Từ trước khi làm một bác sĩ tâm lý, tôi đã luôn hứng thú về sự kết nối giữa người với người. Tại sao chúng ta kết nối với nhau, và tại sao chúng ta ngừng kết nối? Có lẽ ai cũng đã từng lên máy bay, ta ngồi xuống và mở một cuốn sách ra, hay ta đang nghe nhạc, hoặc hoàn thành công việc của mình, và bất chợt, không gian trở nên sôi động hơn bởi tiếng hét của một em bé. (Cười) Và tôi đã quan sát được các kiểu phản ứng với trường hợp đó. Từ những cái nhìn cảm thông, tới những khuôn mặt khó chịu, và có những người thì chạy đua với nhau để chiếm lấy chỗ ngồi cách tiếng ồn nhất. Nhưng trong chuyến đi gần đây tới bờ Tây của Mỹ, tôi được chứng kiến hành động đáng ngạc nhiên hơn cả. Một cậu bé ba tuổi ra khỏi ghế của mình, và đi chập chững tới em bé đang khóc để đưa em bé đồ chơi của cậu. (Cười) Tôi liền nghĩ trong đầu: "Chà! Cậu bé đó thực sự hiểu nỗi khó chịu của em bé." Và chẳng phải ai cũng muốn được vậy hay sao? Được nhìn thấy, nghe thấy, và đáp ứng nhu cầu? Đó chính là bản chất của sự cảm thông. 10 năm trước, một học sinh của tôi nảy ra một ý tưởng. Cậu ấy muốn tìm hiểu xem, khi sự cảm thông xuất hiện, liệu nhịp tim hay những dấu hiệu sinh lý có đồng nhất giữa hai người hay không. Và cậu ấy muốn tuyển những cặp bệnh nhân-bác sĩ tự nguyện, buổi chữa trị của họ được quay lại, và họ sẽ được theo dõi tâm sinh lí qua máy Tôi đã mất một chút thời gian mới đồng ý, nhưng hóa ra đó lại là một quyết định mang tính hướng nghiệp. Một trong những bệnh nhân đồng ý tham gia của tôi là một sinh viên trẻ cần sự giúp đỡ trong việc giảm cân. Cô tiến bộ trong rất nhiều lĩnh vực trừ việc giảm cân. Vì vậy, chúng tôi được nối với máy theo dõi, và nó cho thấy lúc nào cả hai người hợp nhất, hoặc không. Các bạn có thể thấy trên màn chiếu, "hợp nhất" là khi tâm sinh lý của bác sĩ và của bệnh nhân bắt trước lẫn nhau. Hay "mất hợp nhất" được thể hiện bởi đường tâm sinh lí khác nhau. Chiều hôm đó, cậu sinh viên của tôi nói "Giáo sư cần phải xem cái này!" Sau khi xem lại dữ liệu của chúng tôi, tôi đã rất ngạc nhiên. Người phụ nữ trông rất tự tin, bình tĩnh, ăn nói rất lưu loát hóa ra lại có sự lo lắng tột độ. Và dữ liệu của chúng tôi đa phần là đồng nhất, ngoại trừ một số lúc cô ấy như thế này, còn tôi thì như thế này. Và tôi đã không nhận ra chuyện gì đang xảy ra bên trong cô ấy. Đến khi tôi cho cô ấy xem dữ liệu, cô ấy nói "Tôi không hề ngạc nhiên bởi điều này. Tôi sống thế này hàng ngày mà, nhưng chưa ai từng hiểu nỗi đau của tôi." Không chỉ với tư cách bác sĩ, mà còn là một con người, điều này khiến tôi rất cảm động. Vậy nên, tôi đã xem lại video, lần này để tìm những cảm xúc, và cố gắng hiểu điều gì đã xảy ra, vì tôi rõ ràng đã bỏ qua thứ gì đó. Tôi nhận thấy những cái đỉnh trong dữ liệu trùng vào những cử động nhỏ, chẳng hạn như phẩy tóc, nhìn xuống đất, hoặc thay đổi về giọng nói của cô ấy. Trong những lần gặp sau đó, sau khi tôi chú ý và đáp lại những cử chỉ, việc điều trị