0:00:00.500,0:00:02.520
Riyaziyyatda ədədlərin

0:00:02.520,0:00:06.034
yuvarlaqlaşdırılmağı ilə bağlı[br]bir çox misalla qarşılaşmışıq.

0:00:06.034,0:00:07.450
Yuvarlaqlaşdırmadan niyə istifadə edilir?

0:00:07.450,0:00:09.090
Hansı hallarda yuvarlaqlaşdırma [br]istifadə edilə bilər?

0:00:09.090,0:00:10.660
Bəzi misalların cavablarının təxmin [br]edilməsində

0:00:10.660,0:00:12.550
yuvarlaqlaşdırmadan istifadə edə bilərik.

0:00:12.550,0:00:14.758
Hər hansı bir ölçünü təxmini tapmağa[br]çalışdıqda,

0:00:14.758,0:00:17.721
cavabı bir qədər sadələşdirmək üçün[br]yuvarlaqlaşdırmadan

0:00:17.721,0:00:18.220
istifadə edə bilərik.

0:00:18.220,0:00:20.719
Yaxud dəqiq ölçünü bilmədikdə.

0:00:20.719,0:00:23.260
Yuvarlaqlaşdırmanın nə demək olduğuna[br]nəzər salaq.

0:00:23.260,0:00:27.680
36, 34, 35, 26 və 12 ədədlərini

0:00:27.680,0:00:28.550
yuvarlaqlaşdırmalıyıq.

0:00:28.550,0:00:31.650
Bunların hər birini ən yaxın[br]onluqlara yuvarlaqlaşdıraq.

0:00:31.650,0:00:33.750
Bunun nə demək olduğunu izah edəcəm.

0:00:33.750,0:00:36.080
Bu ədədlərin hər birinə ən yaxın

0:00:36.080,0:00:39.940
10-un bölünəni olan ədədi tapmalıyıq.

0:00:39.940,0:00:41.300
10-un bölünənləri hansılardır?

0:00:41.300,0:00:43.750
10 vur 0 = 0, [br]10 vur 1 = 10,

0:00:43.750,0:00:48.695
10, 20, 30, 40, 50, 60 və s.

0:00:48.695,0:00:50.320
Videonu dayandırın

0:00:50.320,0:00:52.300
və 10-un bölünənlərindən bu

0:00:52.300,0:00:54.130
ədədlərə ən yaxın olan ədədləri tapın.

0:00:54.130,0:00:56.297
Bu haqda bir qədər düşünək.

0:00:56.297,0:00:58.380
Bu misalı həll etmək üçün

0:00:58.380,0:01:00.550
ədəd oxundan istifadə edə bilərik.

0:01:00.550,0:01:02.590
Burada iki ədəd oxu çəkək.

0:01:02.590,0:01:05.050
Burada bir neçə ədəd oxu var.

0:01:05.050,0:01:06.940
Bu ədədlərin ədəd oxu üzərində harada

0:01:06.940,0:01:09.350
yerləşdiyinə baxaq.

0:01:09.350,0:01:11.710
İlk ədədimiz 36-dır,[br]bu ədəd

0:01:11.710,0:01:13.410
ədəd oxu üzərində harada yerləşir?

0:01:13.410,0:01:15.360
30 və 40 arasında.

0:01:15.360,0:01:18.180
Bu kiçik mavi hissə 35-ə bərabərdir.

0:01:18.180,0:01:21.440
36 bundan bir qədər artıqdır.

0:01:21.440,0:01:25.490
36 təxmini burada olacaq.

0:01:25.490,0:01:28.430
Bu hissəni bir qədər böyüdək.

0:01:28.430,0:01:33.170
Bu 30, bu isə 40-dır.

0:01:33.170,0:01:34.650
36 harada yerləşir?

0:01:34.650,0:01:36.110
Bu, 35-ə bərabərdir.

0:01:36.110,0:01:37.870
36 bundan bir qədər yuxarıdadır.

0:01:37.870,0:01:41.700
36-nı burada qeyd edə bilərik.

0:01:41.700,0:01:45.190
Bunu ən yaxın onluqlara yuvarlaqlaşdırsaq,

0:01:45.190,0:01:48.740
hansı iki ehtimal alınar?

0:01:48.740,0:01:54.230
36-nı yuxarıya yuvarlaqlaşdırsaq,

0:01:54.230,0:01:58.000
cavabda 40 alınar.

0:01:58.000,0:02:02.100
Yuxarıya yuvarlaqlaşdırdıqda 40 alınır,

0:02:02.100,0:02:08.160
aşağıya yuvarlaqlaşdırdıqda isə cavabda 30 alınır.

