0:00:00.370,0:00:02.360


0:00:02.360,0:00:04.640


0:00:04.640,0:00:06.650


0:00:06.650,0:00:09.070
Gəlin ümumi bir turşu haqqında düşünək,[br]HA,

0:00:09.070,0:00:11.570
bu turşu suya proton verərək

0:00:11.570,0:00:14.470
hidronium ionu, H3O müsbət və

0:00:14.470,0:00:18.420
HA-ın qoşulmuş əsasını, A mənfini[br]əmələ gətirir.

0:00:18.420,0:00:20.250
İlk növbədə gəlin H və A arasında

0:00:20.250,0:00:23.000
rabitə polyarlığına baxaq.

0:00:23.000,0:00:25.630
Əgər A, H-dən daha elektromənfdirsə,

0:00:25.630,0:00:28.090
onda A elektron sıxlığını özünə çəkəcək.

0:00:28.090,0:00:32.170
A tərəfə istiqamətlənmiş ox çəkə bilərik[br]və bu ox

0:00:32.170,0:00:34.130
elektronlar və onlar arasında rabitənin,

0:00:34.130,0:00:36.670
A-a yaxın olmasını göstərir.

0:00:36.670,0:00:40.330
A-ın elektromənfiliyi artdıqca,

0:00:40.330,0:00:44.913
rabitə arasındakı polyarlıq da artır.

0:00:45.840,0:00:47.800
Polyarlıq artanda, elektron sıxlığı

0:00:47.800,0:00:51.180
H-dən uzaqlaşır və bu[br]HA-ın proton

0:00:51.180,0:00:54.730
verməsini asanlaşdırır.

0:00:54.730,0:00:56.270
Beləliklə, ümumiyyətlə

0:00:56.270,0:00:59.450
HA rabitəsinin polyarlığı artdıqca,

0:00:59.450,0:01:02.823
turşunun qüvvətliyi artır.

0:01:03.800,0:01:06.740
Gəlin indi rabitə gücünü amili[br]haqqında düşünək.

0:01:06.740,0:01:10.800
H və A arasındakı rabitənin gücünü[br]nəzərə alaq.

0:01:10.800,0:01:12.100
Rabitə zəiflədikcə,

0:01:12.100,0:01:15.160
proton daha da rahat ayrılır.

0:01:15.160,0:01:18.320
Deməli, rabitə zəiflədikcə,

0:01:18.320,0:01:22.580
turşunun qüvvətliyi artır.

0:01:22.580,0:01:24.510
Qoşulmuş əsasın sabitliyi də,

0:01:24.510,0:01:27.060
həmçinin turşunun qüvvətliyinə[br]təsir edə bilər.

0:01:27.060,0:01:28.830
Qoşulmuş əsas nə qədər sabit olsa,

0:01:28.830,0:01:32.320
o qədər də asan protonu verir.

0:01:32.320,0:01:33.740
HA turşusunun qoşulmuş əsası

0:01:33.740,0:01:36.860
A mənfidir.

0:01:36.860,0:01:39.040
A mənfi nə qədər sabit olsa,

0:01:39.040,0:01:43.100
HA o qədər də məhlula protonu[br]rahat verəcək.

0:01:43.100,0:01:44.530
Beləliklə,

0:01:44.530,0:01:48.460
qoşulmuş əsasın sabitliyi artanda,[br]turşunun qüvvətliyi artır.

0:01:48.460,0:01:49.520
Onda gəlin yazaq ki,

0:01:49.520,0:01:52.700
qoşulmuş əsasın sabitliyi artıdqca,

0:01:52.700,0:01:57.150
turşunun qüvvətliyi artırır.

0:01:57.150,0:01:58.340
Baxmayaraq ki,

0:01:58.340,0:02:00.740
turşunun qüvvətliyinə hər üç amil[br]təsir edir, yəni

0:02:00.740,0:02:02.190
rabitə polyarlığı, qüvvəti və

0:02:02.190,0:02:04.010
qoşulmuş əsasın sabitliyi,

0:02:04.010,0:02:05.150
nümunələrə baxanda,

0:02:05.150,0:02:07.540
turşu qüvvətliyinə təsir edən

0:02:07.540,0:02:11.590
əsas iki amili nəzərə alırıq.

