1
00:00:08,064 --> 00:00:10,611
سەیرێکی ئاوی ناو پەرداخەکە بکە.

2
00:00:10,611 --> 00:00:14,355
نوێکەرەوە، شێدارکەرەوە و
بە نرخە بۆ مانەوەی خۆت.

3
00:00:14,355 --> 00:00:15,929
پێش ئەوەی قومێکی
لێبدەیت، ھەرچۆنێك،

4
00:00:15,929 --> 00:00:20,926
چۆن دەزانیت ئەو ئاوەی ناوەوە بەتاڵە لەو
زیندەوەرانەی کە دەبنە ھۆی نەخۆشیەکان

5
00:00:20,926 --> 00:00:22,589
و پیسی؟

6
00:00:22,589 --> 00:00:25,591
لە دە کەس یەکێك لە جیهاندا
ناتوانێت بە ڕاستی دڵنیا بێت

7
00:00:25,591 --> 00:00:28,431
ئاوەکەیان پاك و سەلامەتە بۆ خواردنەوە.

8
00:00:28,431 --> 00:00:31,386
بۆچی؟

9
00:00:31,386 --> 00:00:32,806
پاك و خاوێنی کەم،

10
00:00:32,806 --> 00:00:34,916
پاراستنی خراپی
سەرچاوەکانی ئاو خواردنەوە،

11
00:00:34,916 --> 00:00:36,655
و پاك و خاوێنی نەگونجاو

12
00:00:36,655 --> 00:00:40,377
زۆرجار دەبێتە هۆی
پاشماوە و ئاوی پیسی.

13
00:00:40,377 --> 00:00:43,198
ئەوە شوێنی زۆربوونی نموونەیی
بەکتریا زیان بەخشەکانە،

14
00:00:43,198 --> 00:00:44,258
ڤایرۆسەکان،

15
00:00:44,258 --> 00:00:45,989
و مشەخۆرەکان.

16
00:00:45,989 --> 00:00:49,078
و کاریگەریەکانی نەخۆشخەرەکان
جێگەی سەرسوڕمانن.

17
00:00:49,078 --> 00:00:52,904
نەخۆشی سکچوون لە ئاوی ناتەندروست
یەکێکە لە هۆکارەکانی مردن

18
00:00:52,904 --> 00:00:56,187
لە سەرتاسەری جیهاندا بۆ
منداڵانی خوار پێنج ساڵ.

19
00:00:56,187 --> 00:00:58,588
هەروەها بەپێی ڕاپۆرتێکی
یو ئێن لە ساڵی ٢٠١٠ەوە،

20
00:00:58,588 --> 00:01:05,739
نەخۆشیە ئاوییە میکرۆبییەکان لە
ساڵێکدا زیاتر خەڵکی کوشت وەك لە شەڕ.

21
00:01:05,739 --> 00:01:09,808
ھەرچەندە، چارەسەری گونجاو،
دەتوانێت ئەم مەترسیانە جیابکاتەوە.

22
00:01:09,808 --> 00:01:11,538
بە زۆری سێ بەشی ھەیە:

23
00:01:11,538 --> 00:01:12,607
نیشاندن،

24
00:01:12,607 --> 00:01:13,739
پاڵاوتن،

25
00:01:13,739 --> 00:01:15,329
و پاكژكردن.

26
00:01:15,329 --> 00:01:17,857
کاتێك ئاو کۆکرابێتەوە
لە بنکەیەکی چارەسەریدا،

27
00:01:17,857 --> 00:01:19,598
ئامادەیە بۆ پاککردنەوە.

28
00:01:19,598 --> 00:01:23,139
یەکەم هەنگاو، نیشاندن،
تەنها کاتی دەوێت.

29
00:01:23,139 --> 00:01:28,339
ئاوەکە بە بێ دەستکاری کردن دادەنرێت، ڕێ بە
تەنە قوڕسەکان دەدات نقوم بن بۆ خوارەوە.

30
00:01:28,339 --> 00:01:31,040
ھەرچەندە، زۆر جار،
تەنەکان زۆر بچووکن

31
00:01:31,040 --> 00:01:33,244
بۆ ئەوەی بە تەنها لەلایەن
نیشاندن لاببردرێن

32
00:01:33,244 --> 00:01:35,189
و پێویستە بپاڵێورێن.

33
00:01:35,189 --> 00:01:38,379
کێشکردن ئاوەکە بەرەو خوارەوە
ڕادەکێشێت بۆ چینی لمی

34
00:01:38,379 --> 00:01:41,250
تەنە پاشماوەکان
ئەگرن لە کونیلەکان،

35
00:01:41,250 --> 00:01:43,750
ئامادەکردنی ئاوەکە 
بۆ چارەسەری کۆتایی،

36
00:01:43,750 --> 00:01:45,811
بەشێك لە پاکژکەرەوە.