0:02:08.160,0:02:10.280
Bu ədədlərdən hansının verilən ədədə[br]daha yaxın olduğunu

0:02:10.280,0:02:11.600
müəyyənləşdirməliyik.

0:02:11.600,0:02:14.335
Bu sualın cavabını

0:02:14.335,0:02:14.960
təxmini tapa bilərik.

0:02:14.960,0:02:17.830
36 ədədi 40-dan 4 vahid məsafədədir,

0:02:17.830,0:02:20.670
30-dan isə 6 vahid məsafədə yerləşir.[br]Deməli, 40 daha yaxındır.

0:02:20.670,0:02:22.820
Bunu yuxarıya yuvarlaqlaşdırırıq.

0:02:22.820,0:02:25.240
Cavabda 40 alınır.

0:02:25.240,0:02:27.460
Ədədi yuxarıya yuvarlaqlaşdırdıq.

0:02:27.460,0:02:29.540
Digər qiymətlərə də nəzər salaq.

0:02:29.540,0:02:31.970
34-ü necə yuvarlaqlaşdıraq?

0:02:31.970,0:02:34.126
Videonu dayandırın və cavabı[br]tapmağa çalışın.

0:02:34.126,0:02:35.500
Bu ədədi aşağıya və yuxarıya

0:02:35.500,0:02:38.040
yuvarlaqlaşdırdıqda hansı ədəd alındığını

0:02:38.040,0:02:40.970
müəyyənləşdirməyə çalışaq.

0:02:40.970,0:02:46.950
34 ədədini ədəd oxunda qeyd edək.

0:02:46.950,0:02:52.220
34 təxmini burada yerləşir.

0:02:52.220,0:02:54.170
Bizim iki variantımız var.

0:02:54.170,0:02:57.060
34-ü yuvarlaqlaşdıraq.

0:02:57.060,0:03:02.920
Eyni rəngdən istifadə edirik,[br]bunu yuxarıya yuvarlaqlaşdırdıqda 40 alınır,

0:03:02.920,0:03:06.809
Aşağıya yuvarlaqlaşdırdıqda isə 30 alınır.

0:03:06.809,0:03:08.100
Bunlardan hansı daha yaxındır?

0:03:08.100,0:03:10.780
Bu, 30-dan 4 vahid, 40-dan 6 vahid [br]məsafədədir.

0:03:10.780,0:03:12.750
Bu, 30-a daha yaxındır.

0:03:12.750,0:03:15.700
Odur ki, bu ədədi 30-a yuvarlaqlaşdırırıq.

0:03:19.750,0:03:21.280
Cavabda 30 alınır.

0:03:21.280,0:03:22.863
Burada yuxarıya yuvarlaqlaşdırdıqda

0:03:22.863,0:03:26.280
onluqlar mərtəbəsində 3-dən 4 alınır,[br]yəni 30-dan 40 alınır.

0:03:26.280,0:03:28.020
Aşağıya yuvarlaqlaşdırdıqda isə

0:03:28.020,0:03:30.970
30-dan 20-yə enirik.

0:03:30.970,0:03:33.210
30 34-dən kiçikdir.

0:03:33.210,0:03:35.460
Bunu aşağıya yuvarlaqlaşdırdıqda,

0:03:35.460,0:03:40.060
Ən yaxın onluqlara yuvarlaqlaşdırdığımızdan[br]təkliklər mərtəbəsində 0 yazılır.

0:03:40.060,0:03:42.220
Davam edək.

0:03:42.220,0:03:48.165
35 ədədini ən yaxın onluqlara yuvarlaqlaşdıraq.

0:03:48.165,0:03:49.790
Misalı həll etməzdən əvvəl

0:03:49.790,0:03:51.090
iki variant haqqında düşünək.

0:03:51.090,0:03:52.256
Bunu artıq bilirik.

0:03:52.256,0:03:54.450
35 təxmini buradadır.

0:03:54.450,0:03:57.760
Ədəd oxunda 35-i qeyd edirik.

0:03:57.760,0:03:59.200
Burada iki mümkün cavab var.

0:03:59.200,0:04:07.270
35 yuxarıya yuvarlaqlaşdırıldıqda 40,[br]aşağıya yuvarlaqlaşdırıldıqda 30 alınır.

0:04:07.270,0:04:10.430
Videonu dayandırın və cavabı tapmağa çalışın.

0:04:10.430,0:04:12.600
Bu, bir qədər maraqlıdır,

0:04:12.600,0:04:14.790
çünki bu ədəd bunların hər ikisindən[br]5 vahid məsafədə yerləşir.

0:04:14.790,0:04:17.339
Bu, 40-dan da, 30-dan da[br]5 vahid məsafədə yerləşir.

