[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:08.06,0:00:10.61,Default,,0000,0000,0000,,Hãy nhìn vào nước trong ly này.
Dialogue: 0,0:00:10.61,0:00:14.36,Default,,0000,0000,0000,,Sảng khoái, đã khát và vô cùng quan trọng\Nđối với sự sống còn của bạn.
Dialogue: 0,0:00:14.36,0:00:15.93,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng trước khi bạn uống một ngụm,
Dialogue: 0,0:00:15.93,0:00:20.80,Default,,0000,0000,0000,,làm sao bạn biết được nước trong ly \Nkhông có vi sinh vật gây bệnh
Dialogue: 0,0:00:20.80,0:00:22.59,Default,,0000,0000,0000,,hay là chất gây ô nhiễm?
Dialogue: 0,0:00:22.59,0:00:25.59,Default,,0000,0000,0000,,Một trong mười người trên thế giới\Nkhông thể biết chắc chắn
Dialogue: 0,0:00:25.59,0:00:28.43,Default,,0000,0000,0000,,rằng nước của họ có sạch và \Nan toàn để uống hay không.
Dialogue: 0,0:00:28.43,0:00:31.39,Default,,0000,0000,0000,,Tại sao lại như vậy?
Dialogue: 0,0:00:31.39,0:00:32.81,Default,,0000,0000,0000,,Hệ thống lọc khuẩn không tốt,
Dialogue: 0,0:00:32.81,0:00:34.92,Default,,0000,0000,0000,,yếu kém trong khâu bảo vệ \Nnguồn nước uống,
Dialogue: 0,0:00:34.92,0:00:36.66,Default,,0000,0000,0000,,và vệ sinh không đúng cách
Dialogue: 0,0:00:36.66,0:00:40.38,Default,,0000,0000,0000,,thường tạo ra nước thải và\Nnước nhiễm bẩn bởi phân.
Dialogue: 0,0:00:40.38,0:00:43.20,Default,,0000,0000,0000,,Đó là môi trường lý tưởng cho \Nsự sinh trưởng của vi khuẩn,
Dialogue: 0,0:00:43.20,0:00:44.26,Default,,0000,0000,0000,,vi rút
Dialogue: 0,0:00:44.26,0:00:45.99,Default,,0000,0000,0000,,và kí sinh trùng.
Dialogue: 0,0:00:45.99,0:00:49.08,Default,,0000,0000,0000,,Và hậu quả của những mầm bệnh này\Nlà rất sửng sốt.
Dialogue: 0,0:00:49.08,0:00:52.90,Default,,0000,0000,0000,,Tiêu chảy vì nước uống không an toàn là một \Ntrong các nguyên nhân gây tử vong hàng đầu
Dialogue: 0,0:00:52.90,0:00:56.19,Default,,0000,0000,0000,,trên khắp thế giới ở những trẻ dưới 5 tuổi.
Dialogue: 0,0:00:56.19,0:00:58.59,Default,,0000,0000,0000,,Và dựa trên bản báo cáo của LHQ năm 2010,
Dialogue: 0,0:00:58.59,0:01:05.74,Default,,0000,0000,0000,,bệnh gây bởi vi sinh vật lây qua nước uống \Ngiết nhiều người mỗi năm hơn chiến tranh.
Dialogue: 0,0:01:05.74,0:01:09.81,Default,,0000,0000,0000,,Tuy nhiên, các quy trình xử lý đúng đắn\Ncó thể giải viết các mối đe dọa này.
Dialogue: 0,0:01:09.81,0:01:11.54,Default,,0000,0000,0000,,Chúng thường có ba phần:
Dialogue: 0,0:01:11.54,0:01:12.61,Default,,0000,0000,0000,,lắng,
Dialogue: 0,0:01:12.61,0:01:13.74,Default,,0000,0000,0000,,lọc,
Dialogue: 0,0:01:13.74,0:01:15.33,Default,,0000,0000,0000,,và khử trùng.
Dialogue: 0,0:01:15.33,0:01:17.86,Default,,0000,0000,0000,,Một khi nước đã được lấy mẫu\Nở cơ sở xử lý,
Dialogue: 0,0:01:17.86,0:01:19.60,Default,,0000,0000,0000,,nó sẵn sàng để tẩy sạch.
