[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.86,0:00:10.66,Default,,0000,0000,0000,,Khi nhắc tới tiếng Anh,\Nta thường nghĩ tới một ngôn ngữ đơn nhất
Dialogue: 0,0:00:10.66,0:00:14.100,Default,,0000,0000,0000,,nhưng thứ tiếng Anh địa phương \Ntại hàng chục quốc gia trên thế giới
Dialogue: 0,0:00:14.100,0:00:17.05,Default,,0000,0000,0000,,có gì giống nhau,
Dialogue: 0,0:00:17.05,0:00:18.98,Default,,0000,0000,0000,,hay giống những tác phẩm của Chaucer?
Dialogue: 0,0:00:18.98,0:00:23.03,Default,,0000,0000,0000,,Và chúng có liên hệ gì với những từ ngữ \Nkỳ lạ trong bài thơ Beowulf?
Dialogue: 0,0:00:23.03,0:00:25.27,Default,,0000,0000,0000,,Câu trả lời là\Nnhư hầu hết các ngôn ngữ khác,
Dialogue: 0,0:00:25.27,0:00:28.33,Default,,0000,0000,0000,,tiếng Anh được phát triển\Nbởi nhiều thế hệ người nói,
Dialogue: 0,0:00:28.33,0:00:31.31,Default,,0000,0000,0000,,và trải qua \Nnhiều thay đối lớn theo thời gian.
Dialogue: 0,0:00:31.31,0:00:33.34,Default,,0000,0000,0000,,Đi ngược lại quá trình này,
Dialogue: 0,0:00:33.34,0:00:35.78,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta có thể lần theo \Ntiếng Anh hiện đại
Dialogue: 0,0:00:35.78,0:00:38.40,Default,,0000,0000,0000,,tìm về nguồn gốc cổ xưa của chúng.
Dialogue: 0,0:00:38.40,0:00:40.54,Default,,0000,0000,0000,,Trong khi tiếng Anh hiện đại\Ncó nhiều từ tương tự
Dialogue: 0,0:00:40.54,0:00:42.94,Default,,0000,0000,0000,,với các ngôn ngữ gốc Latin khác,
Dialogue: 0,0:00:42.94,0:00:44.58,Default,,0000,0000,0000,,như tiếng Pháp, tiếng Tây Ban Nha,
Dialogue: 0,0:00:44.58,0:00:47.72,Default,,0000,0000,0000,,đa số những từ này\Nkhông có gốc giống như chúng.
Dialogue: 0,0:00:47.72,0:00:50.27,Default,,0000,0000,0000,,Thật ra, những từ này\Nđược đưa vào ngôn ngữ
Dialogue: 0,0:00:50.27,0:00:55.09,Default,,0000,0000,0000,,cùng với cuộc xâm lấn của người Norman\Nvào Anh năm 1066.
Dialogue: 0,0:00:55.09,0:00:57.63,Default,,0000,0000,0000,,Khi người Norman vốn nói tiếng Pháp\Nlàm chủ đất Anh
Dialogue: 0,0:00:57.63,0:00:59.65,Default,,0000,0000,0000,,và trở thành giai cấp thống trị,
Dialogue: 0,0:00:59.65,0:01:01.79,Default,,0000,0000,0000,,họ đem ngôn ngữ của họ vào,
Dialogue: 0,0:01:01.79,0:01:05.27,Default,,0000,0000,0000,,thêm số lượng lớn từ vựng\Ntiếng Pháp và tiếng Latin
Dialogue: 0,0:01:05.27,0:01:08.29,Default,,0000,0000,0000,,vào thứ tiếng Anh\Nvốn đã được nói từ trước.
Dialogue: 0,0:01:08.29,0:01:11.05,Default,,0000,0000,0000,,Ngày nay, ta gọi đó là tiếng Anh cổ.
Dialogue: 0,0:01:11.05,0:01:13.50,Default,,0000,0000,0000,,Đó cũng chính là ngôn ngữ\Ncủa bài thơ Beowulf.
Dialogue: 0,0:01:13.50,0:01:15.61,Default,,0000,0000,0000,,Hẳn từ ngữ trong đó sẽ khá lạ,
Dialogue: 0,0:01:15.61,0:01:19.92,Default,,0000,0000,0000,,nhưng bạn cũng có thể thấy quen quen \Nnếu bạn biết một ít tiếng Đức.
Dialogue: 0,0:01:19.92,0:01:23.81,Default,,0000,0000,0000,,Bởi vì tiếng Anh cổ\Nthuộc cùng họ với tiếng Đức,
Dialogue: 0,0:01:23.81,0:01:27.60,Default,,0000,0000,0000,,được đưa vào Anh\Nvào thế kỷ thứ 5 và thứ 6
Dialogue: 0,0:01:27.60,0:01:31.18,Default,,0000,0000,0000,,bởi người Angle, Saxon, và người Jute.
