1
00:00:18,708 --> 00:00:20,792
၁၉၀၅ နှစ်ဆန်းချိန်

2
00:00:20,792 --> 00:00:27,370
၂၆နှစ် ပြည့်ခါနီး အိုင်းစတိုင်းရဲ့ ဘဝဟာ
မအောင်မြင်တဲ့ ပညာရှင်မျိုး ဖြစ်နေခဲ့တယ်။

3
00:00:27,370 --> 00:00:30,486
ထိုခေတ် ရူပဗေဒသမား အများစုက အဲဒီ
သာမည ဝန်ထမ်းလေးက သိပ္ပံပညာကို

4
00:00:30,486 --> 00:00:34,555
များစွာမှ ပံ့ပိုးပေးမယ် ဆိုတဲ့ စိတ်ကူးကို 
လှောင်ပြောင်ခဲ့ကြမှာပါ။

5
00:00:34,555 --> 00:00:36,319
ဒါပေမဲ့၊ လာမယ့် တစ်နှစ်အတွင်းမှာကို

6
00:00:36,319 --> 00:00:38,933
အိုင်းစတိုင်း ထုတ်ဝေဖြစ်ခဲ့တဲ့ 
စာတမ်းက တစ်စောင် မဟုတ်၊

7
00:00:38,933 --> 00:00:40,251
နှစ်စောင် မဟုတ်၊

8
00:00:40,251 --> 00:00:41,420
သုံးစောင် မဟုတ်၊

9
00:00:41,420 --> 00:00:45,577
ထူးကဲကြတဲ့ စာတမ်း လေးစောင်ကို ကွဲပြားတဲ့
ခေါင်းစဉ် အသီးသီးဖြင့် ထုတ်ဝေခဲ့ရာ၊

10
00:00:45,577 --> 00:00:51,159
စကြဝဠာကို ကျွန်ုပ်တို့ သိရှိထားပုံကို
အခြေခံမှအစ ပြောင်းလဲပစ်တဲ့ စာတမ်းတွေပါ။

11
00:00:51,159 --> 00:00:54,740
အိုင်းစတိုင်း သင်္ချာညံတဲ့ 
ဒဏ္ဍာရီဟာ ချုပ်ငြိမ်းသွားခဲ့ပါတယ်။

12
00:00:54,740 --> 00:00:58,097
၁၅နှစ် အရွယ်မှာ မိမိဘာသာမိမိ 
ကဲကုလသင်္ချာကို တတ်ကျွမ်းယူခဲ့ပြီး

13
00:00:58,097 --> 00:01:00,672
မြူးနစ် အထက်တန်းကျောင်း နဲ့
သင်္ချာနှင့် ရူပဗေဒသင်ဆရာ

14
00:01:00,672 --> 00:01:02,881
ဒီပလိုမာကို ဆည်းပူးခဲ့တဲ့ 
Swiss Polytechnic

15
00:01:02,881 --> 00:01:05,779
နှစ်ခုစလုံးမှာ သူရဲ့ သင်္ချာအစွမ်း 
ကောင်းကောင်းပြခဲ့ပါတယ်။

16
00:01:05,779 --> 00:01:09,247
ဒါပေမဲ့၊ စမ်းသပ်ခန်းမှာ အချိန်ပိုပြီး 
သုံးနိုင်ဖို့ ကျောင်းပျက်ခြင်းနဲ့

17
00:01:09,247 --> 00:01:12,232
သူ့ ပါမောက္ခကို ထိုက်သင့်သော
လေးစားမှု ပြဖို့ လျစ်လျူရှုခြင်းက

18
00:01:12,232 --> 00:01:15,643
သူ့ ဘ၀ ရည်မှန်းချက် လမ်းကြောင်းမှ
လွဲချော်သွားစေခဲ့တယ်။

19
00:01:15,643 --> 00:01:18,034
လက်တွေ့ခန်း လက်ထောက်ရာထူးတောင်
လက်လွတ်သွားခဲ့လို့

20
00:01:18,034 --> 00:01:21,520
သူ့ မိတ်ဆွေရဲ့ ဖခင် အကူအညီကြောင့်

21
00:01:21,520 --> 00:01:24,149
ဆွစ် မူပိုင်ခွင့်ရုံးမှာ သူဟာ
အလုပ်ရခဲ့ပါတယ်။

22
00:01:24,149 --> 00:01:26,592
မူပိုင်ခွင့်စာရေးလေးအဖြစ်
တပတ်ခြောက်ရက် လုပ်ရင်း၊

