WEBVTT

00:00:00.414 --> 00:00:08.170
Thich Nhat Hanh zen maisuak erantzuten du

00:00:09.009 --> 00:00:20.761
Nola sentitzen zara hilda zaudenean?

00:00:27.902 --> 00:00:30.956
(neerl.) Nola sentitzen zara
hilda zaudenean?

00:00:34.902 --> 00:00:38.694
Nola sentitzen zara hilda zaudenean?

00:00:39.989 --> 00:00:44.618
(Barreak)

00:00:52.787 --> 00:00:59.415
Galdera da: hil ostean,
zerbait sentitzen al duzu? Bai?

00:01:00.223 --> 00:01:04.518
Nola sentitzen zara hilda zaudenean?
Bai?

00:01:12.725 --> 00:01:16.728
Oso galdera ona da, sakona.

00:01:19.398 --> 00:01:29.457
Suposatu zeruan dagoen hodeiari
galdetzen diozula hori.

00:01:31.254 --> 00:01:34.903
'Nire hodei maitea, badakit
egun batean hil egingo zarela.

00:01:36.399 --> 00:01:38.749
Ez zara gehiago hodei izango.

00:01:40.405 --> 00:01:46.648
Zer sentitzen duzu orain,
zer sentituko duzu hil ostean?

00:01:47.756 --> 00:01:50.501
Hil ondoren, zerbait sentituko al duzu?'

00:01:51.438 --> 00:01:53.239
Hodeiari galdetzen diogu.

00:01:54.609 --> 00:02:02.683
Eta arretaz entzunez gero,
erantzuna entzun dezakegu.

00:02:05.298 --> 00:02:08.582
Uste al duzu hodeiak
beldurra diola heriotzari?

00:02:14.479 --> 00:02:16.795
Hor zaude, zeruan igeri.

00:02:16.925 --> 00:02:21.131
Baina ondo dakizu egunen batean
desagertuko zarela.

00:02:22.151 --> 00:02:24.129
Hil egin behar duzu.

00:02:30.047 --> 00:02:32.832
Gauza bera gertatzen da
gizon eta andereekin.

00:02:43.191 --> 00:02:47.975
Hau ez da ume baten galdera,
filosofo batena baizik.

00:02:52.550 --> 00:02:55.849
Eta hodeiak meditatzen badaki...

00:02:58.360 --> 00:02:59.837
Batek daki!

00:03:01.368 --> 00:03:04.967
Inoiz ezin dela hil ikusiko du hodeiak.

00:03:08.455 --> 00:03:10.103
Ezin da inoiz hil egin.

00:03:11.481 --> 00:03:14.176
Hiltzeak esan nahi baitu
ezerez bihurtzea.

00:03:15.514 --> 00:03:18.419
Zerbait izatetik ezerez bihurtzea.

00:03:18.862 --> 00:03:22.163
Hori adierazten dugu 'hil' hitzarekin.

00:03:22.827 --> 00:03:28.265
Hor zaude, eta bat-batean,
ez zaude hor. Hori da hiltzea.

00:03:28.611 --> 00:03:31.836
Baina posible al zaio hodeiari hiltzea?

00:03:34.626 --> 00:03:38.627
Posible al da hodeia
ezereza bihurtzea? Ez.

00:03:38.887 --> 00:03:44.208
Hodeia euri, elur, izotz edo laino
bihurtu daiteke.

00:03:44.398 --> 00:03:47.520
Baina hodei bat ezin da ezereza bihurtu.

00:03:53.095 --> 00:03:56.127
Gizakiak horrelakoak dira ere.

00:03:57.067 --> 00:04:02.246
Hiltzen garela ematen du,
baina egia da ezin garela hil.

00:04:02.530 --> 00:04:08.779
Beti darraigu, ez forma honetan,
beste itxuretan.

00:04:11.750 --> 00:04:13.734
Ikus dezakezu hori?

00:04:14.337 --> 00:04:20.208
Egia esateko, hodei asko ditugu gugan.
Egunero hodei mordoa edaten dugu.

00:04:20.384 --> 00:04:24.628
Hemen hodei bat dago.
Hodeia edaten ari naiz.

00:04:25.754 --> 00:04:29.265
Nire gorputzaren %70a hodei da.

00:04:32.598 --> 00:04:36.097
Eta hodeia ezpada hiltzen,
ezta ni ere!

00:04:36.551 --> 00:04:38.688
Beti jarraituko dut!

00:04:40.262 --> 00:04:44.029
Beraz, hodeia zarenean,
hodei gisa sentitzen duzu.

00:04:44.599 --> 00:04:49.151
Baina jada hodei ez zarenean,
euri izan zaitezke eta euri sentitu.

00:04:52.882 --> 00:05:00.961
Beraz, sentimenduak daude oraindik
hodeia euri bihurtu ostean.

00:05:01.842 --> 00:05:07.251
Eta gorputz hau disolbatu ondoren
ez duzu gehiago gorputzarekin sentitzen,

00:05:07.500 --> 00:05:11.223
baina jarraitzen duten
beste gorputzekin sentitzen duzu.

00:05:14.384 --> 00:05:17.626
Gogoan izan, ezer ezin da hil.

00:05:18.416 --> 00:05:20.663
Hori da Budaren irakaspena.

00:05:22.627 --> 00:05:26.437
Eta ez Budak bakarrik,
hainbat zientzialarik ikusi du berau.

00:05:27.161 --> 00:05:32.267
Bada zientzialari frantses bat, dioena:
'Ezer ez da sortu, ezer ez da hil egin'.

00:05:33.300 --> 00:05:35.290
Bere izena zen Antoine

00:05:39.360 --> 00:05:43.007
Lavoisier, Laurent Lavoisier.

