[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.78,0:00:09.07,Default,,0000,0000,0000,,Był rok 1776. Dialogue: 0,0:00:09.07,0:00:13.42,Default,,0000,0000,0000,,W Bawarii nowe racjonalistyczne\Nmyśli, wolność religijna Dialogue: 0,0:00:13.42,0:00:15.39,Default,,0000,0000,0000,,i uniwersalne prawa człowieka Dialogue: 0,0:00:15.39,0:00:20.14,Default,,0000,0000,0000,,konkurowały z ogromnym wpływem\NKościoła Katolickiego na życie publiczne. Dialogue: 0,0:00:20.14,0:00:21.43,Default,,0000,0000,0000,,Za Atlantykiem Dialogue: 0,0:00:21.43,0:00:26.47,Default,,0000,0000,0000,,nowy naród walczył\No niepodległość w duchu tych myśli. Dialogue: 0,0:00:26.47,0:00:27.97,Default,,0000,0000,0000,,Jednak w Bawarii Dialogue: 0,0:00:27.97,0:00:32.34,Default,,0000,0000,0000,,próby nauczania filozofii sekularyzmu\Nprzez profesora prawa Adama Weishaupta Dialogue: 0,0:00:32.34,0:00:34.61,Default,,0000,0000,0000,,wciąż kończyły się fiaskiem. Dialogue: 0,0:00:34.61,0:00:38.98,Default,,0000,0000,0000,,Weishaupt postanowił, że będzie szerzył\Nswoje idee poprzez tajne stowarzyszenie, Dialogue: 0,0:00:38.98,0:00:43.12,Default,,0000,0000,0000,,które rzuci nieco światła na mankamenty\Nchrześcijańskiej ideologii. Dialogue: 0,0:00:43.12,0:00:47.05,Default,,0000,0000,0000,,To tajne stowarzyszenie nazwał\Nzakonem iluminatów. Dialogue: 0,0:00:47.05,0:00:52.79,Default,,0000,0000,0000,,Weishaupt, tworząc tajne stowarzyszenie,\Nwzorował się na masonerii. Dialogue: 0,0:00:52.79,0:00:56.67,Default,,0000,0000,0000,,Początkowo masoni byli bractwem\Nmurarzy w późnym średniowieczu. Dialogue: 0,0:00:56.67,0:01:00.27,Default,,0000,0000,0000,,Najpierw uczyli sztuki kamieniarstwa, Dialogue: 0,0:01:00.27,0:01:04.04,Default,,0000,0000,0000,,co później przerodziło się w ogólne\Npromowanie wiedzy i rozsądku. Dialogue: 0,0:01:04.04,0:01:07.93,Default,,0000,0000,0000,,Z biegiem czasu urośli do rangi\Nsekretnego, ekskluzywnego zakonu, Dialogue: 0,0:01:07.93,0:01:11.18,Default,,0000,0000,0000,,do którego należało wielu zamożnych\Ni wpływowych ludzi, Dialogue: 0,0:01:11.18,0:01:14.38,Default,,0000,0000,0000,,ze skomplikowanym\Ntajnym rytuałem inicjacyjnym. Dialogue: 0,0:01:14.38,0:01:18.100,Default,,0000,0000,0000,,Weishaupt tworzył tożsamą społeczność,\Nale też dołączył do masonów Dialogue: 0,0:01:18.100,0:01:21.14,Default,,0000,0000,0000,,i rekrutował z tamtejszych szeregów. Dialogue: 0,0:01:21.14,0:01:24.14,Default,,0000,0000,0000,,Przyjął pseudonim Spartakus Dialogue: 0,0:01:24.14,0:01:27.46,Default,,0000,0000,0000,,po osławionym przywódcy powstania\Nniewolników w starożytnym Rzymie. Dialogue: 0,0:01:27.46,0:01:32.27,Default,,0000,0000,0000,,Pierwsi członkowie zakonu utworzyli\Nradę nadzorczą zwaną Areopagiem. Dialogue: 0,0:01:32.27,0:01:36.92,Default,,0000,0000,0000,,Baron Adolph Knigge był członkiem\Ntej