Dialogue: 0,0:01:31.18,0:01:35.90,Default,,0000,0000,0000,,Những người này nói phương ngữ tiếng Đức\Nhay còn gọi là tiếng Anglo-Saxon.
Dialogue: 0,0:01:35.90,0:01:38.93,Default,,0000,0000,0000,,Những chiến binh Viking \Nvào thế kỷ thứ 8 và 11
Dialogue: 0,0:01:38.93,0:01:42.94,Default,,0000,0000,0000,,lại đem thêm từ mượn\Ntừ tiếng Bắc Đức cổ vào ngôn ngữ.
Dialogue: 0,0:01:42.94,0:01:45.77,Default,,0000,0000,0000,,Cũng không dễ để nhận ra gốc từ\Ncủa tiếng Anh hiện đại
Dialogue: 0,0:01:45.77,0:01:47.63,Default,,0000,0000,0000,,dưới những lớp từ mượn
Dialogue: 0,0:01:47.63,0:01:51.74,Default,,0000,0000,0000,,từ tiếng Pháp, Latin, Bắc Đức cổ\Nvà những ngôn ngữ khác.
Dialogue: 0,0:01:51.74,0:01:56.90,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng ngôn ngữ học có thể giúp chúng ta \Nnhận ra, dựa trên cấu trúc ngữ pháp,
Dialogue: 0,0:01:56.90,0:01:58.73,Default,,0000,0000,0000,,các kiểu thay đổi về âm,
Dialogue: 0,0:01:58.73,0:02:01.18,Default,,0000,0000,0000,,và những từ vựng cơ bản.
Dialogue: 0,0:02:01.18,0:02:03.68,Default,,0000,0000,0000,,Lấy ví dụ, sau thế kỷ thứ 6,
Dialogue: 0,0:02:03.68,0:02:09.01,Default,,0000,0000,0000,,các từ tiếng Đức bắt đầu bằng âm "p"\Nđã được chuyển thành âm "pf"
Dialogue: 0,0:02:09.01,0:02:13.11,Default,,0000,0000,0000,,trong khi tiếng Anh cổ \Nvẫn giữ nguyên âm "p".
Dialogue: 0,0:02:13.11,0:02:16.98,Default,,0000,0000,0000,,Trường hợp khác, những từ\Ncó âm "sk" trong tiếng Thụy Điển
Dialogue: 0,0:02:16.98,0:02:20.39,Default,,0000,0000,0000,,được chuyển thành "sh" trong tiếng Anh.
Dialogue: 0,0:02:20.39,0:02:23.24,Default,,0000,0000,0000,,Vẫn còn một số từ tiếng Anh còn âm "sk",
Dialogue: 0,0:02:23.24,0:02:25.26,Default,,0000,0000,0000,,như "skirt" và "skull",
Dialogue: 0,0:02:25.26,0:02:27.99,Default,,0000,0000,0000,,nhưng đó là những từ mượn trực tiếp\Ntừ tiếng Bắc Đức cổ
Dialogue: 0,0:02:27.99,0:02:31.78,Default,,0000,0000,0000,,được du nhập sau thời kỳ\Nchuyển âm "sk" thành "sh".
Dialogue: 0,0:02:31.78,0:02:33.71,Default,,0000,0000,0000,,Những ví dụ này cho ta thấy
Dialogue: 0,0:02:33.71,0:02:37.63,Default,,0000,0000,0000,,cũng như rất nhiều ngôn ngữ Roman\Ncó gốc Latin,
Dialogue: 0,0:02:37.63,0:02:41.60,Default,,0000,0000,0000,,tiếng Anh, tiếng Thụy Điển, tiếng Đức,\Nvà các ngôn ngữ khác
Dialogue: 0,0:02:41.60,0:02:46.01,Default,,0000,0000,0000,,có nguồn gốc chung từ tổ tiên là \Ntiếng Đức nguyên thủy
Dialogue: 0,0:02:46.01,0:02:48.85,Default,,0000,0000,0000,,được nói vào khoảng 500 năm TCN.
Dialogue: 0,0:02:48.85,0:02:52.30,Default,,0000,0000,0000,,Bởi loại ngôn ngữ cổ này \Nkhông hề được viết ra,
Dialogue: 0,0:02:52.30,0:02:56.18,Default,,0000,0000,0000,,ta chỉ có thể tái hiện nó bằng cách\Nso sánh các phân nhánh của nó,
Dialogue: 0,0:02:56.18,0:02:59.30,Default,,0000,0000,0000,,nhờ vào xem xét những giai đoạn\Nthay đổi của chúng.
Dialogue: 0,0:02:59.30,0:03:03.67,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta không thể sử dụng \Ncùng một phương pháp để đi xa hơn nữa,
Dialogue: 0,0:03:03.67,0:03:09.74,Default,,0000,0000,0000,,và truy tìm nguồn gốc của tiếng Đức nguyên thủy\Nvề ngôn ngữ tiền Ấn-Âu
Dialogue: 0,0:03:09.74,0:03:11.92,Default,,0000,0000,0000,,được nói vào 6000 năm trước
Dialogue: 0,0:03:11.92,0:03:16.51,Default,,0000,0000,0000,,ở thảo nguyên Pontic\Nmà giờ là Ukraine và Nga.
Dialogue: 0,0:03:16.51,0:03:20.84,Default,,0000,0000,0000,,Đây là tổ tiên \Ncủa dòng họ ngôn ngữ Ấn-Âu
Dialogue: 0,0:03:20.84,0:03:25.37,Default,,0000,0000,0000,,vốn bao gồm hầu hết mọi ngôn ngữ cổ\Ntừng được nói ở châu Âu,
Dialogue: 0,0:03:25.37,0:03:28.71,Default,,0000,0000,0000,,cũng như phần lớn Nam Á và Tây Á.
Dialogue: 0,0:03:28.71,0:03:31.45,Default,,0000,0000,0000,,Và với những nghiên cứu thêm,
Dialogue: 0,0:03:31.45,0:03:35.89,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta có thể tìm ra sự tương đồng
Dialogue: 0,0:03:35.89,0:03:39.86,Default,,0000,0000,0000,,giữa các từ có liên hệ với nhau\Ntrong các phân nhánh Ấn-Âu.
Dialogue: 0,0:03:39.86,0:03:42.08,Default,,0000,0000,0000,,So sánh tiếng Anh với tiếng Latin,
Dialogue: 0,0:03:42.08,0:03:45.69,Default,,0000,0000,0000,,ta thấy âm "t" trong tiếng Anh\Nlà âm "d" của tiếng Latin,
Dialogue: 0,0:03:45.69,0:03:49.73,Default,,0000,0000,0000,,và âm "f" là âm"p" của tiếng Latin\Nđối với phụ âm đầu của từ.
Dialogue: 0,0:03:49.73,0:03:53.68,Default,,0000,0000,0000,,Một vài từ tiếng Anh có họ hàng xa\Nnhư tiếng Hindi, tiếng Ba Tư
Dialogue: 0,0:03:53.68,0:03:58.11,Default,,0000,0000,0000,,và tiếng Celtic vốn bị lãng quên ở\Nkhu vực là nước Anh ngày nay.
Dialogue: 0,0:03:58.11,0:04:02.77,Default,,0000,0000,0000,,Bản thân ngôn ngữ tiền Ấn-Âu\Ncũng có nguồn gốc từ một ngôn ngữ cổ hơn,
Dialogue: 0,0:04:02.77,0:04:07.91,Default,,0000,0000,0000,,đáng tiếc là quá xa để các bằng chứng\Nlịch sử và khảo cổ
Dialogue: 0,0:04:07.91,0:04:10.09,Default,,0000,0000,0000,,có thể dẫn chúng ta đi.
Dialogue: 0,0:04:10.09,0:04:12.28,Default,,0000,0000,0000,,Còn rất nhiều bí ẩn không thể giải đáp,
Dialogue: 0,0:04:12.28,0:04:15.66,Default,,0000,0000,0000,,như có chăng mối liên hệ nào\Ngiữa tiếng Ấn-Âu
Dialogue: 0,0:04:15.66,0:04:17.84,Default,,0000,0000,0000,,với các tập ngôn ngữ khác,
Dialogue: 0,0:04:17.84,0:04:22.52,Default,,0000,0000,0000,,và các ngôn ngữ được nói ở châu Âu \Ntrước khi có tiếng Ấn-Âu là gì.
Dialogue: 0,0:04:22.52,0:04:27.42,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng điều thú vị ở đây là \Ngần 3 tỉ người khắp thế giới,
Dialogue: 0,0:04:27.42,0:04:29.98,Default,,0000,0000,0000,,đa số không hiểu tiếng của nhau,
Dialogue: 0,0:04:29.98,0:04:36.36,Default,,0000,0000,0000,,lại đang nói cùng những từ\Nđược hình thành từ 6000 năm lịch sử.