WEBVTT

00:00:01.099 --> 00:00:02.718
Ja proučavam mrave

00:00:02.718 --> 00:00:06.015
u pustinji, u tropskoj šumi

00:00:06.015 --> 00:00:07.543
i u svojoj kuhinji

00:00:07.543 --> 00:00:11.563
kao i u brdima
oko Silikonske doline, gde živim.

00:00:11.563 --> 00:00:13.239
Nedavno sam shvatila da mravi

00:00:13.239 --> 00:00:16.477
različito koriste interakcije
u različitim okruženjima,

00:00:16.477 --> 00:00:18.205
i to me je navelo na razmišljanje

00:00:18.205 --> 00:00:20.900
da bismo mogli da iz ovoga učimo
o drugim sistemima,

00:00:20.900 --> 00:00:26.808
kao što su mozgovi
i mreže podataka kojima upravljamo,

00:00:26.808 --> 00:00:29.024
pa čak i rak.

NOTE Paragraph

00:00:29.024 --> 00:00:31.226
Ono što svi ovi sistemi imaju zajedničko

00:00:31.226 --> 00:00:33.943
jeste to da ne postoji centralna kontrola.

00:00:33.943 --> 00:00:37.763
Kolonija mrava se sastoji
od sterilnih radilica -

00:00:37.763 --> 00:00:40.149
to su mravi koje viđate
kako šetaju okolo -

00:00:40.149 --> 00:00:42.305
i od jedne ili više reproduktivnih ženki

00:00:42.305 --> 00:00:44.408
koje samo polažu jaja.

00:00:44.408 --> 00:00:46.417
One ne daju nikakve instrukcije.

00:00:46.417 --> 00:00:48.401
Iako se nazivaju kraljicama,

00:00:48.401 --> 00:00:50.566
one ne govore nikome šta da radi.

00:00:50.566 --> 00:00:53.842
U koloniji mrava, niko nije nadležan,

00:00:53.842 --> 00:00:56.620
i svi sistemi bez centralne kontrole
kao što je ovaj

00:00:56.620 --> 00:01:00.539
se regulišu koristeći
vrlo jednostavne interakcije.

00:01:00.549 --> 00:01:03.276
Mravi komuniciraju koristeći miris.

00:01:03.276 --> 00:01:05.463
Oni mirišu svojim antenama,

00:01:05.463 --> 00:01:08.224
i komuniciraju svojim antenama,

00:01:08.224 --> 00:01:11.233
tako da kada jedan mrav
dodirne drugog svojim antenama,

00:01:11.233 --> 00:01:12.840
može zaključiti, na primer,

00:01:12.840 --> 00:01:14.814
da li je drugi mrav iz iste kolonije

00:01:14.814 --> 00:01:18.710
i kakav zadatak taj drugi mrav obavlja.

00:01:18.710 --> 00:01:21.910
Ovde vidite mnogo mrava
koji se kreću okolo

00:01:21.910 --> 00:01:23.843
i komuniciraju u laboratorijskoj areni

00:01:23.843 --> 00:01:27.281
koja je povezana cevima
sa druge dve arene.

00:01:27.281 --> 00:01:29.785
Dakle, kada jedan mrav sretne drugog,

00:01:29.785 --> 00:01:31.874
nije bitno kog mrava sretne,

00:01:31.874 --> 00:01:33.759
i oni zapravo ne šalju

00:01:33.759 --> 00:01:37.224
nikakav komplikovani signal ili poruku.

00:01:37.224 --> 00:01:39.335
Sve što je bitno za mrava jeste tempo

00:01:39.335 --> 00:01:42.156
kojim sreće drugog mrava.

00:01:42.156 --> 00:01:44.913
I sve ove interakcije, uzete zajedno,

00:01:44.913 --> 00:01:47.418
stvaraju mrežu.

