[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:05.48,0:00:07.89,Default,,0000,0000,0000,,Trên toàn hành tinh này,
Dialogue: 0,0:00:07.89,0:00:13.71,Default,,0000,0000,0000,,mỗi người trung bình tiêu thụ \Ntừ 1 đến 2.7 kg thức ăn mỗi ngày.
Dialogue: 0,0:00:13.71,0:00:17.53,Default,,0000,0000,0000,,Nghĩa là mỗi chúng ta ăn hơn \N365kg thức ăn mỗi năm,
Dialogue: 0,0:00:17.53,0:00:23.07,Default,,0000,0000,0000,,và hơn 28,800 kg trong cả cuộc đời.
Dialogue: 0,0:00:23.07,0:00:27.38,Default,,0000,0000,0000,,Tất cả đồ ăn đó đều đi vào hệ tiêu hoá.
Dialogue: 0,0:00:27.38,0:00:30.10,Default,,0000,0000,0000,,Được cấu tạo từ 10 cơ quan,\Ncó thể dài tới 9m
Dialogue: 0,0:00:30.10,0:00:33.42,Default,,0000,0000,0000,,và chứa hơn 20 loại tế bào chuyên hoá,
Dialogue: 0,0:00:33.42,0:00:38.12,Default,,0000,0000,0000,,đây là một trong những hệ thống đa dạng\Nvà phức tạp nhất trong cơ thể con người.
Dialogue: 0,0:00:38.12,0:00:42.69,Default,,0000,0000,0000,,Các bộ phận phối hợp với nhau\Nđể hoàn thành nhiệm vụ lớn:
Dialogue: 0,0:00:42.69,0:00:45.39,Default,,0000,0000,0000,,biến đổi thành phần thô trong thức ăn
Dialogue: 0,0:00:45.39,0:00:48.91,Default,,0000,0000,0000,,thành các chất dinh dưỡng và năng lượng \Nđể nuôi sống cơ thể.
Dialogue: 0,0:00:48.91,0:00:51.38,Default,,0000,0000,0000,,Nếu đi dọc chiều dài \Ncủa phần thân trên,
Dialogue: 0,0:00:51.38,0:00:54.70,Default,,0000,0000,0000,,hệ tiêu hoá gồm 4 phần chính.
Dialogue: 0,0:00:54.70,0:00:57.59,Default,,0000,0000,0000,,Đầu tiên - đường tiêu hoá,
Dialogue: 0,0:00:57.59,0:00:59.100,Default,,0000,0000,0000,,là một ống xoắn, vận chuyển thức ăn
Dialogue: 0,0:00:59.100,0:01:05.62,Default,,0000,0000,0000,,và có diện tích bề mặt \Nkhoảng 30 đến 40 mét vuông,
Dialogue: 0,0:01:05.62,0:01:08.59,Default,,0000,0000,0000,,đủ để che phủ một nửa sân cầu lông.
Dialogue: 0,0:01:08.59,0:01:11.50,Default,,0000,0000,0000,,Thứ hai là tuyến tuỵ,\Ntúi mật, và gan,
Dialogue: 0,0:01:11.50,0:01:16.50,Default,,0000,0000,0000,,bộ ba cơ quan này biến đổi thức ăn\Nbằng các chất dịch đặc biệt.
Dialogue: 0,0:01:16.50,0:01:20.74,Default,,0000,0000,0000,,Thứ ba là các enzyme,\Nhoóc môn, dây thần kinh, và máu
Dialogue: 0,0:01:20.74,0:01:23.20,Default,,0000,0000,0000,,làm việc cùng nhau để tiêu hoá thức ăn,
Dialogue: 0,0:01:23.20,0:01:25.09,Default,,0000,0000,0000,,điều chỉnh quá trình tiêu hoá,
Dialogue: 0,0:01:25.09,0:01:27.95,Default,,0000,0000,0000,,và vận chuyển sản phẩm cuối cùng.
Dialogue: 0,0:01:27.95,0:01:31.80,Default,,0000,0000,0000,,Cuối cùng là mạc treo,\Ngồm một số lượng lớn các mô hỗ trợ
Dialogue: 0,0:01:31.80,0:01:35.51,Default,,0000,0000,0000,,và định chỗ cho tất các cơ quan\Ntiêu hoá trong ổ bụng,
Dialogue: 0,0:01:35.51,0:01:38.23,Default,,0000,0000,0000,,giúp chúng có thể thực hiện nhiệm vụ.
