0:00:15.330,0:00:17.449
Może słyszeliście, [br]że światło jest rodzajem fali,

0:00:17.449,0:00:18.947
a kolor danego przedmiotu

0:00:18.947,0:00:22.133
wynika z częstotliwości[br]odbijanych fal świetlnych.

0:00:22.133,0:00:24.216
Wysokiej częstotliwości fale świetlne [br]wyglądają fioletowo,

0:00:24.216,0:00:26.019
niskiej czerwono,

0:00:26.019,0:00:27.931
częstotliwości średnich żółto,

0:00:27.931,0:00:28.383
zielono,

0:00:28.383,0:00:29.020
pomarańczowo

0:00:29.020,0:00:30.662
i tak dalej.

0:00:30.662,0:00:32.988
Można nazwać tę ideę[br]kolorem fizycznym

0:00:32.988,0:00:36.677
bo dowodzi, że kolor[br]jest fizyczną własnością światła.

0:00:36.677,0:00:39.085
Nie zależy od ludzkiej percepcji.

0:00:39.085,0:00:41.245
Choć to prawda,

0:00:41.245,0:00:43.748
historia się na tym nie kończy.

0:00:43.748,0:00:47.322
Pewnie znacie już taki obrazek.

0:00:47.322,0:00:51.781
Tam, gdzie nakłada się światło [br]czerwone i zielone, widać kolor żółty.

0:00:51.781,0:00:54.156
Wydaje się to dziwne.

0:00:54.156,0:00:56.733
Ponieważ światło jest falą, [br]dwie różne częstotliwości

0:00:56.733,0:00:58.895
nie powinny w ogóle [br]ze sobą oddziaływać,

0:00:58.895,0:01:00.212
powinny współistnieć,

0:01:00.212,0:01:02.468
jak wokaliści śpiewający na głosy.

0:01:02.468,0:01:04.501
W tym żółto wyglądającym obszarze,

0:01:04.501,0:01:07.372
występują dwa różne rodzaje [br]fal świetlnych,

0:01:07.372,0:01:08.907
jedna o częstotliwości czerwonej,

0:01:08.907,0:01:10.667
druga zielonej.

0:01:10.667,0:01:13.122
Żółte światło [br]nie występuje w ogóle.

0:01:13.122,0:01:14.473
Jak zatem ten obszar,

0:01:14.473,0:01:16.620
gdzie mieszają się [br]czerwone i zielone światła,

0:01:16.620,0:01:18.542
może wyglądać żółto?

0:01:18.542,0:01:22.054
By to zrozumieć, trzeba trochę biologii,

0:01:22.054,0:01:25.131
zwłaszcza o sposobie, [br]w jaki ludzie widzą kolor.

0:01:25.131,0:01:28.463
Percepcja światła zachodzi[br]w cienkiej błonie,

0:01:28.463,0:01:29.422
znajdującej się [br]w tylnej części oka,

0:01:29.422,0:01:31.672
zwanej siatkówką.

0:01:31.672,0:01:35.532
Siatkówka składa się z dwóch rodzajów [br]światłoczułych komórek:

0:01:35.532,0:01:37.855
czopków i pręcików.

0:01:37.855,0:01:40.437
Pręciki służą do widzenia [br]w warunkach słabego oświetlenia,

0:01:40.437,0:01:42.680
i występują tylko w jednym rodzaju.

0:01:42.680,0:01:45.672
Czopki natomiast, [br]to zupełnie inna historia.

0:01:45.672,0:01:47.984
Istnieją trzy rodzaje tych komórek, [br]które odpowiadają za widzenie

0:01:47.984,0:01:49.338
koloru czerwonego,

0:01:49.338,0:01:49.824
zielonego

0:01:49.824,0:01:51.318
i niebieskiego.

0:01:51.318,0:01:52.934
Kiedy widzimy kolor

0:01:52.934,0:01:56.758
każdy czopek wysyła do mózgu [br]swój własny odrębny sygnał.

0:01:56.758,0:01:58.985
Na przykład, załóżmy, [br]że prawdziwe żółte światło,

0:01:58.985,0:02:01.548
o żółtej częstotliwości,

0:02:01.548,0:02:03.155
świeci nam w oczy.

0:02:03.155,0:02:06.052
Nie macie czopków [br]wykrywających żółty,

0:02:06.052,0:02:08.088
ale żółty znajduje się [br]blisko zielonego

0:02:08.088,0:02:09.553
i czerwonego,

0:02:09.553,0:02:12.152
więc aktywują się[br]i czerwone i zielone czopki

0:02:12.152,0:02:16.179
i każdy wysyła do mózgu [br]swój sygnał.

0:02:16.179,0:02:18.145
Jest też inny sposób

0:02:18.145,0:02:21.142
na jednoczesną aktywację [br]czerwonych i zielonych czopków,

0:02:21.142,0:02:24.742
gdy światło czerwone i zielone [br]pojawia się jednocześnie.

0:02:24.742,0:02:28.120
Mózg odbiera ten sam sygnał,

0:02:28.120,0:02:31.642
niezależnie od tego, czy widzimy [br]światło o żółtej częstotliwości,

0:02:31.642,0:02:35.189
czy mieszankę światła [br]zielonego i czerwonego.

0:02:35.189,0:02:39.328
Dlatego, dla światła, [br]czerwony i zielony dają żółty.

0:02:39.328,0:02:42.781
A dlaczego nie widzimy kolorów,[br]gdy jest ciemno?

0:02:42.781,0:02:45.360
Pręciki siatkówki odpowiadają

0:02:45.360,0:02:46.987
za widzenie przy słabym oświetleniu

0:02:46.987,0:02:48.989
Pręciki występują [br]tylko w jednym rodzaju

0:02:48.989,0:02:50.976
i dlatego istnieje [br]tylko jeden rodzaj sygnału

0:02:50.976,0:02:52.598
wysyłanego do mózgu:

0:02:52.598,0:02:54.591
światło i brak światła.

0:02:54.591,0:02:57.059
Posiadanie tylko jednego[br]rodzaju detektora światła

0:02:57.059,0:02:59.713
nie pozostawia już miejsca[br]na widzenie koloru.

0:02:59.713,0:03:02.122
Istnieje nieskończenie wiele [br]różnych kolorów fizycznych,

0:03:02.122,0:03:04.830
ale ponieważ posiadamy [br]tylko 3 rodzaje czopków,

0:03:04.830,0:03:07.744
możemy wmówić mózgowi dowolny kolor,

0:03:07.744,0:03:10.813
starannie dodając odpowiedniej kombinacji

0:03:10.813,0:03:12.419
zaledwie 3 kolorów:

0:03:12.419,0:03:14.065
czerwonego, zielonego i niebieskiego.

0:03:14.065,0:03:17.789
To bardzo przydatne w rzeczywistym świecie.

0:03:17.789,0:03:20.079
Na przykład [br]w produkcji telewizorów.

0:03:20.079,0:03:23.156
Zamiast umieszczać w odbiorniku[br]nieskończenie wiele kolorów,

0:03:23.156,0:03:24.600
by symulować świat rzeczywisty,

0:03:24.600,0:03:27.154
wystarczy umieścić zaledwie trzy:

0:03:27.154,0:03:29.291
czerwony, zielony i niebieski.

0:03:29.291,0:03:31.614
Dla nich to naprawdę szczęście.