WEBVTT

00:00:01.271 --> 00:00:04.421
Dziękuję.

00:00:04.421 --> 00:00:07.504
Nigdy bym się nie spodziewał,

00:00:07.504 --> 00:00:11.687
że kiedykolwiek będę udzielał rad

00:00:11.687 --> 00:00:16.304
absolwentom wyższej uczelni.

00:00:16.304 --> 00:00:20.104
Sam nigdy żadnej nie ukończyłem.

00:00:20.104 --> 00:00:24.921
Nigdy nawet nie zacząłem studiów. Uciekłem od szkoły najszybciej, jak się dało,

00:00:24.921 --> 00:00:28.905
bo przytłaczała mnie perspektywa kolejnych czterech lat przymusowej nauki,

00:00:28.905 --> 00:00:33.636
zanim będę mógł zostać pisarzem.

00:00:33.636 --> 00:00:36.104
Wyszedłem więc na świat, zacząłem pisać, im więcej pisałem, tym lepiej mi to szło,

00:00:36.104 --> 00:00:39.704
więc pisałem dalej i chyba nikt nigdy nie miał nic przeciwko temu,

00:00:39.704 --> 00:00:43.803
że wszystko było zmyślone, po prostu czytali, co napisałem

00:00:43.803 --> 00:00:48.138
i płacili mi za to, albo i nie,

00:00:48.138 --> 00:00:50.621
a czasem nawet zlecali mi napisanie czegoś więcej.

00:00:50.621 --> 00:00:57.414
Co pozwoliło mi zachować zdrowy szacunek dla wyższej edukacji,

00:00:57.414 --> 00:01:00.287
z którego moi przyjaciele i krewni, którzy studiowali na uniwersytetach,

00:01:00.287 --> 00:01:03.722
dawno się już wyleczyli.

00:01:03.722 --> 00:01:06.805
Z obecnej perspektywy, to była fantastyczna jazda.

00:01:06.805 --> 00:01:09.154
Nie jestem pewien, czy mogę nazwać to karierą,

00:01:09.154 --> 00:01:13.204
ponieważ oznaczałoby to, że miałem jakiś plan,

00:01:13.204 --> 00:01:15.987
a to nieprawda.

00:01:15.987 --> 00:01:19.406
Najbliższą planowi rzeczą była lista wszystkich rzeczy, które pragnąłem zrobić,

00:01:19.406 --> 00:01:23.637
a którą stworzyłem mając piętnaście lat. Chciałem napisać powieść dla dorosłych,

00:01:23.637 --> 00:01:27.321
książkę dla dzieci, komiks, film, nagrać audiobook,

00:01:27.321 --> 00:01:31.838
napisać odcinek "Doktora Who"... i tak dalej.

00:01:31.838 --> 00:01:34.637
To nie była żadna kariera. Po prostu robiłem kolejne rzeczy z tamtej listy.

00:01:34.637 --> 00:01:39.786
Więc chciałbym opowiedzieć wam o wszystkim, czego sam nie wiedziałem zaczynając,

00:01:39.786 --> 00:01:43.354
i o paru rzeczach, które, jak wydaje mi się teraz, jednak wiedziałem.

00:01:43.354 --> 00:01:47.471
I podzielę się z wami najlepszą radą, jaką kiedykolwiek otrzymałem,

00:01:47.471 --> 00:01:50.721
a której nie posłuchałem ani trochę.

00:01:50.721 --> 00:01:54.938
Po pierwsze, jako początkujący artyści

00:01:54.938 --> 00:01:59.403
nie macie pojęcia, co robicie.

00:01:59.403 --> 00:02:02.521
Fantastycznie. Ludzie, którzy mają takie pojęcie znają zasady

00:02:02.521 --> 00:02:07.430
i wiedzą, co jest możliwe, a co nie.

00:02:07.430 --> 00:02:10.463
Wy nie wiecie. I nie powinniście.

00:02:10.463 --> 00:02:14.246
Reguły tego, co w sztuce jest możliwe, a co nie zostały stworzone przez ludzi,

00:02:14.246 --> 00:02:19.113
którzy nigdy nie sprawdzali, co się stanie, gdy je złamią.

