Vanavond wil ik het hebben
over een enorm wereldwijd probleem
dat zich op de grens bevindt
tussen landgebruik, voedsel en milieu.
Het gaat ons allen aan.
Ik noem het:
"de andere Ongemakkelijke Waarheid".
Ik wil jullie eerst meenemen op reis.
De bestemming: onze planeet,
maar dan 's nachts en vanuit de ruimte.
Zo ziet onze planeet eruit
als je er 's nachts met een satelliet
zou rondvliegen.
Het eerste wat je zou opmerken
is uiteraard hoe dominant
de menselijke aanwezigheid is.
We zien steden, olievelden
en zelfs vissersvloten op zee.
We domineren bijna de volledige planeet,
vooral door het energieverbruik
dat we hier 's nachts zien.
Laten we nu terugkeren
naar een lagere hoogte
en overdag rondkijken.
Overdag zien we onze landschappen.
Dit is Rondônia in het Amazonebekken,
in het zuiden van het Amazonegebied.
Als je heel goed kijkt,
zie je in de rechterbovenhoek
een dunne witte lijn.
Dat is een weg die is aangelegd
in de jaren 1970.
Als we die plek opnieuw bekijken in 2001,
zien we dat er vanaf deze wegen
steeds nieuwe wegen ontstaan zijn,
tot aan een kleine open plek
in het regenwoud
waar wat koeien te vinden zijn
die dienen voor vleesproductie.
Deze koeien worden voornamelijk gegeten
in Zuid-Amerika,
in Brazilië en Argentinië.
Ze worden niet naar hier verscheept.
Deze ontbossing in visgraatmotief
zien we vaak in de tropen,
vooral in dit deel van de wereld.
Als we iets verder zuidelijk kijken
tijdens onze kleine wereldreis,
zien we de Boliviaanse rand
van het Amazonegebied,
op deze foto ook in 1975.
Als je heel goed kijkt,
zie je een dunne witte lijn lopen
en daar woont een eenzame boer
in het midden van het oerwoud.
Enkele jaren later, in 2003,
keren we hier terug
en we zien dat het landschap
meer lijkt op de staat Iowa
dan op een regenwoud.
Wat je hier ziet, zijn sojavelden.
Deze sojabonen worden verscheept
naar Europa en China als veevoeder,
vooral sinds tien jaar geleden
de gekkekoeienziekte uitbrak
en we geen dierlijke eiwitten
meer willen geven aan dieren
omdat dit ziektes kan verspreiden.
Vee krijgt nu plantaardige eiwitten
waardoor de sojateelt
enorm gegroeid is.
Dit toont hoe handel en globalisering
verantwoordelijk zijn voor de verbinding
met het regenwoud en de Amazone.
Een ongelooflijk vreemde,
verbonden wereld.
Als we rondkijken tijdens onze reis
zien we telkens opnieuw
dat landschap na landschap
ontbost en aangepast is
voor het telen van voedsel
en andere gewassen.
Eén van de vragen die we ons stellen,
is waar ter wereld er
voedsel geteeld wordt
en hoeveel ruimte dit in beslag neemt.
Hoe kunnen we dit veranderen
in de toekomst
en wat betekent het?
Ons team heeft dit wereldwijd onderzocht
aan de hand van satellietgegevens
en data van hier beneden,
om landbouw in kaart te brengen.
Dit zijn onze schokkende resultaten.
Deze kaart geeft de aanwezigheid weer
van landbouw op aarde.
In de groene gebieden
wordt tarwe, soja, maïs, rijst geteeld
en andere gewassen.
Dat is 16 miljoen vierkante kilometer.
Dat is een gebied
zo groot als Zuid-Amerika.
De bruine gebieden zijn weilanden
en graslanden waar ons vee leeft.
Dit is 30 miljoen vierkante kilometer,
de grootte van Afrika.
En het zijn de beste gebieden natuurlijk.
De gebieden die overblijven,
zijn de Sahara, Siberië,
of het midden van een regenwoud.
