[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.85,0:00:10.87,Default,,0000,0000,0000,,Երբ խոսքը գնում է անգլերենի մասին, մենք \Nհաճախ պատկերացնում ենք այն որպես մեկ լեզու Dialogue: 0,0:00:10.87,0:00:14.100,Default,,0000,0000,0000,,սակայն ի՞նչն է հանդիսանում աշխարհի \Nտասնյակ երկրներում խոսվող Dialogue: 0,0:00:14.100,0:00:17.05,Default,,0000,0000,0000,,հազարավորբարբառները կապող օղակը, Dialogue: 0,0:00:17.05,0:00:19.41,Default,,0000,0000,0000,,կամ ի՞նչով են նրանք նման Չոսերի գործերին: Dialogue: 0,0:00:19.41,0:00:23.03,Default,,0000,0000,0000,,Եվ ինչո՞վ է նրանցից որևէ մեկը կապված\NԲեովուլֆի տարօրինակ բառերին: Dialogue: 0,0:00:23.03,0:00:25.27,Default,,0000,0000,0000,,Պատասխանն այն է, որ շատ լեզուների պես` Dialogue: 0,0:00:25.27,0:00:28.33,Default,,0000,0000,0000,,անգլերենը զարգացում է ապրել տարբեր \Nխոսողների սերունդների միջով` Dialogue: 0,0:00:28.33,0:00:31.31,Default,,0000,0000,0000,,ժամանակի ընթացքում ենթարկվելով ահռելի \Nփոփոխությունների: Dialogue: 0,0:00:31.31,0:00:33.34,Default,,0000,0000,0000,,Քննելով այս փոփոխությունները` Dialogue: 0,0:00:33.34,0:00:35.78,Default,,0000,0000,0000,,մենք կարող ենք հետևել լեզուն այսօրվա օրից Dialogue: 0,0:00:35.78,0:00:38.30,Default,,0000,0000,0000,,մինչև իր հինավուրց արմատները: Dialogue: 0,0:00:38.30,0:00:40.69,Default,,0000,0000,0000,,Մինչդեռ ժամանակակից\Nանգլերենը շատ նման բառեր ունի` Dialogue: 0,0:00:40.69,0:00:42.92,Default,,0000,0000,0000,,լատիներենից առաջացած\Nռոմանական լեզուներում, Dialogue: 0,0:00:42.92,0:00:44.67,Default,,0000,0000,0000,,օրինակ` ֆրանսերենում և իսպաներենում, Dialogue: 0,0:00:44.67,0:00:47.72,Default,,0000,0000,0000,,բայց բառերի մեծամասնությունն\Nիրականում իր մասը չէր հանդիսանում: Dialogue: 0,0:00:47.72,0:00:50.27,Default,,0000,0000,0000,,Փոխարենը, նրանք սկսեցին ներխուժել\Nլեզվի մեջ` Dialogue: 0,0:00:50.27,0:00:55.09,Default,,0000,0000,0000,,1066 թվականի դեպի Անգլիա նորմանական\Nներխուժմանը զուգընթաց: Dialogue: 0,0:00:55.09,0:00:57.63,Default,,0000,0000,0000,,Երբ ֆրանսախոս նորմանացիները\Nգրավեցին Անգլիան Dialogue: 0,0:00:57.63,0:00:59.65,Default,,0000,0000,0000,,և դարձան նրա իշխող խավը, Dialogue: 0,0:00:59.65,0:01:01.79,Default,,0000,0000,0000,,նրանք իրենց հետ բերեցին նաև իրենց խոսքը` Dialogue: 0,0:01:01.79,0:01:05.27,Default,,0000,0000,0000,,ավելացնելով այնտեղ մինչ այդ \Nխոսվող անգլերենին Dialogue: 0,0:01:05.27,0:01:08.29,Default,,0000,0000,0000,,ֆրանսերենի և լատիներենի ահռելի բառապաշար: Dialogue: 0,0:01:08.29,0:01:11.05,Default,,0000,0000,0000,,Այսօր մենք այդ լեզուն\Nանվանում ենք հին անգլերեն: Dialogue: 0,0:01:11.05,0:01:13.50,Default,,0000,0000,0000,,Հենց դա է Բեովուլֆի լեզուն: Dialogue: 0,0:01:13.50,0:01:15.61,Default,,0000,0000,0000,,Այն հավանաբար այնքան էլ ծանոթ չի թվում, Dialogue: 0,0:01:15.61,0:01:19.92,Default,,0000,0000,0000,,սակայն այն կարող է ավելի ծանոթ թվալ\Nգերմաներեն իմանալու դեպքում: Dialogue: 0,0:01:19.92,0:01:23.81,Default,,0000,0000,0000,,Պատճառն այն է, որ հին անգլերենը\Nպատկանում է գերմանական լեզվախմբին` Dialogue: 0,0:01:23.81,0:01:27.60,Default,,0000,0000,0000,,առաջին