WEBVTT

00:00:06.513 --> 00:00:07.893
Από άκρη σε άκρη του πλανήτη,

00:00:07.893 --> 00:00:13.712
οι άνθρωποι τρώνε κατά μέσο όρο την ημέρα
μεταξύ 1 και 2,7 κιλών φαγητού.

00:00:13.712 --> 00:00:17.534
Δηλαδή πάνω από 365 κιλά
το χρόνο για κάθε άτομο,

00:00:17.534 --> 00:00:22.772
και πάνω από 28.800 κιλά
κατά τη διάρκεια μιας ζωής.

00:00:23.072 --> 00:00:27.384
Και κάθε κομματάκι περνάει μέσα
από το πεπτικό σύστημα.

00:00:27.384 --> 00:00:30.103
Αποτελούμενο από δέκα όργανα
και με μήκος εννέα μέτρων,

00:00:30.103 --> 00:00:33.423
και περιέχοντας πάνω από
20 εξειδικευμένους τύπους κυττάρων,

00:00:33.423 --> 00:00:37.903
είναι ένα από τα πιο πολύμορφα και
πολύπλοκα συστήματα στο ανθρώπινο σώμα.

00:00:38.123 --> 00:00:42.693
Τα μέρη του συνεχώς δουλεύουν αρμονικά
για έναν ενιαίο σκοπό:

00:00:42.693 --> 00:00:45.393
να μετατρέπουν την πρώτη ύλη του φαγητού

00:00:45.393 --> 00:00:48.774
στα θρεπτικά στοιχεία και την ενέργεια
που σας κρατά ζωντανούς.

NOTE Paragraph

00:00:48.914 --> 00:00:51.384
Εκτεινόμενο σε όλο το μήκος του κορμού σας

00:00:51.384 --> 00:00:54.705
το πεπτικό σύστημα έχει 
τέσσερα κύρια συστατικά.

00:00:54.705 --> 00:00:57.594
Πρώτον, είναι ο γαστρεντερικός σωλήνας,

00:00:57.594 --> 00:00:59.995
ένα συστρεφόμενο κανάλι
που μεταφέρει το φαγητό σας

00:00:59.995 --> 00:01:05.625
και έχει εσωτερική επιφάνεια
μεταξύ 30 και 40 τετραγωνικών μέτρων,

00:01:05.625 --> 00:01:08.469
αρκετή για να καλυφθεί
μισό γήπεδο του μπάντμιντον.

00:01:08.469 --> 00:01:09.977
Κατόπιν, υπάρχουν το πάγκρεας,

00:01:09.977 --> 00:01:10.893
η χοληδόχος κύστη,

00:01:10.893 --> 00:01:11.678
και το συκώτι,

00:01:11.678 --> 00:01:16.504
η τριάδα οργάνων που διασπούν την τροφή
μέσω μιας ποικιλίας ειδικών χυμών.

00:01:16.504 --> 00:01:18.472
Τρίτον, τα σωματικά ένζυμα,

00:01:18.472 --> 00:01:19.253
οι ορμόνες,

00:01:19.253 --> 00:01:19.996
τα νεύρα,

00:01:19.996 --> 00:01:20.727
και το αίμα,

00:01:20.727 --> 00:01:23.203
όλα δουλεύουν μαζί 
για να διασπάσουν το φαγητό,

00:01:23.203 --> 00:01:25.093
να ρυθμίσουν την πεπτική διαδικασία,

00:01:25.093 --> 00:01:27.827
και να παραδώσουν τα τελικά προϊόντα.

00:01:27.947 --> 00:01:29.776
Τέλος,υπάρχει το μεσεντέριο,

00:01:29.776 --> 00:01:32.095
ένας μεγάλος ιστός που περιβάλλει

00:01:32.095 --> 00:01:35.604
και συγκρατεί όλα τα πεπτικά όργανα
στην κοιλιακή χώρα,

00:01:35.604 --> 00:01:37.833
επιτρέποντάς τους 
να κάνουν την δουλειά τους.