23
00:01:26,592 --> 00:01:29,832
ဒါတောင် အိုင်းစတိုင်းက အချိန်တချို့ကို 
ရင်းနှီးတဲ့မိတ်ဆွေအနည်းငယ်နဲ့

24
00:01:29,832 --> 00:01:33,074
နောက်ဆုံးပေါ် ရူပဗေဒအကြောင်း
ဆွေးနွေးဖို့ရယ်၊ သာမာန် စာတမ်းနှစ်စောင်

25
00:01:33,074 --> 00:01:35,638
ထုတ်ဝေဖို့ရယ် စီမံနိုင်ခဲ့ပါသေးတယ်

26
00:01:35,638 --> 00:01:37,149
၁၉၀၅ မတ်မှာ တင်သွင်းခဲ့တဲ့

27
00:01:37,149 --> 00:01:42,107
တုန်လှုပ်ဖွယ် ရာ အဆိုကြမ်းပါတဲ့၎င်းရဲ့
စာတမ်းက အံ့အားသင့်စေခဲ့တယ်။

28
00:01:42,107 --> 00:01:45,359
အလင်းဟာ လှိုင်းဖြစ်ကြောင်း အထောက်
အထားတွေ ဆယ်စုနှစ်ချီ ရှိလာခဲ့ပေမဲ့၊

29
00:01:45,359 --> 00:01:49,132
အလင်းဟာ တကယ်တမ်းမှာ အမှုန်လည်း ဖြစ်နိုင်
ကြောင်း အိုင်းစတိုင်းက အဆိုပြုလိုက်ပြီး

30
00:01:49,132 --> 00:01:53,049
အလင်းလျှပ်စစ် အကျိုးရှိမှုလို 
ထူးဆန်းတဲ့ ဖြစ်ရပ်တွေကို

31
00:01:53,049 --> 00:01:56,097
သူ့ အဆိုကြမ်းဖြင့် 
ရှင်းပြနိုင်တာကို ပြသခဲ့တယ်။

32
00:01:56,097 --> 00:01:58,341
ဒီစိတ်ကူးဟာ နှစ်အတန်ကြာ 
ပြက်ရယ်ပြုခံခဲ့ရပေမဲ့၊

33
00:01:58,341 --> 00:02:01,997
အိုင်းစတိုင်းဟာ သူ့ခေတ်ရဲ့ရှေ့
အနှစ် ၂၀ နန့် စောနေခဲ့တာပါ။

34
00:02:01,997 --> 00:02:07,811
လှိုင်း-အမှုန် ဒွန်တွဲမှုဟာ ကွမ်တမ် တော်
လှန်ရေးရဲ့ အခြေခံအုတ်ြမစ် ဖြစ်လာမှာပါ။

35
00:02:07,811 --> 00:02:11,050
နောက် ၂လ အကြာ မေမှာ
အိုင်းစတိုင်းဟာ ဒုတိယစာတမ်းကို တင်ခဲ့ပြီး

36
00:02:11,050 --> 00:02:16,388
ရာစုနှစ်ကြာလာပြီ ဖြစ်တဲ့ အက်တမ် တကယ် ရှိ၊
မရှိ မေးခွန်းဟောင်းကို တင်ပြခဲ့တယ်။

37
00:02:16,388 --> 00:02:19,866
သီအိုရီအချို့ကို မမြင်ရတဲ့ အက်တမ်တွေရဲ့ 
စိတ်ကူးဖြင့် တည်ဆောက်ခဲ့ကြပေမဲ့၊

38
00:02:19,866 --> 00:02:24,393
ထင်ရှားတဲ့ သိပ္ပံပညာရှင် အချို့ကတော့
၎င်းတို့ကို တကယ့် ရုပ်ပိုင်းဒြပ်ထုထက်

39
00:02:24,393 --> 00:02:26,691
အသုံးဝင်တဲ့ စိတ်ကူးယဉ်အဖြစ် မှတ်ယူခဲ့ပါ။

40
00:02:26,691 --> 00:02:29,028
ဒါပေမဲ့ အိုင်းစတိုင်းက 
ထိုးထွင်ဉာဏ်ကို သုံးလျက်

41
00:02:29,028 --> 00:02:31,270
ဘရောင်းရွေ့လျားခြင်းလို့ ခေါ်ကြတဲ့ အရည်ထဲက

42
00:02:31,270 --> 00:02:35,372
အမှုန်လေးတွေရဲ့ ကျပန်း လှုပ်ရှားပြုမှု
ပုံကို သန်းနှင့်ချီပြီး ရှိကြတဲ့

