1
00:00:00,380 --> 00:00:02,579
[Làm thế nào để kiểm soát
đại dịch corona?]

2
00:00:02,579 --> 00:00:04,984
[Từ chuyên gia bệnh truyền nhiễm
Adam Kucharski]

3
00:00:05,614 --> 00:00:09,206
[Câu 1: Kiềm chế dịch bệnh nghĩa là gì
khi nói tới các vụ bùng phát dịch?]

4
00:00:09,230 --> 00:00:12,843
Kiềm chế dịch bệnh là ý tưởng về việc
bạn tập trung công sức vào kiểm soát

5
00:00:12,843 --> 00:00:15,188
các ca nhiễm bệnh 
và những người đã tiếp xúc.

6
00:00:15,188 --> 00:00:17,911
Vì thế bạn sẽ không ảnh hưởng tới
phần lớn dân số,

7
00:00:17,911 --> 00:00:20,596
bạn có một ca nhiễm xuất hiện,
bạn cô lập họ,

8
00:00:20,620 --> 00:00:22,923
bạn tìm những người mà họ
đã có tiếp xúc,

9
00:00:22,947 --> 00:00:25,984
những người có nguy cơ mắc bệnh
thông qua tiếp xúc

10
00:00:26,008 --> 00:00:28,136
và sau đó bạn có thể theo dõi họ,

11
00:00:28,160 --> 00:00:31,656
có thể là cách ly họ, để đảm bảo
bệnh không lan truyền thêm nữa.

12
00:00:31,656 --> 00:00:34,167
Vì thế đây là phương pháp 
tập trung đúng đối tượng,

13
00:00:34,167 --> 00:00:37,377
và đối với dịch SARS, phương pháp này
đã hoạt động vô cùng hiệu quả.

14
00:00:37,429 --> 00:00:39,277
Nhưng tôi nghĩ đối với dịch bệnh này,

15
00:00:39,301 --> 00:00:42,825
bởi vì một số ca sẽ bị bỏ sót,
hoặc chưa được phát hiện,

16
00:00:42,849 --> 00:00:45,992
bạn cần phải kiểm soát được
lượng lớn những người có nguy cơ.

17
00:00:46,016 --> 00:00:47,508
Nếu một vài người lọt lưới,

18
00:00:47,532 --> 00:00:49,674
khả năng cao, bạn sẽ đối mặt
với sự bùng dịch.

19
00:00:49,674 --> 00:00:53,261
[Câu 2: Nếu kiềm chế là chưa đủ,
cần phải làm gì tiếp?]

20
00:00:53,285 --> 00:00:54,501
Trong trường hợp đó,

21
00:00:54,525 --> 00:00:57,889
ta sẽ cần những thay đổi to lớn
trong tương tác xã hội của chúng ta.

22
00:00:58,267 --> 00:00:59,989
Và điều đó sẽ cần đến,

23
00:01:00,013 --> 00:01:02,307
những cơ hội mà vi-rút có thể lây truyền

24
00:01:02,331 --> 00:01:04,347
thông qua các tương tác gần này,

25
00:01:04,371 --> 00:01:06,627
mỗi người trên thế giới, trung bình,

26
00:01:06,651 --> 00:01:09,547
sẽ cần phải giảm hai phần ba 
số tương tác đó

27
00:01:09,571 --> 00:01:12,219
để có thể kiểm soát dịch.

28
00:01:12,243 --> 00:01:14,978
Điều đó có thể nhờ vào
làm việc tại nhà,

29
00:01:15,002 --> 00:01:16,891
thay đổi lối sống

30
00:01:16,915 --> 00:01:20,479
và những nơi bạn đi tới
ở những địa điểm và quán ăn đông người.

31
00:01:20,897 --> 00:01:23,676
Và tất nhiên, các biện pháp này, 
như đóng cửa trường học,

32
00:01:23,676 --> 00:01:25,834
và các điều khác
sẽ cố gắng để giảm

33
00:01:25,834 --> 00:01:27,818
sự tiếp xúc xã hội trong toàn dân.

34
00:01:27,842 --> 00:01:31,850
[Câu 3: Những rủi ro nào mà chúng ta
cần người dân phải nghĩ tới?]

35
00:01:31,874 --> 00:01:33,579
Không chỉ là bạn đang bắt tay ai,

36
00:01:33,603 --> 00:01:35,731
mà là người đó sẽ bắt tay những ai khác.

37
00:01:35,755 --> 00:01:38,683
Và tôi nghĩ ta cần nghĩ về 
các đề phòng thứ cấp,

38
00:01:38,707 --> 00:01:40,698
bạn có thể nghĩ mình ít chịu rủi ro

39
00:01:40,722 --> 00:01:42,485
và bạn đang còn trẻ,

40
00:01:42,509 --> 00:01:45,634
nhưng thường thì bạn
sẽ rất gần ai đó

41
00:01:45,658 --> 00:01:48,319
có nguy cơ chịu ảnh hưởng nặng nề
bởi dịch bệnh này.