NOTE Paragraph

00:01:37.833 --> 00:01:42.153
Η πεπτική διαδικασία ξεκινά 
προτού η τροφή αγγίξει καν τη γλώσσα σας.

00:01:42.153 --> 00:01:44.184
Αναμένοντας μια γευστική μπουκιά,

00:01:44.184 --> 00:01:47.644
οι αδένες στο στόμα σας
ξεκινούν να παράγουν σάλιο.

00:01:47.644 --> 00:01:52.134
Παράγουμε περίπου 1,4 λίτρα
από αυτό το υγρό κάθε μέρα.

00:01:52.134 --> 00:01:53.575
Μόλις μπει στο στόμα σας,

00:01:53.575 --> 00:01:56.055
το μάσημα σε συνδυασμό 
με το σάλιο που εκκρίνεται

00:01:56.055 --> 00:02:00.563
μετατρέπουν την τροφή σε έναν
υγρό σβώλο που λέγεται βλωμός.

00:02:00.873 --> 00:02:04.550
Τα ένζυμα που υπάρχουν στο σάλιο
διασπούν κάθε άμυλο.

00:02:04.550 --> 00:02:09.155
Τότε, το φαγητό σας βρίσκεται
στο χείλος ενός σωλήνα μήκους 25 εκατοστών

00:02:09.155 --> 00:02:10.986
που ονομάζεται οισοφάγος,

00:02:10.986 --> 00:02:14.314
στον οποίο πρέπει να κατρακυλήσει
για να φτάσει το στομάχι.

NOTE Paragraph

00:02:14.314 --> 00:02:16.726
Τα νεύρα στον περιβάλλοντα ιστό
του οισοφάγου

00:02:16.726 --> 00:02:20.268
αισθάνονται την παρουσία του βλωμού
και ενεργοποιούν την περίσταλση,

00:02:20.268 --> 00:02:23.155
μια σειρά καθορισμένων μυϊκών συσπάσεων.

00:02:23.155 --> 00:02:25.905
Αυτό προωθεί την τροφή στο στομάχι,

00:02:25.905 --> 00:02:29.537
όπου αφήνεται στο έλεος
των μυϊκών γαστρικών τοιχωμάτων,

00:02:29.537 --> 00:02:32.886
που δεσμεύουν τον βλωμό,
σπάζοντας τον σε κομμάτια.

00:02:32.886 --> 00:02:37.016
Ορμόνες, εκκρινόμενες από κύτταρα
της μεμβράνης προκαλούν την έκκριση οξέων

00:02:37.016 --> 00:02:39.936
και υγρών πλούσιων σε ένζυμα
από τα γαστρικά τοιχώματα

00:02:39.936 --> 00:02:43.517
που αρχίζουν να διαλύουν το φαγητό
και να διασπούν τις πρωτεΐνες του.

NOTE Paragraph

00:02:43.517 --> 00:02:45.988
Αυτές οι ορμόνες επίσης 
ειδοποιούν το πάγκρεας,

00:02:45.988 --> 00:02:46.695
το συκώτι,

00:02:46.695 --> 00:02:47.767
και την χοληδόχο κύστη

00:02:47.767 --> 00:02:49.717
για να παράξουν πεπτικές ουσίες

00:02:49.717 --> 00:02:53.815
και να μεταφέρουν χολή, 
ένα κιτρινοπράσινο υγρό που χωνεύει λίπη,

00:02:53.815 --> 00:02:56.297
σε προετοιμασία για το επόμενο στάδιο.

00:02:56.427 --> 00:02:58.450
Μετά απο τρεις ώρες μέσα στο στομάχι,

00:02:58.450 --> 00:03:02.957
ο κάποτε σχηματισμένος βλωμός
είναι τώρα ένα αφρώδες υγρό, ο χυλός,

00:03:02.957 --> 00:03:05.554
και είναι έτοιμο να προχωρήσει
στο λεπτό έντερο.

