1
00:00:00,218 --> 00:00:03,850
Yaşam, cansız şeylerden özü itibariyle
farklıdır - Yoksa değil midir?

2
00:00:04,090 --> 00:00:07,567
Erwin Schrödinger adlı fizikçi, 
yaşamı şöyle tanımlamış:

3
00:00:07,567 --> 00:00:12,314
Canlılar, düzensizliğe bozunup 
dengeye ulaşmaktan kaçınır.

4
00:00:13,074 --> 00:00:14,048
Bu ne anlama geliyor?

5
00:00:14,508 --> 00:00:17,361
Diyelim ki "İndirilenler" dizininiz, 
evren olsun.

6
00:00:17,361 --> 00:00:21,058
Dizin, başta gayet düzenliyken gittikçe 
karman çorman hale gelivermiş.

7
00:00:21,678 --> 00:00:25,466
Düzeni, enerji harcayarak oluşturabilir
ve toparlayabilirsiniz.

8
00:00:25,926 --> 00:00:27,490
Canlıların yaptığı da budur.

9
00:00:27,920 --> 00:00:29,778
İyi de nedir yaşam?

10
00:00:36,564 --> 00:00:39,457
Bu gezegendeki her canlı,
hücrelerden oluşur.

11
00:00:39,617 --> 00:00:45,182
Aslında hücre, bir şey hissetmeyecek kadar
küçük olan protein tabanlı bir robottur.

12
00:00:45,492 --> 00:00:48,151
Hücre, tam da yaşama atfettiğimiz
özellikleri taşıyor:

13
00:00:48,151 --> 00:00:51,674
Kendini çevresinden ayıran bir duvarı var,
düzen oluşturuyor.

14
00:00:51,674 --> 00:00:55,934
Kendini düzenleyip sabit bir 
durumda tutuyor;

15
00:00:55,934 --> 00:00:58,280
Hayatta kalmak için bir şeyler yiyor;

16
00:00:58,280 --> 00:01:00,134
Büyüyüp gelişiyor;

17
00:01:00,134 --> 00:01:01,879
Çevreye tepki veriyor;

18
00:01:01,879 --> 00:01:04,394
ve evrime maruz kalıyor;

19
00:01:04,394 --> 00:01:06,383
ve kendini çoğaltıyor.

20
00:01:06,743 --> 00:01:10,590
Ancak hücreyi oluşturan şeylerden
hiçbiri diri değil.

21
00:01:10,960 --> 00:01:15,087
Bir şeyler başka şeylerle kimyasal olarak
etkileşip, kimi tepkimeleri başlatan

22
00:01:15,087 --> 00:01:17,946
öteki tepkimeleri başlatan tepkimeleri
tetikliyor.

23
00:01:18,446 --> 00:01:23,206
Tek bir hücrede her saniye milyonlarca
kimyasal tepkime yer buluyor,

24
00:01:23,206 --> 00:01:25,094
Karmaşık bir orkestra gibi...

25
00:01:25,584 --> 00:01:28,405
Hücre, binlerce tür protein yapabiliyor.

26
00:01:28,405 --> 00:01:31,809
Bunların kimisi çok basit, kimisi ise
karmakarışık minicik makinelerdir.

27
00:01:32,559 --> 00:01:37,615
100 km/sa hızda bir arabayı sürerken
aynı anda sokaktan topladığınız şeylerle

28
00:01:37,615 --> 00:01:40,165
herbir parçasını sürekli olarak yeniden
yaptığınızı hayal edin.

29
00:01:40,675 --> 00:01:42,471
Hücrelerin yaptığı da budur.

30
00:01:43,051 --> 00:01:46,747
Ancak, hücrenin hiçbir parçası canlı
değildir; tümü, doğa yasalarıyla hareket

31
00:01:46,747 --> 00:01:48,877
eden cansız maddeden ibarettir.

