WEBVTT

00:00:06.919 --> 00:00:10.909
Oto, co musi się stać, 
by po stosunku doszło do ciąży.

00:00:10.909 --> 00:00:12.681
Plemniki muszą przedostać się pochwą

00:00:12.681 --> 00:00:14.081
przez otwór szyjki macicy,

00:00:14.081 --> 00:00:15.571
a potem przez macicę

00:00:15.571 --> 00:00:18.211
do jednego z dwóch jajowodów.

00:00:18.211 --> 00:00:22.420
Jeśli w jajowodzie znajduje się jajeczko
uwolnione podczas comiesięcznej owulacji,

00:00:22.420 --> 00:00:25.571
jeden plemnik ma szansę je zapłodnić.

00:00:25.571 --> 00:00:28.489
Antykoncepcja ma za zadanie temu zapobiec

00:00:28.489 --> 00:00:30.671
i działa na trzy podstawowe sposoby.

00:00:30.671 --> 00:00:32.771
Blokuje drogę plemnikom,

00:00:32.771 --> 00:00:35.630
neutralizuje je, zanim trafią do macicy,

00:00:35.630 --> 00:00:38.944
lub hamuje owulację.

00:00:38.944 --> 00:00:41.683
Blokowanie jest najprostsze.

00:00:41.683 --> 00:00:45.080
Prezerwatywy męskie i damskie
uniemożliwiają kontakt

00:00:45.080 --> 00:00:47.171
nasienia z pochwą.

00:00:47.171 --> 00:00:50.871
W odróżnieniu od innych, 
ta metoda antykoncepcji

00:00:50.871 --> 00:00:55.441
zapobiega też niektórym chorobom 
przenoszonym drogą płciową.

00:00:55.441 --> 00:00:59.534
Diafragma, kapturek naszyjkowy i gąbka,

00:00:59.534 --> 00:01:04.532
umieszczane na szyjce macicy,
blokują wejście do niej.

00:01:04.532 --> 00:01:08.060
Ten rodzaj antykoncepcji nazywamy
czasem metodą barierową.

00:01:08.060 --> 00:01:10.461
Można ją połączyć 
ze środkami plemnikobójczymi,

00:01:10.461 --> 00:01:13.072
należącymi do drugiej kategorii,
czyli neutralizatorów.

00:01:13.072 --> 00:01:17.431
Środki plemnikobójcze to substancje,
która unieruchamiają i niszczą plemniki.

00:01:17.431 --> 00:01:21.971
Występują w postaci pianek,
kremów, żeli, czopków,

00:01:21.971 --> 00:01:26.461
a nawet cienkiej przezroczystej folii,
która rozpuszcza się w pochwie.

00:01:26.461 --> 00:01:30.972
Środki te umieszcza się przed stosunkiem
bezpośrednio w pochwie,

00:01:30.972 --> 00:01:34.252
lub łączy z metodami barierowymi,
jak diafragma czy prezerwatywa

00:01:34.252 --> 00:01:36.202
dla lepszego zabezpieczenia.

00:01:36.202 --> 00:01:38.282
Trzeci sposób zapobiegania ciąży

00:01:38.282 --> 00:01:42.772
polega na hamowaniu
dojrzewania jajeczka w jajniku.

00:01:42.772 --> 00:01:45.922
Jeśli w jajowodzie nie ma jajeczka,

00:01:45.922 --> 00:01:48.622
plemnik nie ma co zapłodnić.

00:01:48.622 --> 00:01:50.272
Hormonalne środki antykoncepcyjne,

00:01:50.272 --> 00:01:53.982
jak pigułki, plastry, zastrzyki 
i krążki dopochwowe,

00:01:53.982 --> 00:02:00.073
zawierają różne połączenia syntetycznych
odpowiedników progesteronu i estrogenu.

00:02:00.073 --> 00:02:02.613
Ten hormonalny koktajl blokuje owulację,

00:02:02.613 --> 00:02:06.233
zatrzymując niedojrzałe jajeczko
bezpiecznie w jajniku.

