0:00:01.111,0:00:06.451
Vandaag ga ik het hebben over woede.

0:00:08.968,0:00:11.470
Toen ik 11 was,

0:00:11.470,0:00:14.462
zag ik hoe sommige vrienden[br]van school moesten,

0:00:14.462,0:00:18.684
omdat hun ouders geen[br]schoolboeken konden betalen.

0:00:18.684,0:00:21.186
Daar werd ik boos van.

0:00:23.316,0:00:26.068
Toen ik 27 was,

0:00:26.068,0:00:31.280
hoorde ik over het probleem[br]van een wanhopige vader, een slaaf,

0:00:31.280,0:00:36.292
wiens dochter aan een bordeel[br]verkocht zou worden.

0:00:36.302,0:00:38.683
Daar werd ik boos van.

0:00:40.423,0:00:42.763
Toen ik 50 was,

0:00:42.763,0:00:47.586
en op straat lag in een plas bloed,

0:00:47.586,0:00:50.532
samen met mijn eigen zoon,

0:00:50.532,0:00:52.999
werd ik boos.

0:00:55.299,0:01:00.484
Vrienden, ons is eeuwenlang voorgehouden[br]dat je niet boos mag worden.

0:01:01.274,0:01:03.486
Onze ouders, leraren, priesters --

0:01:03.486,0:01:09.371
iedereen leerde ons om[br]onze woede te onderdrukken.

0:01:12.241,0:01:14.146
Maar waarom?

0:01:15.596,0:01:20.513
Waarom kunnen we onze woede niet inzetten[br]om de maatschappij te verbeteren?

0:01:20.513,0:01:22.109
Waarom kunnen we onze woede

0:01:22.109,0:01:25.615
niet gebruiken om het kwaad[br]op deze wereld te lijf te gaan?

0:01:29.705,0:01:32.176
Dat is wat ik heb geprobeerd.

0:01:34.036,0:01:35.847
Vrienden,

0:01:37.367,0:01:43.370
veel van mijn beste ideeën[br]kwamen voort uit woede.

0:01:43.814,0:01:53.514
Zoals toen ik 35 was,[br]opgesloten in een kleine gevangenis.

0:01:54.564,0:01:57.067
Die hele nacht was ik boos.

0:01:57.817,0:02:01.017
Maar ik kreeg wel een nieuw idee.

0:02:01.017,0:02:03.706
Daar kom ik later op terug.

0:02:03.706,0:02:11.041
Laat ik beginnen met het verhaal[br]van hoe ik mezelf een naam heb gegeven.

0:02:13.481,0:02:17.622
Als kind was ik al een bewonderaar[br]van Mahatma Ghandi.

0:02:19.032,0:02:24.321
Ghandi was de leider[br]in de Indiase onafhankelijkheidsstrijd.

0:02:25.261,0:02:27.299
Maar wat belangrijker is,

0:02:27.299,0:02:34.034
hij leerde ons om jegens [br]de kwetsbaarste delen van de samenleving,

0:02:34.034,0:02:38.305
de mensen die werkelijk niets hebben,[br]waardigheid en respect te tonen.

0:02:39.595,0:02:44.562
Dus tijdens de viering in India

0:02:44.562,0:02:47.829
van Mahatma Ghandi's[br]100ste geboortedag in 1969 --

0:02:47.829,0:02:50.117
ik was toen 15 --

0:02:50.117,0:02:52.474
kreeg ik een idee.

0:02:53.774,0:02:57.244
Waarom kunnen we dat niet anders vieren?

0:02:57.244,0:03:02.672
Ik wist al, zoals jullie[br]misschien ook wel weten,

0:03:02.672,0:03:10.665
dat een groot aantal mensen in India[br]in de laagste kaste geboren wordt.

0:03:12.185,0:03:15.324
En ze worden als paria's behandeld.

