1
00:00:07,921 --> 00:00:10,361
Posle razarajućeg nuklearnog rata,

2
00:00:10,361 --> 00:00:14,661
Lilit Ijapo se budi
nakon 250 godina neaktivnog stanja

3
00:00:14,661 --> 00:00:18,857
zatekavši se okružena
grupom vanzemaljaca po imenu Oankali.

4
00:00:18,857 --> 00:00:21,737
Ova bića napredne evolucije
žele da trampe DNK

5
00:00:21,737 --> 00:00:23,157
pareći se s ljudima

6
00:00:23,157 --> 00:00:27,517
kako bi geni obe vrste postigli
raznolikost i ojačali jedni druge.

7
00:00:27,517 --> 00:00:32,257
Jedina alternativa koju nude
je sterilizacija celokupnog ljudskog roda.

8
00:00:32,257 --> 00:00:35,477
Da li bi čovečanstvo trebalo
da se vine u biološku nepoznanicu

9
00:00:35,477 --> 00:00:38,327
ili bi trebalo da se drži
svoga identiteta i nestane?

10
00:00:38,327 --> 00:00:41,317
Ovakva pitanja vrebaju
u „Zori“ od Oktavije Batler,

11
00:00:41,317 --> 00:00:44,167
prvoj knjizi iz trilogije
„Lilitini potomci“.

12
00:00:44,167 --> 00:00:47,257
Ova pripovedačica vizionarka
koja je izokrenula naučnu fantastiku,

13
00:00:47,257 --> 00:00:50,097
Batler je u svojim delima
gradila zapanjujuće svetove

14
00:00:50,097 --> 00:00:53,187
i istraživala je dileme
koje nas drže budnim po noći.

15
00:00:53,187 --> 00:00:54,996
Rođena 1947. godine,

16
00:00:54,996 --> 00:00:59,046
Batler je odrastala kao stidljiva
i introvertna u Pasadeni u Kaliforniji.

17
00:00:59,046 --> 00:01:01,386
Sanjala je o pričama od ranog uzrasta,

18
00:01:01,386 --> 00:01:04,306
i uskoro je ove scenarije
ispisivala na papiru.

19
00:01:04,306 --> 00:01:07,236
Sa 12 godina, molila je majku
da joj da pisaću mašinu

20
00:01:07,236 --> 00:01:12,256
nakon što je istrpela kičasti
naučnofantastični film „Đavolica s Marsa“.

21
00:01:12,256 --> 00:01:14,097
Neimpresionirana onim što je videla,

22
00:01:14,097 --> 00:01:16,677
Batler je znala da može
da ispriča bolju priču.

23
00:01:16,677 --> 00:01:19,547
Protagonisti naučne fantastike
su većinom beli muški heroji

24
00:01:19,547 --> 00:01:22,877
koji dižu u vazduh vanzemaljce
ili postaju spasioci smeđih ljudi.

25
00:01:22,877 --> 00:01:25,027
Batler je želela da piše
o raznolikim likovima

26
00:01:25,027 --> 00:01:26,607
za raznoliku publiku.

27
00:01:26,607 --> 00:01:31,187
Unela je iznijansiranost i dubinu
predstavljajući njihova iskustva.

28
00:01:31,187 --> 00:01:32,244
Za Batler,

29
00:01:32,244 --> 00:01:35,924
mašta nije tek tu za sejanje
semena naučne fantastike -

30
00:01:35,924 --> 00:01:40,794
već je i strategija za opstanak
na svoj način u nepravednom svetu.

31
00:01:40,794 --> 00:01:43,372
Njeno delo često uzima
uznemirujuće odlike sveta,

32
00:01:43,372 --> 00:01:48,182
poput diskriminacije na osnovu rase,
roda, klase ili sposobnosti,

33
00:01:48,182 --> 00:01:52,095
i poziva čitaoca da ih razmotri
u novim kontekstima.

34
00:01:52,095 --> 00:01:53,855
Jedan od njenih najvoljenijih romana,

35
00:01:53,855 --> 00:01:55,265
„Parabola o sejaču“,

36
00:01:55,265 --> 00:01:56,805
prati ovaj obrazac.

37
00:01:56,805 --> 00:01:59,565
Pripoveda o Loren Oji Olamini

38
00:01:59,565 --> 00:02:02,405
dok se u bliskoj budućnosti
probija kroz Kaliforniju,

39
00:02:02,405 --> 00:02:06,865
razorenu korporativnom pohlepom,
nejednakošću i uništenjem okoline.