37
00:01:45,811 --> 00:01:49,087
ماددە کیمیاییەکان، بە شێوەیەکی
سەرەکی لە کلۆر و ئۆزۆن،

38
00:01:49,087 --> 00:01:51,750
تێکەڵ دەکرێن بۆ لەناوبردنی هەر نەخۆشییەك

39
00:01:51,750 --> 00:01:55,279
و بۆ پاکژکردنی بۆڕیەکان
و سیستەمەکانی کۆگا.

40
00:01:55,279 --> 00:01:59,112
کلۆر زۆر کاریگەرە بۆ
لەناوبردنی زیندەوەرەکانی ئاو،

41
00:01:59,112 --> 00:02:01,482
بەڵام لە ژێر دەستی حکومەت بەڕێوە دەبرێت

42
00:02:01,482 --> 00:02:04,801
لەبەر ئەوەی شیاوانە
بەرھەمی لاوەکی کیمیایی ھەیە.

43
00:02:04,801 --> 00:02:09,040
و ئەگەر ناهاوسەنگی کلۆر ڕووبدات
لە کاتی پرۆسەی پاکژکردندا،

44
00:02:09,040 --> 00:02:12,091
دەتوانێت کاردانەوەی کیمیایی تر دروست بکات.

45
00:02:12,091 --> 00:02:14,603
بۆ نموونە، ئاستی
بەرھەمە لاوەکییەکانی کلۆر،

46
00:02:14,603 --> 00:02:18,881
وەك ترایهالۆمێتان، دەتوانێت 
ھەڵبچێت، ببێتە ھۆی داخوڕانی بۆڕی

47
00:02:18,881 --> 00:02:25,492
و بەڕەڵاکردنی ئاسن، مس 
و قوڕقوشم بۆ ناو ئاوی خواردنەوە.

48
00:02:25,492 --> 00:02:27,892
پیسبوونی ئاو لەمە
و سەرچاوەکانی تر

49
00:02:27,892 --> 00:02:29,042
بە ئاو تێزانەوە،

50
00:02:29,042 --> 00:02:30,392
ڕژانی ماددە کیمیاییەکان،

51
00:02:30,392 --> 00:02:31,592
و لێڕژان،

52
00:02:31,592 --> 00:02:33,814
بەستراوە بە کاریگەریە
تەندروستیە درێژخایەنەکان،

53
00:02:33,814 --> 00:02:34,620
وەك شێرپەنجە،

54
00:02:34,620 --> 00:02:37,343
نەخۆشیەکانی دڵ و دەمارەکان،

55
00:02:37,343 --> 00:02:39,493
و لە بارچوون.

56
00:02:39,493 --> 00:02:41,704
بەداخەوە، شیکردنەوەی
ئەو مەترسیانە بە تەواوی

57
00:02:41,704 --> 00:02:45,091
لە پیسبوونی کیمیایی 
ئاو قورسە.

58
00:02:45,091 --> 00:02:47,651
بۆیە لەکاتێکدا ڕوونە پاککەرەوەکان
ئێمە سەلامەتتر دەکەن

59
00:02:47,651 --> 00:02:49,954
بە لابردنی نەخۆشیەکانی نەخۆشخەر،

60
00:02:49,954 --> 00:02:52,234
پسپۆڕان دەبێت ھێشتا
تەواوی مەوداکە دیاری بکەن

61
00:02:52,234 --> 00:02:55,035
چۆن کۆکتێلی کیمیایی 
لە ئاوی خواردنەوەکەماندا

62
00:02:55,035 --> 00:02:58,013
بەڕاستی کاریگەری لەسەر
تەندروستی مرۆڤ هەیە.

63
00:02:58,013 --> 00:03:01,566
کەواتە چۆن دەتوانیت بزانیت ئایا ئاوەکەی
تۆ دەستگەیشتنت هەیە بۆی،

64
00:03:01,566 --> 00:03:03,585
چی لە ئاوی بەلوعە یان بە پێچەوانەوە،

65
00:03:03,585 --> 00:03:05,365
دەخورێتەوە؟

66
00:03:05,365 --> 00:03:07,185
یەکەم، ڵێڵی زۆر،

67
00:03:07,185 --> 00:03:08,935
شوێن پێکهاتە ئەندامییەکان،

68
00:03:08,935 --> 00:03:13,776
یان کانزا خەستیە بەرزەکان وەك
زەڕنيخ، کرۆم یان قوڕقوشم،

69
00:03:13,776 --> 00:03:17,215
مانای ئەوەیە کە ئاوەکە 
بۆ بەکارھێنان گونجاو نییە.