đã phần nào tiến xa hơn. Cô ấy bắt đầu cởi mở với tôi hơn và bắt đầu tập thể dục lần đầu tiên trong cuộc đời cô ấy. Cô ấy, từ một người chưa bao giờ có thể giảm cân, đã giảm gần 23kg vào năm sau đó. Đây là một sự đột phá đối với cả cô ấy và tôi, vì tôi chợt nhận ra rằng với sự quan tâm sâu sắc, tôi đã học cách cảm thông hơn với cô ấy. Trước đây, mọi người nghĩ rằng sự cảm thông là bẩm sinh, và ta không thể làm gì với để thay đổi nó. Thế nhưng, hãy nghĩ đến những lợi ích nếu bác sĩ, y tá, giáo viên, người chủ, bố mẹ, bạn trai, bạn gái của bạn học cách để trở nên cảm thông hơn. Chính vì vậy, tôi đã nghiên cứu rất nhiều về sự đồng cảm trong khoa học thần kinh. Và nó cũng là một ngành phát triển vào thời điểm đó. Qua những gì nghiên cứu được, tôi đã phát triển cách luyện sự cảm thông. Phương pháp này bắt nguồn từ sinh học thần kinh của cảm xúc và cảm thông. Sau đó, nó được kiểm tra trong các thí nghiệm ngẫu nhiên có kiểm soát tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts. Các bác sĩ ở đây sẽ được đánh giá bởi bệnh nhân họ điều trị, và những bác sĩ được huấn luyện đã được đánh giá cao hơn so với những bác sĩ không được huấn luyện. Một bệnh nhân còn nói: "Bác sĩ của tôi thực sự lắng nghe, quan tâm và đối xử với tôi như với những con người lành lặn khác họ hiểu được những lo lắng của tôi!" Đó là một vài thành phần của sự đồng cảm. Đây có vẻ là một kết quả tốt vì phương pháp chỉ đơn giản là sử dụng những phản ứng mang tính cảm thông. Để đơn giản hóa mọi thứ, tôi tạo ra một cụm chữ cái E.M.P.A.T.H.Y. empathy nghĩa là sự cảm thông và cũng là chìa khóa để chúng ta có thể kết nối với mọi người. Chữ "E" thay cho "eye contact" và nghĩa là sự kết nối giữa mắt với mắt. Sự kết nối về mắt thường là dấu hiệu đầu của việc chúng ta được để ý bởi ai đó ở bất kì văn hóa nào. Còn nữa, ánh mắt nhìn khởi nguồn từ sự kết nối giữa mẹ và con. Người ta phát hiện rằng tiêu cự mắt của em bé là 12cm, cũng chính là khoảng cách giữa mắt em bé và mắt của người mẹ, khi mà em bé được bế như thế này. Nhìn vào mắt nhau cũng rất quan trọng khi ta chào hỏi nhau. Ở nước chúng tôi, chúng tôi hay chào nhau bằng "Hi" hay "Hello." Ở bộ lạc Zulu, từ để chào nhau là "sawubona" có nghĩa là "Tôi thấy bạn." Con người nào cũng muốn được nhìn thấy, được hiểu, và được tôn trọng, và nhìn vào mắt nhau là bước đầu tiên để đạt điều này. "M" - "muscles of facial expression", có nghĩa là "biểu cảm mặt." Mặt là nơi chúng ta gần như không bao giờ che kín, và nó giúp ta thể hiện rất nhiều cảm xúc. và bởi vậy, biểu cảm qua mặt không chỉ có thể cứu sống chúng ta mà còn giúp duy trì giống nòi của ta. Hãy nghĩ đến biểu cảm của một người vừa ăn phải thức ăn ôi thiu, từ đó những người khác sẽ biết, tránh ăn phải thức ăn đó, để không bị ốm mà chết. Hay cái nhìn sững sờ của người bạn ngay trước khi quả bóng đá bay đến và đập vào đầu bạn và bạn có thể di chuyển kịp thời để tránh. Và rồi cái liếc tán tỉnh được