0:00:07.176,0:00:09.323
Ο Αυστριακός φυσικός Έρβιν Σρέντιγκερ

0:00:09.323,0:00:11.900
είναι ένας από τους θεμελιωτές[br]της κβαντικής μηχανικής,

0:00:11.900,0:00:15.237
αλλά είναι περισσότερο γνωστός[br]για κάτι που τελικά δεν έκανε ποτέ:

0:00:15.237,0:00:17.937
Ένα νοητικό πείραμα με μια γάτα.

0:00:17.937,0:00:21.282
Φαντάστηκε ότι παίρνει μια γάτα[br]και τη βάζει σε ένα σφραγισμένο κουτί

0:00:21.282,0:00:26.572
με μια συσκευή που έχει 50% πιθανότητες[br]να σκοτώσει τη γάτα μέσα στην επόμενη ώρα.

0:00:26.572,0:00:30.418
Στο τέλος της ώρας, ρώτησε:[br]«Ποια είναι η κατάσταση της γάτας;»

0:00:30.418,0:00:33.788
Η κοινή λογική λέει ότι η γάτα [br]είναι είτε ζωντανή είτε νεκρή,

0:00:33.788,0:00:36.791
αλλά ο Σρέντιγκερ επισήμανε ότι[br]σύμφωνα με την κβαντική φυσική,

0:00:36.791,0:00:42.421
τη στιγμή πριν ανοίξει το κουτί,[br]η γάτα είναι εξίσου ζωντανή και νεκρή,

0:00:42.421,0:00:44.338
ταυτόχρονα.

0:00:44.338,0:00:48.302
Μόνο όταν ανοίξει το κουτί βλέπουμε[br]μια μοναδική οριστική κατάσταση.

0:00:48.302,0:00:51.561
Μέχρι τότε, η γάτα είναι[br]μια θαμπάδα πιθανοτήτων,

0:00:51.561,0:00:54.230
μισό από το ένα πράγμα[br]και μισό από το άλλο.

0:00:54.230,0:00:56.965
Φαίνεται παράλογο,[br]που ήταν και το θέμα του Σρέντιγκερ.

0:00:56.965,0:00:59.956
Έβρισκε την κβαντική μηχανική[br]τόσο φιλοσοφικά ενοχλητική,

0:00:59.956,0:01:02.768
που παράτησε τη θεωρία[br]που βοήθησε να δημιουργηθεί

0:01:02.768,0:01:04.995
και στράφηκε στο γράψιμο για τη βιολογία.

0:01:04.995,0:01:08.889
Όμως, όσο παράλογο κι αν φαίνεται,[br]η γάτα του Σρέντιγκερ είναι πολύ αληθινή.

0:01:08.889,0:01:10.610
Στην πραγματικότητα, είναι ουσιώδης.

0:01:10.610,0:01:14.398
Αν τα κβαντικά αντικείμενα δεν μπορούσαν[br]να είναι ταυτόχρονα σε δύο καταστάσεις,

0:01:14.398,0:01:18.575
ο υπολογιστής που χρησιμοποιείτε[br]για να παρακολουθήσετε αυτό δεν θα υπήρχε.

0:01:18.575,0:01:20.657
Το κβαντικό φαινόμενο της επαλληλίας

0:01:20.657,0:01:25.708
είναι ένα αποτέλεσμα του δυαδικού μορίου[br]και της κυματικής φύσης των πάντων.

0:01:25.708,0:01:27.844
Για να έχει ένα αντικείμενο μήκος κύματος,

0:01:27.844,0:01:30.299
πρέπει να εκτείνεται [br]σε κάποια περιοχή του χώρου,

0:01:30.299,0:01:33.879
που σημαίνει ότι καταλαμβάνει[br]πολλές θέσεις ταυτόχρονα.

0:01:33.879,0:01:37.170
Το μήκος κύματος ενός αντικειμένου[br]που περιορίζεται σε έναν μικρό χώρο

0:01:37.170,0:01:39.425
δεν μπορεί να προσδιοριστεί τέλεια.

0:01:39.425,0:01:43.365
Έτσι, υπάρχει σε πολλά διαφορετικά[br]μήκη κύματος ταυτόχρονα.

0:01:43.365,0:01:46.689
Δεν βλέπουμε αυτές τις ιδιότητες[br]των κυμάτων σε καθημερινά αντικείμενα

0:01:46.689,0:01:50.212
επειδή το μήκος κύματος μειώνεται[br]καθώς αυξάνεται η ορμή.

0:01:50.212,0:01:52.910
Και η γάτα είναι σχετικά μεγάλη και βαριά.

0:01:52.910,0:01:57.129
Αν παίρναμε ένα άτομο και το μεγεθύναμε[br]στο μέγεθος του ηλιακού μας συστήματος,

0:01:57.129,0:01:59.653
το μήκος κύματος μιας γάτας[br]που τρέχει από έναν φυσικό

0:01:59.653,0:02:03.089
θα ήταν τόσο μικρό όσο ένα άτομο[br]μέσα σε αυτό το ηλιακό σύστημα.

0:02:03.089,0:02:04.846
Παραείναι μικρό για να εντοπιστεί,

0:02:04.846,0:02:07.813
έτσι δεν θα δούμε ποτέ[br]τη συμπεριφορά του κύματος από μια γάτα.

0:02:07.813,0:02:10.241
Όμως ένα μικροσκοπικό σωματίδιο,[br]όπως ένα ηλεκτρόνιο

0:02:10.241,0:02:13.398
μπορεί να δείξει δραματικά στοιχεία[br]της δυαδικής του φύσης.

