1
00:00:13,309 --> 00:00:15,648
Bugün burada olmak gerçekten çok güzel

2
00:00:15,688 --> 00:00:19,231
fakat ben insanların düşündüklerinden
farklı bir şekilde konuşmak istiyorum

3
00:00:19,231 --> 00:00:20,867
ve bunun ilk adımlarından biri de

4
00:00:20,867 --> 00:00:23,357
düşünmenin farklı türlerinin
var olduğunu fark etmek.

5
00:00:23,357 --> 00:00:26,997
Eğitim sistemine meydan okuduğum
başka bir şey ise

6
00:00:26,997 --> 00:00:31,242
geçmişte yaşamış bazı
muhteşem beyinlerin olması

7
00:00:31,242 --> 00:00:35,516
ve o beyinler bugünün eğitim
sisteminde var olsalardı, neler olurdu?

8
00:00:35,516 --> 00:00:39,375
Bugün yaşasalardı, Michelangelo'nun,
Beethoven'ın başına neler gelirdi?

9
00:00:39,375 --> 00:00:40,623
Ya Thomas Edison?

10
00:00:40,623 --> 00:00:41,858
Böyle çok kişi var.

11
00:00:41,858 --> 00:00:44,064
Başlarına neler gelirdi?

12
00:00:44,064 --> 00:00:46,573
Hepimiz Michelangelo'nun
sanatına aşinayız

13
00:00:47,083 --> 00:00:51,417
ve onun hakkında öğrencisi
tarafından yazılmış bir kitap var.

14
00:00:51,417 --> 00:00:53,480
Kitap İngilizce'ye çevrildi.

15
00:00:53,480 --> 00:00:55,362
Michelangelo kötü bir öğrenciydi,

16
00:00:55,362 --> 00:00:57,294
12 yaşında okuldan ayrıldı.

17
00:00:57,294 --> 00:00:58,780
Yani altıncı sınıfta -

18
00:00:58,780 --> 00:01:01,236
6. sınıfta okulu terk eden 
bir lise öğrencisi.

19
00:01:01,356 --> 00:01:03,300
İşte bu Michelangelo.

20
00:01:03,300 --> 00:01:04,777
Babası sanattan nefret ederdi,

21
00:01:04,777 --> 00:01:08,027
babasının, sanatı "öğrenilmiş"
bir şey olarak addetmediğini söylerdi.

22
00:01:08,027 --> 00:01:10,653
Babası onun büyüyüp
resmi belge yazarı olmasını isterdi.

23
00:01:10,653 --> 00:01:11,479
İğrenç bir şey!

24
00:01:11,479 --> 00:01:12,513
(Gülüşmeler)

25
00:01:12,513 --> 00:01:18,339
Neyse ki taş yontma aletlerine
ulaşabildiği bir çevrede büyüdü.

26
00:01:18,339 --> 00:01:20,088
Böylece bu aletlere maruz kaldı.

27
00:01:20,088 --> 00:01:23,340
Bütün kiliseler her tür
sanatı icra ediyordu.

28
00:01:23,340 --> 00:01:25,155
Bunlara da maruz kalarak büyüdü.

29
00:01:25,155 --> 00:01:27,872
Bu durum, çok önemli olan
başka bir şeyi ortaya çıkarıyor,

30
00:01:27,872 --> 00:01:30,407
öğrenciler herhangi bir şeye
nasıl ilgi duyacak?

31
00:01:30,407 --> 00:01:31,736
Onlara maruz kalacaklar.

32
00:01:31,736 --> 00:01:33,987
Ben kendimi büyükbaş hayvan
endüstrisinde buldum

33
00:01:33,987 --> 00:01:36,114
çünkü 15 yaşındayken
buna maruz kalmıştım.

34
00:01:36,182 --> 00:01:37,571
Peki ya Beethoven?

35
00:01:37,571 --> 00:01:40,619
Muhteşem bir başarı elde etti
fakat çok zorluk çekti,

36
00:01:40,619 --> 00:01:44,663
yarı sağırken en iyi eserlerini yazdı

37
00:01:44,809 --> 00:01:49,591
ve tamamen sağırken de
hiç sanat icra edemedi.

38
00:01:49,599 --> 00:01:52,545
Biz onun müziğini bugün hâlâ çalıyoruz.

39
00:01:53,075 --> 00:01:54,808
Oysa onun duymasına yardımcı olup

40
00:01:54,808 --> 00:01:57,983
piyano çalmasını sürdürecek
bir aygıtı üreten piyano şirketi vardı.

41
00:01:57,983 --> 00:02:01,786
Bu aygıt, Orpheus Enstitüsü
tarafından yeniden üretilmişti.

42
00:02:02,044 --> 00:02:05,361
Fakat Beethoven
bir şeyler başarmak istedi.

43
00:02:06,201 --> 00:02:09,406
Pekâlâ, bu benim en önemli
slaytlarımdan biri:

44
00:02:09,406 --> 00:02:11,779
Zihinlerin farklı türleri.

45
00:02:12,029 --> 00:02:13,645
Ben fotorealistik, görsel zihinli

46
00:02:13,645 --> 00:02:15,656
ve nesneleri hayalinde
canlandıran biriyim.

47
00:02:15,656 --> 00:02:17,185
Fakat matematikten hiç anlamam!

48
00:02:17,185 --> 00:02:19,566
Bugünün eğitim sisteminde
dışarıda kalırdım.

49
00:02:19,566 --> 00:02:21,491
Bütün ülke çapında konuşmalar yapıyorum,

50
00:02:21,491 --> 00:02:24,061
liseden mezun olamayan
lise öğrencileriyle konuşuyorum,

51
00:02:24,061 --> 00:02:26,685
eğer siz de matematikten
anlamıyorsanız haberiniz olsun.

52
00:02:26,685 --> 00:02:29,139
Eğer bir kimyager olacaksam
matematiğe ihtiyacım var

53
00:02:29,139 --> 00:02:31,413
fakat birçok şeyde de
matematiğe ihtiyacınız yok

54
00:02:31,413 --> 00:02:33,533
ve görsel zihinli
kişilere ihtiyacımız var,

55
00:02:33,533 --> 00:02:35,593
sorun çözmek için onlara ihtiyacımız var.

56
00:02:35,593 --> 00:02:37,911
Bir diğer tür ise matematiksel zihin.

57
00:02:37,911 --> 00:02:39,691
Kalıpsal düşünenler.

58
00:02:40,298 --> 00:02:43,355
Onlar daha matematiksel düşünürler,
görsel düşünmezler

59
00:02:43,355 --> 00:02:45,355
ve bir de sözelliğe dayanan insanlar var.

60
00:02:45,355 --> 00:02:48,919
Farklı türdeki zihinlerin problem çözmeye
nasıl yaklaştıklarına bir bakalım.

61
00:02:48,919 --> 00:02:51,480
Görsel zihinliler tümevarımsal düşünürler.

62
00:02:51,480 --> 00:02:54,312
Kavramlar spesifik örneklerle öğrenilir.

63
00:02:54,312 --> 00:02:57,625
Büyükbaş endüstrisindeki şeyleri
geliştirmek için çok çalıştım.

64
00:02:57,625 --> 00:02:59,703
Fakat bu, spesifik bir şeydi.

65
00:02:59,703 --> 00:03:02,759
Belirsiz ve soyut değildi.

66
00:03:03,235 --> 00:03:05,911
Farklı birçok konu hakkındaki
çok fazla sözel düşünceyle

67
00:03:05,911 --> 00:03:07,561
çok fazla soyut hâle geliyor.

68
00:03:07,561 --> 00:03:10,521
Kendimi tam anlamıyla verdiğim
bir konu olması gerek,

69
00:03:10,521 --> 00:03:12,389
böylece onun için bir şey yapabilirim.

70
00:03:12,389 --> 00:03:15,297
Fakat ilk adım ise böyle farklı düşünen
kişilerin var olduğunu

71
00:03:15,297 --> 00:03:16,603
fark etmemiz gerektiği.

72
00:03:16,603 --> 00:03:19,961
Beceriler birbirlerini tamamlayabilir.

73
00:03:19,961 --> 00:03:23,334
iPhone'u düşünün,
Steve Jobs bir sanatkârdı.

74
00:03:23,624 --> 00:03:25,833
Bu yüzden telefonunuzu kullanmak kolay.

75
00:03:25,833 --> 00:03:28,918
Matematikçiler telefonun
çalışmasını sağlamak zorundaydı.

76
00:03:30,688 --> 00:03:32,058
Bazı beyin taramaları var

77
00:03:32,058 --> 00:03:35,291
ve ben kendimde bazı büyük
görsel düşünce devreleri keşfettim.

78
00:03:36,501 --> 00:03:39,226
Bu görsel benim hafıza
eksikliğimi gösteriyor.

79
00:03:39,226 --> 00:03:41,351
Peki bir parça kâğıtla
burada ne yapıyorum?

80
00:03:41,351 --> 00:03:44,001
Bu benim harici işleyen hafızam.

81
00:03:44,531 --> 00:03:46,348
Çünkü benim çalışan bir hafızam yok.

82
00:03:46,348 --> 00:03:47,738
Tamamen suyla dolu.

83
00:03:48,317 --> 00:03:51,517
Doğrusu, ben bir bilgisayar olsaydım

84
00:03:51,517 --> 00:03:55,047
Amazon Cloud, Microsoft Cloud
veya Google Cloud'a sahip olsaydım

85
00:03:55,047 --> 00:03:57,386
hangisini en iyi olduğunu
düşünürseniz düşünün,

86
00:03:57,386 --> 00:03:58,808
grafik dosyaları için,

87
00:03:58,808 --> 00:04:01,283
grafik dosyaları için
muazzam bir hafızam olurdu.

88
00:04:01,283 --> 00:04:04,488
Eğer dosyayı bir grafik dosyasına
dönüştürebilseydim, hatırlardım.

89
00:04:04,488 --> 00:04:06,592
Ama mesele işleyen 
hafıza söz konusu olunca

90
00:04:06,592 --> 00:04:09,512
ben sadece 286'yım
ya da tek çubuk çeken bir telefonum.

91
00:04:11,689 --> 00:04:16,212
İşte bu yüzden yanımda bu notlar var
çünkü onlar benim harici işleyen hafızam.

92
00:04:17,004 --> 00:04:20,624
Peki çocukların ne türde bir zihinleri
olduğunu kestirebiliyor musunuz?

93
00:04:20,624 --> 00:04:24,516
Görsel zihinli kişiler sanatta
ve mekanik aletlerde iyidirler.

94
00:04:24,516 --> 00:04:26,172
Ben fotoğrafçılıkta iyiydim.

95
00:04:26,188 --> 00:04:28,937
Bu durum ikinci,
üçüncü sınıfta ortaya çıkacaktır.

96
00:04:28,937 --> 00:04:31,085
Matematiksel zihinliler
matematikte iyidirler.

97
00:04:31,085 --> 00:04:33,171
Yapılan en büyük hatalardan biri de

98
00:04:33,171 --> 00:04:35,577
çocuklara bebekler için
olan matematiğin verilmesi,

99
00:04:35,577 --> 00:04:37,486
böylece matematik becerisi gelişmiyor.

100
00:04:37,486 --> 00:04:40,237
Bazı çocukların matematikte
çok iyi olmalarının sebebi de

101
00:04:40,237 --> 00:04:41,430
kafadan yapıyor olmaları.

102
00:04:41,430 --> 00:04:44,062
Yaptıklarını sözel biçimde
göstermelerine izin vermeyin.

103
00:04:44,062 --> 00:04:46,071
Onlar öyle düşünmüyorlar.

104
00:04:46,071 --> 00:04:49,182
Bugün, bilgisayar kodlayıcılarda
büyük bir açığımız var.

105
00:04:49,312 --> 00:04:52,721
Belki de kodlamanın
üçüncü sınıflara da verilmesi gerek.

106
00:04:53,011 --> 00:04:54,299
Birde sözel zihinliler var,

107
00:04:54,299 --> 00:04:56,049
onlar tarihi ve gerçekleri severler.

108
00:04:56,049 --> 00:04:59,282
Sözel zihinlilerden bazı şeylerimi
daha doğrusal yapmalarını isterim.

109
00:04:59,282 --> 00:05:00,903
Birçok kitabımın ortak yazarı var,

110
00:05:00,903 --> 00:05:03,346
çünkü bir görsel zihinli kişi
dağılma eğilimindedir.

111
00:05:03,346 --> 00:05:05,686
Bu yüzden kitabı daha
doğrusal hâle getirmesi için

112
00:05:05,686 --> 00:05:07,622
sözel zihinli bir kişiye ihtiyacım var.

113
00:05:07,622 --> 00:05:10,965
İşte bunlar birlikte çalışan
farklı türdeki zihinler.

114
00:05:11,445 --> 00:05:13,493
Uzay programı hakkında konuşmak istiyorum.

115
00:05:13,493 --> 00:05:15,112
Uzay Programı'nı hep sevmişimdir.

116
00:05:15,112 --> 00:05:17,426
Benim neslimin en büyük başarısıydı.

117
00:05:17,526 --> 00:05:20,489
Kritik görev edinen insanlar vardı,

118
00:05:20,489 --> 00:05:23,229
onlar şimdi tanınmaya başlıyorlar.

119
00:05:24,439 --> 00:05:28,431
Ben gidip araç montaj binasını
ziyaret ettiğimde çok duygusallaştım.

120
00:05:28,431 --> 00:05:30,183
Bunu yapmayı sevmiştim.

121
00:05:30,183 --> 00:05:33,456
Matematik denklemleri çözen
Hal adında bir adam vardı.

122
00:05:33,456 --> 00:05:35,449
Gözlerden uzak ve dağınık bir ofiste

123
00:05:35,449 --> 00:05:37,717
eğlence için matematik
denklemleri çözüyordu.

124
00:05:37,717 --> 00:05:39,874
Hiç iş yapmadığını kabul etmişti

125
00:05:39,992 --> 00:05:44,815
fakat onun denklemleri olmasaydı
aya iniş gerçekleşmezdi.

126
00:05:44,894 --> 00:05:46,912
Kritik bir görev yapmıştı.

127
00:05:46,912 --> 00:05:49,632
Matematikçi Katherine Johnson

128
00:05:49,632 --> 00:05:52,466
sonunda tanındı.

129
00:05:52,836 --> 00:05:57,907
Onun uyduları hesap eden
matematiği kesinlikle elzemdi.

130
00:05:58,414 --> 00:06:01,641
Burada hanımları tanıtmamız gerek.

131
00:06:01,641 --> 00:06:04,953
Playtex Corporation uzay kıyafetini yaptı.

132
00:06:05,263 --> 00:06:08,584
En iyi dört sütyen terzisi
kadın, kıyafeti dikti,

133
00:06:09,034 --> 00:06:11,450
onların patronu da
bir televizyon tamircisiydi.

134
00:06:11,844 --> 00:06:16,108
Bu muhtemelen matematik
bölümüyle ilgili değildi.

135
00:06:16,598 --> 00:06:19,142
Fakat uzay kıyafeti
çok kritik bir görevdi.

136
00:06:20,852 --> 00:06:24,411
İki buçuk yıl önce Kennedy
Uzay Merkezi'ni ziyaret ettiğimde

137
00:06:24,411 --> 00:06:27,362
belki de gerekli kişisel özelliklerin
Ay'a gittiğini fark ettim

138
00:06:27,472 --> 00:06:28,887
fakat zeki tipler, uyumsuzlar

139
00:06:28,887 --> 00:06:31,088
ve etiketlenmiş çocuklar
kumaşı ortaya çıkardı.

140
00:06:31,088 --> 00:06:32,123
(Kahkahalar)

141
00:06:32,123 --> 00:06:35,022
Yapı sektöründe 25 yıl geçirdim

142
00:06:35,022 --> 00:06:37,091
ve bugün otizmli, disleksik

143
00:06:37,091 --> 00:06:40,269
veya dikkat eksikliği
hiperaktivite bozukluğu tanısı konan

144
00:06:40,269 --> 00:06:42,089
yetenekli tüccarlarla çalıştım.

145
00:06:42,089 --> 00:06:43,375
Peki o çocuk şimdi nerede?

146
00:06:43,375 --> 00:06:45,902
Muhtemelen bir bodrum katında
bilgisayar oyunu oynuyor

147
00:06:45,902 --> 00:06:49,364
çünkü küçükken hiç kimse onun
bir şeylerle oynamasına fırsat vermedi.

148
00:06:49,364 --> 00:06:52,962
Ayrıca, bu fırlatma rampasında
çalışan kişilerden birinde

149
00:06:52,962 --> 00:06:55,032
Tourette sendromu vardı.

150
00:06:55,032 --> 00:06:57,826
İşte bu kimlik hakkındaki
önemli bir şeyi ortaya çıkarıyor.

151
00:06:57,826 --> 00:07:00,634
Otizm, kişinin kim olduğunun
önemli bir parçası

152
00:07:00,924 --> 00:07:03,766
fakat kariyer önce gelir.

153
00:07:03,931 --> 00:07:05,677
İnsanlar bana sürekli soruyorlar:

154
00:07:05,677 --> 00:07:08,360
"Otizmli biri olarak büyükbaş hayvan
endüstrisine girmek

155
00:07:08,360 --> 00:07:09,913
çok zor oldu mu?"

156
00:07:09,913 --> 00:07:10,668
Hayır olmadı,

157
00:07:10,668 --> 00:07:15,674
1970'lerde bir kız olmak,
otizmli olmaktan daha büyük bir engeldi.

158
00:07:15,674 --> 00:07:17,131
(Kahkahalar)

159
00:07:17,131 --> 00:07:20,480
Arabamın üstüne boğa testisi koydular.

160
00:07:20,480 --> 00:07:22,247
Bu manzara yaşandı.

161
00:07:22,247 --> 00:07:25,933
Filmde tamamen gerçek olan
başka bir şey ise görsel düşünme.

162
00:07:25,933 --> 00:07:27,719
O da bu durumu tam olarak gösteriyor.

163
00:07:27,719 --> 00:07:31,525
Benim büyük babam uçaklarda kullanılan
otomatik pilotun mucitlerinden biriydi

164
00:07:31,525 --> 00:07:35,573
ve muhtemelen otizmli olan
başka bir kişiyle çalıştı,

165
00:07:35,573 --> 00:07:37,485
o kişi muhtemelen görsel zihinliydi

166
00:07:37,485 --> 00:07:39,955
ve üç küçük bobinle
fikri ortaya o atmıştı.

167
00:07:39,955 --> 00:07:42,101
Sonra benim matematiksel zihinli,

168
00:07:42,101 --> 00:07:45,802
MIT'den eğitim almış büyük babam
matematik hesabı yaptı,

169
00:07:45,802 --> 00:07:47,780
farklı zihinler birlikte çalışıyordu.

170
00:07:47,780 --> 00:07:49,359
Birçok çocuk otizmle, disleksiyle

171
00:07:49,359 --> 00:07:52,487
ve dikkat eksikliği hiperaktivite
rahatsızlığıyla etiketleniyordu.

172
00:07:52,487 --> 00:07:54,845
Uygunluklarını kontrol
etmekten endişeleniyordum.

173
00:07:54,845 --> 00:07:56,561
Onların zihinlerine ihtiyacımız var.

174
00:07:56,561 --> 00:07:58,939
Thomas Edison hiperaktif
bir lise öğrencisiyken

175
00:07:58,939 --> 00:08:01,139
okuldan atılan birisi
olarak etiketlenmişti.

176
00:08:01,139 --> 00:08:02,967
Bazı otizm özellikleri vardı.

177
00:08:03,347 --> 00:08:06,230
Jane Goodall onu ünlü yapan işi yaptığında

178
00:08:06,230 --> 00:08:08,964
sadece iki yıllık ticaret
okuluna gitmişti.

179
00:08:08,964 --> 00:08:10,517
Bu bugün mümkün olabilir miydi?

180
00:08:10,517 --> 00:08:12,179
Bunu düşünmenizi isterim.

181
00:08:12,179 --> 00:08:14,032
Steven Spielberg zorbalığa uğradı,

182
00:08:14,032 --> 00:08:17,498
disleksik idi ve üst düzey
bir film okulu tarafından reddedildi.

183
00:08:17,498 --> 00:08:19,203
Onu kurtaran bir şey ise şuydu:

184
00:08:19,203 --> 00:08:23,036
Çocukken Super 8 kameralarla
çekilen filmlere maruz kalmıştı.

185
00:08:23,036 --> 00:08:25,092
Lisedeyken ben de
akran zorbalığına uğradım.

186
00:08:25,092 --> 00:08:28,645
Bana "kasetçalar" ve "iskelet" gibi
türlü isimler koymuşlardı.

187
00:08:28,645 --> 00:08:32,493
Ben otoparktan geçerken
"İskelet!" derlerdi.

188
00:08:32,493 --> 00:08:34,832
Zorbalığa uğramadığım nadir yerler ise

189
00:08:34,832 --> 00:08:38,065
bir arkadaşımla ortak ilgi
duyduğumuz bir şeyi yapmaktı,

190
00:08:38,065 --> 00:08:39,170
at binmekti,

191
00:08:39,170 --> 00:08:41,843
ortak ilgi alanımın olduğu
bazı arkadaşlarımla birlikte

192
00:08:41,843 --> 00:08:43,968
elektroniklerle uğraşmaktı.

193
00:08:43,968 --> 00:08:46,306
Okulların şu gibi sınıfları
koruması gerek:

194
00:08:46,306 --> 00:08:48,264
Sanat, dikiş, müzik enstrümanları,

195
00:08:48,264 --> 00:08:51,269
ahşap işçiliği, tiyatro,
kaynak yapmak, araba tamirhanesi,

196
00:08:51,269 --> 00:08:52,541
(Alkış)

197
00:08:52,541 --> 00:08:53,845
yaratıcı yazarlık.

198
00:08:53,845 --> 00:08:55,405
(Alkış)

199
00:08:55,405 --> 00:08:57,391
Bu sınıfları bulundurmamız gerek.

200
00:08:57,391 --> 00:09:00,274
Bu alanlar ayrıca uygulamalı problem
çözme becerilerini de öğretiyor.

201
00:09:00,274 --> 00:09:03,652
Bir Nobel ödülü sahibinin sanat
ve el sanatları uğraşısının olma şansı,

202
00:09:03,652 --> 00:09:06,319
normal bir bilim insanına göre
%50 daha yüksek ihtimal.

203
00:09:06,319 --> 00:09:07,625
Bu da başka bir sebebi.

204
00:09:07,625 --> 00:09:11,209
Steve Jobs da zorbalığa uğradı,
peki ona bugün ne oldu?

205
00:09:11,209 --> 00:09:14,242
Albert Einstein üç yaşına kadar konuşmadı.

206
00:09:14,242 --> 00:09:17,034
Bugün muhtemelen
bir otizm sınıfında olurdu.

207
00:09:17,034 --> 00:09:19,330
Acaba bugün nereye giderdi?

208
00:09:19,330 --> 00:09:21,704
Bunu düşünmenizi isterim.

209
00:09:21,704 --> 00:09:22,865
Kaligrafi gibi

210
00:09:22,865 --> 00:09:26,508
sözde yararsız beşeri bilimler
programlarındaki tartışma

211
00:09:26,508 --> 00:09:28,249
görmezden gelinmemeli.

212
00:09:28,249 --> 00:09:32,788
Kaligrafi, Steve Jobs'un iyi bir tasarımcı
olmasına yardımcı olan şeylerden biriydi.

213
00:09:33,724 --> 00:09:36,773
Bugünse bahçe hortumunu
takmayı bilmeyen çocuklarımız var.

214
00:09:36,773 --> 00:09:37,785
(Kahkahalar)

215
00:09:37,785 --> 00:09:42,635
Uygulama dünyasından
tamamen uzakta bir yerdeler.

216
00:09:43,535 --> 00:09:45,486
Benim bir hayvancılık idaresi dersim var

217
00:09:45,486 --> 00:09:48,004
ve öğrencilerimin
ölçekli resim yapması gerekiyor.

218
00:09:48,004 --> 00:09:50,952
Bugün hayatında hiç cetvel kullanmamış
bazı öğrencilerimiz var,

219
00:09:50,952 --> 00:09:53,294
bir şeyi ölçmek için
hiç cetvel kullanmamışlar.

220
00:09:53,684 --> 00:09:56,865
Bu kadar küçük bir çocuğun
elektrikli matkap kullandığını bilmezdim

221
00:09:56,865 --> 00:10:01,568
fakat çocukların büyürken
gerçek şeyler yapmalarını istedik.

222
00:10:01,738 --> 00:10:03,176
Bu kreşi sevdim,

223
00:10:03,176 --> 00:10:07,399
bozuk bilgisayar parçalarından bir şeyler
yapan beş yaşındaki öğrencileri var.

224
00:10:07,399 --> 00:10:09,577
Bu aslında bir İtalyan modeli.

225
00:10:09,577 --> 00:10:11,559
Onlar pratiğe inanırlar.

226
00:10:11,559 --> 00:10:14,373
Bugün beceriye dayalı şu mesleklerde
büyük bir açığımız var:

227
00:10:14,373 --> 00:10:17,025
Su tesisatçısı, elektrikçi,
tamirci, kaynakçı.

228
00:10:17,025 --> 00:10:19,227
Bilgisayarlar bunların yerini almayacak!

229
00:10:19,227 --> 00:10:22,496
Belki gelecekte bilgisayar
sizin sağlık sorununuzu saptayacak

230
00:10:22,496 --> 00:10:25,210
fakat hastanenin klima sistemini
tamir edemeyecek.

231
00:10:25,210 --> 00:10:27,984
Bu şeyleri tamir etmek için
daima insanlara ihtiyaç olacak.

232
00:10:27,984 --> 00:10:33,116
Sürücüsüz arabaların çok fazla sensörü
ve karmaşık sistemleri var.

233
00:10:33,116 --> 00:10:35,695
Apple firmasını ziyaret etme
şansım oldu ve çok iyiydi.

234
00:10:35,695 --> 00:10:38,730
Onların kodlayıcılara ihtiyacı var,
buna çok ihtiyaçları var.

235
00:10:39,090 --> 00:10:41,382
Matematikte iyi olan çok fazla çocuk var.

236
00:10:41,382 --> 00:10:44,039
Birilerinin onlarla kodlamayı
tanıştırması gerek!

237
00:10:44,279 --> 00:10:47,372
Ben küçük bir çocukken
küçük projeler yapmayı çok severdim.

238
00:10:47,372 --> 00:10:50,037
Kuş gibi bir uçurtma yapmıştım

239
00:10:50,037 --> 00:10:52,366
ve işe yaraması için
onu tamir etmem gerekmişti.

240
00:10:52,366 --> 00:10:55,104
Çocukların böyle şeyler
yapmalarına ihtiyacımız var.

241
00:10:55,394 --> 00:10:59,227
Tuhaf birisiyseniz işinizi bir şekilde
satmak zorundasınız.

242
00:10:59,227 --> 00:11:01,878
Bu, benim çizimlerimden biri

243
00:11:01,878 --> 00:11:04,994
ve çizimlerimi insanlara
gösterdiğimde çok etkileniyorlar.

244
00:11:04,994 --> 00:11:08,217
Aslında bu, büyük bir et firmasına
sattığım bir çizim,

245
00:11:08,217 --> 00:11:11,083
beni tasarım ekiplerine almaları için
bunu onları satmıştım.

246
00:11:11,083 --> 00:11:14,126
Onlara sadece eserimi gösterdim.

247
00:11:14,555 --> 00:11:17,138
Peki neden "algılamak için
dokunmalısınız" yazıyor.

248
00:11:17,138 --> 00:11:23,233
Endüstrimiz el işinden bilgisayarlara
geçtiğinde 90'lı yıllardaydık,

249
00:11:23,233 --> 00:11:27,622
ben çizimlerde çok tuhaf hatalar
fark etmeye başladım,

250
00:11:27,622 --> 00:11:31,003
mesela dairenin merkezi
aslında merkezde değildi.

251
00:11:31,003 --> 00:11:33,859
Öğrendiğim şey ise kişinin
eliyle hiç çizim yapmamış olması

252
00:11:33,859 --> 00:11:35,972
ve onların hiçbir şey
inşa etmemiş olmasıydı.

253
00:11:35,972 --> 00:11:39,123
Elimde, bugün bile demir donatı
olmayan bir betonarme işi yapan

254
00:11:39,123 --> 00:11:42,016
büyük bir mühendislik
şirketinin çizimleri var.

255
00:11:42,016 --> 00:11:43,473
Gerçekten mi?

256
00:11:43,473 --> 00:11:45,795
Bunun iyi bir fikir olduğunu düşünmüyorum.

257
00:11:46,185 --> 00:11:48,801
Kendi çizimlerini görmüyorlar.

258
00:11:48,801 --> 00:11:52,213
Tuhaf birisiyseniz
yapabileceklerinizi göstermelisiniz.

259
00:11:52,213 --> 00:11:55,270
İşinizi gösterin, yapmanız gereken bu.

260
00:11:55,720 --> 00:11:58,385
İşte bu da ilk yaptığım işlerden
birinden bir fotoğraf

261
00:11:58,385 --> 00:11:59,991
ve müşterilerime göstermek için

262
00:11:59,991 --> 00:12:02,756
portföyüme koyduğum
türden fotoğraflardan biri.

263
00:12:02,756 --> 00:12:03,908
Girdiğim bir mülakatta,

264
00:12:03,908 --> 00:12:07,053
çizimleri ve resimleri masaya yayıp

265
00:12:07,053 --> 00:12:08,960
onlara broşürümü vermiştim.

266
00:12:08,960 --> 00:12:10,603
Bu, bir HBO filmi için

267
00:12:10,603 --> 00:12:14,403
benim sistemlerimden
biriyle oluşturdukları bir kopya.

268
00:12:14,403 --> 00:12:17,228
Benim projemi de koydukları için
çok mutlu olmuştum.

269
00:12:17,228 --> 00:12:18,589
Ayrıca şunu da fark ettim ki

270
00:12:18,589 --> 00:12:20,582
bir şeyler inşa etmek için çalışmak,

271
00:12:20,582 --> 00:12:23,540
yaptığınız işe yönelik
davranışınızı değiştiriyor.

272
00:12:23,540 --> 00:12:25,350
İşinizi bitirmek zorundasınız

273
00:12:25,350 --> 00:12:29,340
ve yapmanız gereken spesifik bir iş.

274
00:12:29,340 --> 00:12:32,178
Soyut bir şey değil, gerçek bir şey.

275
00:12:32,518 --> 00:12:34,873
İşte bu da broşürüm, siyah beyaz

276
00:12:34,873 --> 00:12:38,813
çünkü 70'lerde, 80'lerde ve 90'larda
renkli baskı çok pahalıydı.

277
00:12:38,813 --> 00:12:41,604
Renkli baskıya para ödememe imkân yoktu.

278
00:12:41,604 --> 00:12:44,463
Ben de çok güzel bir
siyah beyaz broşür yaptım.

279
00:12:44,893 --> 00:12:47,384
Peki bu çocukların farklı olmasına,

280
00:12:47,384 --> 00:12:51,838
bazı kişilerin çok fazla kitapla
ve öğrenimle büyümesine dair

281
00:12:51,838 --> 00:12:54,539
bazı yaygın paydalar neler?

282
00:12:54,539 --> 00:12:57,488
Ben küçük bir çocukken
annem daima bana bir şeyler okurdu.

283
00:12:57,488 --> 00:12:59,633
Çok iyi öğretmenlerim oldu.

284
00:12:59,633 --> 00:13:00,786
Bunlar çok önemli.

285
00:13:00,786 --> 00:13:03,298
Dört yaşıma kadar konuşmadım,

286
00:13:03,298 --> 00:13:06,140
bu yüzden çok iyi bir
konuşma öğretmenim vardı

287
00:13:06,140 --> 00:13:09,139
ve insanlar çok hızlı konuştuğunda
ne dediklerini duyamıyordum.

288
00:13:09,139 --> 00:13:10,999
Sanki "Buh, buh, buh, buh" diyorlardı.

289
00:13:10,999 --> 00:13:13,114
Konuşma öğretmenim
bu konuşmaları yavaşlattı

290
00:13:13,114 --> 00:13:15,834
ve sert sessiz sözcükleri telaffuz etti.

291
00:13:15,834 --> 00:13:18,187
Üçüncü sınıf öğretmenim Deetch vardı.