We gebruiken al het land
dat de planeet te bieden heeft.
Als we dit van naderbij bekijken,
zien we dat ongeveer 40 procent
van het aardoppervlak
gebruikt wordt voor landbouw.
Dat is 60 keer meer dan
de gebieden waar we over klagen:
onze voorsteden en steden
waar we overwegend wonen.
De helft van de wereldbevolking
leeft in de steden
maar de voedselproductie
neemt 60 keer zoveel ruimte in.
Dit is dus een ongelooflijk resultaat
waar we echt van schrokken.
Niet alleen gebruiken we
enorm veel land voor landbouw
maar ook water.
Dit is wat je ziet
als je boven Arizona vliegt.
Je vraagt je af wat er hier wordt geteeld.
Men teelt hier sla
in het midden van de woestijn,
door er water op te sproeien.
De ironie wil dat deze gewassen
waarschijnlijk hier in de winkel liggen.
Wat ook interessant is,
is dat het water van elders komt.
Het komt van de Colorado in Noord-Amerika.
In 1950 zag de Colorado er
op een gewone dag zo uit.
Zonder overstroming of droogte,
op een doodgewone dag.
Als we vandaag op een gewone dag
naar diezelfde plaats teruggaan,
blijft dit over.
Dit verschil komt voornamelijk
door irrigatie voor woestijnlandbouw
of wellicht golfterreinen.
Kies maar.
Dit gaat over veel water.
We pompen water op
om voedsel te produceren.
Als je de Colorado verder
stroomafwaarts volgt,
zie je dat deze volledig opdroogt
en niet langer in de oceaan uitmondt.
We hebben in Noord-Amerika letterlijk
een volledige rivier
opgebruikt voor irrigatie.
En dat is niet eens
het meest schrijnende voorbeeld.
Dat is waarschijnlijk het Aralmeer.
Velen van jullie zullen het kennen
uit de aardrijkskundeles.
In de vroegere Sovjet-Unie,
tussen Kazachstan en Oezbekistan,
ligt een van 's werelds
grootste binnenzeeën.
Maar we zien een paradox,
want het meer is omgeven door woestijn.
Waarom is er hier een meer?
Aan de rechterkant,
dwars door het zand,
zie je twee kleine rivieren naderen,
die het bekken van water voorzien.
Die rivieren voeren smeltwater aan
van bergen in het oosten,
waar de sneeuw smelt
en via deze rivieren,
door de woestijn,
in het grote Aralmeer terechtkomt.
In de jaren 1950 besloten de Sovjets
om dat water om te leiden
en de woestijn te irrigeren
om katoen te telen,
raar maar waar, in Kazachstan
en dan te verkopen
op de internationale markten
om geld naar de Sovjet-Unie te brengen.
Ze hadden dat geld echt nodig.
Je kan je wel voorstellen wat er gebeurt
als je de watertoevoer
naar het Aralmeer afsluit.
Dit is het meer in 1973,
1986,
1999,
2004
en zo'n 11 maanden geleden.
Behoorlijk opmerkelijk.
In dit publiek zitten veel mensen
uit het Middenwesten van de VS.
Stel je voor dat dit het Bovenmeer was.
Stel je voor dat dit het Huronmeer was.
Dat is een ongelooflijke verandering.
Dit is niet enkel een wijziging
van het water en de kustlijn,
maar van de fundamenten
van het milieu in deze streek.
Om te beginnen had de Sovjet-Unie
geen milieuorganisatie,
zacht uitgedrukt.
De bodem van het meer
is dus een puinhoop.
Er ligt veel giftig afval
en een hoop van die troep
blaast de wind nu weg.
Op een van die afgelegen eilandjes
dat moeilijk te bereiken was,
werden biologische wapens getest.
Nu kan je er gewoon naartoe wandelen.
Het weer is veranderd in de streek.
19 van de 20 vissoorten
die enkel hier voorkwamen,
zijn uitgestorven.
Dit is een enorme milieuramp.