00:02:19.113 --> 00:02:22.330
Wy możecie. Jeśli nie wiecie, że coś jest niemożliwe,

00:02:22.330 --> 00:02:25.747
będzie wam łatwiej tego dokonać. A że nikt wcześniej tego nie robił,

00:02:25.747 --> 00:02:29.247
to nikt nie ustalił zasad, które powstrzymałyby was przed zrobieniem tego jeszcze raz.

00:02:29.247 --> 00:02:39.746
(Oklaski)

00:02:39.746 --> 00:02:41.666
Po drugie, jeżeli macie pomysł na to,

00:02:41.666 --> 00:02:45.283
co chcielibyście stworzyć, do czego zostaliście stworzeni,

00:02:45.283 --> 00:02:48.830
to po prostu zróbcie to. Trudniej to zrobić, niż powiedzieć,

00:02:48.830 --> 00:02:53.098
ale czasem okazuje się, że jednak łatwiej, niż myśleliście.

00:02:53.098 --> 00:02:56.563
Ponieważ zazwyczaj są takie rzeczy, które trzeba zrobić,

00:02:56.563 --> 00:03:00.646
zanim dotrze się do celu. Ja chciałem pisać komiksy i powieści,

00:03:00.646 --> 00:03:03.630
historie i filmy, więc zostałem dziennikarzem,

00:03:03.630 --> 00:03:08.746
bo dziennikarzom wolno zadawać pytania, iść i dowiedzieć się, jak działa świat,

00:03:08.746 --> 00:03:11.546
a poza tym, wymagało to ode mnie, żebym pisał,

00:03:11.546 --> 00:03:16.496
w dodatku pisał dobrze, i płacono mi za to, że uczyłem się pisać zwięźle,

00:03:16.496 --> 00:03:20.813
dosadnie, czasem wbrew przeciwnościom

00:03:20.813 --> 00:03:23.463
i na określony termin.

00:03:23.463 --> 00:03:27.930
Czasem droga do tego, czego pragniecie będzie oczywista,

00:03:27.930 --> 00:03:31.146
a czasem prawie nie będzie dało się stwierdzić, czy to, co robicie jest właściwe,

00:03:31.146 --> 00:03:36.080
ponieważ będziecie musieli znaleźć równowagę między swymi celami i nadziejami a wyżywieniem się,

00:03:36.080 --> 00:03:40.730
spłacaniem kredytów, szukaniem pracy, kompromisami.

00:03:40.730 --> 00:03:43.496
Mnie osobiście pomogło

00:03:43.496 --> 00:03:47.680
wyobrażanie sobie swojego celu,

00:03:47.680 --> 00:03:55.597
czyli bycia autorem, głównie fikcji literackiej, pisania dobrych książek, komiksów, scenariuszy

00:03:55.597 --> 00:04:00.881
i utrzymywania się z tego,

00:04:00.881 --> 00:04:04.699
wyobrażanie sobie tego jako góry. Odległej góry. Mojego celu.

00:04:04.699 --> 00:04:10.514
I wiedziałem, że jeżeli tylko zboczę z drogi w kierunku góry, wszystko będzie dobrze.

00:04:10.514 --> 00:04:13.947
A kiedy naprawdę nie wiedziałem, co mam zrobić, mogłem przystanąć

00:04:13.947 --> 00:04:20.248
i zastanowić się, czy nie schodzę na manowce.

00:04:20.248 --> 00:04:23.248
Odrzucałem stanowiska w redakcjach czasopism,

00:04:23.248 --> 00:04:26.866
sensowne zajęcia, które przyniosłyby mi sensowne pieniądze, ponieważ wiedziałem,

00:04:26.866 --> 00:04:32.198
że choć atrakcyjne, dla mnie oznaczałyby oddalanie się od mojej góry.

00:04:32.198 --> 00:04:35.633
Gdyby zaoferowano mi je wcześniej, może bym je przyjął,

00:04:35.633 --> 00:04:41.098
ponieważ wtedy przeniosłyby mnie bliżej góry, niż byłem w danej chwili.

00:04:41.098 --> 00:04:43.365
Uczyłem się pisać - pisząc.

00:04:43.365 --> 00:04:46.215
Starałem się robić cokolwiek, co wydawało mi się przygodą,

00:04:46.215 --> 00:04:53.664
i przestawałem, kiedy zaczynało sprawiać wrażenie pracy, dzięki czemu nie czułem się, jakbym pracował.