292
00:13:18,187 --> 00:13:22,583
Annemin beni nasıl büyüteceğine dair
güçlü bir sağduyusu vardı.

293
00:13:22,583 --> 00:13:24,979
Bugünün birçok çocuğuna
aşırı koruyuculuk yapılıyor

294
00:13:24,979 --> 00:13:26,250
ve çocuklar etiketleniyor.

295
00:13:26,250 --> 00:13:27,917
Otizmle ilgili olan sorunumuz ise

296
00:13:27,917 --> 00:13:30,493
otizm, kendi kendine
giyinemeyen Einstein'dan

297
00:13:30,493 --> 00:13:33,189
Thomas Edison'a kadar
olan çerçevede mi olmalı?

298
00:13:33,189 --> 00:13:34,651
Aynı kelimeye takılıyoruz!

299
00:13:34,651 --> 00:13:38,312
Sözel zihinliler kelimeye
çok fazla takılıyorlar.

300
00:13:39,122 --> 00:13:42,118
Meslek hayatına yönelik erken ilgi,

301
00:13:42,118 --> 00:13:43,804
çalışmayı öğrenmek.

302
00:13:44,094 --> 00:13:46,876
Ben 13 yaşındayken annem bana
bir dikiş işi bulmuştu,

303
00:13:46,876 --> 00:13:49,688
15 yaşındayken
at ahırlarını temizliyordum.

304
00:13:50,238 --> 00:13:53,668
Çalışmayı öğrenmek çok ama çok önemli.

305
00:13:53,968 --> 00:13:55,110
Muhteşem rehber kişiler,

306
00:13:55,110 --> 00:13:57,302
benim çok iyi bir
fen bilgisi öğretmenim vardı.

307
00:13:57,302 --> 00:13:59,572
Öğretmenim aslında NASA'da bilim insanıydı

308
00:13:59,572 --> 00:14:03,438
ve bana verdiği şey, ders çalışmaya
ilgi duymayı öğretmekti.

309
00:14:03,438 --> 00:14:08,755
Çünkü bugün eğitim
bir amaca giden bir yol.

310
00:14:08,755 --> 00:14:13,457
Benim için sadece eğitim uğruna
yapılacak bir şey değildi.

311
00:14:13,457 --> 00:14:14,965
Bugün üniversite derslerinde

312
00:14:14,965 --> 00:14:18,038
çok başarılı olan gençler görüyorum

313
00:14:18,038 --> 00:14:22,484
fakat okul bittiğinde ne olacak?

314
00:14:22,674 --> 00:14:25,364
İşte bu, çalışmayı öğrenmenin sebebi.

315
00:14:25,364 --> 00:14:28,281
Çok fazla öğrenciye danışmanlık verdim
ve onlara şöyle dedim:

316
00:14:28,281 --> 00:14:33,094
"Bugün üniversitedeyseniz
mesleğinizle alakalı stajlar yapın.

317
00:14:33,094 --> 00:14:34,775
Gidin ve böyle stajlar bulun.

318
00:14:34,775 --> 00:14:38,119
Sevdiğiniz şeyi bulun ama aynı zamanda
nefret ettiğiniz şeyi de bulun."

319
00:14:38,119 --> 00:14:39,158
Bunu yapmak önemli.

320
00:14:39,158 --> 00:14:40,527
Staj bulamadıysanız

321
00:14:40,527 --> 00:14:42,879
"bölümünüzün internet sayfasına girin,

322
00:14:42,879 --> 00:14:45,384
diğer bütün bölümlerin
sayfalarına da girin.

323
00:14:45,384 --> 00:14:47,765
Eğer sadece incelerseniz

324
00:14:47,765 --> 00:14:52,224
katılabileceğiniz her tür
ilginç aktivite mevcut."

325
00:14:52,224 --> 00:14:53,745
Sonra bir şey keşfedersiniz

326
00:14:53,745 --> 00:14:56,401
çünkü aslında ben görsel yanılsama okuyan

327
00:14:56,401 --> 00:14:58,788
bir deneysel psikolog
olacağımı düşünüyordum.

328
00:14:58,788 --> 00:15:01,029
Fakat böyle olmadı.

329
00:15:01,029 --> 00:15:02,059
(Kahkahalar)

330
00:15:02,059 --> 00:15:03,723
Bu kadar basit.

331
00:15:03,723 --> 00:15:06,219
Ayrıca çok fazla çalışan
bir hafızanız olmadığında

332
00:15:06,219 --> 00:15:08,372
araba sürmeyi öğrenmek daha uzun sürer.

333
00:15:08,372 --> 00:15:09,526
Fakat bu gerekli bir şey

334
00:15:09,526 --> 00:15:13,255
ve ben bu harici belleği
araba sürmeyi öğrenmek için kullanamam.

335
00:15:13,255 --> 00:15:16,106
Bu durumda çoklu görev sorununu
çözmek için yapmanız gereken

336
00:15:16,106 --> 00:15:17,956
tamamen güvenli olan yerlerde

337
00:15:17,956 --> 00:15:20,288
uzun süre ve sürekli
pratik, pratik yapmak.

338
00:15:20,288 --> 00:15:22,838
Ben çamurlu yollarda 300 kilometre yaptım,

339
00:15:22,838 --> 00:15:26,740
tır, direksiyondan üç vitesliydi
ve çok berbat bir debriyajı vardı.

340
00:15:26,740 --> 00:15:27,765
(Kahkahalar)

341
00:15:27,765 --> 00:15:30,960
Araç atların otladığı yerde
sendeleyip durmaya başladı.