0:02:11.590,0:02:15.190
Gəlin, 7A qrupunun əmələ gətirdikləri

0:02:15.190,0:02:18.020
turşularına baxaq, bu flüorid turşusudur,

0:02:18.020,0:02:22.340
xlorid turşusu, bromid turşusu,[br]və yodid turşusu.

0:02:22.340,0:02:25.110
Aşağı getdikcə, flör, xlor,[br]brom,

0:02:25.110,0:02:26.890
yod istiqamətində,

0:02:26.890,0:02:29.600
turşunun qüvvətliyi artır.

0:02:29.600,0:02:33.700
Bu dördündüən, yodid ionu ən güclüsüdür.

0:02:33.700,0:02:35.450
7A qrupunun turşularının

0:02:35.450,0:02:40.380
qüvvətliliyini təyin edən əsas amil[br]rabitə gücüdür.

0:02:40.380,0:02:42.390
Rabitənin entalpiya qiymətlərinə baxaraq,

0:02:42.390,0:02:45.220
bu rabitələrin gücünü təyin etmək olsr.

0:02:45.220,0:02:47.320
Məsələn, H və F arasındakı rabitənin

0:02:47.320,0:02:51.480
entalpiyası 1 mola 567 kilocouldur.

0:02:51.480,0:02:53.040
Eyni zamanda isə H v I[br]rabitənin

0:02:53.040,0:02:56.570
arasındakı entalpiya 1 mola[br]299 kilocouldur.

0:02:56.570,0:02:58.690
Rabitə entalpiyasının qiyməti azaldıqca,

0:02:58.690,0:03:01.120
rabitəni qırmaq da asanlaşır.

0:03:01.120,0:03:04.760
Qrup üzrə aşağı getdikcə rabitənin[br]entalpiyası azalır,

0:03:04.760,0:03:07.980
bu o deməkdir ki, rabitə gücü azalır.

0:03:07.980,0:03:09.330
Rabitənin gücündə azalma,

0:03:09.330,0:03:12.210
turşunun proton verməsini azaldır.

0:03:12.210,0:03:15.370
Deməli, qrup üzrə aşağı getdikcə

0:03:15.370,0:03:17.330
protonun verilməsi xüsusiyyəti artır.

0:03:17.330,0:03:20.990
Gəlin indi oksigenli turşuları[br]müqayisə edək.

0:03:20.990,0:03:23.587
Oksigenli turşuların ümumi formulaları[br]XOH-dır,

0:03:24.560,0:03:26.660
burada X halogendir.

0:03:26.660,0:03:27.830
Turşu protonu,

0:03:27.830,0:03:30.830
oksigenə birləşən protondur.

0:03:30.830,0:03:34.420
Və oksigenli turşular suya proton verərək

0:03:34.420,0:03:37.360
H3O müsbət ionunu

0:03:37.360,0:03:40.720
və oksigenli turşu üçün qoşulmuş əsas[br]əmələ gətirir.

0:03:40.720,0:03:42.170
Yəni bu üç oksigenli turşu üçün,

0:03:42.170,0:03:45.600
yod, brom, xlor.

0:03:45.600,0:03:47.560
Yoddan broma doğru getdikcə,

0:03:47.560,0:03:50.730
yəni dövri cədvəldə 7A qrupunda xlor [br]istiqamətində,

0:03:50.730,0:03:54.450
elektromənfilik artır.

0:03:54.450,0:03:57.110
Deməli, bu üç halogenlər arasında xlor

0:03:57.110,0:03:59.560
ən elektromənfi elementdir.