0:04:17.339,0:04:19.050
Odur ki, təkliklər mərtəbəsində

0:04:19.050,0:04:21.380
5 yazılan ədədlərin yuvarlaqlaşdırılması[br]üçün

0:04:21.380,0:04:23.710
riyaziyyatçıların qəbul etdiyi bir[br]qayda var.

0:04:23.710,0:04:27.690
Təkliklər mərtəbəsində 5 və daha böyük rəqəm varsa,[br]yuxarıya yuvarlaqlaşdırırıq.

0:04:27.690,0:04:28.730
Bu, sadəcə bir qaydadır.

0:04:28.730,0:04:31.850
Təkliklər mərtəbəsində 5 və daha böyük rəqəm[br]olduğundan

0:04:31.850,0:04:35.450
35 40-a yuvarlaqlaşdırılır.

0:04:35.450,0:04:39.940
Təkliklər mərtəbəsində 6 var,[br]5-dən böyük olduğundan

0:04:39.940,0:04:43.320
bunu yuxarıya yuvarlaqlaşdırırıq və [br]cavabda 40 alınır.

0:04:43.320,0:04:49.091
4 5-dən kiçik olduğundan[br]aşağıya yuvarlaqlaşdırdıq.

0:04:49.091,0:04:50.590
Digər iki ədədi yuvarlaqlaşdırmaq üçün

0:04:50.590,0:04:52.120
bu qaydadan istifadə edək.

0:04:52.120,0:04:56.230
Məsələn, 26 ədədinə nəzər salın.

0:04:56.230,0:04:58.350
Burada hansı iki ehtimal var?

0:04:58.350,0:05:00.370
26-dan böyük 10 bölünəni və

0:05:00.370,0:05:03.810
26-dan kiçik 10 bölünəni hansıdır?

0:05:03.810,0:05:08.460
26-dan böyük 10 bölünəni 30,

0:05:08.460,0:05:12.400
26-dan kiçik 10 bölünəni isə 20-dir.

0:05:12.400,0:05:14.030
Bunu yuxarıya yuvarlaqlaşdırsaq, 30,

0:05:14.030,0:05:17.290
aşağıya yuvarlaqlaşdırsaq, 20 alınar.

0:05:17.290,0:05:19.040
Ən yaxın onluqlara yuvarlaqlaşdırmaq üçün

0:05:19.040,0:05:20.130
onluqlar mərtəbəsinə nəzər salırıq.

0:05:20.130,0:05:20.980
Bu ədədi ən yaxın

0:05:20.980,0:05:22.890
onluqlara yuvarlaqlaşdırmaq üçün

0:05:22.890,0:05:24.500
təkliklər mərtəbəsinə nəzər salaq.

0:05:24.500,0:05:26.370
Təklilər mərtəbəsinə əsasən [br]cavabı tapa bilərik.

0:05:26.370,0:05:31.510
Bu, 5-dən böyükdür.

0:05:31.510,0:05:34.410
Bu rəqəm 5-dən böyük olduğundan

0:05:34.410,0:05:36.460
yuxarıya yuvarlaqlaşdırırıq.

0:05:36.460,0:05:41.580
Odur ki, 26 ədədini yuvarlaqlaşdırdıqda[br]cavabda 30 alınır.

0:05:41.580,0:05:44.060
12 ədədini necə yuvarlaqlaşdıra bilərik?

0:05:44.060,0:05:46.480
Bu sualı cavablandırmağa çalışaq.

0:05:46.480,0:05:49.750
12-dən böyük 10 bölünəninə nəzər salaq.

0:05:49.750,0:05:51.810
Bunu yuxarıya yuvarlaqlaşdırdıqda[br]20 alınar.

0:05:51.810,0:05:54.790
12 təxmini burada yerləşir.

0:05:54.790,0:05:59.230
Bunu 20 və ya 10-a[br]yuvarlaqlaşdıra bilərik.

0:05:59.230,0:06:01.430
Bunu ən yaxın onluqlara [br]yuvarlaqlaşdırmaq üçün

0:06:01.430,0:06:03.590
təkliklər mərtəbəsinə nəzər salmalıyıq.

0:06:03.590,0:06:06.440
Burada təkliklər mərtəbəsində yerləşən[br]rəqəm

0:06:06.440,0:06:09.090
5-dən kiçikdir.

0:06:09.090,0:06:11.670
Odur ki, bunu aşağıya[br]yuvarlaqlaşdırırıq.

0:06:11.670,0:06:13.670
Məntiqlidir, çünki alınan bu ədəd[br]20-yə nəzərən

0:06:13.670,0:06:15.020
buna daha yaxındır.

0:06:15.020,0:06:19.100
12 ədədini ən yaxın onluqlara[br]yuvarlaqlaşdırdıqda

0:06:19.100,0:06:21.610
cavabda 10 alınır.