rady, ale też masonem, Dialogue: 0,0:01:36.92,0:01:39.49,Default,,0000,0000,0000,,i wpływowym rekruterem. Dialogue: 0,0:01:39.49,0:01:42.87,Default,,0000,0000,0000,,Z pomocą Knigge'a iluminaci\Nzwiększyli swoją liczebność, Dialogue: 0,0:01:42.87,0:01:45.79,Default,,0000,0000,0000,,pozyskali wpływy pośród wielu\Nmasońskich lóż Dialogue: 0,0:01:45.79,0:01:48.45,Default,,0000,0000,0000,,i zaczęli stosować masońskie rytuały. Dialogue: 0,0:01:48.45,0:01:51.81,Default,,0000,0000,0000,,Do roku 1784 było ponad 600 członków, Dialogue: 0,0:01:51.81,0:01:55.43,Default,,0000,0000,0000,,w tym wpływowi uczeni i politycy. Dialogue: 0,0:01:55.43,0:01:57.58,Default,,0000,0000,0000,,Gdy iluminaci zdobywali nowych członków, Dialogue: 0,0:01:57.58,0:02:00.59,Default,,0000,0000,0000,,amerykańska rewolucja też nabierała tempa. Dialogue: 0,0:02:00.59,0:02:04.87,Default,,0000,0000,0000,,W późniejszych latach Thomas Jefferson\Nbędzie się wzorował na Weishauptcie. Dialogue: 0,0:02:04.87,0:02:10.49,Default,,0000,0000,0000,,Europejscy władcy i duchowieństwo obawiało\Nsię podobnych buntów w swoich regionach. Dialogue: 0,0:02:10.49,0:02:14.89,Default,,0000,0000,0000,,W międzyczasie istnienie\Niluminatów wyszło na jaw. Dialogue: 0,0:02:14.89,0:02:18.27,Default,,0000,0000,0000,,Zarówno iluminaci, jak i masoni,\Nwywodzili się wyłącznie Dialogue: 0,0:02:18.27,0:02:20.35,Default,,0000,0000,0000,,z zamożnej elity społeczeństwa, Dialogue: 0,0:02:20.35,0:02:22.80,Default,,0000,0000,0000,,więc ciągle obracali się w kręgach Dialogue: 0,0:02:22.80,0:02:25.94,Default,,0000,0000,0000,,religijnego i politycznego towarzystwa. Dialogue: 0,0:02:25.94,0:02:28.97,Default,,0000,0000,0000,,Wielu przedstawicieli rządu\Ni kościoła wierzyło, że obie grupy Dialogue: 0,0:02:28.97,0:02:32.44,Default,,0000,0000,0000,,dążyły do podburzenia wiary ludzi w Boga. Dialogue: 0,0:02:32.44,0:02:35.80,Default,,0000,0000,0000,,Jednak te grupy niekoniecznie\Nsprzeciwiały się religii; Dialogue: 0,0:02:35.80,0:02:39.24,Default,,0000,0000,0000,,chodziło im o oddzielenie jej od rządu. Dialogue: 0,0:02:39.24,0:02:43.26,Default,,0000,0000,0000,,Mimo to, podejrzliwy bawarski rząd\Nzaczął sporządzać kartotekę Dialogue: 0,0:02:43.26,0:02:46.27,Default,,0000,0000,0000,,domniemanych członków zakonu iluminatów. Dialogue: 0,0:02:46.27,0:02:50.96,Default,,0000,0000,0000,,Gdy tylko iluminaci zaczęli zajmować\Nważne stanowiska we władzach lokalnych Dialogue: 0,0:02:50.96,0:02:52.32,Default,,0000,0000,0000,,i na uniwersytetach, Dialogue: 0,0:02:52.32,0:03:00.16,Default,,0000,0000,0000,,istnienie tajnych grup zostało zakazane\Ndekretem Księcia Bawarskiego w 1784 roku. Dialogue: 0,0:03:00.16,0:03:05.13,Default,,0000,0000,0000,,Wykonanie publicznego zakazu nałożonego\Nna coś pozornie tajnego może być trudne, Dialogue: 