Dialogue: 0,0:01:19.60,0:01:23.14,Default,,0000,0000,0000,,Bước đầu tiên, lắng, chỉ tốn thời gian.
Dialogue: 0,0:01:23.14,0:01:28.34,Default,,0000,0000,0000,,Nước được để yên đó, cho phép \Ncác hạt nặng chìm xuống đáy.
Dialogue: 0,0:01:28.34,0:01:31.04,Default,,0000,0000,0000,,Tuy nhiên, thường thì các hạt quá nhỏ
Dialogue: 0,0:01:31.04,0:01:33.24,Default,,0000,0000,0000,,để loại bỏ bởi một mình quá trình lắng
Dialogue: 0,0:01:33.24,0:01:35.19,Default,,0000,0000,0000,,và vì thế cần phải được lọc.
Dialogue: 0,0:01:35.19,0:01:38.38,Default,,0000,0000,0000,,Trọng lực kéo nước xuống qua những lớp cát
Dialogue: 0,0:01:38.38,0:01:41.25,Default,,0000,0000,0000,,để các hạt còn sót lại bị giữ\Nở những lỗ rỗng của lớp cát,
Dialogue: 0,0:01:41.25,0:01:43.75,Default,,0000,0000,0000,,chuẩn bị nước cho bước xử lý cuối cùng,
Dialogue: 0,0:01:43.75,0:01:45.81,Default,,0000,0000,0000,,một liều thuốc khử trùng.
Dialogue: 0,0:01:45.81,0:01:49.09,Default,,0000,0000,0000,,Các hóa chất, chủ yếu ở dạng clo và ozon,
Dialogue: 0,0:01:49.09,0:01:51.75,Default,,0000,0000,0000,,được trộn lẫn vào để giết đi các mầm bệnh
Dialogue: 0,0:01:51.75,0:01:55.28,Default,,0000,0000,0000,,và để khử trùng các ống nước và \Ncác hệ thống lưu trữ.
Dialogue: 0,0:01:55.28,0:01:59.11,Default,,0000,0000,0000,,Chất clo rất hiệu quả trong việc tiêu diệt\Ncác sinh vật sống trong nước,
Dialogue: 0,0:01:59.11,0:02:01.48,Default,,0000,0000,0000,,nhưng công dụng của nó vẫn bị\Ntiết chế bởi chính phủ
Dialogue: 0,0:02:01.48,0:02:04.80,Default,,0000,0000,0000,,vì nó có thể tạo ra sản phẩm phụ hóa học\Nmang nguy hiểm tiềm tàng.
Dialogue: 0,0:02:04.80,0:02:09.04,Default,,0000,0000,0000,,Và nếu sự mất cân bằng của clo xảy ra\Ntrong quá trình khử trùng,
Dialogue: 0,0:02:09.04,0:02:11.66,Default,,0000,0000,0000,,nó có thể kích hoạt \Ncác phản ứng hóa học khác.
Dialogue: 0,0:02:11.66,0:02:14.60,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ như các mức của sản phẩm phụ clo,
Dialogue: 0,0:02:14.60,0:02:18.88,Default,,0000,0000,0000,,như hợp chất tri-halo-metan, có thể \Ntăng vọt, dẫn đến sự ăn mòn ống nước
Dialogue: 0,0:02:18.88,0:02:25.49,Default,,0000,0000,0000,,và sự thải ra chất sắt, đồng và chì\Nvào nước uống.
Dialogue: 0,0:02:25.49,0:02:27.89,Default,,0000,0000,0000,,Sự ô nhiễm nước từ những nguồn này và\Nnguồn khác
Dialogue: 0,0:02:27.89,0:02:29.04,Default,,0000,0000,0000,,bao gồm sự rửa trôi,
Dialogue: 0,0:02:29.04,0:02:30.39,Default,,0000,0000,0000,,tràn chất hóa học,
Dialogue: 0,0:02:30.39,0:02:31.59,Default,,0000,0000,0000,,và sự chảy ròng,
Dialogue: 0,0:02:31.59,0:02:33.81,Default,,0000,0000,0000,,đã dẫn đến các ảnh hưởng sức khỏe lâu dài,
Dialogue: 0,0:02:33.81,0:02:34.62,Default,,0000,0000,0000,,như ung thư,
Dialogue: 0,0:02:34.62,0:02:37.34,Default,,0000,0000,0000,,các bệnh về tim mạch và thần kinh,
Dialogue: 0,0:02:37.34,0:02:39.49,Default,,0000,0000,0000,,và sẩy thai.
