0:00:00.200,0:00:03.256
Vahşi bir katil hayvanı [br]düşünmenizi isteseydim

0:00:03.256,0:00:04.890
muhtemelen bir aslan düşünürdünüz.

0:00:04.890,0:00:07.800
Bir aslan sahip olduğu tüm [br]harika yırtıcı becerilerine rağmen

0:00:07.800,0:00:11.336
hala yemek yakalamada sadece [br]yüzde 20'lik başarı oranına sahip.

0:00:11.336,0:00:14.776
Tüm hayvanlar alemindeki en başarılı[br]avcılardan biri oldukça şaşırtıcı:

0:00:15.480,0:00:16.736
Yusufçuk böceği.

0:00:16.736,0:00:19.816
Yusufçuklar katil sinekler[br]ve daha küçük bir sinek gördüklerinde

0:00:20.160,0:00:23.136
yemek için yakalama şansları [br]yaklaşık %97 oranında.

0:00:23.136,0:00:24.550
Bu yusufçuk uçuşun ortasında.

0:00:24.550,0:00:27.616
Ama böyle küçük bir böcek nasıl[br]bu kadar kusursuz olabilir?

0:00:27.616,0:00:30.350
Bu bölümde yusufçuk beyninin[br]ölümcül bir katil olmak için

0:00:30.350,0:00:33.200
nasıl uzmanlaştığını göreceğiz.

0:00:33.224,0:00:36.455
[DIY Sinir Bilimi]

0:00:36.455,0:00:39.996
Yusufçuğu hayvanlar aleminin en başarılı[br]yırtıcılarından biri yapan şey ne?

0:00:40.760,0:00:42.016
Birincisi, gözleri.

0:00:42.016,0:00:44.130
Gözleri 360 dereceye [br]yakın bir görüşe sahip.

0:00:44.130,0:00:45.336
İkincisi, kanatları.

0:00:45.360,0:00:47.200
Kanatlarının bireysel kontrolü ile

0:00:47.200,0:00:49.820
yusufçuk tam olarak herhangi[br]bir yönde hareket edebilir.

0:00:49.820,0:00:51.976
Ancak yusufçuğun başarısının gerçek sırrı

0:00:51.976,0:00:55.756
beyninin gözler ve kanatlar arasındaki[br]bu karmaşık bilgiyi nasıl koordine ettiği

0:00:56.430,0:00:59.280
ve avlanmayı basit bir refleks[br]haline getirdiği ile alakalı.

0:00:59.280,0:01:03.011
Bunu incelemek için Jaimie, yusufçuklar[br]ile vakit geçirmeye çok zaman harcıyor.

0:01:03.011,0:01:04.866
Deneyleriniz için neye ihtiyacınız var?

0:01:04.866,0:01:07.685
Jaimie Spahr: Her şeyden önce[br]yusufçuklara ihtiyacımız var.

0:01:07.685,0:01:10.300
Oliver: Yusufçukları yakalamak[br]için örgü kafesim var.

0:01:10.300,0:01:12.836
JS: Onlarla çalıştıkça onlardan [br]daha çok korkuyorum.

0:01:12.836,0:01:16.096
Gerçekten çok korkutucular,[br]özellikle mikroskop altında.

0:01:16.120,0:01:19.256
Yusufçukların gerçekten iyi[br]bir avcı olmalarını sağlayan

0:01:19.280,0:01:21.260
oldukça sert olan alt çene kemikleri var.

0:01:21.260,0:01:25.176
Yusufçuğun av gördüğünde beyninde[br]neler olduğunu öğrenmek için

0:01:25.176,0:01:28.576
gözler ve kulaklar arasındaki bir[br]sohbete kulak misafiri olacağız.

0:01:29.770,0:01:32.272
Bunu yapmak için yusufçuğu[br]buz üstünde uyuşturmalıyız

0:01:32.272,0:01:36.170
ve daha sonra serbest bırakabilmek için[br]kanatlarını koruduğumuzdan emin olmalıyız.

0:01:36.170,0:01:40.016
Yusufçukların beyni nöron adı [br]verilen özel hücrelerden oluşur

0:01:40.016,0:01:43.460
ve bu nöronlar yusufçukların hızlı [br]görmesini ve hareket etmesini sağlar.

0:01:43.460,0:01:46.790
Bireysel nöronlar akson adı verilen [br]uzun, minik iplikler aracılığıyla

0:01:46.790,0:01:50.230
birbirine bağlanarak devreler oluşturur[br]ve nöronlar bu aksonlar üzerinden

0:01:50.230,0:01:52.910
elektrik kullanarak iletişim kurar.

0:01:52.910,0:01:58.250
Yusufçuğa akson izleri boyunca küçük metal[br]teller ya da elektrotlar yerleştireceğiz.

0:01:58.250,0:01:59.620
Bu gerçekten harika bir şey.

0:01:59.620,0:02:02.930
Yusufçukta yalnızca 16 nöron var;[br]kanatlara tam olarak hedefin nerede

0:02:02.930,0:02:05.390
olduğunu gösteren her bir[br]göz için bu 8 nöron eder.

0:02:05.390,0:02:08.110
Gözleri kanatlara bağlayan bu[br]nöronları kaydedebilmek için

0:02:08.110,0:02:09.783
elektrotları yerleştirdik.

0:02:09.783,0:02:12.090
Gözden kanata bir mesaj iletildiğinde

0:02:12.090,0:02:15.760
elektrik akımı şeklindeki elektrotumuz [br]bu konuşmayı keser ve onu güçlendirir.