Nog een voorbeeld.
Enkele jaren geleden
kreeg ik deze foto van Al Gore,
genomen toen hij lang geleden
in de Sovjet-Unie verbleef.
Dit is de vissersvloot van het Aralmeer.
Zie je het kanaal dat men gegraven heeft?
Men was zo wanhopig om de schepen
naar de laatste plassen te krijgen,
maar ze hebben het opgegeven
omdat de steigers en aanlegplaatsen
de terugschrijdende kustlijn
niet konden bijbenen.
Ik weet niet hoe het met jullie zit,
maar ik vrees dat archeologen
zich in de toekomst zullen afvragen
waar wij mee bezig waren.
Dat is de toekomst die voor ons ligt.
We gebruiken nu al
de helft van al het beschikbare
en hernieuwbare zoet water.
En de landbouw alleen
gebruikt daarvan 70%.
We gebruiken dus veel water
en land voor landbouw
en ook een groot deel van de atmosfeer.
Bij de atmosfeer
denken we meestal aan
klimaatverandering, broeikasgassen
en dat vooral betreffende energie.
Maar landbouw is in feite
een van de grootste producenten
van broeikasgassen.
Kijk naar koolstofdioxide die vrijkomt
bij het platbranden van het regenwoud,
methaan afkomstig van koeien en rijstteelt
of stikstofoxide als gevolg
van overbemesting.
Landbouw veroorzaakt 30%
van alle broeikasgassen
afkomstig van menselijke activiteit,
Dat is meer dan alle verkeer,
meer dan al onze elektriciteit,
meer dan alle andere industrieën.
Van alle menselijke activiteiten
produceert de landbouw
de meeste broeikasgassen
en toch wordt daar niet vaak over gepraat.
Landbouw domineert onze planeet
met een ongelooflijk sterke aanwezigheid,
namelijk 40 procent van het landoppervlak,
70 procent van al ons waterverbruik
en 30 procent van de broeikasgassen.
Er is door het gebruik van meststoffen
dubbel zoveel stikstof en fosfor in omloop
wat rampzalig is voor de waterkwaliteit
in rivieren, meren en oceanen.
Ook is het de belangrijkste oorzaak
van de afname van de biodiversiteit.
Het lijdt geen twijfel
dat landbouw de sterkste kracht is
die sinds het einde van de IJstijd
op de aarde is losgelaten.
Het is minstens even belangrijk
als klimaatverandering
en vindt tegelijkertijd plaats.
Maar het is belangrijk
om te onthouden
dat het niet enkel slecht nieuws is.
Landbouw is niet slecht.
Integendeel, we zijn ervan afhankelijk.
Het is geen optie, geen luxe,
maar een absolute noodzaak.
We moeten voedsel produceren en veevoer,
vezels en biobrandstoffen,
voor zo'n 7 miljard mensen.
De vraag zal in de toekomst
enkel maar verder toenemen.
Landbouw gaat niet verdwijnen,
maar toenemen,
voornamelijk door de bevolkingsgroei.
We zijn nu met 7 miljard mensen
en op weg naar minstens 9,
of zelfs 9.5 miljard.
Ook belangrijk zijn
de veranderende voedingsgewoonten.
De bevolking neemt niet enkel toe
maar wordt ook rijker
waardoor meer vlees
gegeten wordt,
wat veel meer grondstoffen vergt
dan een vegetarisch dieet.
Dus er zijn meer mensen
die meer en voedzamer eten
en tegelijkertijd is er een energiecrisis.
We moeten olie vervangen
door andere energiebronnen.
Daar gaan onvermijdelijk
ook biobrandstoffen
en bio-energiebronnen bij horen.
Dit alles samen maakt het moeilijk
om te zien hoe we
het einde van de eeuw halen
zonder de wereldwijde landbouw
minstens te verdubbelen.
Hoe gaan we dat doen?
Hoe gaan we de mondiale productie
van de landbouw verdubbelen?
