0:00:15.330,0:00:17.449
Bạn hẳn đã nghe nói[br]ánh sáng là một loại sóng

0:00:17.449,0:00:18.947
và màu sắc là một vật thể

0:00:18.947,0:00:22.133
liên quan đến tần số của sóng ánh sáng.

0:00:22.133,0:00:24.216
Sóng ánh sáng tần số cao có màu tím,

0:00:24.216,0:00:26.016
sóng ánh sáng tần số thấp có màu đỏ,

0:00:26.016,0:00:28.086
hoà giữa hai tần số này là màu vàng,

0:00:28.086,0:00:29.186
xanh lá cây, cam

0:00:29.186,0:00:30.658
và v.v...

0:00:30.658,0:00:32.987
Bạn có thể gọi ý tưởng này[br]là màu sắc thực thể

0:00:32.987,0:00:36.680
màu sắc được cho là đặc tính[br]vật chất của ánh sáng.

0:00:36.680,0:00:39.294
Nó không phụ thuộc vào[br]nhận thức của con người.

0:00:39.294,0:00:41.253
Trong khi điều này không sai,

0:00:41.253,0:00:43.748
thì nó cũng không phải[br]là toàn bộ câu chuyện.

0:00:43.748,0:00:47.315
Ví dụ, có lẽ [br]bạn đã thấy bức tranh này trước đó.

0:00:47.315,0:00:51.775
Vùng màu đỏ và xanh lá cây[br]chồng lên nhau là màu vàng.

0:00:51.775,0:00:54.161
Khi bạn nghĩ về nó, điều này khá kỳ lạ.

0:00:54.161,0:00:56.734
Vì ánh sáng là sóng, hai tần số khác nhau

0:00:56.734,0:00:58.895
không tác động lẫn nhau,

0:00:58.895,0:01:00.210
chúng chỉ là cùng hiện hữu

0:01:00.210,0:01:02.467
như các ca sĩ hoà âm cùng nhau.

0:01:02.467,0:01:04.502
trong vùng có vẻ là màu vàng này,

0:01:04.502,0:01:07.370
hiện diện hai loại khác nhau[br]của sóng ánh sáng:

0:01:07.370,0:01:08.912
một có tần số đỏ,

0:01:08.912,0:01:10.674
và một có tần số xanh lá cây.

0:01:10.674,0:01:13.121
Không có màu vàng nào hiện hữu cả.

0:01:13.121,0:01:14.472
Làm thế nào có vùng màu này,

0:01:14.472,0:01:16.622
nơi mà ánh sáng đỏ và[br]xanh lá cây hoà lẫn,

0:01:16.622,0:01:18.542
trông giống màu vàng?

0:01:18.542,0:01:22.052
Để hiểu điều này, bạn phải hiểu[br]một ít về sinh học,

0:01:22.052,0:01:25.127
về việc con người thấy[br]màu sắc như thế nào.

0:01:25.127,0:01:28.457
nhận thức về ánh sáng xảy ra ở[br]một lớp các tế bào mỏng như giấy,

0:01:28.457,0:01:29.460
được gọi là võng mạc,

0:01:29.460,0:01:31.672
bao bọc phía sau nhãn cầu.

0:01:31.672,0:01:35.534
Trong võng mạc, có hai loại[br]tế bào phát hiện ánh sáng

0:01:35.534,0:01:37.538
tế bào que và tế bào hình nón.

0:01:37.538,0:01:40.438
tế bào hình que dùng để nhìn[br]trong điều kiện ánh sáng yếu,

0:01:40.438,0:01:42.684
và chỉ có duy nhất một loại này.

0:01:42.684,0:01:45.668
Tế bào hình nón, lại là câu chuyện khác.

0:01:45.668,0:01:47.975
Có ba loại tế bào hình nón tương ứng

0:01:47.975,0:01:49.340
với các màu đỏ,

0:01:49.340,0:01:50.460
xanh lá,

0:01:50.460,0:01:51.322
và xanh dương.