0:02:15.760,0:02:18.930
İşlem potansiyeli olarak da [br]adlandırdığımız bir ani artış şeklinde

0:02:18.930,0:02:23.290
onu artık hem duyabiliyoruz [br]hem de görebiliyoruz.

0:02:23.290,0:02:24.150
Hadi dinleyelim.

0:02:24.150,0:02:30.340
Yusufçuk şu anda baş aşağı çevrildi[br]bu yüzden yere doğru bakıyor.

0:02:30.340,0:02:33.000
Bir av ya da hedef[br]dediğimiz bir şey alacağız.

0:02:33.000,0:02:36.160
Bu durumda hedef sahte bir sinek olacak.

0:02:36.160,0:02:38.850
Onu yusufçuğun hareket alanına[br]doğru hareket ettireceğiz.

0:02:38.850,0:02:43.590
(Uğultu)

0:02:45.250,0:02:50.240
Şuna bakın.

0:02:50.240,0:02:52.995
Şuna bakın ama sadece [br]tek bir istikamette böyle oluyor.

0:02:52.995,0:02:54.760
Evet.

0:02:54.760,0:02:57.320
İleri doğru gittiğimde hiç[br]ani yükseliş görmüyorsunuz.

0:02:57.320,0:02:59.129
Ama geri döndüğümde görebilirsiniz.

0:02:59.129,0:03:01.990
Deneylerimizde hedefi tek[br]bir yöne hareket ettirdiğimizde

0:03:01.990,0:03:04.329
yusufçuğun nöronlarının [br]ateşlendiğini fark ettik.

0:03:04.329,0:03:06.280
Fakat diğer yönde böyle bir durum olmadı.

0:03:06.280,0:03:07.340
Neden böyle oluyor?

0:03:07.340,0:03:10.890
Yusufçuğun 360 dereceye yakın görüşe[br]sahip olduğunu söylemiştim.

0:03:10.890,0:03:13.540
Gözün fovea denilen bir bölümü var

0:03:13.540,0:03:16.620
ve bu bölüm en net görüş[br]keskinliğine sahip.

0:03:16.620,0:03:19.374
Bunu ilgi merkezi olarak düşünebilirsiniz.

0:03:19.374,0:03:23.610
Kanatlarının tam kontrolünün yusufçukta[br]olduğunu söylediğimi hatırlıyor musunuz?

0:03:23.610,0:03:27.586
Yusufçuk avını gördüğünde avının[br]üzerinde ilgi merkezini eğitir

0:03:27.586,0:03:31.110
ve kendisini hedefte tutmak için [br]ihtiyaç duyduğu kanatlarının kısımlarını

0:03:31.110,0:03:35.360
kontrol eden aksonları boyunca [br]sadece nöronlara mesaj gönderir.

0:03:35.360,0:03:41.931
Av yusufçuğun solunda ise sadece soldaki[br]kanatları çeken nöronlar ateşlenir.

0:03:41.931,0:03:44.190
Eğer av yusufçuğun sağına [br]doğru hareket ederse

0:03:44.190,0:03:47.700
aynı nöronlara ihtiyaç duyulmaz[br]bu yüzden sessiz kalırlar.

0:03:47.700,0:03:50.580
Yusufçuklar bu ilgi merkeziyle [br]kanatlarla iletişim kurduğu

0:03:50.580,0:03:54.690
sabit bir açıyla avına doğru hızla[br]ilerler ve sonra onu yer.

0:03:54.690,0:03:58.627
Tüm bunlar çok kısa bir sürede gerçekleşir[br]ve yusufçuk için zahmetsiz bir iş olur.

0:03:58.627,0:04:00.317
Neredeyse bir refleks gibi.

0:04:00.317,0:04:04.544
Tüm bu inanılmaz derecede [br]etkili işleme fiksasyon denir.

0:04:04.544,0:04:06.783
Ancak bu sürecin bir hikayesi daha var.

0:04:06.783,0:04:09.250
Nöronların hareketlere nasıl[br]tepki verdiğini gördük.

0:04:09.250,0:04:13.130
Fakat yusufçuk bir şeyin gerçekten[br]av olduğunu nereden biliyor?

0:04:13.130,0:04:14.830
Burası durumun önemli olduğu yer.

0:04:14.830,0:04:17.900
Yusufçuğa bir dizi nokta gösterelim.

0:04:28.940,0:04:30.361
Evet.

0:04:30.361,0:04:32.330
JS: Evet, yusufçuk bunu tercih ediyor.

0:04:32.330,0:04:35.670
GG: Tüm bu boyutların dışında [br]yusufçukların daha büyük hedeflere göre

0:04:35.670,0:04:37.790
daha küçük hedeflere [br]tepki verdiğini gördük.

0:04:37.790,0:04:40.930
Diğer bir deyişle yusufçuk, kuş [br]gibi daha büyük bir şeye karşı

0:04:40.930,0:04:44.210
daha küçük sineklerin peşinde[br]gidecek şekilde programlanmıştı.

0:04:44.210,0:04:47.000
Bir şeyi av olarak algıladığı anda

0:04:47.000,0:04:49.670
o zavallı sineğin yaşamak [br]için sadece saniyeleri kalır.

0:04:49.670,0:04:52.500
Yusufçuğun beyninin onu [br]çok etkili bir katil yapmak için

0:04:52.500,0:04:54.550
nasıl çalıştığını görmeliyiz.

0:04:54.550,0:04:57.401
300 milyon yıl önce yusufçuklar[br]kedi büyüklüğündeyken

0:04:57.401,0:05:01.056
yaşamadığımıza şükredelim.