անգամ 5-րդ և 6-րդ դարերում\NԲրիտանական կղզի բերված Dialogue: 0,0:01:27.60,0:01:31.18,Default,,0000,0000,0000,,անգլոնների, սաքսոնների և յուտերի կողմից: Dialogue: 0,0:01:31.18,0:01:35.90,Default,,0000,0000,0000,,Իրենց կողմից խոսվող գերմանական բարբառները\Nկոչվեց անգլո-սաքսոնական լեզու: Dialogue: 0,0:01:35.90,0:01:38.93,Default,,0000,0000,0000,,8-11-րդ դարերում վիկինգները Dialogue: 0,0:01:38.93,0:01:42.94,Default,,0000,0000,0000,,հին նորվեգերենից էլ ավելի շատ \Nփոխառություններ ավելացրին խառնուրդին: Dialogue: 0,0:01:42.94,0:01:45.77,Default,,0000,0000,0000,,Դժվար է տեսնել\Nժամանակակից անգլերենի արմատները` Dialogue: 0,0:01:45.77,0:01:47.63,Default,,0000,0000,0000,,հաշվի առնելով բոլոր վերցված բառերը Dialogue: 0,0:01:47.63,0:01:51.74,Default,,0000,0000,0000,,ֆրանսերենից, լատիներենից, հին նորվեգերենից\Nև այլ լեզուներից: Dialogue: 0,0:01:51.74,0:01:56.90,Default,,0000,0000,0000,,Սակայն համեմատական լեզվաբանությունը կարող\Nէ օգնել` հիմնվելով քերանական կառուցվածքի, Dialogue: 0,0:01:56.90,0:01:58.83,Default,,0000,0000,0000,,հնչյունների փոխվելու օրինաչափությունների Dialogue: 0,0:01:58.83,0:02:01.18,Default,,0000,0000,0000,,և հիմնական բառապաշարի վրա: Dialogue: 0,0:02:01.18,0:02:03.68,Default,,0000,0000,0000,,Օրինակ` 6-րդ դարից հետո Dialogue: 0,0:02:03.68,0:02:09.01,Default,,0000,0000,0000,,գերմաներեն բառերը, որոնք սկսում էին "p"\Nտառով, աստիճանաբար դարձան "pf", Dialogue: 0,0:02:09.01,0:02:13.11,Default,,0000,0000,0000,,մինչդեռ հին անգլերենի իրենց նմանակները\Nմնացին անփոփոխ: Dialogue: 0,0:02:13.11,0:02:16.98,Default,,0000,0000,0000,,Մեկ այլ բաժանման ընթացքում շվեդերենի "sk"\Nհնչյունը ունեցող բառերը Dialogue: 0,0:02:16.98,0:02:20.39,Default,,0000,0000,0000,,ստացան "sh" հնչյունը անգլերենում: Dialogue: 0,0:02:20.39,0:02:23.24,Default,,0000,0000,0000,,Հիմա էլ գոյություն ունեն "sk"հնչյուն\Nունեցող անգլերեն բառեր, Dialogue: 0,0:02:23.24,0:02:25.62,Default,,0000,0000,0000,,օրինակ` "skirt" (կիսաշրջազգեստ)\Nև "skull" (գանգ), Dialogue: 0,0:02:25.62,0:02:28.12,Default,,0000,0000,0000,,բայց նրանք հին նորվեգերենից\Nեկած փոխառություններ են, Dialogue: 0,0:02:28.12,0:02:31.78,Default,,0000,0000,0000,,որոնք եկել էին "sk"-ից "sh" անցումից հետո: Dialogue: 0,0:02:31.78,0:02:33.71,Default,,0000,0000,0000,,Այս օրինակները ցույց են տալիս, Dialogue: 0,0:02:33.71,0:02:37.63,Default,,0000,0000,0000,,որ ինչպես շատ ու շատ ռոմանական լեզուներ\Nառաջացել են լատիներենից, Dialogue: 0,0:02:37.63,0:02:41.60,Default,,0000,0000,0000,,այնպես էլ անգլերենը, շվեդերենը, \Nգերմաներենը և այլ լեզուներ Dialogue: 0,0:02:41.60,0:02:46.01,Default,,0000,0000,0000,,առաջացել էին իրենց ընդհանուր նախահայր\Nհամարվող նախա-գերմանական լեզվից, Dialogue: 0,0:02:46.01,0:02:48.85,Default,,0000,0000,0000,,որն օգտագործվել է մոտավորապես \Nմ.թ.