00:05:43.640 --> 00:05:46.740
'Rien ne se crée. Rien ne se perd.'

00:05:46.820 --> 00:05:50.725
Esan nahi du: 'Ezer ez da sortzen,
ezer ez da galtzen'.

00:05:53.183 --> 00:05:57.634
Honek ez du hodeiarentzat balio.
Hodeia ez da sortu.

00:05:59.387 --> 00:06:05.485
Uste dugu sortzeak esan nahi duela
ezerezetik zerbait bihurtzea supituki.

00:06:06.468 --> 00:06:09.243
Baina hodeia ez dator ezerezetik.

00:06:10.444 --> 00:06:15.058
Hodeia izan baino lehen,
beste zerbait izan da,

00:06:15.303 --> 00:06:20.166
itsasoko ura, eguzkiak eragindako lurruna.

00:06:20.937 --> 00:06:24.245
Beraz, hodei izan baino lehen,
beste zerbait izan da.

00:06:24.508 --> 00:06:26.576
Ez dator ezerezetik.

00:06:27.339 --> 00:06:32.573
Beraz, badakigu hodeia sortua izatea
ezinezkoa dela.

00:06:33.003 --> 00:06:36.686
Ezinezkoa zaio hodeiari hiltzea.

00:06:37.290 --> 00:06:39.446
Eta gizakiak horrelakoak gara.

00:06:39.536 --> 00:06:41.956
Zu ez zatoz ezerezetik.

00:06:43.006 --> 00:06:49.977
Jaio zinen unean,
bazinen hor jada.

00:06:51.173 --> 00:06:58.000
Zure amak zu umetokian sortu baino lehen,
existitzen zinen jada,

00:06:58.969 --> 00:07:01.820
erdia aitagan, beste erdia amagan.

00:07:03.183 --> 00:07:07.254
Aitarengan zegoen erdiak
amarengan zegoena aurkitu zuen

00:07:07.617 --> 00:07:11.499
eta zu txiki bat bihurtu ziren.

00:07:12.331 --> 00:07:17.580
Beraz, sortze-unea ez da hasiera.
Ez dago hasierarik.

00:07:19.864 --> 00:07:21.564
Ez dago amaierarik.

00:07:25.918 --> 00:07:27.758
Beraz,

00:07:30.650 --> 00:07:35.803
zure izaera hodeiaren izaera da:
ez sortzerik, ez hiltzerik.

00:07:36.295 --> 00:07:37.796
Ez kezkatu.

00:07:39.210 --> 00:07:43.640
Meditatzeak laguntzen gaitu ez sortze,
ez hiltze izaera ikusten

00:07:43.973 --> 00:07:48.226
eta hiltzearen beldurra,
ez izatearen beldurra kentzen.

00:07:50.007 --> 00:07:53.117
Hau Budaren irakaspen
oso sakona da.

00:07:53.498 --> 00:07:56.483
Hazten zarenean,
jarraitu meditatzen

00:07:56.733 --> 00:08:00.465
eta ukituko duzu ez sortze,
ez hiltzearen egia.

00:08:00.751 --> 00:08:03.604
Eta ez zara beldur izango jada.

00:08:06.332 --> 00:08:10.322
Zientzialariek aurkitu dute
egi hori bera.

00:08:12.182 --> 00:08:17.527
Gaur goizean galdera bat
zegoen kanpaiaren barruan:

00:08:17.980 --> 00:08:20.884
'Zer uste duzu Big Bangari buruz?'

00:08:23.156 --> 00:08:26.883
Big Banga da munduaren hasiera.

00:08:30.895 --> 00:08:35.998
Baina irakaspen honetan, praktika honetan,
ez dago hasierarik.

00:08:38.104 --> 00:08:42.457
Big Bang bat badago,
orduan Big Crunch bat egongo da.

00:08:49.282 --> 00:08:54.704
Hau meditazio-gai interesgarria da.

00:08:57.188 --> 00:09:00.275
Big Bang teoria asmatu egin zuten

00:09:00.509 --> 00:09:07.671
munduaren hasiera azaltzeko
beharra zegoelako.

00:09:08.248 --> 00:09:12.309
Baina hasiera-eza, amaiera-ezaren
egia ikusiz gero,

00:09:12.746 --> 00:09:17.317
ez daukazu zertan asmatu
horrelako teoria bat

00:09:17.784 --> 00:09:19.876
azalpen bat emateko.

00:09:20.127 --> 00:09:26.390
Big Banga dagoela uste baduzu,
Big Cruncha egongo dela sinistuko duzu.

00:09:28.129 --> 00:09:34.799
Eta termodinamikaren lehen legea
haustuko duzu.

00:09:36.581 --> 00:09:43.815
Lege hau hautsi:
ezer ez da sortu, ezer ez da hil.

00:09:47.579 --> 00:09:52.353
Gai honi buruz meditatzen jarraitu
behar dugu, oso gai sakona.

00:09:52.948 --> 00:09:57.775
Beraz, hau da nire erantzuna:
sentsazioa bada hodeia zarenean,

00:09:58.263 --> 00:10:01.709
sentsazioak egongo dira
euri bihurtzen zarenean.

00:10:02.999 --> 00:10:05.479
Badira sentsazioak gorputz hau dugunean,

00:10:05.479 --> 00:10:09.728
egongo dira sentsazioak
beste gorputzak hartzen dituzunean.

00:10:11.042 --> 00:10:12.257
Bai?

00:10:14.606 --> 00:10:16.563
Hori da galdera!

00:10:16.753 --> 00:10:19.100
(Barreak)

00:10:21.128 --> 00:10:25.150
[konektatu,
inspiratu, elikatu]

00:10:25.710 --> 00:10:31.444
(Kanpai hotsa)