0:03:15.324,0:03:16.656
Deze mensen --

0:03:16.656,0:03:21.066
ze mogen niet eens tempels binnen gaan,

0:03:21.066,0:03:28.250
ze mogen ook niet in de huizen[br]of de winkels van de hogere kasten komen.

0:03:28.250,0:03:33.564
Ik was erg onder de indruk[br]van de leiders in mijn stad

0:03:33.564,0:03:38.102
die zich ferm uitspraken tegen[br]het kastensysteem en het idee van paria's,

0:03:38.102,0:03:40.274
en de visie van Ghandi ondersteunden.

0:03:41.774,0:03:44.944
Daardoor geïnspireerd,[br]wilde ik een voorbeeld stellen

0:03:44.944,0:03:51.389
door deze mensen een maaltijd[br]te laten genieten die werd verzorgd

0:03:51.389,0:03:54.619
door deze Onaanraakbaren.

0:03:54.619,0:03:59.551
Ik ging langs bij mensen uit de lagere [br]kasten, de zogenaamde onaanraakbaren,

0:04:01.421,0:04:05.807
en probeerde hen te overtuigen,[br]maar ze konden zich dat niet voorstellen.

0:04:05.807,0:04:09.760
Ze zeiden: "Nee, dat is niet mogelijk.[br]Dat is nog nooit gebeurd."

0:04:11.070,0:04:12.784
Ik zei: "Kijk naar de leiders,

0:04:12.784,0:04:15.221
die zijn tegen het idee van paria's.

0:04:15.221,0:04:18.801
Die komen wel. Als niemand komt, [br]dan kunnen we een voorbeeld stellen."

0:04:20.891,0:04:26.751
Ze vonden dat ik te naïef was.

0:04:28.161,0:04:30.651
Maar uiteindelijk kon ik ze overtuigen.

0:04:30.651,0:04:36.352
Met mijn vrienden fietsten we langs[br]de politieke leiders om ze uit te nodigen.

0:04:37.982,0:04:41.126
Ik was zo opgewonden en zo voldaan,

0:04:41.126,0:04:45.722
toen ze allen toestemden om te komen.

0:04:47.192,0:04:50.083
Ik dacht: "Fantastisch idee.[br]We kunnen een voorbeeld stellen.

0:04:50.083,0:04:53.711
We kunnen onze maatschappij veranderen."

0:04:55.451,0:04:57.004
Dan is het zover.

0:04:57.724,0:05:03.467
Deze paria's, drie vrouwen[br]en twee mannen,

0:05:03.467,0:05:06.816
besloten toch te komen.

0:05:07.436,0:05:13.075
Ze hadden hun beste kleren aangetrokken.

0:05:14.475,0:05:16.740
Ze hadden nieuw keukengerei meegenomen.

0:05:18.000,0:05:20.339
Ze hadden zich herhaaldelijk gewassen,

0:05:20.339,0:05:23.300
want dit was een zeer[br]ongebruikelijke situatie.

0:05:23.300,0:05:25.944
Het was een moment van verandering.

0:05:27.254,0:05:29.702
Ze kwamen, ze kookten.

0:05:30.402,0:05:33.000
Het was 19:00 uur.

0:05:33.000,0:05:35.876
Om 20:00 wachtten we nog,

0:05:35.876,0:05:40.857
want onze leiders komen[br]wel vaker te laat,

0:05:40.857,0:05:42.539
meestal een uurtje.

0:05:43.239,0:05:49.732
Na 20:00 uur gingen we op de fiets[br]bij hun huizen langs,

0:05:49.732,0:05:52.278
om ze aan de afspraak te herinneren.

0:05:54.248,0:05:58.945
Een van de echtgenotes zei me:

0:05:58.945,0:06:03.960
"Sorry, maar hij heeft hoofdpijn,[br]hij kan misschien niet komen."

0:06:03.960,0:06:06.037
Ik ging naar het huis van een ander

0:06:06.037,0:06:10.097
en zijn echtgenote zei:[br]"Ga maar terug, hij komt er echt aan."

