Kijk eens naar het water in dit glas.
Verfrissend, hydraterend
en van onschatbare waarde om te overleven.
Maar voordat je een slokje neemt:
hoe weet je dat het water erin
vrij is van ziekteverwekkende organismen
en verontreinigende stoffen?
Eén op de tien mensen in de wereld
kan eigenlijk niet zeker zijn
dat hun water schoon
en veilig om te drinken is.
Waarom is dat?
Onvoldoende sanitaire voorzieningen,
slechte bescherming van drinkwaterbronnen
en foute hygiëne
leiden vaak tot met afval
en uitwerpselen verontreinigd water.
Dat is de ideale voedingsbodem
voor gevaarlijke bacteriën,
virussen,
en parasieten.
De effecten van deze
ziekteverwekkers zijn onthutsend.
Diarree van onveilig water
is een van de belangrijkste
doodsoorzaken ter wereld
voor kinderen jonger dan vijf jaar.
Volgens een VN-rapport van 2010
doodden ziekten overgebracht
door met microben besmet water
meer mensen per jaar dan oorlog.
Een goede behandeling
kan deze bedreigingen echter de baas.
Ze bestaan meestal uit drie delen:
bezinking,
filtratie
en desinfectie.
Zodra water in een verwerker is verzameld,
kan het worden gereinigd.
De eerste stap, bezinking,
kost alleen maar tijd.
In het stilstaande water zullen
de zwaardere deeltjes bezinken.
Maar vaak zijn deeltjes gewoon te klein
om alleen door bezinking
te worden verwijderd
en moeten ze worden gefilterd.
Zwaartekracht trekt het water
naar beneden door zandlagen
die de overgebleven deeltjes
opvangen in hun poriën,
wat het water klaarmaakt
voor de laatste behandeling:
een dosis desinfectiemiddel.
Chemicaliën, vooral vormen
van chloor en ozon,
worden toegevoegd
om ziekteverwekkers te doden
en leidingen en opslagsystemen
te desinfecteren.
Chloor is zeer effectief
in het vernietigen
van in water levende organismen,
maar het gebruik ervan blijft
door de overheid gereguleerd
wegens de potentieel schadelijke
chemische bijproducten.
Een teveel aan chloor
tijdens het desinfectieproces
kan andere chemische reacties veroorzaken.
Zo kan de concentratie
van chloorhoudende bijproducten,
zoals trihalomethanen, omhoogschieten,
wat leidt tot corrosie van de leidingen
en het vrijkomen van ijzer,
koper en lood in het drinkwater.
Waterverontreiniging
uit deze en andere bronnen,
waaronder uitlogen,
chemische lekken
en wegvloeien
zijn gekoppeld aan gezondheidseffecten
op lange termijn,
zoals kanker,
cardiovasculaire
en neurologische aandoeningen,
en miskramen.
Helaas is het analyseren
van de exacte risico's
van chemisch verontreinigd water moeilijk.
Ontsmettingsmiddelen
maken ons dus veiliger
door het verwijderen van
ziekteverwekkende pathogenen,
maar deskundigen kunnen
nog niet helemaal bepalen
hoe de chemische cocktail
in ons drinkwater
de menselijke gezondheid echt beïnvloedt.
Hoe weet je of het water dat je krijgt,
van een kraan of anderszins,
drinkbaar is?
In de eerste plaats
kan te veel troebelheid,
sporen van organische verbindingen,
of zware metalen
zoals arseen, chroom of lood,
betekenen dat het water
niet geschikt is voor consumptie.
Veel verontreinigende stoffen,
zoals lood en arseen,
kun je niet opmerken zonder te testen,
maar een aantal aanwijzingen,
zoals troebelheid,
bruin- of geelkleuring,
een vieze geur,
of een overmatige chloorgeur
kunnen duiden op de noodzaak
om verder te onderzoeken.
Watertestkits kunnen een stap verder gaan
en de aanwezigheid
van allerlei verontreinigende stoffen
en chemicaliën bevestigen.
Voor vele soorten vervuiling
kan water behandeld worden
waar het gebruikt wordt,
in plaats van dicht bij de bron.
Verbruikspunt-drinkwatersystemen
bestaan eigenlijk al duizenden jaren.
Oude Egyptenaren verdampten
vele organische verontreinigingen
met de warmte van de zon.
En in het oude Griekenland
ontwierp Hippocrates een zak
om slecht smakend bezinksel
uit water te verwijderen.
Vandaag gebruiken
verbruikspunt-drinkwatersystemen
gewoonlijk ionisatie
om het mineraalgehalte te verlagen.
Ze gebruiken ook adsorptiefiltratie,
waarbij een poreus materiaal,
actieve kool genaamd,
het water filtert om verontreinigingen
en chemische bijproducten te verwijderen.
Hoewel niet altijd een effectieve
oplossing op lange termijn,
is verbruikspunt-drinkwaterbehandeling
eenvoudig te installeren,
draagbaar en aanpasbaar.
In gebieden waar grootschalige systemen
niet beschikbaar zijn,
of wanneer water
onderweg verontreinigd is,
kunnen deze systemen het verschil
tussen leven en dood betekenen.
Schoon water blijft
een kostbaar en vaak schaars goed.
Bijna 800 miljoen van ons hebben er
nog steeds geen regelmatige toegang toe.
Het goede nieuws is dat de aanhoudende
ontwikkelingen in waterbehandeling,
zowel op grote en kleine schaal,
een heleboel onveilige
omstandigheden kunnen verlichten.
Het implementeren van de
juiste systemen waar ze nodig zijn
en daarbij letten op wat er al is,
zal voorzien in één
van de meest fundamentele
van onze menselijke behoeften.