43
00:02:35,372 --> 00:02:36,985
မြင်မရနိုင်တဲ့ အက်တမ်တွေရဲ့

44
00:02:36,985 --> 00:02:40,154
တိုက်မိမှုများဖြင့် တိကျစွာ
ကြိုတင် ဖေါ်ပြနိုင်ကြောင်း ပြသခဲ့ပါတယ်။

45
00:02:40,154 --> 00:02:43,431
များမကြာမီ စမ်းသပ်ချက်တွေက
အိုင်းစတိုင်းရဲ့ ပုံစံကို အတည်ပြုခဲ့လျက်

46
00:02:43,431 --> 00:02:47,009
အက်တမ်ကို သံသယဖြစ်သူတွေ
အရှုံးပေးလိုက်ကြရတယ်။

47
00:02:47,009 --> 00:02:49,942
တတိယစာတမ်းက ဇွန်မှာ ပေါ်လာခဲ့တယ်။

48
00:02:49,942 --> 00:02:51,012
အချိန်အတော်ကြာကြာကိုပဲ

49
00:02:51,012 --> 00:02:53,461
အိုင်းစတိုင်းဟာ အခြခံ ရူပဗေဒနိယာမ နှစ်ခု

50
00:02:53,461 --> 00:02:56,299
ရှေ.နောက်မညီမှုကြောင့် 
စဉ်းစားရခက်နေခဲ့ပါတယ်။

51
00:02:56,299 --> 00:02:58,637
အခိုင်အမာ ရပ်တည်နေခဲ့ပြီ
ဖြစ်ပြီး ဂယ်လီလီယိုမှ

52
00:02:58,637 --> 00:03:00,655
စတင်ခဲ့တဲ့ နှိုင်းရနိယာမရဲ့ အဆိုအရ

53
00:03:00,655 --> 00:03:03,738
ပကတိ ရွေ့လျားမှုကို သတ်မှတ်
ဖေါ်ပြမရနိုင်ပါ။

54
00:03:03,738 --> 00:03:07,357
တချိန်တည်းမှာ ကောင်းမွန်စွာ သိရှိခဲ့ကြတဲ့
လျှပ်စစ်သံလိုက်ရဲ့ သီအိုရီမှာကျတော့

55
00:03:07,357 --> 00:03:10,181
ပကတိ ရွှေ့လျားမှု ရှိခြင်းကို
အခိုင်အမာ ဆိုထားပါတယ်။

56
00:03:10,181 --> 00:03:13,322
အဲဒီကွာဟနေပြီး သူက အဲဒါကို
ဖြေရှင်းနိုင်စွမ်း မရှိခြင်းကြောင့်

57
00:03:13,322 --> 00:03:17,635
စိတ်မောနေခဲ့ရကြောင်း အိုင်းစတိုင်း
ကိုယ်တိုင် ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

58
00:03:17,635 --> 00:03:18,715
ဒါပေမဲ့ မေလ တစ်နေ့မှာ၊

59
00:03:18,715 --> 00:03:21,838
သူ့ မိတ်ဆွေ Michele Besso နဲ့ 
အဲဒီပဟေဠိကို ဆွေးနွေးအပြီးတွင်

60
00:03:21,838 --> 00:03:24,016
ရှင်းလင်းလာခဲ့ပါတယ်။

61
00:03:24,016 --> 00:03:26,871
ဒီဝိရောဓိကို ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့ 
အိုင်းစတိုင်း နားလည်လိုက်တာက

62
00:03:26,871 --> 00:03:29,861
အညွှန်းဘောင် မည်သို့ပဲရှိစေကာမူ
အလင်းရဲ့ အလျင်ဟာ ပုံသေဖြစ်လျက်

63
00:03:29,861 --> 00:03:32,110
အချိန်နှင့်ဟင်းလင်းပြင် နှစ်ခုလုံးကို

64
00:03:32,110 --> 00:03:36,381
ရှု့မှတ်သူနဲ့ နှိုင်းရဖို့ 
လိုအပ်မယ်ဆိုတဲ့ အချက်ပါပဲ။

65
00:03:36,381 --> 00:03:39,434
အထူးနှိုင်းရ နိယာမအဖြစ် အားလုံး
သိရှိလာကြရတာကို ဖေါ်ထုတ်ပေးရန်

66
00:03:39,434 --> 00:03:42,974
အိုင်းစတိုင်းဟာ သီတင်းပတ် အနည်းငယ်မျှသာ
အချိန်ယူ အသေးစိတ်တွက်ချက်ခဲ့ရပါတယ်။