00:01:47.418 --> 00:01:49.628
Ovo je mreža mrava

00:01:49.628 --> 00:01:52.272
koje ste malopre videli
kako se kreću po areni,

00:01:52.272 --> 00:01:55.559
i ova stalno promenljiva mreža je ta

00:01:55.559 --> 00:01:58.079
koja proizvodi ponašanje kolonije,

00:01:58.079 --> 00:02:00.960
kao što je to
da li su svi mravi skriveni u gnezdu,

00:02:00.960 --> 00:02:03.444
ili koliko njih izlazi u nabavku hrane.

00:02:03.444 --> 00:02:05.413
Mozak zapravo radi na isti način,

00:02:05.413 --> 00:02:08.393
ali ono što je sjajno kod mrava
je to što možete videti

00:02:08.393 --> 00:02:11.780
čitavu mrežu dok se to dešava.

NOTE Paragraph

00:02:11.780 --> 00:02:14.880
Postoji više od 12 000 vrsta mrava,

00:02:14.880 --> 00:02:17.005
u svakoj sredini koju možete zamisliti,

00:02:17.005 --> 00:02:19.654
i različito koriste interakcije

00:02:19.654 --> 00:02:22.422
kako bi se suočile
sa različitim izazovima sredine.

00:02:22.422 --> 00:02:24.727
Jedan značajan sredinski izazov

00:02:24.727 --> 00:02:26.597
sa kojim svaki sistem
mora da se suoči

00:02:26.597 --> 00:02:28.460
jesu operativni troškovi,

00:02:28.460 --> 00:02:30.945
ono što je potrebno
za pokretanje sistema.

00:02:30.945 --> 00:02:33.493
A drugi sredinski izazov su resursi,

00:02:33.493 --> 00:02:35.829
njihovo pronalaženje i prikupljanje.

00:02:35.829 --> 00:02:38.612
U pustinji, operativni troškovi su veliki

00:02:38.612 --> 00:02:40.385
jer nema dovoljno vode,

00:02:40.385 --> 00:02:42.884
i mravi koje izučavam u pustinji
koji jedu semenje

00:02:42.884 --> 00:02:45.784
moraju da troše vodu da bi došli do vode.

00:02:45.784 --> 00:02:47.923
Dakle, mrav u potrazi za hranom,

00:02:47.923 --> 00:02:49.960
tragajući sa semenjem po vrućini,

00:02:49.960 --> 00:02:51.967
samo gubi vodu u vazduh.

00:02:51.967 --> 00:02:53.631
Ali kolonija dobija svoju vodu

00:02:53.631 --> 00:02:55.397
metabolišući masnoće iz semenki

00:02:55.397 --> 00:02:57.331
koje jedu.

00:02:57.331 --> 00:02:59.970
Dakle, u ovoj sredini,
interakcije se koriste

00:02:59.970 --> 00:03:02.039
za aktiviranje potrage za hranom.

00:03:02.039 --> 00:03:04.303
Tragač ne kreće u potragu ako ne dobije

00:03:04.303 --> 00:03:06.876
dovoljno interakcije
sa tragačima koji se vraćaju,

00:03:06.876 --> 00:03:08.866
i ono što vidite su tragači u povratku

00:03:08.866 --> 00:03:10.690
koji idu u tunel, u gnezdo,

00:03:10.690 --> 00:03:13.326
i sreću tragače pri polasku napolje.

00:03:13.326 --> 00:03:14.949
Ovo ima smisla za koloniju mrava,

00:03:14.949 --> 00:03:17.272
jer što više hrane ima napolju,

00:03:17.272 --> 00:03:19.123
tragači će je brže naći,

00:03:19.123 --> 00:03:20.359
brže će se vratiti,

00:03:20.359 --> 00:03:23.160
i više će tragača poslati napolje.

00:03:23.160 --> 00:03:25.667
Sistem radi tako da ostaje zaustavljen,

00:03:25.667 --> 00:03:27.682
dok se nešto pozitivno ne dogodi.

NOTE Paragraph

00:03:27.682 --> 00:03:31.563
Tako interakcije funkcionišu
da bi aktivirale tragače za hranom.

00:03:31.563 --> 00:03:34.160
Izučavali smo evoluciju ovog sistema.