Dialogue: 0,0:01:38.23,0:01:42.15,Default,,0000,0000,0000,,Quá trình tiêu hoá bắt đầu \Ntrước cả khi lưỡi chạm vào đồ ăn.
Dialogue: 0,0:01:42.15,0:01:44.78,Default,,0000,0000,0000,,Khi nhận biết được một món ăn ngon,
Dialogue: 0,0:01:44.78,0:01:47.64,Default,,0000,0000,0000,,các tuyến trong miệng sẽ bắt đầu \Ntiết nước bọt.
Dialogue: 0,0:01:47.64,0:01:52.13,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta sản sinh được khoảng 1.5 lít\Nnước bọt hàng ngày.
Dialogue: 0,0:01:52.13,0:01:56.08,Default,,0000,0000,0000,,Khi đồ ăn đã ở trong miệng,\Nhoạt động nhai kết hợp với nước bọt
Dialogue: 0,0:01:56.08,0:02:00.87,Default,,0000,0000,0000,,biến thức ăn thành một khối ẩm ướt\Nđược gọi là viên nén
Dialogue: 0,0:02:00.87,0:02:04.55,Default,,0000,0000,0000,,Các enzyme trong nước bọt \Nphân giải tinh bột.
Dialogue: 0,0:02:04.55,0:02:06.22,Default,,0000,0000,0000,,Sau đó, thức ăn được chuyển tới
Dialogue: 0,0:02:06.22,0:02:10.99,Default,,0000,0000,0000,,đầu một ống dài 25cm\Nđược gọi là thực quản,
Dialogue: 0,0:02:10.99,0:02:14.31,Default,,0000,0000,0000,,rồi rơi xuống để tới được dạ dày.
Dialogue: 0,0:02:14.31,0:02:16.73,Default,,0000,0000,0000,,Các dây thần kinh xung quanh\Nmô thực quản
Dialogue: 0,0:02:16.73,0:02:20.27,Default,,0000,0000,0000,,nhận được tín hiệu của viên nén\Nvà kích hoạt các nhu động,
Dialogue: 0,0:02:20.27,0:02:23.16,Default,,0000,0000,0000,,một chuỗi các co thắt của các cơ xác định.
Dialogue: 0,0:02:23.16,0:02:25.90,Default,,0000,0000,0000,,Điều này giúp đẩy thức ăn vào dạ dày,
Dialogue: 0,0:02:25.90,0:02:29.54,Default,,0000,0000,0000,,nơi mà nó được các cơ của thành dạ dày
Dialogue: 0,0:02:29.54,0:02:32.89,Default,,0000,0000,0000,,co bóp biến viên nén thành các mẩu nhỏ.
Dialogue: 0,0:02:32.89,0:02:37.02,Default,,0000,0000,0000,,Hoóc môn, được tiết ra bởi các tế bào ở\Nlớp lót, kích hoạt việc giải phóng axit
Dialogue: 0,0:02:37.02,0:02:39.94,Default,,0000,0000,0000,,và dịch chứa nhiều enzym từ thành dạ dày
Dialogue: 0,0:02:39.94,0:02:43.52,Default,,0000,0000,0000,,để hoà tan thức ăn \Nvà phân giải các protein.
Dialogue: 0,0:02:43.52,0:02:45.99,Default,,0000,0000,0000,,Những hoóc môn này \Ncũng báo cho tuyến tuỵ,
Dialogue: 0,0:02:45.99,0:02:49.76,Default,,0000,0000,0000,,gan và túi mật\Nđể sản xuất dịch tiêu hoá
Dialogue: 0,0:02:49.76,0:02:53.82,Default,,0000,0000,0000,,và chuyển mật, một chất lỏng màu xanh vàng\Nđể phân giải chất béo,
Dialogue: 0,0:02:53.82,0:02:56.43,Default,,0000,0000,0000,,để chuẩn bị cho bước tiếp theo.
Dialogue: 0,0:02:56.43,0:02:58.45,Default,,0000,0000,0000,,Sau ba giờ ở trong dạ dày,
Dialogue: 0,0:02:58.45,0:03:02.96,Default,,0000,0000,0000,,viên nén giờ đã trở thành một chất lỏng\Nsủi bọt, được gọi là dịch dưỡng,
Dialogue: 0,0:03:02.96,0:03:05.71,Default,,0000,0000,0000,,sẵn sàng được chuyển tới ruột non.