NOTE Paragraph

00:03:05.714 --> 00:03:08.237
Το συκώτι λαμβάνει χολή
απο τη χοληδόχο κύστη

00:03:08.237 --> 00:03:14.169
και την εκκρίνει στο πρώτο τμήμα
του λεπτού εντέρου, το δωδεκαδάχτυλο.

00:03:14.169 --> 00:03:17.778
Εδώ, διαλύει τα λίπη
που πλέουν στον πολτό του χυλού

00:03:17.778 --> 00:03:22.238
ώστε να χωνευτούν εύκολα
από τα παγκρεατικά και εντερικά υγρά

00:03:22.238 --> 00:03:24.467
που έχουν ρεύσει στη σκηνή.

00:03:24.467 --> 00:03:29.528
Αυτά τα πλούσια σε ένζυμα υγρά
διασπούν τα λιπώδη μόρια σε λιπώδη οξέα

00:03:29.528 --> 00:03:33.217
και γλυκερίνη για να απορροφηθούν
ευκολότερα από το σώμα.

00:03:33.217 --> 00:03:36.199
Τα ένζυμα επίσης φέρνουν εις πέρας
την τελευταία αποδόμηση

00:03:36.199 --> 00:03:38.559
των πρωτεϊνών σε αμινοξέα

00:03:38.559 --> 00:03:40.759
και των υδατανθράκων σε γλυκόζη.

NOTE Paragraph

00:03:40.759 --> 00:03:43.900
Αυτό συμβαίνει στις χαμηλότερες
περιοχές του λεπτού εντέρου,

00:03:43.900 --> 00:03:45.888
την νηστίδα και τον ειλεό,

00:03:45.888 --> 00:03:49.707
που καλύπτονται από εκατομμύρια
μικρές προεξοχές, τις λάχνες.

00:03:49.707 --> 00:03:52.060
Αυτές δημιουργούν μία τεράστια
επιφανειακή περιοχή

00:03:52.060 --> 00:03:54.410
για να μεγιστοποιήσουν
την απορρόφηση των μορίων

00:03:54.410 --> 00:03:56.871
και την μεταφορά τους στη ροή του αίματος.

00:03:56.871 --> 00:03:59.750
Το αίμα τα πηγαίνει στο τελευταίο
σκέλος του ταξιδιού τους,

00:03:59.750 --> 00:04:02.450
για να θρέψουν τα όργανα
και τους ιστούς του σώματος.

NOTE Paragraph

00:04:02.450 --> 00:04:04.331
Μα δεν τελειώσαμε ακόμα.

00:04:04.331 --> 00:04:05.669
Οι περιττές ίνες,

00:04:05.669 --> 00:04:06.401
το νερό,

00:04:06.401 --> 00:04:09.300
και τα νεκρά κύτταρα που αποβλήθηκαν
κατά την πέψη,

00:04:09.300 --> 00:04:13.390
φτάνουν στο παχύ έντερο,
που λέγεται και κόλον.

00:04:13.390 --> 00:04:17.111
Το σώμα απορροφά τα περισσότερα
περιττά υγρά δια των εντερικών τοιχωμάτων.

00:04:17.111 --> 00:04:20.029
Αυτό που μένει είναι μία μαλακή μάζα
που λέγεται περιττώματα.

00:04:20.029 --> 00:04:24.031
Το κόλον στριμώχνει αυτό το υποπροϊόν
σε ένα πουγκί που λέγεται ορθό,

00:04:24.031 --> 00:04:26.200
όπου νεύρα το νιώθουν να επεκτείνεται

00:04:26.200 --> 00:04:29.193
και λένε στο σώμα πότε 
πρέπει να απορρίψει τα απόβλητα.

00:04:29.193 --> 00:04:31.891
Τα υποπροϊόντα της πέψης
εξέρχονται δια του πρωκτού

00:04:31.891 --> 00:04:33.470
και το μακρύ ταξίδι του φαγητού,

00:04:33.470 --> 00:04:36.521
που τυπικά διαρκεί μεταξύ 30 και 40 ωρών,

00:04:36.521 --> 00:04:38.680
έχει πια ολοκληρωθεί.