0:02:13.398,0:02:18.602
Αν ρίξουμε ηλεκτρόνια, ένα ένα, σε ένα σετ[br]από δύο στενά κοψίματα σε ένα φράγμα,

0:02:18.602,0:02:23.912
κάθε ηλεκτρόνιο στην αθέατη πλευρά[br]ανιχνεύεται σε ένα σημείο σε κάποια στιγμή

0:02:23.912,0:02:25.295
όπως ένα σωματίδιο.

0:02:25.295,0:02:27.623
Αλλά αν επαναλάβετε αυτό το πείραμα[br]πολλές φορές,

0:02:27.623,0:02:30.360
σημειώνοντας όλες[br]τις μεμονωμένες ανιχνεύσεις,

0:02:30.360,0:02:34.643
θα τα δείτε να σκιαγραφούν ένα μοτίβο,[br]χαρακτηριστικό της συμπεριφοράς κυμάτων:

0:02:34.643,0:02:37.373
Ένα σετ από λωρίδες -[br]περιοχές με πολλά ηλεκτρόνια

0:02:37.373,0:02:40.061
διαχωρισμένα από περιοχές[br]όπου δεν υπάρχει κανένα.

0:02:40.061,0:02:42.867
Μπλοκάρετε μία από τις σχισμές[br]και οι λωρίδες εξαφανίζονται.

0:02:42.867,0:02:46.852
Αυτό δείχνει ότι το μοτίβο είναι[br]το αποτέλεσμα κάθε ηλεκτρονίου

0:02:46.852,0:02:49.660
που περνά ταυτόχρονα[br]μέσα και από τις δύο σχισμές.

0:02:49.660,0:02:52.672
Ένα μεμονωμένο ηλεκτρόνιο δεν επιλέγει[br]να πάει αριστερά ή δεξιά

0:02:52.672,0:02:56.076
αλλά αριστερά και δεξιά ταυτόχρονα.

0:02:56.076,0:03:00.029
Αυτή η επαλληλία των καταστάσεων[br]οδηγεί και στη μοντέρνα τεχνολογία.

0:03:00.029,0:03:02.397
Ένα ηλεκτρόνιο κοντά [br]στον πυρήνα ενός ατόμου

0:03:02.397,0:03:04.765
υπάρχει σε μια απλωμένη τροχιά, σαν κύμα.

0:03:04.765,0:03:07.135
Φέρτε δύο άτομα κοντά

0:03:07.135,0:03:10.416
και τα ηλεκτρόνια δεν χρειάζεται[br]να επιλέξουν μόνο ένα άτομο

0:03:10.416,0:03:12.203
αλλά μοιράζονται μεταξύ τους.

0:03:12.203,0:03:14.676
Έτσι δημιουργούνται [br]μερικές χημικές ενώσεις.

0:03:14.676,0:03:20.499
Ένα ηλεκτρόνιο σε ένα μόριο δεν είναι[br]απλώς άτομο Α ή άτομο Β, αλλά Α+Β.

0:03:20.499,0:03:23.945
Καθώς προσθέτετε περισσότερα άτομα,[br]τα ηλεκτρόνια απλώνονται περισσότερο,

0:03:23.945,0:03:27.342
μοιράζονται ανάμεσα σε μεγάλους[br]αριθμούς ατόμων ταυτόχρονα.

0:03:27.342,0:03:30.643
Τα ηλεκτρόνια στα στερεά[br]δεν συνδέονται σε ένα συγκεκριμένο άτομο

0:03:30.643,0:03:35.344
αλλά μοιράζονται με όλα,[br]και επεκτείνονται σε μεγάλο εύρος χώρου.

0:03:35.344,0:03:37.860
Η γιγαντιαία επαλληλία καταστάσεων

0:03:37.860,0:03:41.607
προσδιορίζει πώς κινούνται[br]τα ηλεκτρόνια μέσα στο υλικό,

0:03:41.607,0:03:45.625
είτε είναι ένας αγωγός ή ένας μονωτής [br]ή ένας ημιαγωγός.

0:03:45.625,0:03:48.461
Η κατανόηση του πώς μοιράζονται[br]τα ηλεκτρόνια στα άτομα

0:03:48.461,0:03:51.947
μας επιτρέπει να ελέγξουμε με ακρίβεια[br]τις ιδιότητες υλικών ημιαγωγών,

0:03:51.947,0:03:53.508
όπως η σιλικόνη.

0:03:53.508,0:03:56.039
Ο συνδυασμός διαφορετικών ημιαγωγών[br]με τον σωστό τρόπο

0:03:56.039,0:03:59.501
μας επιτρέπει να φτιάξουμε[br]κρυσταλλολυχνίες σε μικρό μέγεθος,

0:03:59.501,0:04:01.863
εκατομμύρια σε ένα μοναδικό[br]τσιπάκι υπολογιστή.

0:04:01.863,0:04:04.065
Αυτά τα τσιπ[br]και τα απλωμένα ηλεκτρόνιά τους

0:04:04.065,0:04:07.494
δίνουν ισχύ στον υπολογιστή[br]που βλέπετε αυτό το βίντεο.

0:04:07.494,0:04:10.139
Ένα παλιό αστείο λέει[br]ότι το Διαδίκτυο υπάρχει

0:04:10.139,0:04:12.784
για να μπορούμε να μοιραζόμαστε[br]βίντεο με γάτες.

0:04:12.784,0:04:15.431
Όμως, κατά βάθος,[br]το Διαδίκτυο χρωστά την ύπαρξή του

0:04:15.431,0:04:19.310
σε έναν Αυστριακό φυσικό[br]και τη φανταστική του γάτα.