70
00:03:17,215 --> 00:03:19,805
پیسییەکی زۆر،
وەك قوڕقوشم یان زەرنیخ،

71
00:03:19,805 --> 00:03:21,867
بە بێ تاقیکردنەوە ئاشکرا نینە،

72
00:03:21,867 --> 00:03:23,805
بەڵام هەندێك نیشانە، وەك ڵێڵی،

73
00:03:23,805 --> 00:03:25,816
ڕەنگی قاوەیی یان زەرد،

74
00:03:25,816 --> 00:03:27,073
بۆنێکی پیس،

75
00:03:27,073 --> 00:03:29,687
یان بۆنی کلۆرێکی لەڕادەبەدەر

76
00:03:29,687 --> 00:03:32,518
دەتوانێت ئەو پێویستییه دیاری
بکات بۆ لێکۆڵینەوەی زیاتر.

77
00:03:32,518 --> 00:03:34,666
ئامێرانی پشکنینی ئاو
هەنگاوێك زیاتر دەڕۆن

78
00:03:34,666 --> 00:03:39,887
و بوونی چەندین پیسی و
کیمیایی جیاوازی دووپات کردەوە.

79
00:03:39,887 --> 00:03:41,520
لەگەڵ چەندین جۆری پیسبوون،

80
00:03:41,520 --> 00:03:45,941
ڕێگە هەیە بۆ چارەسەرکردنی ئاو لە بری
ئەوەی لە سەرچاوەکەی نزیك بەکار هاتووە

81
00:03:45,941 --> 00:03:50,127
ئەم جۆرە پاککەرەوە لە ڕاستیدا
نزیکەی ھەزار ساڵە ھەبووە.

82
00:03:50,127 --> 00:03:55,598
میسرییە کۆنەکان پیسییە زیندووەکانیان
دەکوڵاند بە گەرمی تیشکی خۆر.

83
00:03:55,598 --> 00:03:58,522
و لە میسری دێریندا، هيپۆكرات
جانتایەکی دیزاین کرد

84
00:03:58,522 --> 00:04:02,287
تڵپەی تام ناخۆشی 
لە ئاوەوە دەگرت.

85
00:04:02,287 --> 00:04:05,857
ئەمرۆ، ئەم جۆرە پڕۆسەیە بە
زۆری ئایۆناندن دەگرێتەوە

86
00:04:05,857 --> 00:04:07,579
بۆ نزمکردنەوەی ناوەڕۆکی کانزاکان.

87
00:04:07,579 --> 00:04:10,389
ئەوان ھەروەھا پاڵاوتنی ڕوومژین بەکاردێنن،

88
00:04:10,389 --> 00:04:13,347
تیادا ماددەیەکی کونیلەدار
پێیدەگوترێت کاربۆنی چالاککراو

89
00:04:13,347 --> 00:04:17,870
فشار لە ئاو دەکات بە لابردنی
پیسی و بەرھەمی لاوەکی کیمیایی.

90
00:04:17,870 --> 00:04:20,819
لە کاتێکدا هەمیشە چارەسەرێکی
کاریگەری درێژخایەن نییە،

91
00:04:20,819 --> 00:04:25,499
ئەم چارەسەرە ھەڵدەگیرێت،
ئاسانە بۆ دانان و دەگونجێندڕێت.

92
00:04:25,499 --> 00:04:28,698
و لەو هەرێمانەی کە قەبارە گەورەن
سیستەمەکان بەردەست نین،

93
00:04:28,698 --> 00:04:32,131
یان ئەو شوێنەی کە ئاو 
پیس بووە لە گەشتەکەی،

94
00:04:32,131 --> 00:04:36,569
ئەم سیستەمانە دەتوانن مانای
جیاوازی لە نێوان ژیان و مردندا بدەن.

95
00:04:36,569 --> 00:04:40,099
ئاوی پاك بە نرخ دەمێنێتەوە
و زۆرجار کاڵایەکی دەگمەنە.

96
00:04:40,099 --> 00:04:44,982
نزیکەی ٨٠٠ ملیۆن کەس لە ئێمە 
هێشتا دەستگەیشتنی ئاسایی نییە بۆی.

97
00:04:44,982 --> 00:04:48,061
مژدەکە ئەوەیە کە بەردەوام
پێشکەوتنەکان لە چارەسەری ئاودا،

98
00:04:48,061 --> 00:04:50,301
هەردووکی بە پێوەری گەورە و بچووك،

99
00:04:50,301 --> 00:04:52,811
دەتوانێت زۆر باری ناسەلامەت چارەسەر بکات.

100
00:04:52,811 --> 00:04:55,111
جێبەجێکردنی سیستەمی
گونجاو لە کوێ پێویستیانە

101
00:04:55,111 --> 00:04:58,489
و گرنگی پێدانی ھۆشیارانە بۆ
ئەوانەی پێشتر لە شوێنی خۆیانن

102
00:04:58,489 --> 00:05:01,870
یەکێك لە سەرەکیترین پێویستییە
مرۆییەکانمان دەھێنێتە دی.