Dialogue: 0,0:02:39.49,0:02:41.70,Default,,0000,0000,0000,,Không may thay, phân tích chính xác rủi ro
Dialogue: 0,0:02:41.70,0:02:45.09,Default,,0000,0000,0000,,của nước bị ô nhiễm bởi hóa chất \Nthì khó.
Dialogue: 0,0:02:45.09,0:02:47.65,Default,,0000,0000,0000,,Trong khi rõ ràng là các chất khử trùng\Ngiúp ta an toàn hơn
Dialogue: 0,0:02:47.65,0:02:49.95,Default,,0000,0000,0000,,bằng cách loại bỏ các mầm mống gây bệnh,
Dialogue: 0,0:02:49.95,0:02:52.23,Default,,0000,0000,0000,,các chuyên gia chưa xác định được\Nphạm vi tối đa
Dialogue: 0,0:02:52.23,0:02:55.04,Default,,0000,0000,0000,,mà hỗn hợp hóa chất trong nước uống\Ncủa chúng ta
Dialogue: 0,0:02:55.04,0:02:58.01,Default,,0000,0000,0000,,thực sự tác động đến sức khỏe con người\Nnhư thế nào.
Dialogue: 0,0:02:58.01,0:03:01.57,Default,,0000,0000,0000,,Vậy thì làm thế nào bạn biết nguồn nước\Nmà bạn tiếp cận được,
Dialogue: 0,0:03:01.57,0:03:03.58,Default,,0000,0000,0000,,dù là từ vòi nước hay từ đâu đi chăng nữa,
Dialogue: 0,0:03:03.58,0:03:05.36,Default,,0000,0000,0000,,là có thể uống được?
Dialogue: 0,0:03:05.36,0:03:07.18,Default,,0000,0000,0000,,Trước hết, nước quá đục,
Dialogue: 0,0:03:07.18,0:03:08.94,Default,,0000,0000,0000,,có dấu vết của các hợp chất hữu cơ,
Dialogue: 0,0:03:08.94,0:03:13.78,Default,,0000,0000,0000,,hay những kim loại có mật độ cao như asen,\Ncrom, hay chì,
Dialogue: 0,0:03:13.78,0:03:17.22,Default,,0000,0000,0000,,có nghĩa là nước không thích hợp để uống.
Dialogue: 0,0:03:17.22,0:03:19.80,Default,,0000,0000,0000,,Nhiều chất gây ô nhiễm, như chì hay asen,
Dialogue: 0,0:03:19.80,0:03:21.87,Default,,0000,0000,0000,,sẽ không thể thấy rõ nếu không kiểm nghiệm,
Dialogue: 0,0:03:21.87,0:03:23.80,Default,,0000,0000,0000,,nhưng vài manh mối, như mức độ đục,
Dialogue: 0,0:03:23.80,0:03:25.82,Default,,0000,0000,0000,,ngả màu nâu hay vàng,
Dialogue: 0,0:03:25.82,0:03:27.07,Default,,0000,0000,0000,,mùi hôi,
Dialogue: 0,0:03:27.07,0:03:29.69,Default,,0000,0000,0000,,hay mùi clo quá nồng
Dialogue: 0,0:03:29.69,0:03:32.52,Default,,0000,0000,0000,,có thể chỉ rằng cần phải kiểm tra sâu hơn.
Dialogue: 0,0:03:32.52,0:03:34.67,Default,,0000,0000,0000,,Bộ kiểm tra nước có thể tiến thêm bước nữa
Dialogue: 0,0:03:34.67,0:03:39.89,Default,,0000,0000,0000,,và xác nhận sự hiện diện của nhiều chất\Ngây ô nhiễm và chất hóa học khác nhau.
Dialogue: 0,0:03:39.89,0:03:41.52,Default,,0000,0000,0000,,Với nhiều loại chất gây ô nhiễm,
Dialogue: 0,0:03:41.52,0:03:45.94,Default,,0000,0000,0000,,có cách xử lý nước ở nơi nó được sử dụng\Nthay vì ở gần tại nguồn nước đó.