0:06:11.357,0:06:15.469
Dus ik dacht dat het wel door zou gaan,

0:06:15.469,0:06:19.952
ook al zou het op kleinere schaal zijn.

0:06:21.352,0:06:27.319
Ik ging terug naar het terrein,[br]een nieuw Mahatma Gandhipark.

0:06:28.559,0:06:30.053
Het werd 22:00 uur.

0:06:31.483,0:06:34.822
Geen van de leiders is gekomen.

0:06:36.132,0:06:38.835
Ik werd erg boos.

0:06:40.275,0:06:46.679
Ik leunde tegen het beeld[br]van Mahatma Gandhi.

0:06:49.839,0:06:54.310
Ik was emotioneel uitgeput,[br]doodvermoeid.

0:06:56.890,0:07:02.375
Toen ging ik bij het voedsel zitten.

0:07:05.695,0:07:07.785
Ik onderdrukte mijn gevoelens.

0:07:07.785,0:07:12.279
Toen ik uiteindelijk ik de eerste hap nam,

0:07:12.279,0:07:15.210
barstte ik in tranen uit.

0:07:15.210,0:07:20.149
En plotseling voelde ik[br]een hand op mijn schouder.

0:07:20.149,0:07:26.047
Het was de helende, moederlijke[br]aanraking van een pariavrouw.

0:07:26.047,0:07:30.278
Ze vroeg me:[br]"Kailash, waarom huil je?

0:07:31.598,0:07:34.011
Jij hebt je werk gedaan.

0:07:34.011,0:07:37.136
Je hebt de maaltijd genuttigd[br]die door paria's is bereid,

0:07:37.136,0:07:40.127
iets wat we nog nooit hebben meegemaakt.

0:07:41.087,0:07:45.789
Vandaag heb jij gewonnen", zei ze.

0:07:45.789,0:07:50.759
En vrienden, ze had gelijk.

0:07:52.059,0:07:55.789
Iets na middernacht kwam ik thuis,

0:07:55.789,0:08:00.363
en zag tot mijn schok dat meerdere[br]ouderen uit de hogere kasten

0:08:00.363,0:08:02.517
in onze voortuin zaten.

0:08:02.517,0:08:05.613
Ik zag dat mijn moeder en[br]andere oudere vrouwen huilden

0:08:05.613,0:08:10.071
en smeekten bij deze oudere mensen

0:08:10.071,0:08:13.005
omdat zij hadden gedreigd[br]om mijn hele familie uit te stoten.

0:08:14.345,0:08:19.477
Een familie uit de kaste stoten[br]is de hoogste sociale straf

0:08:19.477,0:08:22.031
die je kan bedenken.

0:08:23.981,0:08:28.821
Uiteindelijk besloten ze alleen mij te[br]straffen, en mijn straf was purificatie.

0:08:28.821,0:08:33.336
Dit betekende 1000 kilometer reizen[br]van mijn woonplaats

0:08:33.336,0:08:37.267
om een heilige duik in de Ganges te nemen.

0:08:37.267,0:08:41.691
Daarna moest ik een feest organiseren[br]voor priesters, 101 priesters,

0:08:41.691,0:08:45.239
hun voeten wassen[br]en dat water dan drinken.

0:08:46.529,0:08:49.528
Dat was de grootste onzin,

0:08:49.528,0:08:52.417
en ik weigerde die straf te ondergaan.

0:08:53.267,0:08:55.397
Hoe werd ik gestraft?

0:08:55.397,0:09:01.194
Ik mocht mijn keuken en[br]eetkamer niet meer in,

0:09:01.194,0:09:04.246
mijn keukengerei werd gescheiden.

0:09:04.246,0:09:09.300
Op de avond dat ik boos werd,[br]wilden ze mij uit de kaste gooien.

0:09:10.600,0:09:14.633
Maar ik besloot het hele[br]kastensysteem eruit te gooien.