Dialogue: 0,0:03:05.71,0:03:08.24,Default,,0000,0000,0000,,Gan nhận mật từ túi mật
Dialogue: 0,0:03:08.24,0:03:14.17,Default,,0000,0000,0000,,và tiết mật vào phần đầu tiên của\Nruột non, được gọi là tá tràng.
Dialogue: 0,0:03:14.17,0:03:17.78,Default,,0000,0000,0000,,Tại đây, mật phân giải chất béo\Nnổi trên bề mặt của hỗn hợp dịch dưỡng
Dialogue: 0,0:03:17.78,0:03:24.27,Default,,0000,0000,0000,,để chúng có thể được dịch tuỵ và dịch ruột\Nđã thấm vào trước đó tiêu hoá dễ dàng
Dialogue: 0,0:03:24.27,0:03:29.53,Default,,0000,0000,0000,,Những dịch này chứa nhiều enzym \Nphân giải phân tử chất béo
Dialogue: 0,0:03:29.53,0:03:33.22,Default,,0000,0000,0000,,thành axit béo và glycerol \Nđể cơ thể có thể dễ dàng hấp thụ.
Dialogue: 0,0:03:33.22,0:03:38.31,Default,,0000,0000,0000,,Những enzym này cũng có tác dụng\Nphân giải protein thành amino axit
Dialogue: 0,0:03:38.31,0:03:40.87,Default,,0000,0000,0000,,và cacbohydrat thành glucozơ.
Dialogue: 0,0:03:40.87,0:03:46.07,Default,,0000,0000,0000,,Quá trình này xảy ra ở vùng dưới \Ncủa ruột non, hỗng tràng và hồi tràng,
Dialogue: 0,0:03:46.07,0:03:49.88,Default,,0000,0000,0000,,nơi mà được bao phủ \Nbởi hàng triệu các nhung mao ruột.
Dialogue: 0,0:03:49.88,0:03:54.41,Default,,0000,0000,0000,,Nó tạo ra một diện tích bề mặt khổng lồ\Nđể tối đa hoá việc hấp thụ các phân tử
Dialogue: 0,0:03:54.41,0:03:56.56,Default,,0000,0000,0000,,và đưa các phân tử này đến máu.
Dialogue: 0,0:03:56.56,0:03:59.65,Default,,0000,0000,0000,,Máu đón nhận các phân tử này \Nở cuối cuộc hành trình
Dialogue: 0,0:03:59.65,0:04:02.45,Default,,0000,0000,0000,,để cung cấp cho các mô và cơ quan.
Dialogue: 0,0:04:02.45,0:04:04.33,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng vẫn chưa hết.
Dialogue: 0,0:04:04.33,0:04:06.54,Default,,0000,0000,0000,,Những chất xơ và nước còn thừa
Dialogue: 0,0:04:06.54,0:04:09.30,Default,,0000,0000,0000,,và tế bào chết thải ra\Ntrong quá trình tiêu hoá
Dialogue: 0,0:04:09.30,0:04:13.39,Default,,0000,0000,0000,,đi xuống ruột già,\Nhay còn gọi là đại tràng.
Dialogue: 0,0:04:13.39,0:04:16.96,Default,,0000,0000,0000,,Cơ thể sẽ đào thải hầu hết chất dịch\Ncòn sót lại qua thành ruột.
Dialogue: 0,0:04:16.96,0:04:20.03,Default,,0000,0000,0000,,Những gì còn lại \Nlà một khối mềm được gọi là phân.
Dialogue: 0,0:04:20.03,0:04:23.40,Default,,0000,0000,0000,,Đại tràng ép sản phẩm này \Nvào một túi gọi là trực tràng.
Dialogue: 0,0:04:23.40,0:04:26.20,Default,,0000,0000,0000,,Dây thần kinh ở đây nhận biết được \Nnó đang phình to ra
Dialogue: 0,0:04:26.20,0:04:29.19,Default,,0000,0000,0000,,và báo với cơ thể khi nào \Nthì nên loại bỏ chất thải.
Dialogue: 0,0:04:29.19,0:04:32.04,Default,,0000,0000,0000,,Sản phẩm phụ của quá trình tiêu hoá\Nthoát ra qua hậu môn
Dialogue: 0,0:04:32.04,0:04:36.25,Default,,0000,0000,0000,,và hành trình dài của thức ăn\Nthường kéo dài từ 30 đến 40 giờ,
Dialogue: 0,0:04:36.25,0:04:38.19,Default,,0000,0000,0000,,cuối cùng đã hoàn tất.