[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi tam sayılı kesirleri bileşik kesirlere dönüştürmeyi ve bileşik kesirleri tam sayılı kesirlere dönüştürmeyi öğreneceğiz. Dialogue: 0,0:00:03.00,0:00:05.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:00:05.00,0:00:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Önce biraz terminoloji. Dialogue: 0,0:00:07.00,0:00:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Tam sayılı kesir nedir? Dialogue: 0,0:00:08.00,0:00:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin, 2 tam 1 bölü 2 gibi bir sayı görmüşsünüzdür. Dialogue: 0,0:00:10.00,0:00:13.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:00:13.00,0:00:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu bir tam sayılı kesirdir. Dialogue: 0,0:00:15.00,0:00:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Neden buna tam sayılı kesir diyoruz? Dialogue: 0,0:00:16.00,0:00:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü içinde hem bir doğal sayı, hem de bir kesir var. Dialogue: 0,0:00:21.00,0:00:22.00,Default,,0000,0000,0000,,O yüzden, adı tam sayılı kesir. Dialogue: 0,0:00:22.00,0:00:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Hem doğal sayı, hem de kesir. Dialogue: 0,0:00:24.00,0:00:25.00,Default,,0000,0000,0000,,2 tam 1 bölü 2. Dialogue: 0,0:00:25.00,0:00:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Sanırım, 2 tam 1 bölü 2'nin nasıl bir sayı olduğunu biliyorsunuz. Dialogue: 0,0:00:27.00,0:00:31.00,Default,,0000,0000,0000,,2 ile 3'ün tam ortasında bir sayıdır. Dialogue: 0,0:00:31.00,0:00:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Peki, bileşik kesir nedir? Dialogue: 0,0:00:32.00,0:00:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Bileşik kesirde pay, paydadan büyüktür. Dialogue: 0,0:00:33.00,0:00:37.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:00:37.00,0:00:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Bileşik kesire bir örnek verelim. Dialogue: 0,0:00:39.00,0:00:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Rasgele sayılar seçiyorum. Dialogue: 0,0:00:41.00,0:00:47.00,Default,,0000,0000,0000,,23 bölü 5 diyelim. Dialogue: 0,0:00:47.00,0:00:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu bir bileşik kesirdir. Dialogue: 0,0:00:49.00,0:00:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Neden? Dialogue: 0,0:00:50.00,0:00:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü 23, 5'ten büyüktür. Dialogue: 0,0:00:52.00,0:00:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu kadar basit. Dialogue: 0,0:00:54.00,0:00:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir bileşik kesiri tam sayılı kesire, tam sayılı kesiri de bileşik kesire çevirebilirsiniz. Dialogue: 0,0:00:58.00,0:01:01.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:01:01.00,0:01:02.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:01:02.00,0:01:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Tam sayılı kesiri bileşik kesire çevirmeyi öğrenmekle başlayalım. Dialogue: 0,0:01:06.00,0:01:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Önce size yöntemini öğreteceğim. Dialogue: 0,0:01:11.00,0:01:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu yöntem her zaman doğru cevabı verir. Dialogue: 0,0:01:12.00,0:01:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve umarım, yöntemin mantığını da kavramınızı sağlayabilirim. Dialogue: 0,0:01:15.00,0:01:18.00,Default,,0000,0000,0000,,2 tam 1 bölü 2'yi bileşik kesire çevirmek istiyorum. Dialogue: 0,0:01:18.00,0:01:21.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:01:21.00,0:01:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Paydayı doğal sayıyla çarparım ve payla toplsrım. Dialogue: 0,0:01:28.00,0:01:30.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:01:30.00,0:01:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Böyle yapalım. Dialogue: 0,0:01:31.00,0:01:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Yeterince örnek yaparsak örüntüyü anlarsınız, diye düşünüyorum. Dialogue: 0,0:01:33.00,0:01:34.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:01:34.00,0:01:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Buna göre, 2 çarpı 2 eşittir 4, artı 1 eşittir 5. Dialogue: 0,0:01:40.00,0:01:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunu yazalım. Dialogue: 0,0:01:41.00,0:01:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Yeni pay, 2 çarpı 2 artı 1 olacak. Dialogue: 0,0:01:45.00,0:01:47.