đáp trả lại có thể là của mối tình mà bạn vẫn mong chờ. Chữ "P" là của "posture" hay có nghĩa là dáng điệu. Dáng điệu là một phương tiện hữu hiệu nữa giúp kết nối. Dáng điệu ta đóng hay mở phát ra tín hiệu giúp người khác biết có thể tiếp cận ta hay không? Trong một nghiên cứu, các bác sĩ được bảo ngồi xuống khi thăm bệnh được đánh giá là ấm áp, nhiệt tình, và được cho rằng đã dành thời gian cho bệnh nhân hơn 3-5 lần. Trong khi đó, các bác sĩ đứng cũng nói chuyện với bệnh nhân giống các bác sĩ ngồi lại bị đánh giá thấp hơn. Chữ "A" trong "affect" hay có nghĩa là "cảm xúc bộc lộ" Chúng tôi được huấn luyện để gọi tên được những cảm xúc này như một cách để tự hướng bản thân tới những cảm xúc của bệnh nhân. Khi bạn đang ở cùng ai đó, hãy gọi tên cảm xúc của họ, "Jacob đang buồn à?", "Jane vui chứ?", "Sally giận à?", và cách mà bạn lắng nghe sẽ thay đổi. "T" - "tone of voice" nghĩa là giọng điệu. Chúng ta đều từng nghe giọng của một người như vỡ ra khi sắp khóc. Chúng ta cũng từng nghe giọng của một người sắp nổi khùng. Khu vực trong não của ta chịu trách nhiệm cho phản ứng "đánh hay chạy", cũng chính là nơi điều khiển giọng điệu và biểu cảm mặt của ta. Ngắn gọn hơn là khi cảm xúc của ta được thể hiện khuôn mặt, giọng điệu của ta tự động thay đổi theo cảm xúc. Nghĩa là ta liên tục thể hiện các cảm xúc. Chỉ là một số người giấu được nó kĩ hơn những người khác; nhưng, nếu quan sát kĩ, ta có thể thấy những cảm xúc đó là gì. Chữ "H" trong "hearing" tức là lắng nghe. Lắng nghe nhiều hơn cả những điều mà người ta nói. Lắng nghe và hiểu được hoàn cảnh của họ. Nó cũng có nghĩa rằng luôn luôn tò mò và không phán xét đến khi bạn thực sự hiểu hoàn cảnh của đối phương. Chữ "Y" đại diện cho "your response" và nghĩa là phản ứng của bạn. Chúng ta luôn phản ứng trước cảm xúc của người khác chúng ta luôn nghĩ chỉ cảm nhận được cảm xúc của chính ta, nhưng chúng ta cũng liên tục hấp thụ những cảm xúc của người khác. Một sự thật là chúng ta có cùng phần lớn các cảm xúc. Giả sử bạn thấy một người mẹ ôm con thật chặt sau khi cậu ta đi nghĩa vụ về; bạn cảm thấy sao? Hay khi bạn nhìn thấy khuôn mặt của những ông bố mất đi đứa con gái vì bạo lực hẹn hò. Bạn cảm thấy sao? Bạn cảm thấy gì khi nhìn thấy những khuôn mặt của những người dân mất nhà cửa sau cơn bão và sóng thần. Và rồi vẻ mặt của cha mẹ mất con vì vụ xả sung trường học. Cảm xúc của chúng ta là sự phản chiếu từ cảm xúc của những người xung quanh. Ai sinh ra cũng có sự cảm thông vì sự tồn tại của ta phụ thuộc vào nó. Ta có thể cảm nhận được cảm xúc của những người khác vì đó là điều cần thiết cho sự sinh tồn của ta. Chúng ta đều đang ngồi ở đây là nhờ biết giúp đỡ lẫn nhau và hợp tác chứ không phải nhờ "mạnh ai người đấy sống." Nếu chúng ta chỉ "mạnh ai người đấy sống," chỉ cố "giẫm đạp lên người khác mà sống," nhưng con người không phải như vậy. Như Dalai Lama đã nói: "Tình yêu và lòng thương cảm là những thứ thiết