ա. 500 թվականին: Dialogue: 0,0:02:48.85,0:02:52.30,Default,,0000,0000,0000,,Քանի որ այս պատմական լեզուն\Nերբեք գրի չի առնվել, Dialogue: 0,0:02:52.30,0:02:56.18,Default,,0000,0000,0000,,մենք միայն կարող ենք այն վերականգնել`\Nհամեմատելով իր հաջորդողների հետ, Dialogue: 0,0:02:56.18,0:02:59.30,Default,,0000,0000,0000,,որը հնարավոր է շնորհիվ\Nփոփոխությունների կայունության: Dialogue: 0,0:02:59.30,0:03:03.67,Default,,0000,0000,0000,,Մենք նույնիսկ կարող ենք \Nառաջ գնալ ևս մեկ քայլ Dialogue: 0,0:03:03.67,0:03:09.74,Default,,0000,0000,0000,,և հետևել նախա-գերմանակ լեզվի նախորդողի`\Nնախա-հնդեվրոպական լեզվի ծագմանը, Dialogue: 0,0:03:09.74,0:03:11.92,Default,,0000,0000,0000,,որն օգտագործվել է մոտ 6000 տարի առաջ Dialogue: 0,0:03:11.92,0:03:16.51,Default,,0000,0000,0000,,այսօրվա Ուկրաինայի և Ռուսաստանի \Nտարածքում գտնվող Պոնտական տափաստանում: Dialogue: 0,0:03:16.51,0:03:20.84,Default,,0000,0000,0000,,Սա հանդիսանում է հնդեվրոպական\Nլեզվաընտանիքի վերականգնված նախահայրը, Dialogue: 0,0:03:20.84,0:03:25.37,Default,,0000,0000,0000,,որն ընդգրկում է պատմության ընթացքում\NԵվրոպայում խոսված գրեթե բոլոր լեզուները, Dialogue: 0,0:03:25.37,0:03:28.71,Default,,0000,0000,0000,,ինչպես նաև հարավային և արևմտյան Ասիայի\Nմեծ մասում խոսվածները: Dialogue: 0,0:03:28.71,0:03:31.45,Default,,0000,0000,0000,,Եվ չնայած այն կարող է \Nավելի մեծ ջանք պահանջել, Dialogue: 0,0:03:31.45,0:03:35.89,Default,,0000,0000,0000,,մենք կարող ենք բացահայտել հնդեվրոպական\Nլեզվաընտանիքի տարբեր ճյուղերի բառերի Dialogue: 0,0:03:35.89,0:03:39.86,Default,,0000,0000,0000,,կառուցվածքային նմանությունները և\Nհամապատասխանությունները: Dialogue: 0,0:03:39.86,0:03:42.08,Default,,0000,0000,0000,,Համեմատելով անգլերենը և լատիներենը` Dialogue: 0,0:03:42.08,0:03:45.69,Default,,0000,0000,0000,,մենք տեսնում ենք, որ անգլերենը ունի "t",\Nերբ լատիներենը ունի "d", Dialogue: 0,0:03:45.69,0:03:49.73,Default,,0000,0000,0000,,և "f", երբ լատիները` "p" բառերի սկզբում: Dialogue: 0,0:03:49.73,0:03:53.68,Default,,0000,0000,0000,,Անգլերենին համեմատաբար հեռու լեզուները\Nընդգրկում են հինդին, պարկսերենը Dialogue: 0,0:03:53.68,0:03:58.11,Default,,0000,0000,0000,,և կելտիկ լեզուները, որոնք սփռված են\Nայսօրվա Բրիտանիայի տարածքով մեկ: Dialogue: 0,0:03:58.11,0:04:02.77,Default,,0000,0000,0000,,Նախա-հնդեվրոպական լեզուն իր հերթին ևս\Nառաջացել է էլ ավելի հին լեզվից, Dialogue: 0,0:04:02.77,0:04:07.91,Default,,0000,0000,0000,,սակայն, դժբախտաբար, սա է այն սահմանը,\Nորը պատմական և հնէաբանական ապացույցները Dialogue: 0,0:04:07.91,0:04:10.09,Default,,0000,0000,0000,,թույլատրում են մեզ հետազոտել: Dialogue: 0,0:04:10.09,0:04:12.28,Default,,0000,0000,0000,,Շատ ու շատ գաղտնիքներ\Nմնում են օդում կախված, Dialogue: 0,0:04:12.28,0:04:15.66,Default,,0000,0000,0000,,օրինակ` որոշակի կապի\Nգոյությունը հնդեվրոպական Dialogue: 0,0:04:15.66,0:04:17.84,Default,,0000,0000,0000,,և այլ գլխավոր լեզվաընտանիքների միջև Dialogue: 0,0:04:17.84,0:04:22.52,Default,,0000,0000,0000,,և մինչ այդ Եվրոպայում խոսվող\Nլեզուների հատկանշական գծերը: Dialogue: 0,0:04:22.52,0:04:27.42,Default,,0000,0000,0000,,Սակայն ապշեցուցիչ է այն, որ մոտ\N3 միլիարդ մարդ ամբողջ աշխարհում, Dialogue: 0,0:04:27.42,0:04:29.98,Default,,0000,0000,0000,,որոնցից շատերը չեն կարող հասկանալ իրար, Dialogue: 0,0:04:29.98,0:04:37.37,Default,,0000,0000,0000,,միևնույնն է խոսում են նույն բառերով`\Nձևավորված 6000 տարվա պատմության ընթացքում: