[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu yazıdan başlayım. Dialogue: 0,0:00:02.00,0:00:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu əl yazısı bildiriş bir neçə il Dialogue: 0,0:00:04.00,0:00:06.00,Default,,0000,0000,0000,,əvvəl yaşadığım Broooklyn-dəki evimin Dialogue: 0,0:00:06.00,0:00:09.00,Default,,0000,0000,0000,,yaxınlığındakı şirniyyat mağazasından asılmışdı. Dialogue: 0,0:00:09.00,0:00:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Mağazada şəkərlə şəkilləri kopyalayan Dialogue: 0,0:00:11.00,0:00:13.00,Default,,0000,0000,0000,,cihaz var idi. Dialogue: 0,0:00:13.00,0:00:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Uşaqlar da xoşladıqları Dialogue: 0,0:00:15.00,0:00:18.00,Default,,0000,0000,0000,,şəkilləri gətirib, bu mağazada Dialogue: 0,0:00:18.00,0:00:20.00,Default,,0000,0000,0000,,ad günü tortlarının üstünü bəzədirdilər. Dialogue: 0,0:00:20.00,0:00:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Uşaqların sevdiyi şəkillərdən biri də cizgi filmlərdəki Dialogue: 0,0:00:23.00,0:00:25.00,Default,,0000,0000,0000,,personajlar idi. Dialogue: 0,0:00:25.00,0:00:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Balaca dəniz qızı, smurf(şirinlər), Micky Mouse Dialogue: 0,0:00:27.00,0:00:30.00,Default,,0000,0000,0000,,kimi şəkilləri sevirdilər. Dialogue: 0,0:00:30.00,0:00:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Ancaq Micky Mouse-un şəklini Dialogue: 0,0:00:32.00,0:00:35.00,Default,,0000,0000,0000,,tortun üstündə çəkmək Dialogue: 0,0:00:35.00,0:00:38.00,Default,,0000,0000,0000,,qeyri-leqaldır. Dialogue: 0,0:00:38.00,0:00:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Müəlliflik hüququna ziddir. Dialogue: 0,0:00:40.00,0:00:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Tortların üstündəki şəkillərin Dialogue: 0,0:00:42.00,0:00:44.00,Default,,0000,0000,0000,,qanuna uyğunluğuna o qədər Dialogue: 0,0:00:44.00,0:00:46.00,Default,,0000,0000,0000,,fikir verilirdi ki, Dialogue: 0,0:00:46.00,0:00:48.00,Default,,0000,0000,0000,,şirniyyat mağazası, Dialogue: 0,0:00:48.00,0:00:50.00,Default,,0000,0000,0000,,müəllif hüquqlarını pozan şəkillərin Dialogue: 0,0:00:50.00,0:00:52.00,Default,,0000,0000,0000,,heç birini qəbul etməyib, Dialogue: 0,0:00:52.00,0:00:54.00,Default,,0000,0000,0000,,ancaq əvvəlcədən mağazada hazırlanmış və Dialogue: 0,0:00:54.00,0:00:56.00,Default,,0000,0000,0000,,müəllif huquqları qorunan şəkillərin Dialogue: 0,0:00:56.00,0:01:00.00,Default,,0000,0000,0000,,kopyları ilə tortları bəzəyəcəklərini Dialogue: 0,0:01:00.00,0:01:02.00,Default,,0000,0000,0000,,bildirdilər. Dialogue: 0,0:01:02.00,0:01:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Konqresdə də indi iki qanun layihəsi müzakirə olunur. Dialogue: 0,0:01:05.00,0:01:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Biri SOPA, digəri PİPA Dialogue: 0,0:01:07.00,0:01:09.00,Default,,0000,0000,0000,,SOPA-nın açılışı Onlayn Piratlığın Dayandırılmasıdır. Dialogue: 0,0:01:09.00,0:01:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Senatda müzəkirə edilir. Dialogue: 0,0:01:11.00,0:01:14.00,Default,,0000,0000,0000,,PİPA isə PROTECTİP-in Dialogue: 0,0:01:14.00,0:01:16.00,Default,,0000,0000,0000,,qısaltmasıdır, Dialogue: 0,0:01:16.00,0:01:18.00,Default,,0000,0000,0000,,açılışı İqtisadi Yaradıcılığa Qarşı Dialogue: 0,0:01:18.00,0:01:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Mövcud Onlayn Təhlükənin və Müəlliflik Dialogue: 0,0:01:20.00,0:01:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Hüquqlarının Oğurlanmasının Dayandırılmasıdır. Dialogue: 0,0:01:22.00,0:01:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Konqresmen müavinlərinin vaxtı çoxdu belə Dialogue: 0,0:01:24.00,0:01:26.00,Default,,0000,0000,0000,,uzun akronimlər yaratmağa. Dialogue: 0,0:01:26.00,0:01:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Qanun lahiyələrinin Dialogue: 0,0:01:28.00,0:01:30.00,Default,,0000,0000,0000,,məğzi isə budur. Dialogue: 0,0:01:30.00,0:01:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Müəlliflik hüquqlarının qorunmasını Dialogue: 0,0:01:32.00,0:01:35.00,Default,,0000,0000,0000,,o dərəcəyə çatdırmaq istəyirlər Dialogue: 