We kunnen proberen meer land te bewerken:
dit is de analyse die we gemaakt hebben.
Links de huidige spreiding van gewassen
en rechts waar ze zouden kunnen zijn,
gebaseerd op bodems en het klimaat,
aangenomen dat klimaatverandering
dit niet te veel verstoort,
wat niet realistisch is.
We zouden meer land kunnen bewerken,
maar de gebieden die overblijven,
liggen in gevoelige regio's:
ze hebben veel biodiversiteit en koolstof,
zaken die we willen beschermen.
Uitbreiding van landbouwgronden
om meer voedsel te produceren
is dus onverstandig
want dat is ecologisch gezien
zeer gevaarlijk
We kunnen de ecologische voetafdruk
van de landbouw misschien bevriezen
en de gebruikte oppervlakte
beter bewerken.
We zijn bezig met onderzoek
naar de beste plaatsen
om opbrengsten te verhogen
zonder het milieu te schaden.
De groene gebieden tonen
waar de opbrengst van maïs
- we gebruiken hier maïs als voorbeeld -
al heel hoog is,
waarschijnlijk het hoogste
dat je vandaag op aarde kan vinden
voor dat klimaat en die bodem.
Maar in de bruine en gele gebieden
zitten we momenteel slechts aan 20 of 30%
van de mogelijke opbrengst.
Dit is vooral het geval
in Afrika en Zuid-Amerika,
maar ook in Oost-Europa.
Waar vroeger de Sovjet-Unie
en het Oostblok waren,
is de landbouw een rommeltje.
Dit zou voedingsstoffen en water vergen.
Dat zou kunnen verkregen worden
op organische of traditionele wijze
of met een combinatie van beide.
Maar dit is doenbaar
en er zijn mogelijkheden
om dit te doen slagen.
Maar daarbij moeten we
rekening houden
met de voedselvoorziening in de toekomst
en de bescherming van het milieu.
We moeten een beter evenwicht vinden
tussen voedselproductie
en een gezond milieu.
Nu is het een alles-of-niets-situatie.
We kunnen voedsel produceren
zoals op de achtergrond,
- dat is een sojaveld -
en in dit bloemdiagram
zie je dat we veel voedsel produceren,
maar we hebben niet veel zuiver water,
we slaan niet veel koolstof op,
we hebben geen grote biodiversiteit.
Op de voorgrond zie je de prairie,
wat prachtig is vanuit milieuperspectief,
maar er groeit geen voedsel.
We moeten beide proberen samen te brengen
in een nieuwe soort landbouw
die deze situaties verenigt.
Mensen vragen me vaak
of een bepaalde optie
niet de oplossing biedt:
biologisch voedsel, streekproducten, GGO's
nieuwe subsidies voor handel en landbouw?
Ja, daar zitten veel goede ideeën tussen,
maar niets van dit alles
is een perfect schot in de roos.
Ik vergelijk deze ideeën liever
met een shot hagel.
Daar hou ik wel van:
al die deeltjes vormen samen
iets heel krachtigs.
Maar we moeten ze
dan wel samenbrengen.
Wat we volgens mij moeten doen,
is een nieuw soort landbouw ontwikkelen
dat de beste elementen
van commerciële landbouw
in de Groene Revolutie
combineert met de beste elementen
van biologische en lokale productie
en de beste elementen
van natuurbehoud.
Wanneer ze elkaar niet bestrijden
maar samenwerken
kan er een nieuwe soort landbouw ontstaan,
die ik 'terracultuur' noem:
landbouw voor de hele planeet.
Het is heel moeilijk
om deze dialoog te voeren.
We hebben ons best gedaan
om die boodschap naar de mensen te brengen
en de controverse te vervangen
door samenwerking.
Ik ga jullie een filmpje laten zien
dat onze inspanningen weergeeft
om alle partijen samen te brengen
in een gezamenlijke dialoog.
(Muziek)
[Milieu]
[Milieu-instituut -
Universiteit van Minnesota]
[Gedreven om te ontdekken]
[De wereldbevolking neemt toe]
[met 75 miljoen mensen per jaar.]
