Nicolas Steno hiếm khi được nghe đến
bên ngoài lĩnh vực địa chất
nhưng ai muốn hiểu về sự sống trên Trái Đất
nên thấy Steno mở rộng và liên kết
các khái niệm như thế nào
Trái Đất, sự sống và sự hiểu biết
Niels Stensen sinh ở Đan Mạch 1638,
con trai của thợ kim hoàn,
ông ta là một đứa trẻ yếu ớt
bạn bè của ông chết do một dịch bệnh
ông là nhà giải phẫu học
mổ xác chết
để nghiên cứu những bộ phận chung giữa các loài.
Ông ta thấy một bộ truyền trong sọ động vật
cung cấp nước bọt cho miệng
Ông phản biện ý kiến của Descartes
rằng chỉ người mới có tuyến yên
chứng minh rằng đó không phải là chỗ của tâm hồn
mà là sự bắt đầu của khoa học thần kinh
Đặc biệt nhất bấy giờ là phương pháp của ông
Steno không để các học thuyết cổ điển
các thuyết của Aristote
hay cách lập luận của Cartesian
lấn át các bằng chứng thực nghiệm
Tầm nhìn thông suốt của ông thông qua dự đoán và hợp lý hoá
rất sâu sắc
Steno quan sát đá gallstone tăng trưởng
như thế nào từ thành phần ẩm ướt
Chúng tuân theo quy luật định hình
mà ông biết từ nghề kim hoàn
quy luật có giá trị
cho việc tìm hiểu chất rắn
qua các sự liên kết của chúng
Sau đó, Grand Duke thuộc Tuscany
nhờ ông phẫu thuật một con cá mập
Răng nó giống với lưỡi đá,
loại đá lẻ ở trong loại đá khác
tại Malta và vùng núi gần Florence
Pliny the Elder, nhà tự nhiên người Roman
cho rằng chúng từ bầu trời.
Trong kỷ bóng tối,
tương truyền rằng chúng là lưỡi rắn
bị Thánh Phao-lô bến thành đá
Steno thấy những lưỡi đá là răng cá mập
và ngược lại
có cùng dấu hiệu của cấu trúc phát triển
Tìm ra các điểm giống nhau
ông cho rằng những chiếc răng cổ
là từ loài cá mập cổ
trong vùng biển tạo thành đá quanh răng
và đã trở thành núi
Đá là một trong các lớp lắng đọng của biển
nằm ngang
trên lớp khác
từ cổ nhất đền mới nhất
Nếu các lớp bị phá vỡ
nghiêng
hay cắt bởi sữ đứt đoạn hay hẻm núi,
hay sự thay đổi sau khi lớp hình thành.
Nghe có vẻ đơn giản
nhưng thời ấy là một cuộc cách mạng
Ông mở đường cho địa tầng học
và đặt nền móng cho địa chất học
Qua tìm kiếm nguồn gốc răng cá mập
từ 2 thời kỳ bằng quy luật tự nhiên
kiểm soát hiện tại và quá khứ,
Steno mở đầu cho Thuyết Đồng Nhất,
cho rằng mọi vật hình thành bởi quá trình
có thể quan sát được ở hiện tại
Vào thế kỷ 18, 19
nhà địa chất học Anh về thuyết đồng nhất
là James Hutton và Charles Lyell,
nghiên cứu tốc độ hiện thời rất chậm
của sự xói mòn và trầm tích
và nhận thấy Trái Đất cổ xưa hơn
dự đoán của Kinh Thánh, 6000 năm
Chu trình của đá,
kết hợp với kiến tạo đĩa
ở giữa thế kỷ 20
cho ra thuyết nóng chảy vỏ, động đất
và bao vây của trái đất
từ đá gallstone đến hành tinh 4,5 tỉ năm
Giờ hãy nghĩ rộng hơn
liên hệ với sinh học
bạn thấy răng cá mập ở một lớp
và hoá thạch của một cá thể
mà bạn chưa bao giờ thấy
Hoá thạch càng sâu càng lâu năm, đúng không?
Giờ bạn có chứng cứ
về nguồn gốc và tuyệt chủng của các loài
Liên hệ với thuyết đồng nhất
Có thể quá trình vẫn hoạt động ngày nay
dẫn đến thay đổi về đá lẫn môi trường
Nó có thể giải thích sự tương đồng và khác biệt
giữa các loài
được tìm thấy bởi nhà giải phẫu như Steno
Có rất nhiều điều để suy ngẫm
nhưng Charles Darwin có thời gian
trong chuyến đi tới Galapagos
đọc bài viết của người bạn Charles Lyell
"Học thuyết địa chất"
có sự góp công của Steno.
Đôi khi khối việc chất lên vai
con người nhỏ bé, tò mò
Nicolas Steno góp phần vào thuyết tiến hoá
mở đường cho địa chất học
và chứng minh quan sát thực tiễn
có thể vượt mọi rào cản
tới một tầm nhìn sâu rộng hơn
kết quả tốt nhất của ông
có lẽ là câu châm ngôn
định dạng sự tìm kiếm chân lý
nằm ngoài sự hiểu biết và cảm nhận của ta
về cái đẹp
của những điều chưa biết
cái đẹp là những điều ta thấy
đẹp hơn là những điều ta biết
đẹp nhất là những điều ta không...