yếu. Không có chúng, loài người không thể tồn tại." Vậy thì chúng ta làm thế nào? Chúng ta đều nghe câu "Tôi cảm nhận được nỗi đau của bạn" Giờ hãy tưởng tượng một chút, lúc bạn đang ở bãi đỗ xe, bạn chứng kiến một người bị cánh cửa ô tô dập vào tay. Tôi đã thấy nhiều người giật mình, dù họ không phải là người bị đau. Một số người khác thì cảm thấy như bị đau thật chỉ bằng tưởng tượng. Các nhà khoa học thần kinh đã có rất nhiều những nghiên cứu tuyệt vời nhằm tìm ra nguyên lí hoạt động của sự cảm thông. Ở một nghiên cứu, 16 cặp đôi được tuyển, và những người phụ nữ được đưa vào máy quét não trong khi họ bị sốc điện vào tay. Như các bạn thấy ở đây, vùng xanh lá thể hiện rằng "ma trận đau" của họ bị kích hoạt khi bị sốc điện. Sau đó, họ được báo rằng những người bạn trai của họ cũng bị sốc điện vào tay và các bạn có thể thấy vùng đỏ thể hiện rằng gần như toàn bộ "ma trận đau" bị kích hoạt mà chỉ cần nghĩ rằng người khác bị đau giống họ. Não của ta hoạt động với những mạch thần kinh chung, những tế bào thần kinh chung, và một số tế bào thần kinh bắt chước; vì vậy, chúng ta có thể cảm thấy những gì bất cứ ai đang trải qua Nên khi ta nói: "Tôi hiểu nỗi đau của bạn," nó không chỉ là một câu nói thông thường Cảm nhận được cảm xúc của người khác là bẩm sinh. Chúng ta đang sống ở thời kì đỉnh cao của công nghệ. Người ngoài cuộc nhìn vào có thể cho rằng chúng ta thân thiết với điện thoại của ta hơn là với những người thân của ta. Bắt nạt ảo đang phát triển mạnh vì nó dễ dàng hơn để làm "đau" những người mà bạn không bao giờ gặp. Sẽ thật khó để có một cuộc trò chuyện ý nghĩa, nếu bạn đã quen với những dòng tweet 140 kí tự. Và làm thế nào để biết có nên nói: "Ông có cần tôi qua không?" nếu bạn vừa được gửi một dòng chữ: "Ngày tồi tệ!" cùng biểu tượng cảm xúc? Jonathan Safran Foer từng nói, "Khi chúng ta chấp nhận những thứ thay thế, chúng ta trở thành những thứ bị thay thế." Chính vì vậy, tin vui là lòng cảm thông có thể có được nhờ luyện tập. Người chủ muốn có lực lượng lao động hiệu quả, tự giác thì cần hiểu chính những người lao động. Người bệnh cảm thấy không được quan tâm sẽ tốn nhiều thời gian để phục hồi hơn với hệ miễn dịch kém hơn. Sinh viên ít được giáo viên quan tâm sẽ dễ bỏ học hơn. Hôn nhân mà không có sự cảm thông lẫn nhau rất dễ bị đổ vỡ. Cho nên, sự cảm thông cần có ở mọi ngóc ngách của cuộc đời ta. Hay như bộ lạc Zulu nói "Tôi thấy bạn," chứ không phải "Xin chào," tất cả chúng ta đều cần nhìn nhận và giúp những người khác đạt được những khả năng tiềm tàng của họ. Phần lớn mọi người cần được người khác nhìn thấy sự đặc biệt của họ để rồi họ có thể tự nhìn thấy nó bằng chính đôi mắt của họ. Tất cả những khán giả ở đây đều có khả năng này. Và khi ta đã giúp những người xung quanh ta trở nên mạnh mẽ hơn, chúng ta có thể chung sức để xử lí những vấn đề dù là lớn nhất, nhỏ nhất, gây tranh cãi nhất. Và đó chính là sức mạnh của sự đồng cảm. (Vỗ tay)