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:01:47.00,0:01:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunun tamamı, bölü eski paydamız. Dialogue: 0,0:01:50.00,0:01:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Yani bu eşittir 5 bölü 2. Dialogue: 0,0:01:55.00,0:02:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Böylece, 2 tam 1 bölü 2 eşittir 5 bölü 2. Dialogue: 0,0:02:01.00,0:02:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir örnek daha yapalım. Dialogue: 0,0:02:02.00,0:02:08.00,Default,,0000,0000,0000,,4 tam 1 bölü 3. Dialogue: 0,0:02:08.00,0:02:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Burada payda yine 3 olacak. Dialogue: 0,0:02:11.00,0:02:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Paydayı aynı tutuyoruz. Dialogue: 0,0:02:13.00,0:02:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve yeni pay, 3 çarpı 4 artı 2 olacak. Dialogue: 0,0:02:18.00,0:02:24.00,Default,,0000,0000,0000,,3 çarpı 4, artı 2. Dialogue: 0,0:02:24.00,0:02:25.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:02:25.00,0:02:27.00,Default,,0000,0000,0000,,İşlem sırasına göre, önce çarpma yapıyoruz. Dialogue: 0,0:02:27.00,0:02:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Aslında, size yöntemi de böyle öğrettim. Dialogue: 0,0:02:30.00,0:02:34.00,Default,,0000,0000,0000,,3 çarpı 4 eşittir 12, artı 2 eşittir 14. Dialogue: 0,0:02:34.00,0:02:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Yani bu eşittir 14 bölü 3. Dialogue: 0,0:02:38.00,0:02:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir örnek daha yapıyoruz. Dialogue: 0,0:02:39.00,0:02:48.00,Default,,0000,0000,0000,,6 tam 17 bölü 18. Dialogue: 0,0:02:48.00,0:02:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Zor bir soru seçtim. Dialogue: 0,0:02:50.00,0:02:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Paydayı aynı tutuyoruz. Dialogue: 0,0:02:54.00,0:02:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve yeni pay, 18 çarpı 6, veya 6 çarpı 18 artı 17 olur. Dialogue: 0,0:02:57.00,0:03:03.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:03:03.00,0:03:05.00,Default,,0000,0000,0000,,6 çarpı 18. Dialogue: 0,0:03:05.00,0:03:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Bakalım, bu, 60 artı 48, yani 108 olur. Dialogue: 0,0:03:07.00,0:03:11.00,Default,,0000,0000,0000,,108 artı 17. Dialogue: 0,0:03:11.00,0:03:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunun tamamı, bölü 18. Dialogue: 0,0:03:14.00,0:03:20.00,Default,,0000,0000,0000,,108 artı 17 eşittir 125 bölü 18. Dialogue: 0,0:03:20.00,0:03:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Yani 6 tam 17 bölü 18 eşittir 125 bölü 18. Dialogue: 0,0:03:29.00,0:03:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Birkaç tane daha yapalım. Dialogue: 0,0:03:30.00,0:03:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Birkaç dakika sonra, bileşik kesiri tam sayılı kesire çevirmeyi size öğreteceğim. Dialogue: 0,0:03:33.00,0:03:40.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:03:40.00,0:03:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve burada yöntemin neden işe yaradığını size anlatacağım. Dialogue: 0,0:03:44.00,0:03:51.00,Default,,0000,0000,0000,,2 tam 1 bölü 4 diyelim. Dialogue: 0,0:03:51.00,0:03:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu, 4 çarpı 2 artı 1 bölü 4'e eşit. Dialogue: 0,0:03:55.00,0:04:04.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:04:04.00,0:04:09.00,Default,,0000,0000,0000,,4 çarpı 2 eşittir 8 artı 1 eşittir 9. 9 bölü 4. Dialogue: 0,0:04:09.00,0:04:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Size bu yöntemin mantığını anlatmak istiyorum. Dialogue: 0,0:04:14.00,0:04:16.00,Default,,0000,0000,0000,,2 tam 1 bölü 4'ü çizip neye benzediğine bakalım. Dialogue: 0,0:04:16.00,0:04:18.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:04:18.00,0:04:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Turta benzetmemize dönelim. Dialogue: 0,0:04:22.00,0:04:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu bir turta. Dialogue: 0,0:04:26.00,0:04:28.00,Default,,0000,0000,0000,,İki turta. Dialogue: 0,0:04:28.00,0:04:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve çeyrek turta. Pardon. Dialogue: 0,0:04:33.00,0:04:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Çeyrek böyle olur. Çeyrek turta, öyle değil mi? Dialogue: 0,0:04:38.00,0:04:41.