WEBVTT

00:00:15.330 --> 00:00:17.449
คุณอาจเคยได้ยินมาว่า แสงเป็นคลื่นชนิดหนึ่ง

00:00:17.449 --> 00:00:18.947
และสีของวัตถุหนึ่งๆ

00:00:18.947 --> 00:00:22.133
มีความสัมพันธ์กับความถี่ของคลื่นแสง
ที่มันสะท้อนออกมา

00:00:22.133 --> 00:00:24.216
คลื่นแสงความถี่สูงจะมีสีออกม่วง

00:00:24.216 --> 00:00:26.019
คลื่นแสงความถี่ต่ำจะมีสีออกแดง

00:00:26.019 --> 00:00:27.931
แสงความถี่ที่อยู่ตรงกลางจะมีสีออกเหลือง

00:00:27.931 --> 00:00:28.383
เขียว

00:00:28.383 --> 00:00:29.020
ส้ม

00:00:29.020 --> 00:00:30.662
และสีอื่นๆ

00:00:30.662 --> 00:00:32.988
คุณอาจเรียกแนวคิดนี้ว่าเป็นสีทางกายภาพ

00:00:32.988 --> 00:00:36.677
เพราะว่าสีคือคุณสมบัติทางกายภาพของแสงนั่นเอง

00:00:36.677 --> 00:00:39.085
โดยไม่ขึ้นกับการรับรู้ของมนุษย์

00:00:39.085 --> 00:00:41.245
ถึงแม้ว่าคำกล่าวนี้จะไม่ผิด

00:00:41.245 --> 00:00:43.748
มันก็ยังไม่ครอบคลุมเรื่องราวทั้งหมดเสียทีเดียว

00:00:43.748 --> 00:00:47.322
เช่น คุณอาจเคยเห็นภาพนี้มาก่อน

00:00:47.322 --> 00:00:51.781
จะเห็นว่า บริเวณคาบเกี่ยว
ระหว่างสีแดงและเขียวนั้นคือ สีเหลือง

00:00:51.781 --> 00:00:54.156
ลองคิดดูดีๆ นี่มันดูแปลกๆ อยู่นะ

00:00:54.156 --> 00:00:56.733
เพราะว่า แสงนั้นเป็นคลื่น
คลื่นแสงสองความถี่ที่ต่างกัน

00:00:56.733 --> 00:00:58.895
ไม่ควรจะมีปฏิสัมพันธ์ต่อกันเลย

00:00:58.895 --> 00:01:00.212
ทั้งคู่ควรจะปรากฏอยู่ร่วมกันมากกว่า

00:01:00.212 --> 00:01:02.468
เหมือนนักร้องร้องเพลงประสานเสียง

00:01:02.468 --> 00:01:04.501
ดังนั้นบริเวณดูเป็นสีเหลือง

00:01:04.501 --> 00:01:07.372
มีคลื่นแสงสองชนิดที่แตกต่างกันนั้นปรากฏ

00:01:07.372 --> 00:01:08.907
คลื่นนึงมีความถี่ของแสงสีแดง

00:01:08.907 --> 00:01:10.667
อีกคลื่นหน่งมีความถี่ของแสงสีเขียว

00:01:10.667 --> 00:01:13.122
มันไม่มีแสงสีเหลืองอยู่เลยซักนิด

00:01:13.122 --> 00:01:14.473
แล้วทำไม

00:01:14.473 --> 00:01:16.620
ที่ที่ซึ่งแสงสีแดงและเขียวมาผสมกัน

00:01:16.620 --> 00:01:18.542
จึงปรากฎเป็นสีเหลืองให้เราเห็นล่ะ?

00:01:18.542 --> 00:01:22.054
การทำความเข้าใจเรื่องนี้ 
ต้องอาศัยความรู้ทางชีววิทยาสักเล็กน้อย

00:01:22.054 --> 00:01:25.131
โดยเฉพาะเรื่องที่ว่า
มนุษย์มองเห็นสีได้อย่างไร

00:01:25.131 --> 00:01:28.463
การรับแสงเกิดขึ้นที่บริเวณชั้นเซลล์บางๆ

00:01:28.463 --> 00:01:29.422
ที่เรียกว่า เรตินา (retina)

00:01:29.422 --> 00:01:31.672
ที่บุอยู่ด้านหลังของลูกตา

00:01:31.672 --> 00:01:35.532
เรตินา ประกอบด้วยเซลล์รับแสง 2 ชนิด
ที่แตกต่างกัน:

00:01:35.532 --> 00:01:37.855
เซลล์รูปแท่ง (rod) และเซลล์รูปกรวย (cone)

00:01:37.855 --> 00:01:40.437
เซลล์รูปแท่งจะใช้ในการมองเห็นในที่ที่มีแสงน้อย

00:01:40.437 --> 00:01:42.680
และเซลล์ชนิดนี้มีอยู่แบบเดียวเท่านั้น

00:01:42.680 --> 00:01:45.672
ส่วนเซลล์รูปกรวยจะต่างออกไป

00:01:45.672 --> 00:01:47.984
มันมีด้วยกัน 3 แบบ 
ซึ่งทำหน้าที่ตอบสนองต่อแสง

00:01:47.984 --> 00:01:49.338
สีแดง

00:01:49.338 --> 00:01:49.824
สีเขียว

00:01:49.824 --> 00:01:51.318
และสีน้ำเงิน

00:01:51.318 --> 00:01:52.934
เมื่อคุณมองดูสีสีหนึ่ง

00:01:52.934 --> 00:01:56.758
เซลล์รูปกรวยแต่ละแบบก็จะส่งสัญญาณ
ที่แตกต่างกันไปยังสมอง