0,0:01:35.00,0:01:38.00,Default,,0000,0000,0000,,ki, insanlar professional olmadığından asanlıqla nə isə Dialogue: 0,0:01:38.00,0:01:41.00,Default,,0000,0000,0000,,yarada bilməyəcəklər. Dialogue: 0,0:01:41.00,0:01:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunu müəllif hüquqlarını ciddi şəkildə Dialogue: 0,0:01:44.00,0:01:46.00,Default,,0000,0000,0000,,pozan vebsaytları Dialogue: 0,0:01:46.00,0:01:48.00,Default,,0000,0000,0000,,müəyyənləşdirmək-- ki bu səhifələrin Dialogue: 0,0:01:48.00,0:01:50.00,Default,,0000,0000,0000,,nəyə əsasən müəyyənləşdirildiyi Dialogue: 0,0:01:50.00,0:01:52.00,Default,,0000,0000,0000,,qanunda aydın yazılmayıb-- Dialogue: 0,0:01:52.00,0:01:55.00,Default,,0000,0000,0000,,və adlarının domen sistemindən çıxarılması ilə gerçəkləşdirəcəklər. Dialogue: 0,0:01:55.00,0:01:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Demen ad sistemdə bu adlar mövcud olmayacaq. Dialogue: 0,0:01:57.00,0:01:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Vebsaytların adlarını Dialogue: 0,0:01:59.00,0:02:02.00,Default,,0000,0000,0000,,götürdüyü bu sistem insanların oxuya biləcəyi səhifələri-- məsələn Dialogue: 0,0:02:02.00,0:02:04.00,Default,,0000,0000,0000,,google.com-u maşınların oxuya bildiyi Dialogue: 0,0:02:04.00,0:02:06.00,Default,,0000,0000,0000,,rəqəmlərə-74.125.226.212- Dialogue: 0,0:02:06.00,0:02:11.00,Default,,0000,0000,0000,,çevirir. Dialogue: 0,0:02:11.00,0:02:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Vebsaytların bu cür məyyənləşdirilib Dialogue: 0,0:02:14.00,0:02:16.00,Default,,0000,0000,0000,,domen sistemdən Dialogue: 0,0:02:16.00,0:02:18.00,Default,,0000,0000,0000,,adının silinməsi isə səhifənin silinməsi Dialogue: 0,0:02:18.00,0:02:20.00,Default,,0000,0000,0000,,demək deyil. Dialogue: 0,0:02:20.00,0:02:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Qanuni cəhətdən böyük boşluq olsa da, Dialogue: 0,0:02:23.00,0:02:25.00,Default,,0000,0000,0000,,görünür, Konqres elə də narahat deyil. Dialogue: 0,0:02:25.00,0:02:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu qanunun işləməmə səbəbi Dialogue: 0,0:02:27.00,0:02:31.00,Default,,0000,0000,0000,,isə budur ki, insanlar 74.125.226.212-i yazmaq Dialogue: 0,0:02:31.00,0:02:33.00,Default,,0000,0000,0000,,və ya bu link-ə girməklə Google Dialogue: 0,0:02:33.00,0:02:36.00,Default,,0000,0000,0000,,səhifəsinə girə bilərlər. Dialogue: 0,0:02:36.00,0:02:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Yəni qanunun Dialogue: 0,0:02:38.00,0:02:40.00,Default,,0000,0000,0000,,həyata keçirilməsi proseri Dialogue: 0,0:02:40.00,0:02:44.00,Default,,0000,0000,0000,,əsas təhlükədir. Dialogue: 0,0:02:44.00,0:02:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Qanunun həyata keçirilməsindən çox Dialogue: 0,0:02:47.00,0:02:50.00,Default,,0000,0000,0000,,yan təsirinin əsas problem olacağı bir qanunu Dialogue: 0,0:02:50.00,0:02:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Konqresin nə üçün hazırladığını başa düşmək üçün Dialogue: 0,0:02:52.00,0:02:54.00,Default,,0000,0000,0000,,hekayənin əvvəlinə də bir az nəzər salaq. Dialogue: 0,0:02:54.00,0:02:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Hekayə belə başlayır: Dialogue: 0,0:02:56.00,0:02:58.00,Default,,0000,0000,0000,,SOPA və PİPA qanun layihəsi kimi Dialogue: 0,0:02:58.00,0:03:01.00,Default,,0000,0000,0000,,20-ci əsrdə yaradılmış mediya şirkətləri Dialogue: 0,0:03:01.00,0:03:03.00,Default,,0000,0000,0000,,tərəfindən irəli sürülüb. Dialogue: 0,0:03:03.00,0:03:05.00,Default,,0000,0000,0000,,20-ci əsr media şirkətlərinin əsri idi, Dialogue: 0,0:03:05.00,0:03:08.00,Default,,0000,0000,0000,,çünki sayca az idilər. Dialogue: 0,0:03:08.00,0:03:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Televiziya proqramı yaradırdınızsa, Dialogue: 0,0:03:10.00,0:03:14.00,Default,,0000,0000,0000,,bütün proqramlardan yaxşı olmağı lazım deyildi; Dialogue: 0,0:03:14.00,0:03:16.00,Default,,0000,0000,0000,,həmin vaxtda yayımlanan Dialogue: 0,0:03:16.00,0:03:18.00,Default,,0000,0000,0000,,iki proqramdan daha Dialogue: 0,0:03:18.00,0:03:20.00,Default,,0000,0000,0000,,yaxşı olmağı bəs idi, Dialogue: 0,0:03:20.00,0:03:22.00,Default,,0000,0000,0000,,rəqabət