67
00:03:42,974 --> 00:03:46,291
အဲဒီသီအိုရီက အရှိတရားဆိုင်ရာ 
ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ အရင်တုန်းက အသိပညာတွေကို

68
00:03:46,291 --> 00:03:49,189
လှုပ်ခါပစ်ရုံသာမက နည်းပညာသစ်တွေကို
လမ်းခင်းပေးလိုက်ရာ

69
00:03:49,189 --> 00:03:51,186
အမှုန် အရှိန်တင်စက်တွေ မှအစ

70
00:03:51,186 --> 00:03:53,752
ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ တည်နေရာပြစနစ်
အဆုံး အထိပါပဲ။

71
00:03:53,752 --> 00:03:55,587
ဒါဆို လုံလောက်ပြီလို့ ထင်စရာရှိပေမဲ့၊

72
00:03:55,587 --> 00:03:56,593
စက်တင်ဘာ လမှာကျတော့၊

73
00:03:56,593 --> 00:04:02,071
အထူးနှိုင်းရနိယာရဲ့ အဆက်အဖြစ်
စတုတ္ထစာတမ်း စကားမစပ် ပေါ်လာခဲ့တယ်။

74
00:04:02,071 --> 00:04:04,931
အိုင်းစတိုင်းဟာ သူ့သီအိုရီ အကြောင်း
အနည်းငယ်ချဲ့ စဉ်းစားခဲ့ကာ

75
00:04:04,931 --> 00:04:08,694
ဒြပ်ထုနဲ့ စွမ်းအင် တို့ဟာ၊
တစ်ခုက အပြင်ပမ်းအရ အစိုင်အခဲဖြစ်ပြီး

76
00:04:08,694 --> 00:04:12,479
တစ်ခုက သိမ်မွေ့နူ့းညံ့တယ် ယူဆရပေမဲ့၊

77
00:04:12,479 --> 00:04:15,059
လက်တွေ့တွင် တူညီကြရမယ်လို့
ဘောပေါက်လာခဲ့တယ်။

78
00:04:15,059 --> 00:04:18,288
၎င်းတို့ရဲ့ ဆက်သွယ်မှုကို သမိုင်းဝင်
အကျော်ကြားဆုံးနှင့် အရေးပါဆုံး

79
00:04:18,288 --> 00:04:21,831
ညီမျှခြင်းအဖြစ် ကျွန်ုပ်တို့သိရှိနေကြတဲ့
ညီမျှခြင်းဖြင့် ဖေါ်ပြပြနိုင်တယ်-

80
00:04:21,831 --> 00:04:25,304
E = mc^2 ပါ။

81
00:04:25,304 --> 00:04:29,947
အိုင်းစတိုင်းဟာ နောက် ၁၅ နှစ်နီးပါးထိ
ကမ္ဘာကျော်ပုဂ္ဂိုလ်ကြီး ဖြစ်မလာသေးပါ။

82
00:04:29,947 --> 00:04:34,795
သူ့ရဲ့ နောက်ဆက်တွဲ အထွေထွေ 
နှိုင်းရ သီအိုရီကို ၁၉၁၉ နေကြတ်ချိန်တွင်

83
00:04:34,795 --> 00:04:37,955
ကြယ်ရောင် ကွေးညွှတ်မှုအား
တိုင်းတာချက်ဖြင့် အတည်ပြုလိုက်မှသာ

84
00:04:37,955 --> 00:04:41,281
စာစောင်တွေက သူ့ကို ထင်ပေါ်ကျော်ကြားသူ
အဖြစ် အမွှမ်းတင် ဖေါ်ပြခဲ့ကြတယ်။

85
00:04:41,281 --> 00:04:45,010
ဒါပေမဲ့ ၁၉၀၅ နောက်ပိုင်းမှာ မူပိုင်ခွင့်
ရုံးမှာ သူဟာ ပြန်ကွယ်ပျောက်သွားပြီး

86
00:04:45,010 --> 00:04:47,745
သူဟာ နောက်ထပ် ဘာမှ မရေးခဲ့ဘူး
ဆိုရင်တောင်၊

87
00:04:47,745 --> 00:04:50,046
သူ့ အံဖွယ်နှစ်ရဲ့ စာတမ်းလေးစောင်ကိုက

88
00:04:50,046 --> 00:04:55,697
အံ့ဖွယ် ဉာဏ်ကြီးရှင်ရဲ့ ပထမတန်းစား 
စံပြလက်ရာအဖြစ် ကျန်နေရစ်ခဲ့ကြမှာပါ။