42
00:01:48,343 --> 00:01:50,951
Và tôi nghĩ chúng ta thực sự nên
nghĩ cho xã hội

43
00:01:50,975 --> 00:01:54,283
và nghĩ rằng điều này sẽ khá khó khăn
trong việc thay đổi hành vi,

44
00:01:54,307 --> 00:01:55,942
nhưng nó là cần thiết

45
00:01:55,942 --> 00:01:58,387
để giảm hậu quả mà
ta có khả năng phải đối mặt.

46
00:01:58,387 --> 00:02:02,123
[Câu 4: Mọi người nên ở cách nhau bao xa?]

47
00:02:02,123 --> 00:02:04,060
Tôi nghĩ rất khó để nói chính xác,

48
00:02:04,060 --> 00:02:07,576
nhưng tôi nghĩ một điều cần phải ghi nhớ
là không có nhiều bằng chứng

49
00:02:07,600 --> 00:02:10,259
rằng dịch lây qua aerosol
và có thể lan đi rất xa --

50
00:02:10,283 --> 00:02:11,855
nó lây lan ở cự ly tương đối gần.

51
00:02:11,855 --> 00:02:13,251
Tôi không nghĩ nó quan trọng

52
00:02:13,251 --> 00:02:16,395
rằng bạn ngồi cách ai đó
một vài mét

53
00:02:16,419 --> 00:02:18,660
và vi-rút bằng cách nào đó
xâm nhập cơ thể bạn.

54
00:02:19,114 --> 00:02:20,602
Nó là những tương tác gần hơn,

55
00:02:20,602 --> 00:02:23,534
và đó là lý do vì sao ta thấy
rất nhiều sự kiện lây nhiễm

56
00:02:23,558 --> 00:02:27,412
xảy ra trong bữa ăn hay trong
những nơi chật kín người.

57
00:02:27,436 --> 00:02:28,753
Bởi vì nếu bạn tưởng tượng

58
00:02:28,777 --> 00:02:31,781
đó là nơi bạn có thể khiến vi-rút
lây lan trên bề mặt,

59
00:02:31,805 --> 00:02:33,443
trên tay và trên mặt,

60
00:02:33,467 --> 00:02:37,488
và những tình huống như thế
là thứ mà chúng ta cần nghĩ tới.

61
00:02:37,512 --> 00:02:39,663
[Câu 5: Những biện pháp bảo vệ nào

62
00:02:39,687 --> 00:02:41,807
nên được các quốc gia áp dụng?]

63
00:02:41,831 --> 00:02:44,456
Tôi nghĩ rằng mọi người đang cố tìm hiểu,

64
00:02:44,480 --> 00:02:46,260
đầu tiên là điều gì sẽ hiệu quả.

65
00:02:46,562 --> 00:02:49,693
Thật sự là chỉ trong vài tuần vừa qua

66
00:02:49,693 --> 00:02:52,551
chúng ta mới cảm nhận được rằng
thứ này có thể được kiểm soát

67
00:02:52,551 --> 00:02:54,105
vơi những can thiệp như lúc này,

68
00:02:54,105 --> 00:02:57,217
nhưng dĩ nhiên, không phải mọi
quốc gia có thể làm như Trung Quốc,

69
00:02:57,217 --> 00:02:58,336
một vài biện pháp đó

70
00:02:58,360 --> 00:03:02,074
đặt các gánh nặng về 
xã hội, tài chính và tâm lý

71
00:03:02,098 --> 00:03:03,353
lên mọi người.

72
00:03:04,173 --> 00:03:06,022
Và dĩ nhiên, thời gian có hạn.

73
00:03:06,046 --> 00:03:08,177
Ở Trung Quốc, họ thực hiện trong sáu tuần,

74
00:03:08,201 --> 00:03:09,577
khó để duy trì điều đó,

75
00:03:09,601 --> 00:03:11,426
vì thế ta cần nghĩ tới thỏa thuận

76
00:03:11,450 --> 00:03:14,022
về những gì ta có thể yêu cầu
người dân làm,

77
00:03:14,046 --> 00:03:17,561
điều gì sẽ thực sự
làm giảm gánh nặng tốt nhất.

78
00:03:18,088 --> 00:03:21,191
[Chi tiết, tham khảo: Trung tâm 
Phòng ngừa và Kiểm soát dịch]

79
00:03:21,215 --> 00:03:23,015
[Tổ chức Y tế Thế giới]