00:04:53.664 --> 00:04:56.348
Po trzecie, kiedy zaczynacie,

00:04:56.348 --> 00:04:59.843
musicie nauczyć się radzić sobie z porażką.

00:04:59.843 --> 00:05:04.660
Musicie się uodpornić, nauczyć, że nie każdy projekt przetrwa.

00:05:04.660 --> 00:05:07.011
Życie freelancera, życie artysty, czasem wygląda

00:05:07.011 --> 00:05:10.943
jak wysyłanie listów w butelkach, na bezludnej wyspie, licząc,

00:05:10.943 --> 00:05:15.910
że ktoś jakąś znajdzie, otworzy, przeczyta

00:05:15.910 --> 00:05:19.644
i wrzuci do butelki coś, co może wróci do was z kolejnym przypływem:

00:05:19.644 --> 00:05:23.909
wyrazy uznania, zlecenie, pieniądze, miłość.

00:05:23.909 --> 00:05:27.777
Musicie pogodzić się z tym, że może tylko jedna na sto rzeczy, które wypuścicie w świat,

00:05:27.777 --> 00:05:31.576
wróci do was.

00:05:31.576 --> 00:05:34.194
Problem porażki. Problem zniechęcenia,

00:05:34.194 --> 00:05:38.393
braku nadziei, głodu. Chcecie, by wszystko od razu się udało,

00:05:38.393 --> 00:05:43.225
a życie jest pełne niepowodzeń. Moja pierwsza książka - związana z dziennikarstwem

00:05:43.225 --> 00:05:46.310
i napisana wyłącznie dla pieniędzy, zaliczkę za którą

00:05:46.310 --> 00:05:51.326
przeznaczyłem na elektryczną maszynę do pisania - powinna była zostać bestsellerem.

00:05:51.326 --> 00:05:54.027
Powinna przynieść mi sporo pieniędzy. Gdyby wydawca nie był zmuszony

00:05:54.027 --> 00:05:57.177
zlikwidować firmę pomiędzy wyprzedaniem pierwszego wydania,

00:05:57.177 --> 00:06:00.976
a drugim, do którego nigdy nie doszło, i zanim wypłacono mi

00:06:00.976 --> 00:06:05.592
jakiekolwiek tantiemy, to tak by się stało. Wzruszyłem ramionami,

00:06:05.592 --> 00:06:08.760
a nadal miałem swoją maszynę do pisania i dość pieniędzy,

00:06:08.760 --> 00:06:12.760
żeby przez parę miesięcy płacić czynsz, i postanowiłem, że w przyszłości zrobię, co się da,

00:06:12.760 --> 00:06:17.259
żeby nie pisać książek tylko dla pieniędzy. Jeżeli z pieniędzy nic nie wyjdzie,

00:06:17.259 --> 00:06:20.443
to nic nie będę miał. A jeżeli będę dumny ze swojej pracy,

00:06:20.443 --> 00:06:23.710
a pieniędzy nie dostanę, to przynajmniej będę mógł cieszyć się tą pracą.

00:06:23.710 --> 00:06:28.878
Od czasu do czasu zapominam o tej zasadzie, a zawsze, gdy tak się dzieje,

00:06:28.878 --> 00:06:33.092
Wszechświat kopie mnie w tyłek dla przypomnienia.

00:06:33.092 --> 00:06:36.901
Nie wiem, czy ktoś oprócz mnie też ma ten problem,

00:06:36.901 --> 00:06:40.176
ale nic, co zrobiłem wyłącznie dla pieniędzy,

00:06:40.176 --> 00:06:45.861
nie było nic warte, chyba że jako gorzkie doświadczenie.

00:06:45.861 --> 00:06:50.243
Najczęściej pieniędzy za to też nie oglądałem.

00:06:50.243 --> 00:06:52.926
(Śmiech) Na rzeczach, które robiłem, bo mnie ekscytowały,

00:06:52.926 --> 00:06:55.761
bo chciałem zobaczyć, jak ożywają, nigdy mnie nie zawiodły,

00:06:55.761 --> 00:06:59.890
i nigdy nie żałowałem poświęconego na nie czasu.