0:03:59.560,0:04:02.610
Halogenlərdə qrup üzrə yuxarı getdikcə,

0:04:02.610,0:04:05.320


0:04:05.320,0:04:09.060


0:04:09.060,0:04:12.360


0:04:12.360,0:04:13.780


0:04:13.780,0:04:17.420


0:04:17.420,0:04:21.040


0:04:21.040,0:04:24.120


0:04:24.120,0:04:27.760


0:04:27.760,0:04:30.730


0:04:30.730,0:04:33.210


0:04:33.210,0:04:36.330


0:04:36.330,0:04:39.040


0:04:39.040,0:04:40.990


0:04:40.990,0:04:43.110


0:04:43.110,0:04:46.830


0:04:46.830,0:04:49.280


0:04:49.280,0:04:51.200


0:04:51.200,0:04:54.770


0:04:54.770,0:04:59.110


0:04:59.110,0:05:01.650


0:05:01.650,0:05:03.270


0:05:03.270,0:05:06.200


0:05:06.200,0:05:08.410


0:05:08.410,0:05:10.630


0:05:10.630,0:05:13.370


0:05:13.370,0:05:15.270


0:05:15.270,0:05:18.570


0:05:18.570,0:05:20.010


0:05:20.010,0:05:21.560


0:05:21.560,0:05:24.720


0:05:24.720,0:05:26.590


0:05:26.590,0:05:28.060


0:05:28.060,0:05:30.260


0:05:30.260,0:05:31.620


0:05:31.620,0:05:34.380


0:05:34.380,0:05:35.640


0:05:35.640,0:05:38.070


0:05:38.070,0:05:40.180


0:05:40.180,0:05:43.100


0:05:43.100,0:05:44.490


0:05:44.490,0:05:48.240


0:05:48.240,0:05:49.900


0:05:49.900,0:05:52.920


0:05:52.920,0:05:57.310


0:05:57.310,0:06:01.590


0:06:01.590,0:06:04.980


0:06:04.980,0:06:08.260


0:06:08.260,0:06:10.210


0:06:10.210,0:06:12.160


0:06:12.160,0:06:15.360


0:06:15.360,0:06:17.070


0:06:17.070,0:06:19.040


0:06:19.040,0:06:20.820


0:06:20.820,0:06:23.560


0:06:23.560,0:06:26.440


0:06:26.440,0:06:27.763


0:06:29.490,0:06:31.630


0:06:31.630,0:06:34.240


0:06:34.240,0:06:36.670


0:06:36.670,0:06:38.870


0:06:38.870,0:06:40.920


0:06:40.920,0:06:43.810


0:06:43.810,0:06:48.040


0:06:48.040,0:06:50.440


0:06:50.440,0:06:53.150


0:06:53.150,0:06:54.823


0:06:55.680,0:06:57.990


0:06:57.990,0:07:00.097


0:07:00.097,0:07:02.210


0:07:02.210,0:07:05.140


0:07:05.140,0:07:08.380


0:07:08.380,0:07:12.670


0:07:12.670,0:07:14.150


0:07:14.150,0:07:16.840


0:07:16.840,0:07:19.460


0:07:19.460,0:07:20.730


0:07:20.730,0:07:22.460


0:07:22.460,0:07:25.400


0:07:25.400,0:07:28.080


0:07:28.080,0:07:29.820


0:07:29.820,0:07:31.860


0:07:31.860,0:07:33.050


0:07:33.050,0:07:34.670


0:07:34.670,0:07:37.320


0:07:37.320,0:07:39.160


0:07:39.160,0:07:41.400


0:07:41.400,0:07:42.820


0:07:42.820,0:07:44.000


0:07:44.000,0:07:46.330


0:07:46.330,0:07:49.230


0:07:49.230,0:07:51.280


0:07:51.280,0:07:54.330


0:07:54.330,0:07:56.330


0:07:56.330,0:07:59.020


0:07:59.020,0:07:59.853


0:07:59.853,0:08:02.670


0:08:02.670,0:08:03.790


0:08:03.790,0:08:06.950


0:08:06.950,0:08:08.640


0:08:08.640,0:08:11.140


0:08:11.140,0:08:14.310


0:08:14.310,0:08:16.960


0:08:16.960,0:08:19.500


0:08:19.500,0:08:21.700


0:08:21.700,0:08:23.720


0:08:23.720,0:08:25.810


0:08:25.810,0:08:29.490


0:08:29.490,0:08:31.160


0:08:31.160,0:08:34.400


0:08:34.400,0:08:37.250


0:08:37.250,0:08:38.353