0:01:51.322,0:01:52.933
khi bạn thấy một màu,

0:01:52.933,0:01:56.762
mỗi tế bào hình nón sẽ gửi[br]tín hiệu riêng đến não bạn

0:01:56.762,0:01:58.985
Ví dụ, giả sử ánh sáng màu vàng đó,

0:01:58.985,0:02:01.545
là ánh sáng vàng thật sự,[br]với tần số màu vàng,

0:02:01.545,0:02:03.162
đang chiếu vào mắt bạn.

0:02:03.162,0:02:06.052
Bạn không có tế bào hình nón[br]đặc hiệu để phát hiện màu vàng,

0:02:06.052,0:02:08.090
nhưng màu vàng là loại[br]gần với màu xanh lá

0:02:08.090,0:02:09.552
và cũng gần với màu đỏ,

0:02:09.552,0:02:12.149
vì vậy cả hai tế bào hình nón[br]đỏ và xanh lá,

0:02:12.149,0:02:16.178
đều được kích hoạt, và mỗi tế bào[br]đều gửi tín hiệu đến não bạn.

0:02:16.178,0:02:18.151
Có cách khác để kích hoạt ngay

0:02:18.151,0:02:21.140
tế bào hình nón đỏ và xanh lá cây:

0:02:21.140,0:02:24.740
nếu cả hai tia sáng đỏ và[br]xanh lá hiện diện cùng lúc.

0:02:24.740,0:02:28.120
Vấn đề là, não bạn nhận cùng tín hiệu,

0:02:28.120,0:02:31.642
cho dù bạn thấy ánh sáng có tần số vàng

0:02:31.642,0:02:35.182
hay ánh sáng trộn lẫn[br]tần số sắc xanh lá và đỏ.

0:02:35.192,0:02:39.330
Đó là lý do vì sao, với ánh sáng,[br]đỏ cộng với xanh lá ra màu vàng.

0:02:39.330,0:02:42.783
Tại sao bạn không thể[br]phát hiện màu sắc khi trời tối?

0:02:42.783,0:02:45.362
Các tế bào hình que trong[br]võng mạc chịu trách nhiệm

0:02:45.362,0:02:46.990
trong điều kiện ánh sáng yếu.

0:02:46.990,0:02:48.994
Bạn chỉ có một loại tế bào hình que,

0:02:48.994,0:02:50.983
vì vậy có một kiểu tín hiệu

0:02:50.983,0:02:52.599
gửi đến não bạn:

0:02:52.599,0:02:54.585
sáng hay không sáng.

0:02:54.585,0:02:57.059
Vì chỉ có một loại phát hiện ánh sáng

0:02:57.059,0:02:59.709
nên không có khả năng nhìn thấy màu sắc.

0:02:59.709,0:03:02.120
Có nhiều màu thực thể khác nhau,

0:03:02.120,0:03:04.830
nhưng chúng ta chỉ có[br]ba loại tế bào hình nón,

0:03:04.830,0:03:07.744
não có thể bị đánh lừa[br]để nghĩ là nó thấy màu nào đó

0:03:07.744,0:03:10.811
bằng cách thêm vào sự kết hợp đúng

0:03:10.811,0:03:12.424
chỉ của ba màu:

0:03:12.424,0:03:14.074
đỏ, xanh lá, và xanh dương.

0:03:14.074,0:03:17.794
Đặc điểm thị lực của con người thực sự[br]hữu ích trong thế giới thực.

0:03:17.794,0:03:20.084
Ví dụ, sản xuất TV.

0:03:20.084,0:03:23.164
thay vì phải thiết lập nhiều màu trong TV

0:03:23.164,0:03:24.604
để mô phỏng thế giới thực,

0:03:24.604,0:03:27.154
các nhà sản xuất TV chỉ phải đặt ba màu:

0:03:27.154,0:03:29.293
đỏ, xanh lá, và xanh dương,

0:03:29.293,0:03:32.933
mà thực là may mắn cho họ.