WEBVTT 00:00:03.634 --> 00:00:07.363 [Ekran arkası: Online platformlarda ne göreceğime kim karar veriyor?] 00:00:08.376 --> 00:00:09.526 Merhaba, ben Taylor. 00:00:09.526 --> 00:00:11.778 İnternet ve gazetecilik okuyorum 00:00:11.778 --> 00:00:16.077 ve biz vatandaşların dünya hakkındaki bilgileri nasıl aldığını. 00:00:17.389 --> 00:00:19.628 Eskiden insanlar bilgi alacaksa 00:00:19.778 --> 00:00:22.688 buna daha çok insanlar karar verirdi. 00:00:22.688 --> 00:00:25.381 Bilmemiz gerekenleri belirleyen insanlar vardı. 00:00:25.560 --> 00:00:28.550 Dolayısıyla bir gazeteyi veya akşam haberlerini açtığımızda 00:00:28.550 --> 00:00:32.570 duyduğumuz ve gördüğümüz şeylere karar veren bir insandı. 00:00:33.240 --> 00:00:36.546 Bunun sonucunda hepimiz benzeri şeyleri biliyor olurduk. 00:00:38.059 --> 00:00:40.742 Şimdilerde internet her şeyi değiştirdi. 00:00:41.090 --> 00:00:44.017 Çevrimiçi olduğunuzda, bir uygulamayı açtığınızda, 00:00:44.486 --> 00:00:47.224 gördüğünüz şey bir insan tarafından değil 00:00:47.489 --> 00:00:48.710 makine tarafından belirleniyor. 00:00:49.589 --> 00:00:51.820 Bu birçok açıdan dehşet bir şey: 00:00:51.984 --> 00:00:54.053 Google Haritalar kullanabiliyor, 00:00:54.053 --> 00:00:56.523 online yemek siparişi verebiliyor, 00:00:56.523 --> 00:01:00.162 dünyanın her yerinden arkadaşlarınızla bağlantı kuruyor 00:01:00.162 --> 00:01:01.870 ve bilgi paylaşabiliyorsunuz. 00:01:02.290 --> 00:01:04.911 Ancak bu makine ile ilgili 00:01:05.221 --> 00:01:07.511 çok dikkatli düşünmemiz gereken şeyler var 00:01:07.741 --> 00:01:11.618 çünkü bir toplumun ve demokrasinin vatandaşları olarak 00:01:11.793 --> 00:01:15.050 aldığımız tüm bilgileri onlar belirliyor. 00:01:15.489 --> 00:01:17.029 Bir uygulamayı açtığınızda, 00:01:17.179 --> 00:01:20.531 Snapchat akışınızda bir resim görürsünüz, 00:01:20.764 --> 00:01:24.420 tüm bu bilgilere bu makine karar verir 00:01:24.465 --> 00:01:28.951 ve bu makine web sitesinin veya uygulamanın sahibi şirketin güdüleriyle 00:01:28.951 --> 00:01:32.251 yönetilir. 00:01:32.684 --> 00:01:36.540 Bu güdü ise sizin uygulamada mümkün olduğunca fazla zaman 00:01:36.540 --> 00:01:38.080 geçirmenize yöneliktir. 00:01:38.680 --> 00:01:42.087 Yani orada olmaktan hoşnut olduğunuzu hissettirecek şeyleri yaparlar. 00:01:42.250 --> 00:01:44.553 İnsanların fotoğraflarınızı beğenmesini sağlarlar. 00:01:44.975 --> 00:01:47.943 Görmek isteyeceğinizi düşündükleri içerikleri size gösterirler 00:01:48.066 --> 00:01:50.850 ki bunlar sizi ya mutlu edecek veya çok kızdıracak şeylerdir, 00:01:50.850 --> 00:01:53.880 böylece sizden duygusal tepki alarak sizi orada tutmayı sağlarlar. 00:01:54.260 --> 00:01:57.173 Bunu, siz uygulamadayken size mümkün olduğu kadar çok sayıda 00:01:57.173 --> 00:01:58.173 reklam göstermek için yapıyorlar 00:01:58.173 --> 00:02:00.160 çünkü bu onların iş modelidir. 00:02:00.897 --> 00:02:04.414 00:02:04.414 --> 00:02:06.140 00:02:06.370 --> 00:02:08.005 00:02:08.005 --> 00:02:11.553 00:02:11.845 --> 00:02:13.924 00:02:13.924 --> 00:02:16.930 00:02:17.200 --> 00:02:19.700 00:02:21.470 --> 00:02:25.170 00:02:25.614 --> 00:02:28.277 00:02:28.735 --> 00:02:34.509 00:02:34.990 --> 00:02:36.183 00:02:36.453 --> 00:02:37.843 00:02:38.253 --> 00:02:41.203 00:02:41.523 --> 00:02:43.498 00:02:43.756 --> 00:02:47.500 00:02:47.500 --> 00:02:50.197 00:02:50.197 --> 00:02:52.621 00:02:52.851 --> 00:02:55.171 00:02:55.391 --> 00:02:57.030 00:02:57.030 --> 00:03:01.059 00:03:01.567 --> 00:03:04.860 00:03:04.860 --> 00:03:07.670 00:03:08.241 --> 00:03:11.335 00:03:11.545 --> 00:03:13.897 00:03:14.247 --> 00:03:17.167 00:03:17.337 --> 00:03:19.455 00:03:21.504 --> 00:03:24.702 00:03:25.172 --> 00:03:27.595