elə də güclü Dialogue: 0,0:03:22.00,0:03:25.00,Default,,0000,0000,0000,,deyildi. Dialogue: 0,0:03:25.00,0:03:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Çox da pis olmayan, Dialogue: 0,0:03:27.00,0:03:29.00,Default,,0000,0000,0000,,baxılası bir proqram hazırlamaqla Dialogue: 0,0:03:29.00,0:03:32.00,Default,,0000,0000,0000,,izləyici kütləsinin 3-də 1-ini-- yəni Dialogue: 0,0:03:32.00,0:03:35.00,Default,,0000,0000,0000,,on milyonları Dialogue: 0,0:03:35.00,0:03:37.00,Default,,0000,0000,0000,,cəlb edə Dialogue: 0,0:03:37.00,0:03:39.00,Default,,0000,0000,0000,,bilirdilər. Dialogue: 0,0:03:39.00,0:03:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Pul çap etmək huququ və tükənməz(?) Dialogue: 0,0:03:41.00,0:03:43.00,Default,,0000,0000,0000,,mürəkkəbi olmaq kimidir. Dialogue: 0,0:03:43.00,0:03:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Texnologiya həmişəki kimi inkişaf etdi. Dialogue: 0,0:03:46.00,0:03:49.00,Default,,0000,0000,0000,,XX əsrin sonlarına doğru, dijital(rəqəmsal) texnologiyadan Dialogue: 0,0:03:49.00,0:03:51.00,Default,,0000,0000,0000,,da əvvəl analoji texnologiya inkişaf edir, Dialogue: 0,0:03:51.00,0:03:53.00,Default,,0000,0000,0000,,mediyada rəqabət güclənməyə Dialogue: 0,0:03:53.00,0:03:55.00,Default,,0000,0000,0000,,başlayırdı. Dialogue: 0,0:03:55.00,0:03:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Kaset, video kaset maqnitofonları, Dialogue: 0,0:03:57.00,0:03:59.00,Default,,0000,0000,0000,,hətta kiçik fotokopiya cihazları Dialogue: 0,0:03:59.00,0:04:01.00,Default,,0000,0000,0000,,media biznesini əl-qolunu bağlayacaq Dialogue: 0,0:04:01.00,0:04:03.00,Default,,0000,0000,0000,,qədər insanların Dialogue: 0,0:04:03.00,0:04:05.00,Default,,0000,0000,0000,,münasibətlərini dəyişdirdi. Dialogue: 0,0:04:05.00,0:04:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Texnoligiya göstərdi ki Dialogue: 0,0:04:07.00,0:04:09.00,Default,,0000,0000,0000,,insanlar qutudakı kartof deyillər. Dialogue: 0,0:04:09.00,0:04:12.00,Default,,0000,0000,0000,,İnsanlar sadəcə istehlak etmirlər. Dialogue: 0,0:04:12.00,0:04:14.00,Default,,0000,0000,0000,,İnsanlar sitehlak etməyi sevir, Dialogue: 0,0:04:14.00,0:04:17.00,Default,,0000,0000,0000,,ancaq yeni texnologiya ilə biz yaratmağı və Dialogue: 0,0:04:17.00,0:04:19.00,Default,,0000,0000,0000,,bölüşməyi də sevdiyimizi Dialogue: 0,0:04:19.00,0:04:21.00,Default,,0000,0000,0000,,öyrəndik. Dialogue: 0,0:04:21.00,0:04:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu da medianın heç vaxt sevmədiyi Dialogue: 0,0:04:23.00,0:04:25.00,Default,,0000,0000,0000,,irəliləyiş idi. Dialogue: 0,0:04:25.00,0:04:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Amerika Kinomotoqrafiya Assosiasiyasının Dialogue: 0,0:04:27.00,0:04:29.00,Default,,0000,0000,0000,,əsas lobbisti Jack Valenti bir dəfə Dialogue: 0,0:04:29.00,0:04:33.00,Default,,0000,0000,0000,,video maqnitofonu Jack the Ripper-ə (ingilis kriminal) Dialogue: 0,0:04:33.00,0:04:35.00,Default,,0000,0000,0000,,yazıq(?) Hollivudu isə Dialogue: 0,0:04:35.00,0:04:37.00,Default,,0000,0000,0000,,evdə tək qalan Dialogue: 0,0:04:37.00,0:04:40.00,Default,,0000,0000,0000,,qadına oxşatmışdı. Dialogue: 0,0:04:40.00,0:04:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Ritorika qabiliyyəti olan biridir. Dialogue: 0,0:04:42.00,0:04:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Media şirkətləri Dialogue: 0,0:04:44.00,0:04:46.00,Default,,0000,0000,0000,,daimi olaraq Konqresin nə isə Dialogue: 0,0:04:46.00,0:04:48.00,Default,,0000,0000,0000,,etməsini tələb edirdilər. Dialogue: 0,0:04:48.00,0:04:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Konqres də onların sözlərinə əməl edirdi. Dialogue: 0,0:04:50.00,0:04:52.00,Default,,0000,0000,0000,,90-cı illərdə Konqres hər şeyi dəyişəcək Dialogue: 0,0:04:52.00,0:04:55.00,Default,,0000,0000,0000,,bir qanun qəbul etdi. Dialogue: 0,0:04:55.00,0:04:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Evdə Səs Yazılması Qanunu adlanan bu layihə 1992-ci ildə Dialogue: 0,0:04:57.00,0:04:59.00,Default,,0000,0000,0000,,qəbul edildi. Dialogue: 0,0:04:59.00,0:05:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Qanuna əsasən insanların