32
00:01:49,537 --> 00:01:54,367
Peki yaşam, olagelen tüm bu tepkime
ve süreçlerin bir yumağı mıdır?

33
00:01:55,187 --> 00:01:57,636
Bir gün canlı olan her şey ölecek.

34
00:01:58,336 --> 00:02:02,791
Tüm bu sürecin amacı, yeni varlıklar
oluşturarak bunun önüne geçmektir;

35
00:02:03,191 --> 00:02:05,429
ve burada kast ettiğimiz şey, DNA'dır.

36
00:02:06,049 --> 00:02:10,248
Aslında yaşam, ortalıkta genetik bilgi
taşıyan birtakım şeylerdir.

37
00:02:10,778 --> 00:02:12,826
Her canlı, evrime maruz kalır

38
00:02:12,826 --> 00:02:17,461
en iyi olan canlıyı geliştiren DNA ise
oyunda kalacaktır.

39
00:02:18,071 --> 00:02:20,293
O halde, DNA mıdır yaşam?

40
00:02:20,863 --> 00:02:25,553
Eğer DNA'yı kavuğundan çıkarırsanız,
aşırı karmaşık bir molekül olduğu kesin,

41
00:02:25,553 --> 00:02:27,745
ancak tek başına bir şey yapamaz.

42
00:02:28,235 --> 00:02:31,790
Tam bu noktada virüsler işi karıştırıyor.

43
00:02:32,100 --> 00:02:36,256
Virüsler, özünde bir kılıf içinde bulunan
RNA veya DNA dizileridir.

44
00:02:36,256 --> 00:02:38,573
bir şey yapmak için hücreye
gerek duyarlar.

45
00:02:38,573 --> 00:02:41,305
Canlı mı cansız mı sayılmalılar
emin değiliz.

46
00:02:41,305 --> 00:02:47,118
Oysa halen Dünya üzerinde
225 000 000 m³ virüs vardır.

47
00:02:47,118 --> 00:02:49,385
Haklarında ne düşündüğümüzü umursuyormuş
gibi görünmüyorlar.

48
00:02:49,385 --> 00:02:53,723
Ölü hücrelere girip onları yeniden
canlandıran virüsler bile vardır.

49
00:02:53,723 --> 00:02:57,530
Böylece virüslere barınak olup
çizgiyi iyice bulanıklaştırırlar.

50
00:02:58,310 --> 00:02:59,579
Hele mitokondri.

51
00:02:59,949 --> 00:03:03,219
Karmaşık hücrelerin adeta enerji
santralidirler ve

52
00:03:03,219 --> 00:03:08,212
önceden daha büyük hücrelerin içine giren
bağımsız bakteriydiler.

53
00:03:08,512 --> 00:03:12,635
Hâlen kendi DNA'ları bulunur ve
kendi kendilerine çoğalabilir ama

54
00:03:12,635 --> 00:03:16,372
artık canlı değiller; ölüdürler.

55
00:03:16,862 --> 00:03:20,478
Yani, kendi yaşamları pahasına DNA'larının
devamlılığını satın almışlardır.

56
00:03:20,478 --> 00:03:25,684
bu da; canlıların, eğer genetik olarak
daha çıkarlıysa, cansıza evrimleşebileceği

57
00:03:25,684 --> 00:03:27,004
anlamına geliyor.

58
00:03:27,444 --> 00:03:33,279
O halde yaşam, süren varlığını güvence
altına alabilen bilgidir belki de.

59
00:03:33,679 --> 00:03:37,182
Peki ya yapay zekâ?

60
00:03:37,632 --> 00:03:42,444
En ortak tanımlarımız açısından, 
bilgisayarlarda yapay yaşamı

61
00:03:42,444 --> 00:03:43,231
yaratmaya çok yakınız.

62
00:03:43,611 --> 00:03:47,287
Ürettiğimiz teknolojinin o noktaya gelmesi
sadece bir zaman meselesi.