0:09:15.503,0:09:20.228
(Applaus)

0:09:20.988,0:09:26.003
Dat kon ik doen,[br]omdat je dan eerst

0:09:26.003,0:09:28.119
je je achternaam moest veranderen,

0:09:28.119,0:09:31.784
omdat achternamen in India[br]meestal kastennamen zijn.

0:09:31.784,0:09:34.306
Dus ik gebruikte[br]mijn achternaam niet meer.

0:09:34.306,0:09:40.810
Later gaf ik mezelf een nieuwe[br]achternaam: Satyarthi.

0:09:40.810,0:09:44.076
Dat betekent: 'waarheidszoeker'.

0:09:45.216,0:09:49.248
(Applaus)

0:09:49.248,0:09:52.585
Dat was het begin van mijn[br]verandering door woede.

0:09:54.095,0:09:56.704
Vrienden, weet iemand van jullie

0:09:56.704,0:10:01.530
wat ik deed voordat ik[br]een kinderrechtenactivist werd?

0:10:02.410,0:10:03.788
Weet iemand dat?

0:10:04.898,0:10:06.169
Nee.

0:10:06.169,0:10:12.558
Ik was ingenieur,[br]elekrotechnisch ingenieur.

0:10:12.558,0:10:17.662
Ik leerde hoe de energie

0:10:17.662,0:10:22.146
van verbranding, kolen,

0:10:22.146,0:10:26.250
nucleaire reacties,

0:10:26.250,0:10:29.442
kolkende rivieren,

0:10:29.442,0:10:33.066
sterke wind,

0:10:33.066,0:10:38.083
omgezet kon worden in licht[br]en levenskracht voor miljoenen.

0:10:38.963,0:10:43.495
Ik leerde ook hoe de moeilijkst [br]te controleren vorm van energie

0:10:43.495,0:10:47.970
gebruikt kon worden om goed te doen[br]en de maatschappij te verbeteren.

0:10:52.925,0:10:59.692
Daarmee kom ik terug bij het verhaal[br]van toen ik in de gevangenis zat:

0:10:59.692,0:11:03.919
ik was dolblij dat ik een tiental kinderen[br]van slavernij had bevrijd

0:11:03.919,0:11:06.890
en ze bij hun ouders had teruggebracht.

0:11:06.890,0:11:10.078
Ik kan niet zeggen hoe blij ik ben[br]als ik een kind bevrijd.

0:11:11.238,0:11:12.428
Ik was zo blij.

0:11:13.458,0:11:19.021
Maar toen ik op mijn trein naar huis,[br]Delhi, stond te wachten,

0:11:19.021,0:11:22.264
zag ik tientallen kinderen arriveren;

0:11:22.264,0:11:25.562
die door iemand werden verhandeld.

0:11:25.562,0:11:28.415
Ik hield die mensen aan.

0:11:28.415,0:11:30.517
Ik gaf ze aan bij de politie.

0:11:30.517,0:11:34.481
Maar de politie hielp me niet,

0:11:34.481,0:11:40.773
maar gooide me in[br]een kleine cel, als een dier.

0:11:41.573,0:11:43.121
Dat was mijn nacht van woede,

0:11:43.121,0:11:46.972
waarop ik een van mijn[br]beste ideeën ooit kreeg.

0:11:47.632,0:11:53.100
Ik dacht als ik 10 kinderen kan bevrijden,[br]en er 50 tot slaaf worden gemaakt,

0:11:53.100,0:11:54.560
dan werkt dat niet.

0:11:54.560,0:11:57.368
Ik geloofde in de kracht van consumenten.

0:11:57.368,0:12:00.852
Op dat moment startte ik

0:12:00.852,0:12:05.968
de allereerste campagne in de wereld

0:12:05.968,0:12:10.041
om consumenten te informeren[br]en ertoe te bewegen

0:12:10.041,0:12:14.501
alleen kinderarbeidvrije[br]tapijten kopen.