radiodan mahnıları Dialogue: 0,0:05:02.00,0:05:04.00,Default,,0000,0000,0000,,yazıb özləri və dostları üçün kaset Dialogue: 0,0:05:04.00,0:05:07.00,Default,,0000,0000,0000,,hazırlaması qeyri-qanuni Dialogue: 0,0:05:07.00,0:05:10.00,Default,,0000,0000,0000,,deyildi. Cinayət sayılmırdı. Dialogue: 0,0:05:10.00,0:05:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Səs yazıb, remix edib Dialogue: 0,0:05:12.00,0:05:15.00,Default,,0000,0000,0000,,dostlarla bölüşmək qanuni idi. Dialogue: 0,0:05:15.00,0:05:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Ancaq bu kasetləri yüksək keyfiyyətlə stehsal edib satırsınızsa, Dialogue: 0,0:05:17.00,0:05:19.00,Default,,0000,0000,0000,,bu qeyri-qanunidir Dialogue: 0,0:05:19.00,0:05:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Kaset biznesi üçün Dialogue: 0,0:05:21.00,0:05:23.00,Default,,0000,0000,0000,,problem deyildi. Dialogue: 0,0:05:23.00,0:05:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Çünki qanuni və qeyri-qanuni kopyalamaq arasındakı Dialogue: 0,0:05:26.00,0:05:28.00,Default,,0000,0000,0000,,fərq qanunda aydın şəkildə Dialogue: 0,0:05:28.00,0:05:30.00,Default,,0000,0000,0000,,izah edilmişdi. Dialogue: 0,0:05:30.00,0:05:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Media biznesinin istədiyi isə tam bu deyildi. Dialogue: 0,0:05:33.00,0:05:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Onlar səs yazılmasını tam Dialogue: 0,0:05:35.00,0:05:38.00,Default,,0000,0000,0000,,dayandırılmasını istəyirdilər. Dialogue: 0,0:05:38.00,0:05:41.00,Default,,0000,0000,0000,,1992-ci il Evdə Səs Yazılması Qanununun qəbulundan sonra, Dialogue: 0,0:05:41.00,0:05:45.00,Default,,0000,0000,0000,,media biznesi leqal və qeyri-leqal arasındakı fərqə Dialogue: 0,0:05:45.00,0:05:47.00,Default,,0000,0000,0000,,o qədər əməl etmədilər, əsas bu idi ki, Dialogue: 0,0:05:47.00,0:05:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Konqres mediyanın irəli sürdüyü Dialogue: 0,0:05:49.00,0:05:51.00,Default,,0000,0000,0000,,bu qanunu əsaslı saydığı müddətcə Dialogue: 0,0:05:51.00,0:05:55.00,Default,,0000,0000,0000,,insanlar öz media mühitlərində daha çox Dialogue: 0,0:05:55.00,0:05:57.00,Default,,0000,0000,0000,,iştirak edirdilər. Dialogue: 0,0:05:57.00,0:05:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Bununla media B planına keçdi. Dialogue: 0,0:05:59.00,0:06:01.00,Default,,0000,0000,0000,,B planının yaranması bir az vaxt apardı. Dialogue: 0,0:06:01.00,0:06:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Tam qanun layihəsi olaraq B planı 1998-ci ildə Dialogue: 0,0:06:03.00,0:06:05.00,Default,,0000,0000,0000,,reallaşdı; Dialogue: 0,0:06:05.00,0:06:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Dijital Millenium Müəllif Hüquqları Aktı(DMCA) adlanırdı. Dialogue: 0,0:06:08.00,0:06:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Qarışıq həm də dəyişməkdə olan bir layihə idi. Dialogue: 0,0:06:10.00,0:06:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Qanuna görə Dialogue: 0,0:06:13.00,0:06:15.00,Default,,0000,0000,0000,,kopyananmayan dijital(rəqəmsal?) Dialogue: 0,0:06:15.00,0:06:17.00,Default,,0000,0000,0000,,materialın satışı qadağan idi; Dialogue: 0,0:06:17.00,0:06:20.00,Default,,0000,0000,0000,,qanunun boşluğu kopyalanmayan dijitak materialın mövcud olmaması idi. Dialogue: 0,0:06:20.00,0:06:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Ed Feltonun məşhur ifadəsi, " Yaş olmayan Dialogue: 0,0:06:22.00,0:06:24.00,Default,,0000,0000,0000,,suyu kiməsə ötürmək" Dialogue: 0,0:06:24.00,0:06:26.00,Default,,0000,0000,0000,,kimi bir şey idi. Dialogue: 0,0:06:26.00,0:06:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Bitləri kopyalamaq olur. Kompyuder bunun üçün yaranıb. Dialogue: 0,0:06:29.00,0:06:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu qanunun tətbiqi zamanı yaranan yan effekt idi. Dialogue: 0,0:06:32.00,0:06:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Hətta kopyalanmyan bitlərin Dialogue: 0,0:06:34.00,0:06:36.00,Default,,0000,0000,0000,,satışı üçün, qanun layihəsi Dialogue: 0,0:06:36.00,0:06:38.00,Default,,0000,0000,0000,,koputerin kopyalama funksiyasını Dialogue: 0,0:06:38.00,0:06:41.00,Default,,0000,0000,0000,,yox edən sistemlərin istifadəsini Dialogue: 0,0:06:41.00,0:06:44.00,Default,,0000,0000,0000,,tək qanuna uyğun istəfadə kimi qəbul etdi. Dialogue: 0,0:06:44.00,0:06:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Almaq məqsədinizdən asılı olmayaraq Dialogue: 0,0:06:46.00,0:06:49.00,Default,,0000,0000,0000,,evinizə aldığınız hər kompyuter və televizor Dialogue: 0,0:06:49.00,0:06:52.00,Default,,0000,0000,0000,,informasiya yayan sənayelər tərəfindən informasiyanı sataraq qanunu Dialogue: 0,0:06:52.00,0:06:55.00,Default,,0000,0000,0000,,pozduğunuz bəhanəsi ilə Dialogue: 0,0:06:55.00,0:06:58.00,Default,,0000,0000,0000,,məhv edilə bilər. Dialogue: 0,0:06:58.00,0:07:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Kompyuterlərin əsas funksiyası olan Dialogue: 0,0:07:01.00,0:07:04.00,Default,,0000,0000,0000,,kopyalamaq haqda bilməməmiz, Dialogue: 0,0:07:04.00,0:07:06.00,Default,,0000,0000,0000,,bilsək də işlədə bilməməmiz üçün Dialogue: 0,0:07:06.00,0:07:08.00,Default,,0000,0000,0000,,kompyuterin kopyalama Dialogue: 0,0:07:08.00,0:07:10.00,Default,,0000,0000,0000,,funskiyasının yenidən Dialogue: 0,0:07:10.00,0:07:12.00,Default,,0000,0000,0000,,qurulmasını da qeyri-qanuniləşdirdilər. Dialogue: 0,0:07:12.00,0:07:14.00,Default,,0000,0000,0000,,DMCA-in qəbul olunması ilə Dialogue: 0,0:07:14.00,0:07:16.00,Default,,0000,0000,0000,,media sənayesi leqal və Dialogue: 0,0:07:16.00,0:07:18.00,Default,,0000,0000,0000,,qeyri-leqal kompyalamaq arasındakı Dialogue: 0,0:07:18.00,0:07:21.00,Default,,0000,0000,0000,,fərqdən asılı olmayaraq ümumilikdə texniki olaraq Dialogue: 0,0:07:21.00,0:07:24.00,Default,,0000,0000,0000,,kopyalamağın qarşısını almağa Dialogue: 0,0:07:24.00,0:07:26.00,Default,,0000,0000,0000,,çalışdı. Dialogue: 0,0:07:26.00,0:07:29.00,Default,,0000,0000,0000,,DMCA-nin təsiri davam etsə də, internet domen sistemi, paylaşma limiti Dialogue: 0,0:07:29.00,0:07:32.00,Default,,0000,0000,0000,,kimi sahələrdə güclü təsiri Dialogue: 0,0:07:32.00,0:07:34.00,Default,,0000,0000,0000,,yoxdur. Dialogue: 0,0:07:34.00,0:07:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Buna səbəb İnternetin insanlar Dialogue: 0,0:07:36.00,0:07:39.00,Default,,0000,0000,0000,,fikirləşdiklərindən də güclü və populyar Dialogue: 0,0:07:39.00,0:07:42.00,Default,,0000,0000,0000,,olmasıdır. Dialogue: 0,0:07:42.00,0:07:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Kopya kasetlər, fanzinlər(fan jurnal) Dialogue: 0,0:07:44.00,0:07:46.00,Default,,0000,0000,0000,,internetdə yayılan informasiya ilə müqayisədə Dialogue: 0,0:07:46.00,0:07:48.00,Default,,0000,0000,0000,,heçnədir. Dialogue: 0,0:07:48.00,0:07:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Yaşadığımız indiki Dialogue: 0,0:07:50.00,0:07:52.00,Default,,0000,0000,0000,,dövrdə 12 yaşdan yuxarı Amerika Dialogue: 0,0:07:52.00,0:07:54.00,Default,,0000,0000,0000,,vətəndaşlarının çoxu Dialogue: 0,0:07:54.00,0:07:56.00,Default,,0000,0000,0000,,bir-biri ilə onlayn nə isə paylaşır. Dialogue: 0,0:07:56.00,0:07:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Yazı, şəkil, audio və videolar Dialogue: 0,0:07:58.00,0:08:00.00,Default,,0000,0000,0000,,paylaşılır. Dialogue: 0,0:08:00.00,0:08:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Paylaşdığımızın bəzilərini özümüz hazırayırıq. Dialogue: 0,0:08:02.00,0:08:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Bəzən tapdığımız şeyləri paylaşırıq. Dialogue: 0,0:08:04.00,0:08:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Tapdığımız informasiyadan Dialogue: 0,0:08:06.00,0:08:08.00,Default,,0000,0000,0000,,başqasını yaratmağımız isə media Dialogue: 0,0:08:08.00,0:08:11.00,Default,,0000,0000,0000,,sənayesinin istəmədiyidir. Dialogue: 0,0:08:11.00,0:08:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Yəni PİPA və SOPA döyüşün Dialogue: 0,0:08:13.00,0:08:15.00,Default,,0000,0000,0000,,2-ci raundudur. Dialogue: 0,0:08:15.00,0:08:17.00,Default,,0000,0000,0000,,DMCA texniki qanundur-- Dialogue: 0,0:08:17.00,0:08:20.00,Default,,0000,0000,0000,,mağazadan müəyyən funksiyalarına görə Dialogue: 0,0:08:20.00,0:08:23.00,Default,,0000,0000,0000,,aldığınız kopyüter, kompüter oyunu və televizorun həmin funksiyalarından Dialogue: 0,0:08:23.00,0:08:25.00,Default,,0000,0000,0000,,istifadə edərkən sizi Dialogue: 0,0:08:25.00,0:08:27.00,Default,,0000,0000,0000,,cinayətkar sayır-- Dialogue: 0,0:08:27.00,0:08:29.00,Default,,0000,0000,0000,,PİPA və SOPA isə daha dərinə gedir, Dialogue: 0,0:08:29.00,0:08:33.00,Default,,0000,0000,0000,,dünyanın istənilən yerində yayılan informasiyaya Dialogue: 0,0:08:33.00,0:08:35.00,Default,,0000,0000,0000,,nəzarət etmək istəyirlər. Dialogue: 0,0:08:35.00,0:08:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Əvvəl də dediim kimi, piratlığın qarşısını almaq üçün Dialogue: 0,0:08:38.00,0:08:41.00,Default,,0000,0000,0000,,domen adı yox edilmiş səhifələrin İP Dialogue: 0,0:08:41.00,0:08:43.00,Default,,0000,0000,0000,,adreslərini də yox etmək,yaxud gizlətmək lazım olacaq. Dialogue: 0,0:08:43.00,0:08:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu adreslər axtarış saytlarından, Dialogue: 0,0:08:45.00,0:08:47.00,Default,,0000,0000,0000,,onlayn sorğulardan. istifadəçi siyahısından Dialogue: 0,0:08:47.00,0:08:50.00,Default,,0000,0000,0000,,çıxarmaq lazım olacaq. Dialogue: 0,0:08:50.00,0:08:54.00,Default,,0000,0000,0000,,İnternetdəki informasiyanın böyük əksəriyyəti də Yahoo və Google-da Dialogue: 0,0:08:54.00,0:08:57.00,Default,,0000,0000,0000,,olduğundan, bununla bütün Dialogue: 0,0:08:57.00,0:08:59.00,Default,,0000,0000,0000,,bu səhifənin istifadəçiləri Dialogue: 0,0:08:59.00,0:09:01.00,Default,,0000,0000,0000,,nəzarətdə saxlanılmış olur. Dialogue: 0,0:09:01.00,0:09:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Çünki PİPA və SOPA-nın Dialogue: 0,0:09:03.00,0:09:06.00,Default,,0000,0000,0000,,qanun kimi qəbul olunması Dialogue: 0,0:09:06.00,0:09:09.00,Default,,0000,0000,0000,,bizi internetdə paylaşmaq hüququndan Dialogue: 0,0:09:09.00,0:09:12.00,Default,,0000,0000,0000,,məhrum edə bilər. Dialogue: 0,0:09:12.00,0:09:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Əsrlərin hüquq sisteminə görə Dialogue: 0,0:09:15.00,0:09:18.00,Default,,0000,0000,0000,,günahı sübut olunana qədər şəxs təqsirsiz Dialogue: 0,0:09:18.00,0:09:20.00,Default,,0000,0000,0000,,sayılırdısa, PİPA və SOPA-nın Dialogue: 0,0:09:20.00,0:09:22.00,Default,,0000,0000,0000,,qəbulu ilə əksinə--təqsirsizlik sübut edilənə qədər Dialogue: 0,0:09:22.00,0:09:24.00,Default,,0000,0000,0000,,günahkarlıq prinsipi qəbul ediləcək. Dialogue: 0,0:09:24.00,0:09:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Qanuna uyğun Dialogue: 0,0:09:26.00,0:09:29.00,Default,,0000,0000,0000,,olan informasiya paylaşdığımız Dialogue: 0,0:09:29.00,0:09:31.00,Default,,0000,0000,0000,,sübut edilənə qədər heç nə paylaşa Dialogue: 0,0:09:31.00,0:09:33.00,Default,,0000,0000,0000,,bilməyəcəyik. Dialogue: 0,0:09:33.00,0:09:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Qanunun qəbulu ilə leqal və qeyri-leqal arasındakı Dialogue: 0,0:09:36.00,0:09:38.00,Default,,0000,0000,0000,,fərqi fərdlər və ya Dialogue: 0,0:09:38.00,0:09:40.00,Default,,0000,0000,0000,,xidmət təklif edən Dialogue: 0,0:09:40.00,0:09:43.00,Default,,0000,0000,0000,,şirkətlət müəyyən edir. Dialogue: 0,0:09:43.00,0:09:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir istifadəçini nəzarətdə saxlamaq Dialogue: 0,0:09:46.00,0:09:48.00,Default,,0000,0000,0000,,çox baha başa gəlməsə də Dialogue: 0,0:09:48.00,0:09:50.00,Default,,0000,0000,0000,,istifadəçilərini sayı 100 milyonlarla Dialogue: 0,0:09:50.00,0:09:52.00,Default,,0000,0000,0000,,olan səhifələrdə bu çox baha başa gələcək. Dialogue: 0,0:09:52.00,0:09:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Qanunun yaratmaq istədiyi internet budur. Dialogue: 0,0:09:54.00,0:09:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu göstərişi hər yerdə təsəvvür edin, Dialogue: 0,0:09:57.00,0:10:00.00,Default,,0000,0000,0000,,ancaq şirniyyat magazası deyil YouTube, Dialogue: 0,0:10:00.00,0:10:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Facebook, Twitter-ə aid Dialogue: 0,0:10:02.00,0:10:04.00,Default,,0000,0000,0000,,olduğunu təsəvvür edin. Dialogue: 0,0:10:04.00,0:10:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Kommentlərin nəzarəti adı altında Dialogue: 0,0:10:06.00,0:10:09.00,Default,,0000,0000,0000,,işarənin TED-ə aid olduğunu Dialogue: 0,0:10:09.00,0:10:12.00,Default,,0000,0000,0000,,təsəvvür edin. Dialogue: 0,0:10:12.00,0:10:15.00,Default,,0000,0000,0000,,SOPA və PİPA-nın real təsiri Dialogue: 0,0:10:15.00,0:10:18.00,Default,,0000,0000,0000,,qanun layihəsində nəzərdə tutulandan ağır olacaq. Dialogue: 0,0:10:18.00,0:10:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Əsas təhlükə budur ki, Dialogue: 0,0:10:20.00,0:10:23.00,Default,,0000,0000,0000,,yaratmaq, istehsal etmək və Dialogue: 0,0:10:23.00,0:10:25.00,Default,,0000,0000,0000,,paylaşmaq azadlığımızdan istifadə Dialogue: 0,0:10:25.00,0:10:27.00,Default,,0000,0000,0000,,etməyə çalışdığımız anda Dialogue: 0,0:10:27.00,0:10:30.00,Default,,0000,0000,0000,,qanuna uymamaqla, oğurluqla günahlandırıla Dialogue: 0,0:10:30.00,0:10:33.00,Default,,0000,0000,0000,,bilərik. Dialogue: 0,0:10:33.00,0:10:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Ən əsası da, bizi nəzarət və ya əksinə, Dialogue: 0,0:10:36.00,0:10:39.00,Default,,0000,0000,0000,,qanunsuzluğa köməklə təqsirləndiriləcəklər- Dialogue: 0,0:10:39.00,0:10:41.00,Default,,0000,0000,0000,,bu azadlıqları bizə təklif edən Dialogue: 0,0:10:41.00,0:10:43.00,Default,,0000,0000,0000,,olacaq. Dialogue: 0,0:10:43.00,0:10:46.00,Default,,0000,0000,0000,,yaradıcıları olacaq. Dialogue: 0,0:10:46.00,0:10:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Qanunun qəbul edilməməsi üçün isə Dialogue: 0,0:10:48.00,0:10:50.00,Default,,0000,0000,0000,,edə biləcəyimiz Dialogue: 0,0:10:50.00,0:10:53.00,Default,,0000,0000,0000,,iki iş var, biri asan digəri Dialogue: 0,0:10:53.00,0:10:55.00,Default,,0000,0000,0000,,bir az çətin, qarışıqdır. Dialogue: 0,0:10:55.00,0:10:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Asanı budur ki, ABŞ vətəndaşısınızsa, Dialogue: 0,0:10:57.00,0:10:59.00,Default,,0000,0000,0000,,nümayəndənizə, senatorunuza Dialogue: 0,0:10:59.00,0:11:02.00,Default,,0000,0000,0000,,müraciət edin. Dialogue: 0,0:11:02.00,0:11:05.00,Default,,0000,0000,0000,,SOPA və PİPA-nı Dialogue: 0,0:11:05.00,0:11:08.00,Default,,0000,0000,0000,,qanun layihəsi kimi təklifinə imza atan insanlara Dialogue: 0,0:11:08.00,0:11:10.00,Default,,0000,0000,0000,,nəzər salsaq, bilinən media Dialogue: 0,0:11:10.00,0:11:13.00,Default,,0000,0000,0000,,şirkətlərindən ümumiyyətlə(?) Dialogue: 0,0:11:13.00,0:11:16.00,Default,,0000,0000,0000,,milyonlarla pul aldıqlarını Dialogue: 0,0:11:16.00,0:11:18.00,Default,,0000,0000,0000,,aşkar edərik. Dialogue: 0,0:11:18.00,0:11:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Adi vətəndaşların isə milyonları yoxdur, Dialogue: 0,0:11:20.00,0:11:22.00,Default,,0000,0000,0000,,seçki yolu ilə seçdikləri təmsilçiləri var, Dialogue: 0,0:11:22.00,0:11:25.00,Default,,0000,0000,0000,,hər bir vətəndaş da bu təmsilçiyə Dialogue: 0,0:11:25.00,0:11:28.00,Default,,0000,0000,0000,,müraciət edə, İnternet azadlıqlarının Dialogue: 0,0:11:28.00,0:11:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Senatda müdafiə edilməsini Dialogue: 0,0:11:30.00,0:11:33.00,Default,,0000,0000,0000,,tələb edə bilər. Dialogue: 0,0:11:33.00,0:11:35.00,Default,,0000,0000,0000,,ABŞ vətəndaşı olmadığınız halda isə Dialogue: 0,0:11:35.00,0:11:37.00,Default,,0000,0000,0000,,ABŞ vətəndaşları tanışlarınızla əlaqə səxlayıb Dialogue: 0,0:11:37.00,0:11:39.00,Default,,0000,0000,0000,,onları bu cür etməyə ruhlandıra bilərsiniz. Dialogue: 0,0:11:39.00,0:11:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu ölkə-daxili siyasət kimi görünə bilər, Dialogue: 0,0:11:41.00,0:11:43.00,Default,,0000,0000,0000,,ancaq belə deyil. Dialogue: 0,0:11:43.00,0:11:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Media sənayesi təkcə Amerika Dialogue: 0,0:11:45.00,0:11:47.00,Default,,0000,0000,0000,,vətəndaşlarının deyil bütün dünyanın Dialogue: 0,0:11:47.00,0:11:50.00,Default,,0000,0000,0000,,internetinə nəzarət edəcək. Dialogue: 0,0:11:50.00,0:11:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu edə biləcəyimiz asan iş idi. Dialogue: 0,0:11:52.00,0:11:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Elə də qarışıq deyil. Dialogue: 