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:04:41.00,0:04:43.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:04:43.00,0:04:51.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:04:51.00,0:04:53.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:04:53.00,0:04:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Burada 2 tam 1 bölü 4 turta var. Dialogue: 0,0:04:58.00,0:05:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Burada kaç tane çeyrek turta olduğunu yazmaya çalışalım. Dialogue: 0,0:05:04.00,0:05:07.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:05:07.00,0:05:09.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:05:09.00,0:05:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu turtaların her birini dörde bölüyoruz. Dialogue: 0,0:05:12.00,0:05:15.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:05:15.00,0:05:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi kaç tane çeyrek turta olduğunu söyleyebiliriz. Dialogue: 0,0:05:19.00,0:05:28.00,Default,,0000,0000,0000,,1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 .çeyreğimiz var. Dialogue: 0,0:05:28.00,0:05:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Mantıklı, öyle değil mi? Dialogue: 0,0:05:29.00,0:05:33.00,Default,,0000,0000,0000,,2 tam 1 bölü 4, 9 bölü 4 ile aynı şeydir. Dialogue: 0,0:05:33.00,0:05:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu yöntem, her kesirle işe yarar. Dialogue: 0,0:05:36.00,0:05:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi diğer dönüştürmeye geçelim. Dialogue: 0,0:05:37.00,0:05:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Bileşik kesiri tam sayılı kesire çevirelim. Dialogue: 0,0:05:41.00,0:05:43.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:05:43.00,0:05:49.00,Default,,0000,0000,0000,,23 bölü 5. Dialogue: 0,0:05:49.00,0:05:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi tam tersi yönde hareket ediyoruz. Dialogue: 0,0:05:51.00,0:05:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Paydayı alıyoruz, payı paydaya bölüyoruz. Dialogue: 0,0:05:52.00,0:05:55.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:05:55.00,0:05:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve sonra da kalanı buluyoruz. Dialogue: 0,0:05:57.00,0:06:02.00,Default,,0000,0000,0000,,23'te 5 kaç kere var? Dialogue: 0,0:06:02.00,0:06:05.00,Default,,0000,0000,0000,,23'te 5 4 kere var. Dialogue: 0,0:06:05.00,0:06:08.00,Default,,0000,0000,0000,,4 kere 5, 20'dir. Dialogue: 0,0:06:08.00,0:06:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve kalan 3'tür. Dialogue: 0,0:06:11.00,0:06:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Böylece, 23 bölü 5 eşittir 4 tam kalan 3 bölü 5'tir diyebiliriz. Dialogue: 0,0:06:16.00,0:06:19.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:06:19.00,0:06:25.00,Default,,0000,0000,0000,,4 tam 3 bölü 5. Dialogue: 0,0:06:25.00,0:06:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi yaptıklarımızı tekrar edelim. Dialogue: 0,0:06:26.00,0:06:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Payı paydaya böldük. Dialogue: 0,0:06:28.00,0:06:30.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:06:30.00,0:06:33.00,Default,,0000,0000,0000,,23'te 5 4 kere var. Dialogue: 0,0:06:33.00,0:06:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Kalan ise, 3. Dialogue: 0,0:06:38.00,0:06:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Yani 23 bölü 5 eşittir 4 tam 3 bölü 5. Dialogue: 0,0:06:41.00,0:06:46.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:06:46.00,0:06:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Böyle bir örnek daha yapalım. Dialogue: 0,0:06:48.00,0:06:51.00,Default,,0000,0000,0000,,17 bölü 8. Dialogue: 0,0:06:51.00,0:06:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunu tam sayılı kesir olarak nasıl yazarız? Dialogue: 0,0:06:53.00,0:06:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunu aklınızdan da yapabilirsiniz. Dialogue: 0,0:06:54.00,0:06:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama kafanız karışmasın diye yazalım. Dialogue: 0,0:06:59.00,0:07:04.00,Default,,0000,0000,0000,,17'de 8 2 kere var. Dialogue: 0,0:07:04.00,0:07:07.00,Default,,0000,0000,0000,,2 kere 8 eşittir 16. Dialogue: 0,0:07:07.00,0:07:09.00,Default,,0000,0000,0000,,17 eksi 16 eşittir 1. Dialogue: 0,0:07:09.00,0:07:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Kalan 1'dir. Dialogue: 0,0:07:10.00,0:07:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Buna göre, 17 bölü 8 eşittir 2 tam 1 bölü 8. Dialogue: 0,0:07:19.00,0:07:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Öyle değil mi? Çünkü geriye 1 bölü 8 kalır. Dialogue: 0,0:07:22.00,0:07:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunu belirtmenin görsel bir yolunu da size göstereyim. Böylece, bu yöntemin neden işe yaradığını da anlarsınız. Dialogue: 0,0:07:25.00,0:07:28.