00:02:06.233 --> 00:02:10.253
Syntetyczny progesteron
działa też barierowo.

00:02:10.253 --> 00:02:14.644
Zagęszcza śluz szyjki macicy,
co utrudnia plemnikom penetrację.

00:02:14.644 --> 00:02:18.354
Inne środki antykoncepcyjne
też działają wielokierunkowo.

00:02:18.354 --> 00:02:22.955
Wkładki wewnątrzmaciczne

00:02:22.955 --> 00:02:26.164
zawierają syntetyczne hormony 
blokujące owulację.

00:02:26.164 --> 00:02:28.333
Niektóre zawierają również miedź,

00:02:28.333 --> 00:02:32.969
która neutralizuje plemniki
i utrudnia zagnieżdżenie zarodka w macicy.

00:02:32.969 --> 00:02:35.284
Blokować drogę, neutralizować czy hamować?

00:02:35.284 --> 00:02:37.816
Czy któryś z tych sposobów
jest lepszy od pozostałych?

00:02:37.816 --> 00:02:40.884
Istnieją między nimi różnice, 
ale w dużym stopniu dotyczą one

00:02:40.884 --> 00:02:44.214
wygody i łatwości stosowania
przy zachowaniu skuteczności.

00:02:44.214 --> 00:02:48.064
Na przykład męskie prezerwatywy
byłyby skuteczne w 98%,

00:02:48.064 --> 00:02:50.055
gdyby wszyscy stosowali je prawidłowo.

00:02:50.055 --> 00:02:55.056
Oznacza to, że gdyby sto par przez rok
poprawnie stosowało prezerwatywy,

00:02:55.056 --> 00:02:57.475
dwie kobiety zaszłyby w ciążę.

00:02:57.475 --> 00:03:02.845
Ale nie wszyscy stosują je prawidłowo,
więc w praktyce są skuteczne tylko w 82%.

00:03:02.845 --> 00:03:07.028
Inne metody, jak plastry i tabletki,
są skuteczne w 99%,

00:03:07.028 --> 00:03:08.765
przy ścisłym przestrzeganiu zaleceń.

00:03:08.765 --> 00:03:11.504
Ale w praktyce daje to 91%.

00:03:11.504 --> 00:03:15.572
Skuteczność środków plemnikobójczych
wynosi 85% w warunkach idealnych,

00:03:15.572 --> 00:03:19.096
ale zaledwie 71% w praktyce.

00:03:19.096 --> 00:03:23.576
Innym ważnym czynnikiem przy wyborze
metody antykoncepcji są efekty uboczne,

00:03:23.576 --> 00:03:26.756
które dotyczą prawie wyłącznie kobiet.

00:03:26.756 --> 00:03:30.526
Zwłaszcza metody hormonalne
mogą wywoływać objawy, jak bóle głowy,

00:03:30.526 --> 00:03:31.356
nudności

00:03:31.356 --> 00:03:32.968
czy nadciśnienie,

00:03:32.968 --> 00:03:35.056
ale każda kobieta reaguje inaczej.

00:03:35.056 --> 00:03:38.606
Dlatego środki te musi przepisać lekarz.

00:03:38.606 --> 00:03:41.486
Metodę antykoncepcji 
dobiera się indywidualnie

00:03:41.486 --> 00:03:44.725
i zmienia w zależności od potrzeb.

00:03:44.725 --> 00:03:47.477
Naukowcy pracują też nad nowymi metodami,

00:03:47.477 --> 00:03:51.306
takimi jak pigułka dla mężczyzn,
zapobiegająca wytwarzaniu plemników.

00:03:51.306 --> 00:03:53.766
Na razie mamy sporo opcji

00:03:53.766 --> 00:03:55.116
jak blokować plemniki,

00:03:55.116 --> 00:03:56.136
neutralizować je

00:03:56.136 --> 00:03:59.566
lub hamować rozwój komórek jajowych
i zatrzymać je w bezpiecznym miejscu.