[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:03.63,0:00:07.36,Default,,0000,0000,0000,,[Ekran arkası: İnternette\Nne göreceğime kim karar veriyor?] Dialogue: 0,0:00:08.38,0:00:09.53,Default,,0000,0000,0000,,Merhaba, ben Taylor. Dialogue: 0,0:00:09.53,0:00:11.78,Default,,0000,0000,0000,,İnternet ve gazeteciliği araştırıyorum Dialogue: 0,0:00:11.78,0:00:16.08,Default,,0000,0000,0000,,ve biz vatandaşların dünya hakkındaki\Nbilgileri nasıl aldığını. Dialogue: 0,0:00:17.39,0:00:19.63,Default,,0000,0000,0000,,Eskiden insanlar bilgi alacaksa Dialogue: 0,0:00:19.78,0:00:22.69,Default,,0000,0000,0000,,buna daha çok insanlar karar verirdi. Dialogue: 0,0:00:22.69,0:00:25.38,Default,,0000,0000,0000,,Bilmemiz gerekenleri belirleyen\Ninsanlar vardı. Dialogue: 0,0:00:25.56,0:00:28.55,Default,,0000,0000,0000,,Dolayısıyla bir gazeteyi\Nveya akşam haberlerini açtığımızda, Dialogue: 0,0:00:28.55,0:00:32.57,Default,,0000,0000,0000,,duyduğumuz ve gördüğümüz şeylere\Nkarar veren bir insandı. Dialogue: 0,0:00:33.24,0:00:36.55,Default,,0000,0000,0000,,Bunun sonucunda\Nhepimiz benzer şeylerden haberdar olurduk. Dialogue: 0,0:00:38.06,0:00:40.74,Default,,0000,0000,0000,,Şimdiyse internet her şeyi değiştirdi. Dialogue: 0,0:00:41.09,0:00:44.02,Default,,0000,0000,0000,,İnternete girdiğinizde,\Nbir uygulamayı açtığınızda, Dialogue: 0,0:00:44.49,0:00:47.22,Default,,0000,0000,0000,,gördüğünüz şey bir insan tarafından değil Dialogue: 0,0:00:47.49,0:00:49.22,Default,,0000,0000,0000,,bir makine tarafından belirleniyor. Dialogue: 0,0:00:49.59,0:00:51.82,Default,,0000,0000,0000,,Bu birçok açıdan dehşet bir şey: Dialogue: 0,0:00:51.98,0:00:54.05,Default,,0000,0000,0000,,Google Haritalar kullanmanızı, Dialogue: 0,0:00:54.05,0:00:56.52,Default,,0000,0000,0000,,online yemek siparişi vermenizi, Dialogue: 0,0:00:56.52,0:01:00.16,Default,,0000,0000,0000,,dünyanın her yerinden arkadaşlarınızla\Nbağlantı kurmanızı Dialogue: 0,0:01:00.16,0:01:01.87,Default,,0000,0000,0000,,ve bilgi paylaşmanızı sağlıyor. Dialogue: 0,0:01:02.29,0:01:04.91,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bu makine ile ilgili Dialogue: 0,0:01:05.22,0:01:07.51,Default,,0000,0000,0000,,çok dikkatli düşünmemiz gereken şeyler var Dialogue: 0,0:01:07.74,0:01:11.62,Default,,0000,0000,0000,,çünkü bir toplumun ve demokrasinin\Nvatandaşları olarak Dialogue: 0,0:01:11.79,0:01:15.05,Default,,0000,0000,0000,,aldığımız tüm bilgileri onlar belirliyor. Dialogue: 0,0:01:15.49,0:01:17.03,Default,,0000,0000,0000,,Bir uygulamayı açtığınızda, Dialogue: 0,0:01:17.18,0:01:20.53,Default,,0000,0000,0000,,mesela Snapchat akışınızda\Nbir resim gösteriliyor size, Dialogue: 0,0:01:20.76,0:01:24.42,Default,,0000,0000,0000,,tüm bu bilgilere\Nbu makine karar veriyor Dialogue: 0,0:01:24.46,0:01:28.95,Default,,0000,0000,0000,,ve bu makine web sitesinin veya\Nuygulamanın sahibi şirketin güdüleriyle Dialogue: 0,0:01:28.95,0:01:32.25,Default,,0000,0000,0000,,yönetiliyor. Dialogue: 0,0:01:32.68,0:01:36.54,Default,,0000,0000,0000,,Bu güdü ise sizin o uygulamada\Nmümkün olduğunca Dialogue: 0,0:01:36.54,0:01:38.25,Default,,0000,0000,0000,,fazla zaman geçirmenize yöneliktir. Dialogue: 0,0:01:38.68,0:01:42.09,Default,,0000,0000,0000,,Haliyle orada olmaktan hoşnut olduğunuzu\Nhissettirecek şeyleri yaparlar. Dialogue: 0,0:01:42.25,0:01:44.64,Default,,0000,0000,0000,,İnsanların fotoğraflarınızı \Nbeğenmesini sağlarlar. Dialogue: 0,0:01:44.98,0:01:47.94,Default,,0000,0000,0000,,Görmek isteyeceğinizi düşündükleri\Niçerikleri size gösterirler Dialogue: 0,0:01:48.07,0:01:50.94,Default,,0000,0000,0000,,ki bunlar sizi ya mutlu edecek veya\Nçok kızdıracak şeylerdir, Dialogue: 0,0:01:50.94,0:01:54.19,Default,,0000,0000,0000,,böylelikle de sizden duygusal tepki alarak\Norada kalmanızı sağlarlar. Dialogue: 0,0:01:54.26,0:01:57.14,Default,,0000,0000,0000,,Bunu, siz uygulamadayken size \Nmümkün olduğu kadar çok sayıda Dialogue: 0,0:01:57.14,0:01:59.16,Default,,0000,0000,0000,,reklam göstermek istedikleri için yaparlar Dialogue: 0,0:01:59.16,0:02:00.61,Default,,0000,0000,0000,,çünkü bu onların iş modelidir. Dialogue: 0,0:02:00.90,0:02:03.91,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca, uygulamalarını kullanmanızdan Dialogue: 0,0:02:03.91,0:02:06.30,Default,,0000,0000,0000,,hakkınızda veri toplamak için\Nfaydalanıyorlar. Dialogue: 0,0:02:06.37,0:02:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu verileri de Dialogue: 0,0:02:08.00,0:02:11.66,Default,,0000,0000,0000,,sizin hayatınız ve davranışlarınızın\Ndetaylı profilini oluşturmada kullanırlar Dialogue: 0,0:02:11.84,0:02:13.92,Default,,0000,0000,0000,,ve bu profiller daha sonra Dialogue: 0,0:02:13.92,0:02:16.93,Default,,0000,0000,0000,,sizi daha fazla reklam hedefine almak\Niçin kullanılabilir Dialogue: 0,0:02:17.20,0:02:19.70,Default,,0000,0000,0000,,ve sonra da neler göreceğinizi belirler. Dialogue: 0,0:02:21.47,0:02:25.17,Default,,0000,0000,0000,,Fakat bunların hepsi sadece bir şirketin\Niş modeli ile ilgili değil, Dialogue: 0,0:02:25.61,0:02:28.28,Default,,0000,0000,0000,,aslında demokrasimiz üzerinde etkisi var Dialogue: 0,0:02:28.74,0:02:34.51,Default,,0000,0000,0000,,çünkü internette gördüğümüz şeyler\Nyüksek oranda bizim için özelleştirilmiş, Dialogue: 0,0:02:34.99,0:02:36.18,Default,,0000,0000,0000,,sevdiğimiz, Dialogue: 0,0:02:36.45,0:02:37.84,Default,,0000,0000,0000,,inandığımız, Dialogue: 0,0:02:38.25,0:02:41.20,Default,,0000,0000,0000,,görmek veya inanmak istediğimiz şeyler. Dialogue: 0,0:02:41.52,0:02:43.50,Default,,0000,0000,0000,,Bu, toplum olarak Dialogue: 0,0:02:43.76,0:02:47.50,Default,,0000,0000,0000,,artık hepimizin müşterek bir bilgi seti\Nolmadığı anlamına geliyor Dialogue: 0,0:02:47.50,0:02:49.91,Default,,0000,0000,0000,,ki bu hayatlarımızla ilgili\Nkararlar vermemiz için Dialogue: 0,0:02:49.91,0:02:52.73,Default,,0000,0000,0000,,bizden beraber çalışma ve\Naynı şeyleri bilmemizi gerektiren Dialogue: 0,0:02:52.85,0:02:55.17,Default,,0000,0000,0000,,demokrasi için zor bir şey. Dialogue: 0,0:02:55.39,0:02:57.03,Default,,0000,0000,0000,,Hepimiz farklı şeyleri bilir Dialogue: 0,0:02:57.03,0:03:01.06,Default,,0000,0000,0000,,ve kendi küçük bilgi baloncuklarımızın \Niçine yığılırsak Dialogue: 0,0:03:01.57,0:03:04.86,Default,,0000,0000,0000,,birbirimizle anlaşmamız\Ninanılmaz zor olur. Dialogue: 0,0:03:04.86,0:03:07.67,Default,,0000,0000,0000,,Paylaşılan deneyim veya \Npaylaşılan bilgimiz yok. Dialogue: 0,0:03:08.24,0:03:11.34,Default,,0000,0000,0000,,Çevrimiçi aldığımız bilgiler hakkında, Dialogue: 0,0:03:11.54,0:03:14.11,Default,,0000,0000,0000,,şirketler hakkında \Nve internette gördüğümüz şeylere Dialogue: 0,0:03:14.25,0:03:17.17,Default,,0000,0000,0000,,karar veren yapılar hakkında\Neleştirel düşünmemizin Dialogue: 0,0:03:17.34,0:03:19.46,Default,,0000,0000,0000,,gerçekten önemli olduğunu düşünüyorum. Dialogue: 0,0:03:21.50,0:03:24.70,Default,,0000,0000,0000,,[NewsWise CIVIX ve \NKanada Gazetecilik Vakfı (CJF) projesidir] Dialogue: 0,0:03:25.17,0:03:27.60,Default,,0000,0000,0000,,Çeviri: Selda Yener