0:12:15.691,0:12:19.083
We hebben veel succes[br]in Amerika en Europa.

0:12:19.083,0:12:23.768
En de kinderarbeid is verminderd

0:12:23.768,0:12:27.024
met 80 procent in Zuid-Aziatische landen.

0:12:27.024,0:12:30.406
(Applaus)

0:12:32.736,0:12:39.227
Dat niet alleen,[br]maar deze eerste consumentenactie

0:12:39.227,0:12:43.325
heeft zich uitgebreid naar[br]andere landen en bedrijfstakken,

0:12:43.325,0:12:48.931
zoals chocolade, kleding, schoenen --[br]het wordt steeds breder.

0:12:51.041,0:12:52.823
Toen ik met 11 jaar kwaad werd,

0:12:52.823,0:12:58.176
toen ik begreep hoe belangrijk[br]scholing is voor ieder kind,

0:12:58.176,0:13:05.621
kreeg ik het idee om gebruikte boeken[br]te verzamelen voor de armste kinderen.

0:13:05.621,0:13:09.270
Ik opende een boekenbank,[br]ook al was ik pas 11.

0:13:10.570,0:13:11.813
Maar ik hield niet op.

0:13:11.813,0:13:14.046
Later was ik medeoprichter

0:13:14.046,0:13:18.580
van 's werelds grootste maatschappelijke [br]burgercampagne voor onderwijs,

0:13:18.580,0:13:21.251
de Global Campaign for Education.

0:13:21.861,0:13:26.866
Die hielp een omslag in het denken[br]over scholing teweeg te brengen:

0:13:26.866,0:13:29.257
geen liefdadigheid,[br]maar mensenrechten.

0:13:29.257,0:13:34.026
We hebben daarmee concreet[br]het aantal kinderen dat niet op school zit

0:13:34.026,0:13:37.614
in 15 jaar gehalveerd.

0:13:37.614,0:13:41.693
(Applaus)

0:13:43.753,0:13:46.867
Toen ik met 27 boos werd,

0:13:46.867,0:13:52.235
omdat ik een meisje wilde bevrijden[br]dat aan een bordeel verkocht zou worden,

0:13:52.235,0:13:57.018
kreeg ik het idee

0:13:57.018,0:14:01.271
voor een nieuwe aanpak om

0:14:01.271,0:14:04.188
kinderen uit de slavernij te halen.

0:14:04.758,0:14:10.614
Ik kan met trots zeggen[br]dat het hier niet gaat om 10 of 20,

0:14:10.614,0:14:16.562
maar dat mijn collega's en ik[br]daadwerkelijk 83.000 kinderslaven

0:14:16.562,0:14:20.093
hebben bevrijd en teruggebracht[br]naar hun moeders en familie.

0:14:20.093,0:14:23.452
(Applaus)

0:14:25.692,0:14:27.979
Ik begreep dat er[br]wereldwijd beleid nodig was.

0:14:27.979,0:14:31.011
We organiseerden wereldwijde marsen[br]tegen kinderarbeid,

0:14:31.011,0:14:37.073
die hebben geleid tot een[br]nieuw internationaal verdrag

0:14:37.073,0:14:41.172
ter bescherming van kinderen[br]in de slechtste omstandigheden.

0:14:42.032,0:14:46.351
Met als concreet resultaat dat[br]het aantal kindarbeiders wereldwijd

0:14:46.351,0:14:51.891
in 15 jaar met een derde is gedaald.

0:14:51.891,0:14:56.311
(Applaus)

0:14:56.311,0:14:59.721
In al deze gevallen

0:14:59.721,0:15:03.220
is het begonnen met woede,

0:15:03.220,0:15:06.159
die tot een idee leidde

0:15:06.159,0:15:09.285
en tot actie.

0:15:09.285,0:15:12.441
Dus woede en dan?

0:15:12.441,0:15:14.920
Een idee en --

0:15:14.920,0:15:16.278
Publiek: actie.