00:01:56.758 --> 00:01:58.985
เช่น สมมติว่าแสงสีเหลือง

00:01:58.985 --> 00:02:01.548
แสงสีเหลืองจริงๆ 
ที่มีความถี่แสงสีเหลือง

00:02:01.548 --> 00:02:03.155
กระทบเข้าตาคุณ

00:02:03.155 --> 00:02:06.052
คุณไม่มีเซลล์รูปกรวยเฉพาะสำหรับจับแสงสีเหลือง

00:02:06.052 --> 00:02:08.088
แต่สีเหลืองนั้นถือว่าใกล้เคียงกับสีเขียว

00:02:08.088 --> 00:02:09.553
และก็ใกล้เคียงกับสีแดงด้วย

00:02:09.553 --> 00:02:12.152
ดังนั้นเซลล์รูปกรวยสำหรับสีแดงและเขียว
จึงถูกกระตุ้น

00:02:12.152 --> 00:02:16.179
ต่างส่งสัญญาณไปยังสมอง

00:02:16.179 --> 00:02:18.145
แน่นอนว่า มันมีวิธีอื่นเช่นกันที่จะกระตุ้นการทำงาน

00:02:18.145 --> 00:02:21.142
ของเซลล์รูปกรวยสำหรับแสงสีแดงและเขียว
พร้อมๆ กัน

00:02:21.142 --> 00:02:24.742
ถ้ามีแสงสีแดงและแสงสีเขียว
ปรากฏอยู่ในเวลาเดียวกัน

00:02:24.742 --> 00:02:28.120
ประเด็นคือ สมองคุณได้รับสัญญาณไม่ต่างกัน

00:02:28.120 --> 00:02:31.642
ไม่ว่าคุณจะมองแสงที่มีความถี่ของแสงสีเหลือง

00:02:31.642 --> 00:02:35.189
หรือ แสงผสมที่มีความถี่ของแสงสีแดงและสีเขียว

00:02:35.189 --> 00:02:39.328
นี่จึงเป็นเหตุผลว่าทำไม 
สีแดง บวก สีเขียว ได้ สีเหลือง

00:02:39.328 --> 00:02:42.781
แล้วทำไมคุณถึงมองไม่เห็นสีในที่มืด?

00:02:42.781 --> 00:02:45.360
นั่นก็เพราะ เซลล์รูปแท่งจะทำงานแทน

00:02:45.360 --> 00:02:46.987
ในที่ที่มีแสงน้อย

00:02:46.987 --> 00:02:48.989
คุณมีเซลล์รูปแท่งอยู่แบบเดียว

00:02:48.989 --> 00:02:50.976
ดังนั้นจึงมีสัญญาณแบบเดียว

00:02:50.976 --> 00:02:52.598
ที่ส่งไปยังสมอง

00:02:52.598 --> 00:02:54.591
คือ มีแสง กับ ไม่มีแสง

00:02:54.591 --> 00:02:57.059
การที่มีเซลล์รับแสงเพียงแบบเดียว

00:02:57.059 --> 00:02:59.713
ทำให้หมดโอกาสในการมองเห็นสี

00:02:59.713 --> 00:03:02.122
สีทางกายภายมีมากมายนับไม่ถ้วน

00:03:02.122 --> 00:03:04.830
แต่เพราะเรามีเซลล์รูปกรวยเพียง 3 แบบ

00:03:04.830 --> 00:03:07.744
สมองจึงถูกลวงให้คิดไปว่า
มันสามารถเห็นสีอะไรก็ได้

00:03:07.744 --> 00:03:10.813
โดยการผสมผสานอย่างละเอียดลงตัว

00:03:10.813 --> 00:03:12.419
ของสีเพียงแค่สามสี

00:03:12.419 --> 00:03:14.065
แดง เขียว น้ำเงิน

00:03:14.065 --> 00:03:17.789
คุณสมบัติการมองเห็นของมนุษย์นี้
เป็นประโยชน์ในชีวิตจริง

00:03:17.789 --> 00:03:20.079
เช่น การผลิตทีวี

00:03:20.079 --> 00:03:23.156
แทนที่จะใช้สีจำนวนนับไม่ถ้วนในการสร้างทีวี

00:03:23.156 --> 00:03:24.600
เพื่อให้ได้ภาพที่สมจริง

00:03:24.600 --> 00:03:27.154
ผู้ผลิตทีวีกลับใช้สีเพียงแค่ 3 สี

00:03:27.154 --> 00:03:29.291
แดง เขียว น้ำเงิน

00:03:29.291 --> 00:03:31.614
ถือว่าพวกเขาโชคดีจริงๆ