342
00:15:30,960 --> 00:15:33,542
Çok berbat bir durumdu.

343
00:15:33,542 --> 00:15:34,554
(Kahkahalar)

344
00:15:34,554 --> 00:15:36,410
Burada çok önemli olan şey,

345
00:15:36,410 --> 00:15:38,866
her tür zihne ihtiyacımızın olduğu

346
00:15:38,866 --> 00:15:40,083
ve şundan endişeliyim ki

347
00:15:40,083 --> 00:15:44,266
bazı okul sistemlerindeki bazı çocukları
matematik yapamadıkları için eliyoruz.

348
00:15:44,266 --> 00:15:45,319
Kimya yapabiliyorsanız

349
00:15:45,319 --> 00:15:47,517
matematik gerektiren
birçok şeyi yapabilirsiniz

350
00:15:47,517 --> 00:15:51,792
fakat birçok sorunu çözmek için
buna ihtiyacınız yok.

351
00:15:51,792 --> 00:15:53,486
İşte bu kadar basit.

352
00:15:53,486 --> 00:15:55,754
Bu da benim son slaytımdı,

353
00:15:55,754 --> 00:16:01,440
görsel düşünmenin sorunları
ne zaman çözebileceğine dair

354
00:16:01,440 --> 00:16:03,045
size birkaç örnek vereyim.

355
00:16:03,045 --> 00:16:05,961
Fukuşima Nükleer Santrali faciası.

356
00:16:05,961 --> 00:16:07,896
Deniz kenarında yaşıyorsanız

357
00:16:07,896 --> 00:16:10,526
çok önemli olan acil soğutma pompanızı

358
00:16:10,526 --> 00:16:13,773
su geçiren bir bodrum katına
koymak iyi bir fikir değil.

359
00:16:13,773 --> 00:16:15,763
Onun elektrik motoru var.

360
00:16:16,103 --> 00:16:18,083
Su altında çok da iyi çalışmaz.

361
00:16:18,083 --> 00:16:20,249
Su geçirmez kapılar durumu kurtarırdı.

362
00:16:20,249 --> 00:16:22,532
O zaman da Boeing Max faciası olurdu.

363
00:16:22,652 --> 00:16:25,472
Sharpie kalemlerinin nasıl göründüğünü
hepiniz biliyorsunuz.

364
00:16:25,472 --> 00:16:27,174
Uçağın bir tarafına saplanmış olan

365
00:16:27,174 --> 00:16:30,686
ve aktif uçuş kumandanına direkt
bağlı olan bir şeye güvenir miydiniz

366
00:16:30,686 --> 00:16:32,511
ve bunu pilotlara söylemez miydiniz?

367
00:16:32,881 --> 00:16:34,248
Hiç sanmam.

368
00:16:34,248 --> 00:16:37,333
Bunu görsel olarak
hayal ettiğinizde görürsünüz.

369
00:16:37,333 --> 00:16:40,936
Matematiksel zekâlı kişiler
riskleri hesaplarlar.

370
00:16:40,936 --> 00:16:42,727
Görsel düşünenler riski görebilirler,

371
00:16:42,727 --> 00:16:46,741
ayrıca sorunların
çözümlerini de görebilirler.

372
00:16:47,410 --> 00:16:50,514
Bir güvercinin sensörü devre dışı
bıraktığını görebilirim.

373
00:16:50,514 --> 00:16:51,542
Peki sonra ne olur?

374
00:16:51,542 --> 00:16:53,325
Bir felaket olur.

375
00:16:53,325 --> 00:16:58,687
Yapılan başka hatalar da vardı
fakat bu ilk yanlıştı.

376
00:16:59,033 --> 00:17:02,447
Onu göremediler, o kadar!

377
00:17:02,447 --> 00:17:03,889
Mesele bu.

378
00:17:04,271 --> 00:17:09,406
Ayrıca son zamanlarda düşünüyorum da,
"sağduyu da neyin nesi?"

379
00:17:09,406 --> 00:17:10,406
(Kahkahalar)

380
00:17:10,406 --> 00:17:13,260
Bence sağduyu
bir görsel düşünme biçimi.

381
00:17:13,260 --> 00:17:16,899
Mesela yerde bir su şişesi
veya başka bir şey olsun -

382
00:17:16,899 --> 00:17:18,041
ben onu oradan alırdım

383
00:17:18,041 --> 00:17:20,641
çünkü birisi üzerine basıp
bileğini kırabilir.

384
00:17:20,641 --> 00:17:24,563
İşte bu görmek, sağduyu görmek demek.

385
00:17:24,563 --> 00:17:26,336
Bitirirken şunu söylemek isterim ki

386
00:17:26,336 --> 00:17:29,490
farklı akılların nasıl birlikte
çalışabileceklerini çözmemiz gerek,

387
00:17:29,490 --> 00:17:32,393
becerilerin birbirlerini nerede
tamamladığını çözmemiz gerek.

388
00:17:33,033 --> 00:17:34,056
Fakat ilk adım,

389
00:17:34,056 --> 00:17:37,220
farklı türdeki düşünme biçimlerinin
var olduğunu fark etmek.

390
00:17:37,220 --> 00:17:39,055
Bitirirken şunu söylemek istiyorum:

391
00:17:39,055 --> 00:17:41,090
Dünyanın her tür zihne ihtiyacı var!

392
00:17:41,090 --> 00:17:42,662
Çok teşekkür ederim.

393
00:17:42,662 --> 00:17:43,399
(Alkış)

394
00:17:43,399 --> 00:17:45,082
(Tezahürat)