Không sớm thì muộn, những người có quan hệ tình dục bừa bãi rồi sẽ nhiễm virus gây u nhú ở người, hay còn gọi là HPV. Có hơn 100 chủng HPV, thường cơ thể sẽ tự loại bỏ virus mà không có bất cứ triệu chứng nào nhưng một số chủng có thể đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe. HPV lây nhiễm do tiếp xúc trực tiếp với các tác nhân gây bệnh, virus khu trú ở vùng tế bào bị lây nhiễm, chứ không phát tán khắp cơ thể. Do HPV thường lây qua đường tình dục, tức là qua các tế bào âm đạo, âm hộ, dương vật, hậu môn miệng và cổ họng. HPV có thể được phát hiện qua xét nghiệm tế bào ở những vùng này, dù phương án này khả thi nhưng hiếm khi được sử dụng. Nguyên nhân chủ yếu là do dù có cách trị bệnh, nhưng không có cách nào loại bỏ hoàn toàn virus. Do đó, xét nghiệm HPV thường cho kết quả dương tính, hầu hết đều không đáng ngại. Vẫn chưa có phác đồ điều trị triệt để căn bệnh này. Nhưng có nhiều cách bảo vệ cơ thể khỏi HPV. Ta sẽ xem xét cách virus này gây hại cho cơ thể, người có nguy cơ mắc bệnh và cách giảm thiểu các nguy cơ này. Hệ miễn dịch có khả năng tiêu diệt hầu hết các chủng HPV trước khi chúng gây ra tổn hại cho cơ thể, bệnh nhân thậm chí còn không biết mình nhiễm bệnh. Một số chủng đặc biệt như HPV 6 và 11 làm biến thể tế bào nhiễm bệnh tạo thành mụn cóc (sùi mào gà) ở cơ quan sinh dục. Dù là bệnh truyền nhiễm cần điều trị, thường là dùng kem bôi, các chủng này không gây tổn hại lâu dài. Tuy nhiên, chủng HPV 13 gây đột biến gen khiến tế bào phân chia cực nhanh, tạo thành ung thư. Tế bào cổ tử cung có nguy cơ lây nhiễm cao nhất. Đặc biệt hai chủng HPV 16 và 18 là nguyên nhân chính gây ra ung thư cổ tử cung, hiện là loại ung thư phổ biến thứ tư ở phụ nữ. Có thể mất đến 20 năm, triệu chứng ung thư mới xuất hiện, nhưng tầm soát thường xuyên có thể phát hiện các thay đổi bất thường của tế bào cổ tử cung trước khi nó phát triển thành ung thư. Phụ nữ trên 21 tuổi có thể xét nghiệm Pap định kì, lấy một mẫu tế bào tại niêm mạc cổ tử cung, để kiểm tra các dấu hiệu bất thường. Kết quả dương tính không có nghĩa là ung thư, chỉ là có các tế bào bất thường vùng cổ tử cung, về lâu về dài có thể phát triển thành ung thư. Bệnh nhân sau đó được yêu cầu xét nghiệm Pap thường xuyên hơn để theo dõi, tình trạng nặng hơn, sẽ tiến hành soi cổ tử cung. Bác sĩ dùng kính phóng đại quan sát cổ tử cung, và cũng có thể lấy một mẫu mô nhỏ làm sinh thiết để kiểm tra kĩ hơn. Một vài trường hợp, mô nhiễm virus có thể được loại bỏ. Cổ họng nhiễm HPV có thể gây ra ung thư vùng đầu và cổ. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có phương pháp xét nghiệm HPV vùng họng. Sử dụng bao cao su giúp ngăn ngừa sự lây lan của HPV. Có ba loại vắc-xin an toàn, hiệu quả ngăn ngừa HPV 16 và 18. Liệu trình tiêm chủng gồm hai hay ba mũi tiêm cách nhau vài tháng và chỉ có tác dụng khi tiêm đủ số mũi. Ở nhiều nước, nó là mũi tiêm bắt buộc cho các bé gái từ 11 đến 18 tuổi, đồng thời, ngày càng có nhiều bé trai bắt đầu được tiêm phòng. Người lớn ở các quốc gia như Mỹ và Anh có thể chọn tiêm phòng tự nguyện. Các chứng cứ cho thấy tiêm phòng giúp giảm 90% tỷ lệ ung thư cổ tử cung trên toàn thế giới. Các nhà nghiên cứu cũng đang thử nghiệm thuốc dành cho người đã nhiễm HPV 16 và 18, nhắm đến các tế bào nhiễm virus ngăn không cho phát triển thành ung thư. Trong khi chờ các phương pháp điều trị được hoàn thiện và phổ biến rộng rãi sử dụng bao cao su, tiêm phòng, và tầm soát bệnh có thể làm giảm thiệt hại do HPV gây ra.