00:03:34.160 --> 00:03:35.871
Najpre, postoje varijacije.

00:03:35.871 --> 00:03:38.040
Ispostavilo se da su kolonije različite.

00:03:38.040 --> 00:03:40.736
Sušnim danima,
neke kolonije manje tragaju za hranom,

00:03:40.736 --> 00:03:43.341
dakle, kolonije se razlikuju
po tome kako rukovode

00:03:43.341 --> 00:03:45.005
ovom razmenom trošenja vode

00:03:45.005 --> 00:03:46.763
da bi se tragalo za semenjem

00:03:46.763 --> 00:03:49.583
i ponovnog dobijanja vode
u obliku semenja.

00:03:49.583 --> 00:03:52.292
Pokušavamo da razumemo
zašto neke kolonije

00:03:52.292 --> 00:03:54.122
tragaju za hranom manje od drugih

00:03:54.122 --> 00:03:56.267
razmišljajući o mravima kao o neuronima,

00:03:56.267 --> 00:03:58.455
koristeći modele iz neurologije.

00:03:58.455 --> 00:04:01.279
Kao što neuron
sabira stimulaciju drugih neurona

00:04:01.279 --> 00:04:03.535
da bi odlučio da li da se upali,

00:04:03.535 --> 00:04:06.170
mrav sabira stimulaciju drugih mrava

00:04:06.170 --> 00:04:08.193
da bi odlučio da li da traga za hranom.

00:04:08.193 --> 00:04:10.162
A ono što tražimo je
da li bi moglo biti

00:04:10.162 --> 00:04:11.822
malih razlika među kolonijama

00:04:11.822 --> 00:04:14.756
u pogledu toga koliko je interakcija
svakom mravu potrebno

00:04:14.756 --> 00:04:17.522
pre nego što postane voljan
da izađe u potragu za hranom,

00:04:17.522 --> 00:04:20.829
jer bi takva kolonija
manje tragala za hranom.

NOTE Paragraph

00:04:20.829 --> 00:04:23.968
Ovo pokreće analogno pitanje o mozgovima.

00:04:23.968 --> 00:04:25.380
Pričamo o mozgu,

00:04:25.380 --> 00:04:28.270
ali naravno, svaki mozak
je nešto drugačiji,

00:04:28.270 --> 00:04:29.649
i možda ima nekih pojedinaca

00:04:29.649 --> 00:04:30.968
ili nekih uslova

00:04:30.968 --> 00:04:34.190
u kojima su
elektronska svojstva neurona takva

00:04:34.190 --> 00:04:38.060
da zahtevaju više podsticaja
da bi opalili,

00:04:38.060 --> 00:04:41.786
a to bi dovelo do razlika
u funkciji mozga.

NOTE Paragraph

00:04:41.786 --> 00:04:44.120
Dakle, da bismo postavili
evoluciona pitanja,

00:04:44.120 --> 00:04:46.799
potrebno je da saznamo
o reproduktivnom uspehu.

00:04:46.799 --> 00:04:49.124
Ovo je mapa mesta istraživanja

00:04:49.124 --> 00:04:51.677
gde sam pratila ovu populaciju

00:04:51.677 --> 00:04:54.970
kolonija mrava žetelaca kroz 28 godina,

00:04:54.970 --> 00:04:57.232
što je otprilike
onoliko koliko kolonija živi.

00:04:57.232 --> 00:04:59.331
Svaki simbol je kolonija,

00:04:59.331 --> 00:05:02.267
a veličina simbola označava
koliko je imala potomaka,

00:05:02.267 --> 00:05:04.720
jer smo mogli da koristimo
genetske varijacije

00:05:04.720 --> 00:05:07.221
da bismo spojili
kolonije roditelja i potomaka,

00:05:07.221 --> 00:05:10.518
odnosno, da bismo otkrili koje kolonije

00:05:10.518 --> 00:05:12.443
je osnovala ćerka kraljica

00:05:12.443 --> 00:05:14.511
i koja roditeljska kolonija
ju je stvorila.

