WEBVTT

00:00:00.380 --> 00:00:03.719
[Како можеме да ја контролираме 
пандемијата на коронавирус?]

NOTE Paragraph

00:00:03.719 --> 00:00:05.614
[Говорник:
Адам Кучарски, инфектолог]

NOTE Paragraph

00:00:05.614 --> 00:00:09.206
[1. Што значи да се спречи ширењето 
во епидемиолошки контекст?]

NOTE Paragraph

00:00:09.230 --> 00:00:12.843
Тоа значи да се насочите 
кон контролирање

00:00:12.867 --> 00:00:15.164
на самите случаи и нивните контакти.

00:00:15.188 --> 00:00:17.887
Значи, не го вознемирувате 
поширокото население,

00:00:17.911 --> 00:00:20.596
го примате новиот случај,
го изолирате,

00:00:20.620 --> 00:00:22.923
дознавате со кого биле во контакт,

00:00:22.947 --> 00:00:25.984
кој бил потенцијално изложен,

00:00:26.008 --> 00:00:28.430
и потоа може да ја следите 
нивната состојба,

00:00:28.430 --> 00:00:31.656
да ги ставите во карантин, 
за да нема понатамошен пренос.

00:00:31.680 --> 00:00:34.143
Тоа е фокусиран метод,
со точна цел,

00:00:34.167 --> 00:00:37.137
што функционираше одлично за САРС.

00:00:37.429 --> 00:00:39.277
Но, за оваа инфекција,

00:00:39.301 --> 00:00:42.825
бидејќи некои случаи се испуштаат
или не се забележуваат,

00:00:42.849 --> 00:00:45.992
мора да се задржат огромен број
ризични луѓе.

00:00:46.016 --> 00:00:47.508
Ако испуштите макар неколку,

00:00:47.532 --> 00:00:49.650
потенцијално може да дојде 
до епидемија.

NOTE Paragraph

00:00:49.650 --> 00:00:53.261
[2. Што следи кога спречување на ширењето 
не е доволно?]

NOTE Paragraph

00:00:53.285 --> 00:00:54.501
Во таков случај,

00:00:54.525 --> 00:00:58.259
потребни би биле огромни промени
во нашите социјални интеракции.

00:00:58.267 --> 00:00:59.923
Потребно би било,

00:00:59.923 --> 00:01:02.331
што се однесува на начините
на кои вирусот се шири,

00:01:02.331 --> 00:01:04.347
значи блиските контакти со другите,

00:01:04.371 --> 00:01:06.627
целото население мора, во просек,

00:01:06.651 --> 00:01:09.547
да ги намали таквите интеракции

00:01:09.571 --> 00:01:12.219
за околу 2/3
за да се стави под контрола.

00:01:12.243 --> 00:01:14.978
Тоа би можело да се оствари 
преку работење од дома,

00:01:15.002 --> 00:01:16.891
менување на начинот на живот

00:01:16.915 --> 00:01:20.609
и избегнување гужви и ресторани.

00:01:20.897 --> 00:01:23.676
Секако, мерките како
затворање на училиштата,

00:01:23.676 --> 00:01:25.924
и другите нешта 
што се обидуваат да го намалат

00:01:25.924 --> 00:01:27.818
мешањето на населението.

NOTE Paragraph

00:01:27.842 --> 00:01:31.850
[3. На кои ризици треба 
да се обрне внимание?]

NOTE Paragraph

00:01:31.850 --> 00:01:33.603
Не станува збор само 
со кого ќе се ракувате,

00:01:33.603 --> 00:01:35.755
туку со кого ќе се ракува
таа личност подоцна.

00:01:35.755 --> 00:01:38.683
Мора да мислиме 
и на второстепените контакти,

00:01:38.707 --> 00:01:40.698
можеби сметате дека сте помалку подложни

00:01:40.722 --> 00:01:42.485
и спаѓате во групата млади луѓе,

00:01:42.509 --> 00:01:45.634
но ова може да влијае

00:01:45.658 --> 00:01:48.319
и да биде смртносно за друга личност.

00:01:48.343 --> 00:01:51.055
Сметам дека треба
да бидеме општествено свесни,

00:01:51.055 --> 00:01:54.283
и свесни дека ова би значело
огромна промена во навиките,

00:01:54.307 --> 00:01:56.211
но и дека мора е вака,

00:01:56.211 --> 00:01:58.363
за да се ублажи можниот удар.

NOTE Paragraph

00:01:58.387 --> 00:02:02.123
[4. Колку луѓето треба да бидат 
оддалечени едни од други?]

NOTE Paragraph

00:02:02.147 --> 00:02:04.036
Тешко е да се одреди,

00:02:04.060 --> 00:02:07.576
но имајте предвид дека
не постојат конкретни докази

00:02:07.600 --> 00:02:10.259
дека се пренесува преку воздух 
и дека има широк домет -

00:02:10.283 --> 00:02:11.831
се мисли на кратки растојанија.

00:02:11.855 --> 00:02:13.157
Мислам дека

00:02:13.181 --> 00:02:16.395
ако се држите на неколку метри од некого

00:02:16.419 --> 00:02:18.580
вирусот нема да може да дојде до вас.

00:02:18.614 --> 00:02:20.578
Преносот е чест при 
поблиски интеракции,

00:02:20.602 --> 00:02:23.534
затоа гледаме толку случаи на пренос

00:02:23.558 --> 00:02:27.412
при јадење и блиски групи на луѓе.

00:02:27.436 --> 00:02:28.753
Може да си претставите,

00:02:28.777 --> 00:02:31.781
на овој начин вирусот може да го пренесете
на некоја површина

00:02:31.805 --> 00:02:33.443
па на нечии раце и лице

00:02:33.467 --> 00:02:37.488
и токму на ваквите ситуации 
мора да мислиме повеќе.

NOTE Paragraph

00:02:37.512 --> 00:02:40.197
[5. Какви безбедносни мерки

00:02:40.197 --> 00:02:41.807
треба да воведат земјите?]

NOTE Paragraph

00:02:41.831 --> 00:02:44.456
Она што луѓето се обидуваат
да го дознаат е,

00:02:44.480 --> 00:02:46.500
што точно делува.

00:02:46.562 --> 00:02:49.693
Дури во последните неколку недели

00:02:49.717 --> 00:02:52.527
добивме чувство дека 
можеме да го контролираме вирусот

00:02:52.551 --> 00:02:54.225
со постоечките интервенции,

00:02:54.249 --> 00:02:57.113
но секако, не може секој 
да го стори истото како Кина,

00:02:57.137 --> 00:02:58.336
некои од овие мерки

00:02:58.360 --> 00:03:02.074
со себе носат огромен социјален,
економски и психолошки товар

00:03:02.098 --> 00:03:03.353
за целата популација.

00:03:03.883 --> 00:03:06.022
Секако, тука е и временското ограничување.

00:03:06.046 --> 00:03:08.177
Во Кина, луѓето не излегуваа надвор
6 недели,

00:03:08.201 --> 00:03:09.577
тоа е тешко да се одржи,

00:03:09.601 --> 00:03:11.426
мора да мислиме на ваквите барања,

00:03:11.450 --> 00:03:14.022
што ги упатуваме до луѓето,

00:03:14.046 --> 00:03:18.088
што всушност ќе има најголемо влијание
на намалување на тој товар.

NOTE Paragraph

00:03:18.088 --> 00:03:21.655
[Повеќе информации на
www.cdc.gov/coronavirus]

NOTE Paragraph

00:03:21.655 --> 00:03:23.987
[Светска здравствена организација]