63
00:03:47,707 --> 00:03:49,639
Kaldı ki bu bilim kurgu da değil;

64
00:03:49,639 --> 00:03:53,069
bunun üzerinde etkin olarak çalışan
birçok akıllı kişi bulunuyor.

65
00:03:53,069 --> 00:03:56,086
Bilgisayar virüslerinin canlı olduğunu
zaten tartışabilirsiniz.

66
00:03:56,086 --> 00:03:59,778
Hmm tamam. İyi de yaşam nedir?

67
00:04:00,168 --> 00:04:04,420
Nesneler, süreçler, DNA, bilgi?

68
00:04:04,990 --> 00:04:07,535
Olay, ne de çok karışıverdi.

69
00:04:08,085 --> 00:04:09,545
Bir şey kesin:

70
00:04:09,545 --> 00:04:13,296
Fiziksel olmayan birtakım
şeyler içermesi nedeniyle

71
00:04:13,296 --> 00:04:15,951
Yaşamın, cansızlardan özü
itibariyle farklı olduğu veya

72
00:04:15,951 --> 00:04:19,515
cansız nesnelere göre farklı
ilkelerce yönetildiği düşüncesi,

73
00:04:19,515 --> 00:04:21,134
yanlış çıktı.

74
00:04:21,654 --> 00:04:26,110
Charles Darwin'den önce insanlar,
kendileriyle geri kalan canlılar arasında

75
00:04:26,110 --> 00:04:30,878
bir çizgi çekmişti; bizi özel yapan
büyülü bir şeyler vardı.

76
00:04:31,398 --> 00:04:35,936
Bir gün, her canlı gibi, evrimin bir ürünü
olduğumuzu kabul etmek zorunda kaldık

77
00:04:35,936 --> 00:04:37,525
ve başka bir çizgi çiziverdik.

78
00:04:38,095 --> 00:04:41,636
Ama bilgisayarların neler yapabildiğini ve
yaşamın nasıl çalıştığını öğrendikçe

79
00:04:41,636 --> 00:04:46,057
yaşam betimlememize uyan ilk makineyi
yapmaya o kadar yaklaşıyoruz

80
00:04:46,057 --> 00:04:49,481
ve kendi görüntümüz, o kadar tehlikeye
giriyor yeniden.

81
00:04:49,881 --> 00:04:51,828
Bu önünde sonunda olacak.

82
00:04:52,348 --> 00:04:54,256
İşte size başka bir soru daha:

83
00:04:54,826 --> 00:04:57,796
Eğer evrendeki her şey aynı
malzemeden yapılmışsa,

84
00:04:57,796 --> 00:05:00,570
bu, evrendeki her şeyin cansız
olduğu anlamına mı geliyor?

85
00:05:00,570 --> 00:05:03,235
ya da evrendeki her şeyin
canlı olduğu anlamına mı?

86
00:05:03,875 --> 00:05:06,106
Yoksa sadece karmaşıklık meselesi mi bu?

87
00:05:06,566 --> 00:05:08,459
Bu; zaten baştan beri hiç canlı
olmadığımız için, hiçbir zaman

88
00:05:08,459 --> 00:05:10,676
ölmeyeceğimiz anlamına mı geliyor?

89
00:05:11,136 --> 00:05:14,575
Yaşam ve ölüm aslında alakasız bir soru da
biz daha farkına mı varmadık acaba?

90
00:05:15,395 --> 00:05:19,588
Evrenin düşündüğümüzden çok daha fazla
bir parçası olmamız mümkün mü?

91
00:05:20,488 --> 00:05:22,965
Bize bakmayın; bizim size sunacak
bir yanıtımız yok.

92
00:05:22,975 --> 00:05:25,163
Yalnızca düşünmeniz için soruyoruz.

93
00:05:25,533 --> 00:05:29,732
Her şey bir yana, bu tür sorular sorunca
daha bi' canlı hissediyoruz

94
00:05:29,732 --> 00:05:31,794
ve bu bize rahatlık veriyor.