[Dat is bijna de bevolking van Duitsland.]
[We naderen de kaap van 7 miljard.]
[Aan dit tempo zijn we
met 9 miljard tegen 2040.]
[En iedereen heeft voedsel nodig.]
[Maar hoe?]
[Hoe voeden we een groeiende wereld
zonder de planeet te vernielen?]
[We weten dat de klimaatverandering
een groot probleem is.]
[Maar niet het enige probleem.]
["Die andere Inconventient Truth"
moeten we onder ogen zien:]
[een wereldwijde crisis in de landbouw.]
[Bevolkingsgroei, vleesconsumptie,
zuivelconsumptie, energiekosten]
[en bio-energieproductie
belasten onze natuurlijke bronnen.]
[Meer dan 40% van het landoppervlak
wordt gebruikt voor landbouw.]
[Gewassen beslaan
16 miljoen vierkante kilometer.]
[Dat is een gebied
bijna zo groot als Zuid-Amerika.]
[Weilanden beslaan
30 miljoen vierkante kilometer.]
[Een gebied zo groot als Afrika.]
[Landbouw gebruikt
60 keer meer land]
[dan alle steden en voorsteden samen.]
[Irrigatie is wereldwijd
de grootste verbruiker van water.]
[Het gaat dan jaarlijks over
2800 kubieke kilometer water.]
[Dat is genoeg water om elke dag 7305 keer
het Empire State Building te vullen.]
[Veel grote rivieren
zijn gekrompen,]
[sommige volledig opgedroogd.]
[Zo is het Aralmeer
nu een woestijn geworden.]
[De Colorado mondt niet langer
rechtstreeks uit in de oceaan.]
[Bemesting leidt tot een verdubbeling]
[van de fosfor en stikstof in omloop.]
[Het gevolg?]
[Watervervuiling]
[en grootschalige degradatie
van meren en rivieren.]
[Landbouw is de grootste oorzaak
van klimaatverandering]
[door de productie van
30% van alle broeikasgassen.]
Dat is meer dan alle uitstoot
door elektriciteit en industrie.]
[Of door alle vliegtuigen,
treinen en auto's samen.]
[Landbouw zorgt voor uitstoot
door ontbossing in de tropen,]
[methaan door vee- en rijstteelt,]
[en stikstofoxide door overbemesting.]
[Geen enkele van onze activiteiten
heeft zo'n effect als landbouw.]
[En geen enkele activiteit
is belangrijker voor ons voortbestaan.]
[Dit is ons dilemma: ]
[er komen nog miljarden mensen bij.]
[We zullen onze voedselproductie moeten
verdubbelen en zelfs verdrievoudigen.]
[Welke weg slaan we nu in?]
[Er is een internationale dialoog nodig.]
[We moeten investeren
in echte oplossingen:]
[stimulansen voor landbouwers,
precisielandbouw,]
[nieuwe gewassen, druppelirrigatie]
[water recycleren, nieuwe bodembewerking,
betere voedingspatronen.]
[Iedereen moet hierin betrokken worden:]
[voorstanders van commerciële landbouw,]
[milieubescherming,]
[en biologische landbouw]
[moeten samenwerken.]
[Er is niet één oplossing:]
[er is samenwerking nodig,]
[verbeelding,]
[en vastberadenheid.]
[Want falen is geen optie.]
[Hoe voeden we de wereld
zonder haar te vernielen?]
Jonathan Foley: We staan nu
voor een van de grootste uitdagingen
in de geschiedenis van de mensheid.
We moeten 9 miljard mensen voeden
op een duurzame, eerlijke
en rechtvaardige manier.
Tegelijk moeten we onze planeet beschermen
voor de huidige en toekomstige generaties.
Dit is een van de moeilijkste dingen
die we ooit gedaan hebben
en het moet gewoon lukken.
En het moet lukken
bij onze eerste en enige poging.
Dank je wel.
(Applaus)