Dialogue: 0,0:03:45.94,0:03:50.13,Default,,0000,0000,0000,,Kĩ thuật xử lí ngay tại lúc dùng\Nthực ra đã có từ hàng ngàn năm nay.
Dialogue: 0,0:03:50.13,0:03:55.60,Default,,0000,0000,0000,,Người Ai Cập Cổ Đại đun sôi để loại bỏ các\Nchất ô nhiễm hữu cơ với sức nóng mặt trời.
Dialogue: 0,0:03:55.60,0:03:58.52,Default,,0000,0000,0000,,Và ở Hy Lạp Cổ Đại, ông Hippocrates\Nđã thiết kế một cái túi
Dialogue: 0,0:03:58.52,0:04:02.29,Default,,0000,0000,0000,,để loại bỏ những cặn bả có mùi vị tệ\Nkhỏi nước.
Dialogue: 0,0:04:02.29,0:04:05.86,Default,,0000,0000,0000,,Ngày nay, các quá trình xử lý \Nngay lúc dùng thường bao gồm cả sự ion hóa
Dialogue: 0,0:04:05.86,0:04:07.58,Default,,0000,0000,0000,,để hạ thấp hàm lượng chất khoáng.
Dialogue: 0,0:04:07.58,0:04:10.39,Default,,0000,0000,0000,,Chúng cũng dùng sự lọc hấp thụ,
Dialogue: 0,0:04:10.39,0:04:13.35,Default,,0000,0000,0000,,nơi mà một vật liệu có nhiều lỗ\Ngọi là than hoạt tính
Dialogue: 0,0:04:13.35,0:04:17.87,Default,,0000,0000,0000,,lọc nước để loại bỏ các chất gây ô nhiễm\Nvà các sản phẩm phụ hóa học.
Dialogue: 0,0:04:17.87,0:04:20.82,Default,,0000,0000,0000,,Dù nó không phải lúc nào cũng là\Ngiải pháp lâu dài hiệu quả,
Dialogue: 0,0:04:20.82,0:04:25.50,Default,,0000,0000,0000,,hệ thống xử lý tại lúc dùng này có thể\Nmang đi, dễ cài đặt và có thể thích nghi.
Dialogue: 0,0:04:25.50,0:04:28.70,Default,,0000,0000,0000,,Và ở nhiều vùng không có các hệ thống\Nquy mô lớn,
Dialogue: 0,0:04:28.70,0:04:32.13,Default,,0000,0000,0000,,hay ở nơi mà nước bị ô nhiễm nhiều hơn\Nkhi được vận chuyển,
Dialogue: 0,0:04:32.13,0:04:36.57,Default,,0000,0000,0000,,những hệ thống xử lý tại lúc dùng này\Nmang ý nghĩa sống còn.
Dialogue: 0,0:04:36.57,0:04:40.10,Default,,0000,0000,0000,,Nước sạch vẫn còn là một loại hàng hóa\Nquý giá và hiếm có.
Dialogue: 0,0:04:40.10,0:04:44.98,Default,,0000,0000,0000,,Có gần 800 triệu người không thể\Ntiếp cận được nó.
Dialogue: 0,0:04:44.98,0:04:48.06,Default,,0000,0000,0000,,Tin vui là sự sự phát triển liên tục\Ntrong việc xử lý nước,
Dialogue: 0,0:04:48.06,0:04:50.30,Default,,0000,0000,0000,,ở cả 2 quy mô lớn và nhỏ,
Dialogue: 0,0:04:50.30,0:04:52.81,Default,,0000,0000,0000,,có thể làm giảm bớt những hoàn cảnh\Nkhông an toàn.
Dialogue: 0,0:04:52.81,0:04:55.11,Default,,0000,0000,0000,,Cài đặt các hệ thống phù hợp ở\Nnhững nơi cần chúng
Dialogue: 0,0:04:55.11,0:04:58.49,Default,,0000,0000,0000,,và giám sát kĩ những cái đã được\Ncài đặt
Dialogue: 0,0:04:58.49,0:05:01.87,Default,,0000,0000,0000,,sẽ thỏa mản một trong các nhu cầu\Ncăn bản nhất của nhân loại.