40
00:02:06,865 --> 00:02:08,795
Dok boluje od hiperempatije,

41
00:02:08,795 --> 00:02:11,945
tj. stanja u romanu
zbog kog oseća tuđi bol,

42
00:02:11,945 --> 00:02:13,855
a znatno ređe tuđi užitak,

43
00:02:13,855 --> 00:02:18,325
Loren započinje pohod sa grupom izbeglica
kako bi našli plodno mesto.

44
00:02:18,325 --> 00:02:23,250
Tu nastoje da žive u skladu sa Loreninom
novoosnovanom religijom, seme zemlje,

45
00:02:23,250 --> 00:02:24,830
koja je zasnovana na načelu

46
00:02:24,830 --> 00:02:28,240
da se ljudi moraju prilagoditi
svetu koji se stalno menja.

47
00:02:28,240 --> 00:02:30,710
Lorenin pohod ima korene
u događaju iz stvarnosti -

48
00:02:30,710 --> 00:02:32,950
Kalifornijskom predlogu 187,

49
00:02:32,950 --> 00:02:36,950
kojim su se pokušala uskratiti osnovna
ljudska prava nedokumentovanih imigranata,

50
00:02:36,950 --> 00:02:39,380
pre nego što je proglašen neustavnim.

51
00:02:39,380 --> 00:02:42,990
Batler je često uvrštavala
savremene vesti u svoja dela.

52
00:02:42,990 --> 00:02:47,360
U nastavku „Parabole o sejaču“,
„Paraboli o talentima“ iz 1998. godine,

53
00:02:47,360 --> 00:02:49,281
pisala je o predsedničkom kandidatu

54
00:02:49,281 --> 00:02:53,591
koji kontroliše Amerikance
virtuelnom stvarnošću i „šok-ogrlicama".

55
00:02:53,591 --> 00:02:56,381
Slogan mu je bio: „Učinimo
Ameriku velikom ponovo.“

56
00:02:56,391 --> 00:02:58,491
Iako su ljudi primetili
njenu moć proricanja,

57
00:02:58,491 --> 00:03:01,661
Batler je zanimalo
i preispitivanje istorije.

58
00:03:01,661 --> 00:03:03,771
Na primer, roman „Srodnici“ pripoveda

59
00:03:03,771 --> 00:03:06,171
o ženi koja se iznova vraća kroz vreme

60
00:03:06,171 --> 00:03:09,241
na plantažu njenih predaka u Merilendu.

61
00:03:09,241 --> 00:03:13,771
Na početku, saznaje da joj je zadatak
da spasi život belog muškarca

62
00:03:13,771 --> 00:03:15,532
koji će da siluje njenu prabaku.

63
00:03:15,532 --> 00:03:19,662
Ako ga ne spasi, ona sama
će da prestane da postoji.

64
00:03:19,664 --> 00:03:23,074
Ova turobna dilema tera Dejnu
da se suoči sa trajnom traumom

65
00:03:23,074 --> 00:03:26,684
robovlasništva i seksualnog
nasilja nad crnkinjama.

66
00:03:26,684 --> 00:03:29,334
Svojim pričama o ženama
koje osnivaju nova društva,

67
00:03:29,334 --> 00:03:31,964
putnicima kroz vreme
koji prevazilaze istorijske razdore

68
00:03:31,964 --> 00:03:33,774
i ukrštanju među vrstama,

69
00:03:33,774 --> 00:03:38,694
Batler je istinski uticala
na rastuću popularnost afrofuturizma.

70
00:03:38,694 --> 00:03:40,000
To je kulturološki pokret

71
00:03:40,000 --> 00:03:44,820
gde su crni pisci i umetnici inspirisani
prošlošću, sadašnjošću i budućnošću

72
00:03:44,820 --> 00:03:50,160
stvarali dela koja sadrže magiju,
istoriju, tehnologiju i štošta još.

73
00:03:50,160 --> 00:03:53,100
Kako Loren spoznaje u „Paraboli o sejaču“:

74
00:03:53,100 --> 00:03:55,360
„Sve što dotakneš Promeniš.

75
00:03:55,360 --> 00:03:57,729
Sve što Promeniš Promeni tebe.

76
00:03:57,729 --> 00:04:00,669
Jedina trajna istina je Promena.“