0,0:11:54.00,0:11:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Çətini isə hazırlıqlı olmaqdır: Dialogue: 0,0:11:56.00,0:11:59.00,Default,,0000,0000,0000,,çünki bu qanun layihələrinin davamı gəlir. Dialogue: 0,0:11:59.00,0:12:02.00,Default,,0000,0000,0000,,SOPA keçən il təklif edilmiş COİCA-nın Dialogue: 0,0:12:02.00,0:12:04.00,Default,,0000,0000,0000,,bir az dəyişilmiş formasıdır. Dialogue: 0,0:12:04.00,0:12:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu qanunların ən birincisi isə Dialogue: 0,0:12:06.00,0:12:08.00,Default,,0000,0000,0000,,paylaşmanın texniki olaraq Dialogue: 0,0:12:08.00,0:12:10.00,Default,,0000,0000,0000,,qadağan olunduğu DMCA idi. Dialogue: 0,0:12:10.00,0:12:13.00,Default,,0000,0000,0000,,DMCA isə Evdə Səs Yazılması Qanununun davamı idi, Dialogue: 0,0:12:13.00,0:12:15.00,Default,,0000,0000,0000,,bu qanun media sənayesinin işini bir az çətinləşdirirdi. Dialogue: 0,0:12:15.00,0:12:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu qanunda deyildiyi kimi Dialogue: 0,0:12:17.00,0:12:20.00,Default,,0000,0000,0000,,leqal və qeyr-leqal köçürmə və paylaşma insidentlərini Dialogue: 0,0:12:20.00,0:12:22.00,Default,,0000,0000,0000,,bir-bir müəyyən edib, qeyri-leqalın qarşısını almaq Dialogue: 0,0:12:22.00,0:12:25.00,Default,,0000,0000,0000,,çətin işdir. Dialogue: 0,0:12:25.00,0:12:27.00,Default,,0000,0000,0000,,İnformasiya sənayesi bunu Dialogue: 0,0:12:27.00,0:12:29.00,Default,,0000,0000,0000,,etməməyi üstün tutur. Dialogue: 0,0:12:29.00,0:12:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu seçim etməli olmamağı seçirlər. Dialogue: 0,0:12:32.00,0:12:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Qanunu və qeyri-qanuni bölüşmə Dialogue: 0,0:12:34.00,0:12:36.00,Default,,0000,0000,0000,,arasında fərq qoymaq istəmirlər. Dialogue: 0,0:12:36.00,0:12:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Ümumilikdə bölüşmənin qeyri-qanuni olmasını istəyirlər. Dialogue: 0,0:12:38.00,0:12:41.00,Default,,0000,0000,0000,,PİPA və SOPA qeyri-adilik, məntiqsizlik deyil, Dialogue: 0,0:12:41.00,0:12:43.00,Default,,0000,0000,0000,,qeyri-adi hadisə də deyil. Dialogue: 0,0:12:43.00,0:12:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu layihələr 20 illik tarixin Dialogue: 0,0:12:46.00,0:12:48.00,Default,,0000,0000,0000,,növbəti mərhələsidirlər. Dialogue: 0,0:12:48.00,0:12:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu mərhələni qazansaq, ki qazanacağımıza Dialogue: 0,0:12:50.00,0:12:52.00,Default,,0000,0000,0000,,inanıram, çətin mərhələlər gəlir. Dialogue: 0,0:12:52.00,0:12:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Konqresi inandırmalıyıq ki, demokratik cəmiyyətlərdə Dialogue: 0,0:12:57.00,0:13:00.00,Default,,0000,0000,0000,,müəllif hüquqları pozulması probleminin həlli Dialogue: 0,0:13:00.00,0:13:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Napster və YouTube-da edildiyi kimi mövcud faktların sübutunun Dialogue: 0,0:13:04.00,0:13:07.00,Default,,0000,0000,0000,,təqdim edilməsi və informasiyanın yaradılma yolunun Dialogue: 0,0:13:07.00,0:13:10.00,Default,,0000,0000,0000,,aydın göstərilməsi ilə Dialogue: 0,0:13:10.00,0:13:12.00,Default,,0000,0000,0000,,mümkündür. Dialogue: 0,0:13:12.00,0:13:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu məsələnin tək həll yoludur. Dialogue: 0,0:13:14.00,0:13:16.00,Default,,0000,0000,0000,,İndi isə edəcəyimiz Dialogue: 0,0:13:16.00,0:13:18.00,Default,,0000,0000,0000,,çətin iş hazırlıqlı olmaqdır. Dialogue: 0,0:13:18.00,0:13:20.00,Default,,0000,0000,0000,,PİPA və SOPA-nın həqiqətən etmək istədiyi budur. Dialogue: 0,0:13:20.00,0:13:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Time Warner hücuma keçib artıq, Dialogue: 0,0:13:22.00,0:13:24.00,Default,,0000,0000,0000,,biz də səsimizi çıxarmalı Dialogue: 0,0:13:24.00,0:13:26.00,Default,,0000,0000,0000,,yalnız istehlak etmək deyil, Dialogue: 0,0:13:26.00,0:13:28.00,Default,,0000,0000,0000,,istehsal etmək, yaratmaq Dialogue: 0,0:13:28.00,0:13:30.00,Default,,0000,0000,0000,,hüququmuzu qorumalıyıq. Dialogue: 0,0:13:30.00,0:13:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Sağ olun. Dialogue: 0,0:13:32.00,0:13:38.00,Default,,0000,0000,0000,,(Alqış)