0:15:16.278,0:15:20.835
Kailash Satyarthi: woede, idee, actie.[br]Dat heb ik geprobeerd.

0:15:22.254,0:15:24.751
Woede is een kracht, kracht is energie.

0:15:24.751,0:15:27.552
Het is een natuurwet dat energie

0:15:27.552,0:15:32.315
nooit kan worden gemaakt[br]en nooit kan worden vernietigd.

0:15:32.315,0:15:39.685
Dus waarom kunnen we de energie[br]van woede niet vertalen en benutten

0:15:39.685,0:15:44.221
om een betere, mooiere wereld te maken,[br]een rechtvaardigere wereld?

0:15:44.861,0:15:47.341
Jullie hebben allemaal die woede in je.

0:15:47.341,0:15:53.241
Ik zal een geheim met jullie delen:

0:15:53.241,0:16:00.795
als we vast blijven zitten[br]in de huls van onze ego's

0:16:00.795,0:16:05.225
en in de kring van egoïsme,

0:16:05.225,0:16:12.709
dan leidt die woede tot haat,[br]geweld, wraak en vernietiging.

0:16:13.539,0:16:16.595
Maar als we die cirkel kunnen doorbreken,

0:16:16.595,0:16:22.481
dan kunnen we die woede[br]omzetten in een grote kracht.

0:16:22.481,0:16:26.828
We kunnen de cirkel doorbreken[br]door met onze diepgewortelde compassie,

0:16:26.828,0:16:30.678
ons met de wereld te verbinden [br]en er een betere plek van te maken.

0:16:30.678,0:16:34.351
Die woede kan zo omgevormd worden.

0:16:34.351,0:16:38.936
Dus goede vrienden, zusters en broeders,[br]als Nobelprijswinnaar

0:16:39.956,0:16:42.711
roep ik jullie op[br]om vaker kwaad te worden.

0:16:43.841,0:16:46.983
Word vaker kwaad.

0:16:48.003,0:16:52.299
Diegenen die van ons het kwaadst is,

0:16:52.299,0:16:59.510
is degene die zijn woede kan omzetten[br]in ideeën en actie.

0:17:00.440,0:17:02.275
Dankjewel.

0:17:02.275,0:17:06.245
(Applaus)

0:17:15.115,0:17:18.924
Chris Anderson: Je bent al jaren een bron[br]van inspiratie voor anderen.

0:17:18.924,0:17:22.109
Door wie of wat wordt jij geïnspireerd?

0:17:22.629,0:17:24.341
KS: Goede vraag.

0:17:24.341,0:17:28.235
Chris, ik zal je de waarheid vertellen:

0:17:28.235,0:17:32.739
telkens als ik een kind bevrijd,

0:17:32.739,0:17:36.848
een kind dat alle hoop heeft verloren[br]om ooit nog zijn moeder te zien,

0:17:36.848,0:17:41.735
dan is het die eerste lach in vrijheid

0:17:41.735,0:17:43.890
en de moeder die alle hoop is verloren

0:17:43.890,0:17:48.651
dat haar zoon of dochter ooit nog[br]bij haar op schoot zal zitten,

0:17:50.811,0:17:52.656
dan worden ze zo emotioneel

0:17:52.656,0:17:56.379
en rollen de eerste tranen[br]van blijdschap over haar wangen.

0:17:57.809,0:18:01.154
Daarin zie ik een glimp van God[br]en dat is mijn grootste inspiratie.

0:18:01.154,0:18:06.032
En ik heb het geluk gehad dat ik[br]niet eenmaal, maar al duizenden keren

0:18:06.032,0:18:09.628
mijn God hebben kunnen zien[br]op de gezichten van die kinderen

0:18:09.628,0:18:11.640
en zij zijn mijn grootste inspiratie.

0:18:11.640,0:18:13.652
Dank je zeer.

0:18:13.652,0:18:15.665
(Applaus)