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:07:28.00,0:07:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Diyelim ki, 5 bölü 2'yi dönüştürüyoruz, tamam mı? Dialogue: 0,0:07:33.00,0:07:36.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:07:36.00,0:07:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi turta veya pizza modeline dönersek, beş tane yarım pizza çizeyim. Dialogue: 0,0:07:40.00,0:07:44.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:07:44.00,0:07:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Burada bir yarım pizza. Dialogue: 0,0:07:49.00,0:07:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve şurada, başka bir yarım pizza olsun. Dialogue: 0,0:07:51.00,0:07:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunu döndürmüş oldum. Dialogue: 0,0:07:54.00,0:07:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu, iki. Dialogue: 0,0:07:55.00,0:08:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir yarım pizza, ikinci yarım, üçüncü yarım. Dialogue: 0,0:08:00.00,0:08:03.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:08:03.00,0:08:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Burada bir dördüncü yarım var. Dialogue: 0,0:08:05.00,0:08:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar yarım pizzalar ve şurada da beşinci bir yarım pizza var, öyle değil mi? Dialogue: 0,0:08:07.00,0:08:10.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:08:10.00,0:08:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Böylece beş yarım oldu. Dialogue: 0,0:08:12.00,0:08:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Buraya baktığımızda, bu iki yarımı birleştirdiğimizde, bu bir tama eşit olur, bu da başka bir tam ve ayrıca bir de yarım var, öyle değil mi? Dialogue: 0,0:08:17.00,0:08:21.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:08:21.00,0:08:23.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:08:23.00,0:08:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Yani bu eşittir 2 tam 1 bölü 2 pizza. Dialogue: 0,0:08:31.00,0:08:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Umarım, kafanız çok karışmamıştır. Dialogue: 0,0:08:33.00,0:08:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Eğer bunu yöntemimizi kullanarak yapmak istersek, 5'te 2 2 kere var deriz. Dialogue: 0,0:08:36.00,0:08:41.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:08:41.00,0:08:43.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:08:43.00,0:08:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu 2 şuraya yazılır. Dialogue: 0,0:08:46.00,0:08:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Sonra, 2 çarpı 2 eşittir 4 deriz. Dialogue: 0,0:08:49.00,0:08:51.00,Default,,0000,0000,0000,,5 eksi 4 eşittir 1, yani kalan 1. Dialogue: 0,0:08:51.00,0:08:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Kalanı da buraya yazıyoruz. Dialogue: 0,0:08:54.00,0:08:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve paydayı aynı tutuyoruz. Dialogue: 0,0:08:56.00,0:08:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Buna göre, 5 bölü 2 eşittir 2 tam 1 bölü 2. Dialogue: 0,0:08:59.00,0:09:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Umarım, bu video, tam sayılı kesirden bileşik kesire ve bileşik kesirden tam sayılı kesire çevirme yöntemini anlamakta faydalı olmuştur. Dialogue: 0,0:09:03.00,0:09:04.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:09:04.00,0:09:07.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:09:07.00,0:09:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Anlamakta zorluk çektiğiniz bir nokta varsa, bana haber verin. Ders ekleyebilirim. Dialogue: 0,0:09:09.00,0:09:11.00,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:09:11.00,0:09:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Alıştırmaları umarım eğlenceli bulursunuz!