00:05:14.511 --> 00:05:16.313
Ovo je bilo neverovatno za mene,

00:05:16.313 --> 00:05:19.641
otkriti posle svih tih godina,
na primer, da kolonija 154,

00:05:19.641 --> 00:05:21.817
koju sam dobro znala mnogo godina,

00:05:21.817 --> 00:05:23.636
je prababa.

00:05:23.636 --> 00:05:25.376
Ovo je njena ćerka kolonija,

00:05:25.376 --> 00:05:28.060
ovo je njena unuka kolonija,

00:05:28.060 --> 00:05:30.452
a ovo su njene praunuke kolonije.

00:05:30.452 --> 00:05:32.477
Radeći ovo, mogla sam da saznam

00:05:32.477 --> 00:05:35.150
da kolonije potomaka
podsećaju na kolonije roditelja

00:05:35.150 --> 00:05:37.977
po svojim odlukama o tome
koji dani su toliko vreli

00:05:37.977 --> 00:05:39.755
da neće ići u potragu za hranom,

00:05:39.755 --> 00:05:41.289
a potomci roditeljskih kolonija

00:05:41.289 --> 00:05:44.315
žive međusobno toliko daleko
da se mravi nikada ne sreću,

00:05:44.315 --> 00:05:46.414
tako da mravi kolonije potomka

00:05:46.414 --> 00:05:48.498
ne mogu da ovo nauče
od kolonije roditelja.

00:05:48.498 --> 00:05:51.579
Naš sledeći korak je bio da potražimo
genetsku varijaciju

00:05:51.579 --> 00:05:55.315
koja se nalazi u osnovi ove sličnosti.

NOTE Paragraph

00:05:55.315 --> 00:05:59.440
Tada sam mogla da pitam,
okej, kome ide bolje?

00:05:59.440 --> 00:06:00.900
Vremenom kroz istraživanje,

00:06:00.900 --> 00:06:02.675
naročito u poslednjih 10 godina,

00:06:02.675 --> 00:06:05.673
došlo je do veoma teške
i zaoštravajuće suše

00:06:05.673 --> 00:06:07.800
u jugozapadu SAD-a,

00:06:07.800 --> 00:06:10.853
i ispostavilo se da kolonije
koje čuvaju vodu,

00:06:10.853 --> 00:06:15.282
koje ostaju unutra
kada je zaista vruće napolju,

00:06:15.282 --> 00:06:17.914
i tako žrtvuju pribavljanje
što više moguće hrane,

00:06:17.914 --> 00:06:20.859
su one koje će verovatnije
imati kolonije potomaka.

00:06:20.859 --> 00:06:22.808
Sve ovo vreme sam mislila

00:06:22.808 --> 00:06:25.798
da je kolonija 154 gubitnik,
jer bi veoma vrelih dana

00:06:25.798 --> 00:06:27.596
bilo samo mrvica prikupljene hrane,

00:06:27.596 --> 00:06:31.757
dok su druge kolonije bile napolju
u traganju, pribavljajući dosta hrane,

00:06:31.757 --> 00:06:34.394
ali u stvari,
kolonija 154 je veoma uspešna.

00:06:34.394 --> 00:06:35.726
Ona je matrijarh.

00:06:35.726 --> 00:06:39.028
Ona je jedna od retkih prababa
na lokaciji.

00:06:39.028 --> 00:06:41.513
Koliko ja znam, ovo je prvi put

00:06:41.513 --> 00:06:43.412
da smo mogli da pratimo

00:06:43.412 --> 00:06:46.203
evoluciju kolektivnog ponašanja
dok se ona odvija

00:06:46.203 --> 00:06:48.320
u prirodnoj populaciji životinja

00:06:48.320 --> 00:06:52.977
i saznamo šta zaista najbolje funkcioniše.

NOTE Paragraph

00:06:52.977 --> 00:06:55.398
Internet koristi algoritam

00:06:55.398 --> 00:06:58.251
da bi regulisao protok podataka

00:06:58.251 --> 00:07:00.478
koji je veoma sličan onome

00:07:00.478 --> 00:07:02.854
koji mravi žeteoci koriste za regulaciju

00:07:02.854 --> 00:07:04.335
kretanja tragača za hranom.