0,0:03:05.13,0:03:06.92,Default,,0000,0000,0000,,ale w tym przypadku się to udało. Dialogue: 0,0:03:06.92,0:03:08.82,Default,,0000,0000,0000,,W zaledwie 9 lat od założenia Dialogue: 0,0:03:08.82,0:03:11.65,Default,,0000,0000,0000,,zakon rozwiązano, zapiski przechwycono, Dialogue: 0,0:03:11.65,0:03:14.89,Default,,0000,0000,0000,,a Weishaupta wygnano. Dialogue: 0,0:03:14.89,0:03:18.40,Default,,0000,0000,0000,,Po rozwiązaniu zakon zasłynął bardziej Dialogue: 0,0:03:18.40,0:03:21.58,Default,,0000,0000,0000,,niż kiedykolwiek wcześniej. Dialogue: 0,0:03:21.58,0:03:25.16,Default,,0000,0000,0000,,10 lat później, po Rewolucji Francuskiej Dialogue: 0,0:03:25.16,0:03:29.75,Default,,0000,0000,0000,,konserwatywni autorzy twierdzili,\Nże iluminaci przetrwali Dialogue: 0,0:03:29.75,0:03:33.06,Default,,0000,0000,0000,,i zorganizowali obalenie monarchii. Dialogue: 0,0:03:33.06,0:03:34.22,Default,,0000,0000,0000,,W Stanach Zjednoczonych Dialogue: 0,0:03:34.22,0:03:39.17,Default,,0000,0000,0000,,kaznodzieja Jedidiah Morse propagował\Npodobne poglądy o konspiracji zakonu Dialogue: 0,0:03:39.17,0:03:40.86,Default,,0000,0000,0000,,przeciwko władzom. Dialogue: 0,0:03:40.86,0:03:45.16,Default,,0000,0000,0000,,Mimo że teoria tajnego stowarzyszenia\Nwzniecającego niepokój polityczny Dialogue: 0,0:03:45.16,0:03:50.15,Default,,0000,0000,0000,,pozostaje żywa, do dziś nie znaleziono\Ndowodów na przetrwanie zakonu, Dialogue: 0,0:03:50.15,0:03:53.14,Default,,0000,0000,0000,,jego restrukturyzację,\Nczy zejście do podziemi. Dialogue: 0,0:03:53.14,0:03:56.87,Default,,0000,0000,0000,,Jego krótka kadencja jest dobrze\Nudokumentowana w aktach bawarskich, Dialogue: 0,0:03:56.87,0:03:59.16,Default,,0000,0000,0000,,w aktach wciąż aktywnej loży masońskiej. Dialogue: 0,0:03:59.16,0:04:02.38,Default,,0000,0000,0000,,Zwłaszcza zbieżności między\Ntymi dwoma źródłami Dialogue: 0,0:04:02.38,0:04:04.96,Default,,0000,0000,0000,,nie wskazują na późniejszą aktywność. Dialogue: 0,0:04:04.96,0:04:08.17,Default,,0000,0000,0000,,W duchu racjonalizmu\Nwyznawanego przez iluminatów, Dialogue: 0,0:04:08.17,0:04:11.41,Default,,0000,0000,0000,,każdy dojdzie do wniosku,\Nże zakon już nie istnieje, Dialogue: 0,0:04:11.41,0:04:15.93,Default,,0000,0000,0000,,ale idee które pchnęły Weishaupta do\Nzałożenia zakonu wciąż się upowszechniają, Dialogue: 0,0:04:15.93,0:04:19.22,Default,,0000,0000,0000,,stając się podwaliną\Ndla wielu zachodnich państw. Dialogue: 0,0:04:19.22,0:04:22.71,Default,,0000,0000,0000,,Te idee nie powstały ani nie umarły\Nwraz z iluminatami; Dialogue: 0,0:04:22.71,0:04:27.16,Default,,0000,0000,0000,,to była społeczność niosąca falę przemian, Dialogue: 0,0:04:27.16,0:04:30.16,Default,,0000,0000,0000,,która już miała miejsce\Nw chwili założenia zakonu, Dialogue: 0,0:04:30.16,0:04:32.67,Default,,0000,0000,0000,,a która wciąż trwa.