλοτε θυμίζουν πίνακες της Αναγέννησης
που αναπαριστούν την Ανάληψη
και άλλοτε μοιάζουν ψηφιακές εικόνες.
Προσωπικά, τουλάχιστον, δεν αισθάνομαι
ότι μπορώ πλήρως να εκφράσω
τι συμβαίνει σε αυτούς τους πίνακες.
[Ήχος jazz μουσικής]
Αγαπώ την Καλιφόρνια.
Αισθάνεσαι το μεγαλείο των ακτών
και του τρόπου που συναντούν τον ωκεανό.
Όταν οδηγεί κανείς στον Κόλπο (Bay Area),
είναι μαγευτικά.
[Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης
του Σαν Φρανσίσκο]
Νιώθω ότι θέλω ακόμη
να δημιουργήσω εκατοντάδες πίνακες,
διότι έχω μάθει τόσα πολλά
μέσω της δημιουργίας αυτών των έργων.
Δεν πρόκειται να κάνω διάλειμμα
ή να σταματήσω να εργάζομαι.
Νιώθω ότι διακινούμαι από ορμητική δυναμική,
όσον αφορά την ολοκλήρωση αυτών των πινάκων.
[Χειροκροτήματα και ζητωκραυγές]
Έχω πολλές ιδέες
τις οποίες θα ήθελα να διερευνήσω
και νιώθω πολύ ενθουσιασμένη για αυτό.