00:07:04.335 --> 00:07:07.911
Pogodite kako zovemo ovu analogiju?

00:07:07.911 --> 00:07:09.279
Anternet stiže.

00:07:09.279 --> 00:07:11.000
(Aplauz)

00:07:11.000 --> 00:07:14.454
Podaci ne napuštaju izvorni računar

00:07:14.454 --> 00:07:17.315
dok ne dobiju signal
da je širina opsega dovoljna

00:07:17.315 --> 00:07:20.044
da bi putovali.

00:07:20.044 --> 00:07:21.485
Ranih dana interneta,

00:07:21.485 --> 00:07:23.759
kada su operativni troškovi
bili vrlo visoki

00:07:23.759 --> 00:07:26.986
i bilo je jako važno
ne gubiti nimalo podataka,

00:07:26.986 --> 00:07:29.143
sistem je bio podešen za interakcije

00:07:29.143 --> 00:07:32.205
da bi aktivirao protok podataka.

00:07:32.205 --> 00:07:34.590
Interesantno je da mravi koriste algoritam

00:07:34.590 --> 00:07:38.716
koji je toliko sličan onome
koji smo skoro pronašli,

00:07:38.716 --> 00:07:41.439
ali je to samo jedan
u mnoštvu mravljih algoritama

00:07:41.439 --> 00:07:42.858
za koje znamo,

00:07:42.858 --> 00:07:46.051
a mravi su imali 130 miliona godina

00:07:46.051 --> 00:07:48.077
da razviju dosta onih dobrih,

00:07:48.077 --> 00:07:49.583
i mislim da je veoma verovatno

00:07:49.583 --> 00:07:52.240
da će neke od ostalih 12 000 vrsta

00:07:52.240 --> 00:07:54.837
imati zanimljive algoritme

00:07:54.837 --> 00:07:55.861
za mreže podataka

00:07:55.861 --> 00:07:58.748
o kojima mi još nismo ni razmišljali.

NOTE Paragraph

00:07:58.748 --> 00:08:01.213
Šta se dešava
kada su operativni troškovi niski?

00:08:01.213 --> 00:08:03.740
Operativni troškovi su niski
u tropskim krajevima,

00:08:03.740 --> 00:08:05.686
jer je veoma vlažno, i mravima je lako

00:08:05.686 --> 00:08:08.350
da budu napolju krećući se unaokolo.

00:08:08.350 --> 00:08:12.333
Ali mravi su toliko rasprostranjeni
i raznovrsni u tropskim krajevima

00:08:12.333 --> 00:08:14.419
da ima mnogo konkurencije.

00:08:14.419 --> 00:08:16.371
Koji god resurs jedna vrsta koristi,

00:08:16.371 --> 00:08:19.543
druga vrsta ga verovatno

00:08:19.543 --> 00:08:21.922
istovremeno koristi.

00:08:21.922 --> 00:08:24.530
Stoga se u ovoj sredini
interakcije koriste

00:08:24.530 --> 00:08:26.475
na suprotan način.

00:08:26.475 --> 00:08:29.750
Sistem nastavlja da radi
dok se nešto negativno ne desi,

00:08:29.750 --> 00:08:31.791
i jedna vrsta koju izučavam

00:08:31.791 --> 00:08:34.090
pravi kružne putanje
u drveću mrava sakupljača

00:08:34.090 --> 00:08:36.731
idući od gnezda do izvora hrane i nazad,

00:08:36.731 --> 00:08:39.600
samo ukrug i ukrug,
dok se nešto negativno ne desi,

00:08:39.600 --> 00:08:41.111
kao što je interakcija

00:08:41.111 --> 00:08:43.850
sa mravima druge vrste.

00:08:43.850 --> 00:08:46.977
Evo primera mravljeg obezbeđenja.

00:08:46.977 --> 00:08:51.195
U sredini se nalazi mrav koji zapušava
ulaz u gnezdo svojom glavom

00:08:51.195 --> 00:08:54.101
kao odgovor na interakcije
sa drugim vrstama.

00:08:54.101 --> 00:08:55.760
To su malecki koji trče okolo

00:08:55.760 --> 00:08:58.511
sa svojim trbusima izbačenim u vazduhu.

00:08:58.511 --> 00:09:00.557
Ali čim pretnja prođe,

00:09:00.557 --> 00:09:03.312
ulaz je ponovo otvoren,

00:09:03.312 --> 00:09:04.852
i možda ima situacija

00:09:04.852 --> 00:09:06.301
u kompjuterskoj bezbednosti

00:09:06.301 --> 00:09:08.507
gde su operativni troškovi dovoljno niski

00:09:08.507 --> 00:09:11.772
da možemo da samo
blokiramo pristup privremeno,

00:09:11.772 --> 00:09:13.965
kao odgovor na trenutnu pretnju,

00:09:13.965 --> 00:09:15.841
i zatim ga ponovo otvorimo,

00:09:15.841 --> 00:09:17.520
umesto pokušaja da izgradimo

00:09:17.520 --> 00:09:21.240
trajni zaštitni zid ili tvrđavu.

NOTE Paragraph

00:09:21.240 --> 00:09:23.180
Drugi sredinski izazov

00:09:23.180 --> 00:09:24.875
kojim svi sistemi moraju da se bave

00:09:24.875 --> 00:09:30.067
jesu resursi,
njihovo pronalaženje i prikupljanje.

00:09:30.067 --> 00:09:32.100
A da bi to činili, mravi rešavaju problem

00:09:32.100 --> 00:09:33.258
kolektivne potrage,

00:09:33.258 --> 00:09:34.834
i to je problem koji je sada

00:09:34.834 --> 00:09:36.318
od velikog značaja u robotici,

00:09:36.318 --> 00:09:38.343
jer smo shvatili da,

00:09:38.343 --> 00:09:39.664
umesto slanja jednog,

00:09:39.664 --> 00:09:43.159
sofisticiranog, skupog robota

00:09:43.159 --> 00:09:44.576
da istraži drugu planetu

00:09:44.576 --> 00:09:47.143
ili da pretraži zgradu koja gori,

00:09:47.143 --> 00:09:49.743
da umesto toga, može biti efektivnije

00:09:49.743 --> 00:09:54.120
uzeti grupu jeftinijih robota

00:09:54.120 --> 00:09:56.665
koji će razmenjivati
samo minimum informacija,

00:09:56.665 --> 00:09:59.464
a to je način na koji mravi to čine.

00:09:59.464 --> 00:10:01.229
Tako invazivni argentinski mrav

00:10:01.229 --> 00:10:03.559
pravi proširive mreže pretrage.

00:10:03.559 --> 00:10:05.832
Oni su dobri u bavljenju
glavnim problemom

00:10:05.832 --> 00:10:07.163
kolektivne potrage,

00:10:07.163 --> 00:10:09.729
a to je kompromis između

00:10:09.729 --> 00:10:11.065
vrlo temeljnog traganja

00:10:11.065 --> 00:10:12.822
i pokrivanja mnogo zemlje.

00:10:12.822 --> 00:10:13.957
A ono što rade jeste,

00:10:13.957 --> 00:10:16.344
kada ima mnogo mrava na malom prostoru,

00:10:16.344 --> 00:10:18.557
onda svaki od njih
može da traži vrlo temeljno

00:10:18.557 --> 00:10:20.181
jer će biti drugi mrav u blizini

00:10:20.181 --> 00:10:21.538
koji traga tamo,

00:10:21.538 --> 00:10:23.185
ali kada ima malo mrava

00:10:23.185 --> 00:10:25.240
na velikom prostoru,

00:10:25.240 --> 00:10:27.654
onda treba da rašire svoje putanje

00:10:27.654 --> 00:10:29.457
da bi pokrili više terena.

00:10:29.457 --> 00:10:32.411
Mislim da koriste interakcije
da procene gustinu,

00:10:32.411 --> 00:10:33.640
pa kada je stvarno gužva,

00:10:33.640 --> 00:10:34.742
češće se sreću,

00:10:34.742 --> 00:10:37.207
i tragaju temeljnije.

00:10:37.207 --> 00:10:40.607
Različite vrste mrava
moraju koristiti različite algoritme,

00:10:40.607 --> 00:10:43.129
jer su evoluirali da se bave

00:10:43.129 --> 00:10:44.800
različitim resursima,

00:10:44.800 --> 00:10:47.359
i može biti korisno znati,

00:10:47.359 --> 00:10:49.001
nedavno smo tražili od mrava

00:10:49.001 --> 00:10:51.451
da reše problem kolektivne potrage

00:10:51.451 --> 00:10:52.819
u ekstremnoj sredini

00:10:52.819 --> 00:10:54.377
mikrogravitacije

00:10:54.377 --> 00:10:56.203
u Međunarodnoj svemirskoj stanici.

00:10:56.203 --> 00:10:57.898
Kada sam prvi put videla ovu sliku,

00:10:57.898 --> 00:11:00.755
pomislila sam:
O ne, montirali su stanište vertikalno,

00:11:00.755 --> 00:11:03.373
ali onda sam shvatila da,
naravno, to nije bitno.

00:11:03.373 --> 00:11:06.010
Dakle, ideja je da mravi

00:11:06.010 --> 00:11:07.980
rade tako vredno da vise

00:11:07.980 --> 00:11:11.037
na zidu ili podu ili
kako god ga nazovete,

00:11:11.037 --> 00:11:13.766
da je manje verovatno da će komunicirati,

00:11:13.766 --> 00:11:15.540
i tako bi se poremetio odnos

00:11:15.540 --> 00:11:18.880
između toga kolika je gužva
i koliko se često sreću.

00:11:18.880 --> 00:11:20.530
Još uvek analiziramo podatke.

00:11:20.530 --> 00:11:22.494
Još uvek nemam rezultate.

00:11:22.494 --> 00:11:25.298
Ali bi bilo zanimljivo znati
kako druge vrste

00:11:25.307 --> 00:11:28.911
rešavaju ovaj problem
u različitim sredinama na Zemlji,

00:11:28.911 --> 00:11:30.707
i stoga uspostavljamo program

00:11:30.707 --> 00:11:32.637
da bismo podstakli decu širom sveta

00:11:32.637 --> 00:11:35.173
da probaju ovaj eksperiment
sa različitim vrstama.

00:11:35.173 --> 00:11:36.940
Veoma je jednostavno.

00:11:36.940 --> 00:11:39.210
Može se uraditi sa jeftinim materijalima.

00:11:39.210 --> 00:11:41.863
I na taj način
možemo napraviti globalnu mapu

00:11:41.863 --> 00:11:44.930
mravljih algoritama kolektivne potrage.

00:11:44.930 --> 00:11:47.833
I mislim da je prilično verovatno
da će invazivne vrste,

00:11:47.833 --> 00:11:49.842
one koje dolaze u naše zgrade,

00:11:49.842 --> 00:11:51.584
biti jako dobre u ovome,

00:11:51.584 --> 00:11:53.432
zato što su u našoj kuhinji

00:11:53.432 --> 00:11:57.339
jer su jako dobri
u pronalaženju vode i hrane.

NOTE Paragraph

00:11:57.339 --> 00:12:00.604
Najpoznatiji resurs za mrave

00:12:00.604 --> 00:12:01.919
je piknik,

00:12:01.919 --> 00:12:03.804
a to je resurs na jednom mestu.

00:12:03.804 --> 00:12:05.163
Kada je tu jedan komad voća,

00:12:05.163 --> 00:12:07.578
verovatno će tu biti
i drugo parče voća u blizini,

00:12:07.578 --> 00:12:11.010
i mravi koji su specijalizovani
za grupisane resurse

00:12:11.010 --> 00:12:12.732
koriste interakcije za regrutovanje.

00:12:12.732 --> 00:12:14.269
Kada jedan mrav sretne drugog,

00:12:14.269 --> 00:12:15.854
ili kada naiđe na hemijske nanose

00:12:15.854 --> 00:12:17.590
na zemlji od drugog,

00:12:17.590 --> 00:12:19.423
onda menja pravac da bi išao

00:12:19.423 --> 00:12:20.996
u pravcu interakcije,

00:12:20.996 --> 00:12:22.973
i tako dobijate putanju mrava

00:12:22.973 --> 00:12:24.386
koji dele vaš piknik.

NOTE Paragraph

00:12:24.386 --> 00:12:26.081
Ovde mislim da možemo

00:12:26.081 --> 00:12:29.822
naučiti nešto od mrava o raku.

00:12:29.822 --> 00:12:31.803
Mislim, prvo, očigledno je da bismo mogli

00:12:31.803 --> 00:12:33.413
učiniti puno toga da sprečimo rak

00:12:33.413 --> 00:12:35.990
ne dozvoljavajući ljudima da šire okolo

00:12:35.990 --> 00:12:37.934
ili prodaju toksine koji podstiču

00:12:37.934 --> 00:12:40.384
razvoj raka u našim telima,

00:12:40.384 --> 00:12:43.060
ali ne mislim da nam mravi
mogu mnogo pomoći sa ovim

00:12:43.060 --> 00:12:46.148
jer mravi nikada ne truju
sopstvene kolonije.

00:12:46.148 --> 00:12:48.190
Ali možda možemo naučiti nešto od mrava

00:12:48.190 --> 00:12:49.513
o lečenju raka.

00:12:49.513 --> 00:12:51.738
Postoji mnogo različitih vrsta raka.

00:12:51.738 --> 00:12:54.716
Svaki od njih potiče
iz određenog dela tela,

00:12:54.716 --> 00:12:58.872
i zatim, neke vrste raka
će se raširiti ili metastazirati

00:12:58.872 --> 00:13:00.512
do drugih određenih tkiva

00:13:00.512 --> 00:13:03.392
gde moraju pribaviti
sredstva koja su im potrebna.

00:13:03.392 --> 00:13:05.200
Ako razmišljate iz perspektive

00:13:05.200 --> 00:13:07.150
ranih metastazirajućih ćelija raka

00:13:07.150 --> 00:13:08.773
dok tragaju unaokolo

00:13:08.773 --> 00:13:11.090
za resursima koji su im potrebni,

00:13:11.090 --> 00:13:13.073
ako su ti resursi grupisani,

00:13:13.073 --> 00:13:16.086
verovatno je da će koristiti interakcije
za regrutaciju,

00:13:16.086 --> 00:13:19.179
a ako možemo da otkrijemo
kako se ćelije raka okupljaju,

00:13:19.179 --> 00:13:21.526
onda bismo možda mogli da postavimo zamke

00:13:21.526 --> 00:13:25.575
da ih uhvatimo pre nego se uspostave.

NOTE Paragraph

00:13:25.575 --> 00:13:28.810
Dakle, mravi koriste interakcije
na različite načine

00:13:28.810 --> 00:13:31.412
u mnogim različitim sredinama,

00:13:31.412 --> 00:13:33.233
i možemo naučiti iz ovoga

00:13:33.233 --> 00:13:35.010
o drugim sistemima koji rade

00:13:35.010 --> 00:13:37.347
bez centralne kontrole.

00:13:37.347 --> 00:13:39.326
Koristeći samo proste interakcije,

00:13:39.326 --> 00:13:42.361
kolonije mrava vrše neverovatne podvige

00:13:42.361 --> 00:13:44.754
više od 130 miliona godina.

00:13:44.754 --> 00:13:46.894
Imamo mnogo da naučimo od njih.

NOTE Paragraph

00:13:46.894 --> 00:13:49.062
Hvala vam.

NOTE Paragraph

00:13:49.062 --> 00:13:51.535
(Aplauz)